giáo án tin học 11 cả năm

Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
Ngày soạn :
Ngày giảng:
Tiết 1
Bài 1: khái niệm lập trình và ngôn ngữ lập trình
I. Mục đích yêu cầu:
- Giúp học sinh hiểu được khả năng của ngôn ngữ lập trình bậc cao,
phân biệt được với ngôn ngữ máy và hợp ngữ.
- Hiểu ý nghĩa và nhiệm vụ của chương trình dịch. Phân biệt được
biên dịch và thông dịch
II. Đồ dùng dạy học:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- SGK, GA
2. Chuẩn bị của học sinh:
- SGK, vở ghi
III . Hoạt động dạy – học
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
- ổn định tổ chức.
- Kiểm tra sĩ số.
Mở bài: Tất cả các bài toán sau khi
chúng ta đã xây dựng được thuật
toán( Cách giải) thì chúng ta chọn một
ngôn ngữ để viết ra thuật toán đó làm cho
máy tính có thể hiểu được. Việc dùng
ngôn ngữ viết ra bằng lời đó được gọi là
lập trình. Để hiểu sâu hơn khái niệm này
chúng ta đi vào bài 1:
1. Hoạt động 1:
Một số khái niệm cơ bản
? Thế nào được gọi là lập trình?
? Có những loại ngôn ngữ lập trình nào?.

? Phân biệt ngôn ngữ bậc cao với các
ngôn ngữ lập trình khác ở những nội
dung nào?.
? Thế nào được gọi là chương trình
dịch?.
- Lớp trưởng báo cáo sĩ
số.
- Học sinh lắng nghe.
- HS liên nhớ lại kiến
thức đã học trong
chương trình lớp 10.
- Học sinh lắng nghe câu
hỏi, suy nghĩ và trả lời.
- Nhận xét.
- Bổ xung
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
* KN Lập trình: là sử dụng cấu trúc
dữ liệu và các câu lệnh của ngôn ngữ
lập trình cụ thể để mô tả dữ liệu và
diễn đạt các thao tác của thuật toán.
Các loại ngôn ngữ lập trình như: Tubo
pascal 7.0, Tubo C++, Visual Pascal
2.1, Visual C++
Ngôn ngữ lập trình bậc cao khác với
các ngôn ngữ lập trình khác ở chỗ:
+ Chương trình viết bằng ngôn ngữ lập
trình bậc cao không phụ thuộc vào loại
máy.

+ Nó phải được dịch sang ngôn ngữ
máy mới có thể thực hiện được.
KN Chương trình dịch: Là chương
trình có chức năng chuyển đổi
chương trình viết bằng ngôn ngữ lập
trình bậc cao thành chương trình
thực hiện được trên máy tính.
2. Hoạt động 2:
Các loại chương trình
dịch(Biên dịch và thông dịch)
a. Thông dịch
VD: Một người mông và một người
kinh nói chuyện với nhau trong khi đó
người mông không biết tiếng kinh,
người kinh không biết tiếng mông. Để
hiểu được 2 người nói gì chúng ta cần
có một người phiên dịch biết cả 2 thứ
tiếng.
? Thế nào là thông dịch?.
? Thế nào là biên dịch?.
? Các bước của thông dịch và biên dịch
được tiến hành ntn?.
 Thông dịch là: Quá trình dịch và
thực hiện các câu lệnh luân phiên
nhau, nó lần lượt dịch và thực
hiện từng câu lệnh.
- Học sinh quan sát.
- Ghi chép bài.
- HS kể một số ngôn ngữ
lập trình mà đã biết.

- Học sinh nhắc lại khái
niệm câu lệnh, câu lệnh
đơn, câu lệnh cấu trúc.
+ Câu lệnh diễn tả các thao
tác trong các bước của thuật
toán.
+ Câu lệnh đơn thực hiện
bước có 1 thao tác.
+ Câu lệnh cấu trúc thực
hiện bước gồm dãy các thao
tác.
? Người phiên dịch đó chính là gì?.
- Chính là chương trình dịch
Nếu người mông nói từng câu sau đó
người phiên dịch dịch từng câu sang
tiếng kinh cho người kinh và cứ như
thế cho hết cuộc nói chuyện. Cách
này được gọi là thông dịch
Còn nếu người mông viết tiếng mông
ra một tờ giấy sau đó đưa cho người
phiên dịch và người phiên dịch dịch
lại ra giấy bằng tiếng kinh và đưa cho
người kinh đọc thì cách nói chuyện
này được gọi là biên dịch.
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
 Biên dịch là: Quá trình dịch toàn
bộ chương trình và nó có thể lưu
trữ được cả chương trình nguồn
- Học sinh quan sát.
- Ghi chép.

Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
và chương trình đích.
* Các bước của biên dịch và thông
dịch( SGK)
3. Hoạt động 3:
Các thành phần cơ bản của ngôn
ngữ lập trình.
? Ngôn ngữ lập trình có mấy thành
phần cơ bản, đó là những thành phần
nào?
 3 thành phần cơ bản
+ Bảng chữ cái: Là tập cac kí tự để
viết chương trình.
+ Cú pháp: Là bộ quy tắc để viết
chương trình.( cho biết cách viết 1
chương trình hợp lệ).
+ Ngữ nghĩa: Xác định ý nghĩa thao
tác cần phải thực hiện, ứng với tổ hợp
kí tự dựa vào ngữ cảnh đó.

- Về nhà xem SGK
- Học sinh đọc sgk, suy
nghĩ trả lời câu hỏi.
- Có 3 thành phần cơ bản
đó là bảng chữ cái, cú
pháp, ngữ nghĩa.
VD: Nói đến cú pháp của 1 câu thì
gồm chủ ngữ và vị ngữ.
VD: 5 + 3 (1)

Và 3,5 + 4,5 (2)
Dấu cộng trong 2 phép tính có ý nghĩa
khác nhau
ở biểu thức thứ nhất là cộng 2 số
nguyên
ở biểu thức thứ 2 là cộng 2 số thực
IV. Đánh giá cuối bài.
a. Học sinh biết được:
Học sinh phân biệt được lập trình, chương trình dịch.
Biên dịch và thông dịch .
Các thành phần cơ bản của ngôn ngữ lập trình.
Xác nhận soạn GA ngày tháng năm 2009
Tổ trưởng
Đào Thơ
Ngày soạn :
Ngày giảng:
Tiết 2
Bài 2: Các thành phần của ngôn ngữ lập trình
I. Mục đích yêu cầu:
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
- Giúp học sinh biết được một số khái niệm; Tên, tên chuẩn, tên dành
riêng, tên do người lập trình đặt, hằng, biến và chú thích.
- Phân biệt được tên chuẩn với tên giành riêng và tên tự đặt.
- Nhớ các quy tắc về tên, hằng và biến.
- Biết đặt tên đúng và nhận biết được tên sai quy định.
- Sử dụng đúng chú thích.
II. Đồ dùng dạy học:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- SGK, GA, tranh, ảnh chưa các vd về tên đúng, sai để hs phân biệt.

2. Chuẩn bị của học sinh:
- SGK, vở ghi
III . Hoạt động dạy – học
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
- ổn định tổ chức.
- Kiểm tra sĩ số.
1. Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Trình bày khái niệm ngôn ngữ
lập trình, chương trình dịch, phân biệt
giữa biên dịch và thông dịch
- Nhận xét cho điểm
Mở bài: Khi làm một bài toán lập trình
có những phần chúng ta phải tuân thủ
theo quy ước của nó, có những phần
người lập trình có thể tự làm theo cách
của mình. Những điều đó là gì? Chúng ta
tiếp tục đi vào phần 2 của bài 2
2. Hoạt động 2:
Một số khái niệm
a, Tên
*Mục tiêu: Học sinh biết và phân biệt
được một số loại tên: Tên giành riêng, tên
chuẩn, tên do người lập trình đặt.
*Cách tiến hành:
- Lớp trưởng báo cáo sĩ
số.
- Học sinh lắng nghe.
- HS lên bảng trả lời
- HS liên nhớ lại kiến
thức đã học trong

chương trình lớp 10.
- Học sinh lắng nghe câu
hỏi, suy nghĩ và trả lời.
- Nhận xét.
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
?Mọi đối tượng trong chương trình đều
phải đặt tên. Vậy quy ước để đặt tên
trong pascal ra sao?.
? Pascal có phân biệt chữ hoa và chữ
thường trong cách đặt tên không?.
? Có những loại tên nào?.
*Kết luận:
+ Quy ước đặt tên:
- Tên gồm các chữ cái, chữ
số và dấu ghạch dưới.
- Bắt đầu bằng chữ cái hoặc
dấu gạch dưới.
- Độ dài không quá 127 kí
tự.
+ Pascal không phân biệt chữ hoa và
chữ thường trong cách đặt tên.
+ Có 3 loại tên trong pascal
- Tên dành riêng: Là những tên được
ngôn ngữ lập trình quy định dùng với ý
nghĩa xác định( Còn gọi là từ khóa),
người lập trình không được dùng với ý
nghĩa khác.
- Tên chuẩn: Là những tên được ngôn

ngữ lập trình quy định dùng với 1 ý
nghĩa nào đó, người lập trình có thể định
nghĩa lