Những ai không nên ăn chay ? pptx

Những ai không nên ăn chay ?
Chẳng phải vì tác dụng trông thấy trên bệnh tim mạch,
đái tháo đường, béo phì mà ăn chay có tác dụng vô
song. Trên thực tế, chúng cũng có những nhược điểm về
dinh dưỡng không thể khắc phục.
Ăn chay tuyệt đối có tốt không?
Quả thực ăn chay có những tác dụng có lợi cho sức khoẻ.
Có thể kể ra đây những tác dụng điển hình như giảm cân,
ngừa bệnh tim mạch, củng cố miễn dịch, nâng cao khả
năng sinh sản, ngăn chặn đột qụy não, giảm thiểu đái tháo
đường, các rối loạn về xương khớp, về thận tiết niệu.
Nhưng không phải vì thế mà ăn chay có tác dụng tốt tuyệt
đối. Trên thực tế chúng cũng có những nhược điểm về dinh
dưỡng không thể khắc phục.

Nếu ăn chay một cách khoa học sẽ có tá
c
dụng tốt cho cơ thể.
Trên khía cạnh cung cấp các chất protid, ăn chay có thể
cung cấp đủ hàm lượng các chất đạm. Nhưng xét một cách
chi tiết, ăn chay lại không đảm bảo thành phần các axit
amin cần thiết cho cơ thể. Có tất cả 8 loại axit amin cơ thể
không tự tổng hợp được mà bắt buộc phải đưa vào từ thực
phẩm. Nếu ăn chay, chúng ta chỉ có thể cung cấp được hai
loại axit amin là lysin và methionin, còn lại là thiếu hẳn và
thiếu hoàn toàn 6 loại axit amin khác. Sự thiếu hụt các axit
amin cần thiết làm rối loạn các quá trình chuyển hoá protid,
làm rối loạn các quá trình thần kinh và các chu trình chuyển
hoá ở gan. Hơn thế nữa, các protid có nguồn gốc động vật
có cấu trúc rất gần với protein cơ, bộ phận chiếm chủ đạo
protein trong cơ thể. Vì hai lý do này, chúng ta cần bổ sung

lượng vừa đủ các protid có nguồn gốc động vật với tỷ lệ
40% tổng lượng protid.
Mặc dù là axit béo bão hoà, thành phần chủ đạo trong mỡ
động vật, làm gia tăng các LDL, loại cholesterol gây ra
nhiều biến cố tim mạch nhưng trong chuyển hoá các axit
béo này lại ít tạo ra các gốc tự do. Trái lại, các axit béo có
nguồn gốc thực vật đa phần là các axit béo chưa bão hoà
như linoic, linoneic có lợi với hệ tim mạch nhưng trong
chuyển hoá chúng lại tạo ra nhiều gốc tự do. Điều này là
thực sự không có lợi với những bệnh nhân đang bị nhiễm
khuẩn nặng.
Vốn vẫn được coi là chất cấu tạo nên máu, quyết định khả
năng gắn oxy của tế bào máu, nhưng sắt lại có vô cùng
nhiều trong các sản phẩm động vật. Nói đến sắt, chúng ta
cần nghĩ tới thịt, cá, gan, trứng, sữa. Ăn chay đơn thuần
không đáp ứng được đầy đủ nhu cầu sắt của cơ thể, nhất là
những cơ thể có nhu cầu cao. Không những thế, sắt có
nguồn gốc động vật được hấp thu tốt hơn sắt với nguồn gốc
thực vật.
Giống như sắt, kẽm, nguyên tố vi lượng rất cần thiết ở trẻ
em, chủ yếu chứa trong động vật như thịt, sữa, cá, hải sản.
Vitamin A chỉ có trong sản phẩm có nguồn gốc động vật
mà không hề có trong thực vật. Các sản phẩm thực vật chỉ
chứa chất ở dạng tiền chất của vitamin A là caroten mà
thôi. Cùng dòng họ, vitamin D cũng là loại vitamin chủ đạo
có nhiều trong mỡ, gan cá, sữa, trứng mà ít thấy ở các thực
phẩm chay. Vì thế, nếu sử dụng chế độ ăn chay không đúng
có thể không đảm bảo những chất này trong chế độ dinh
dưỡng.
Ai không nên ăn chay?

Vì liên quan đến gốc tự do và quá trình phân huỷ mô nên
những người bị nhiễm khuẩn, sốt cao không nên ăn đồ chay
chứa nhiều thành phần béo như dừa, vừng, lạc chỉ làm nặng
thêm tình trạng bệnh.
Như thế n
ào là
ăn chay?
Ăn chay có ngh
ĩa
là ch
ỉ sử dụng
các lo
ại rau củ
quả và các s
ản
ph
ẩm có nguồn
g
ốc thực vật
trong kh
ẩu phần
ăn mà không s
ử
dụng thực ph
ẩm
có ngu
ồn gốc
động vật.
Ngày
nay, nh

ững
người có
xu
hướ
ng ăn chay
theo ý muốn
cá
nhân c
ũng có sự
đi
ều chỉnh nhất
định. Nghĩa là h
ọ
không hoàn toàn
ch
ỉ sử dụng
Vì khối lượng các sản phẩm có nguồn
gốc động vật thường “chắc” nên chỉ cần
ăn một số lượng vừa phải các chế phẩm
này đã có thể cung cấp đủ các thành
phần dinh dưỡng cơ bản như protid,
lipit. Trong khi đó, để bổ sung đủ các
thành phần này theo quy chuẩn, nếu
không tinh chế, chúng ta sẽ phải ăn rất
nhiều những thực phẩm chay. Do vậy,
những thực phẩm chay không tương
thích cho những người ốm nặng, trẻ em,
những người vốn được coi là cần nhiều
chất dinh dưỡng nhưng lại không ăn
được nhiều.

Xét về khả năng bổ sung sắt thì rõ ràng
là khả năng cung cấp chất sắt của chế độ
chay không thể bằng được chế độ ăn
thịt, cá. Hơn thế nữa, những đối tượng
cần nhiều sắt như bà mẹ mang thai, cho con bú thì nhu cầu
sắt đã vượt qua cả chế độ dinh dưỡng. Theo ước tính, tổng
số lượng sắt cần trong thời kỳ mang thai là 1.000mg Cho
nh
ững thực phẩm
có ngu
ồn gốc
thực vật mà h
ọ
có m
ột quan
niệm thoáng h
ơn
trong dinh
dư
ỡng. Trong
kh
ẩu phần của
những ngư
ời ăn
chay ki
ểu mới
này, ngoài nh
ững
th
ực phẩm có

ngu
ồn gốc thực
v
ật, bắt buộc họ
còn sử dụng th
êm
trứng, sữa v
à các
sản phẩm từ sữa.

nên, những bà mẹ mang thai, bà mẹ cho con bú nên sử
dụng những thực phẩm có nguồn gốc động vật và bổ sung
thêm chất sắt bên ngoài. Chế độ chay được coi là không
phù hợp với những đối tượng này.
Ở trẻ em giai đoạn ăn dặm, cần nhiều vitamin A, vitamin
D. Để tránh những rối loạn thị giác do thiếu vitamin A,
tránh bị còi xương do thiếu vitamin D, chúng ta cần cho bú
sữa mẹ đầy đủ và sử dụng chế độ ăn dặm nhiều chế phẩm
có nguồn gốc động vật để cung cấp đầy đủ hai loại vitamin
này. Chế độ ăn chay thường gây ra nguy cơ thiếu hụt hai
vitamin này vốn ít có trong các thực phẩm thực vật. Vì vậy
không nên cho trẻ em ăn chay.
Như vậy, chế độ ăn chay cũng có tính hai mặt của nó. Hãy
sử dụng chế độ ăn chay khoa học, đúng đối tượng để tận
dụng những tác dụng có lợi và giảm thiểu những mặt yếu
được coi là không thích hợp.

BS. Thu Hiền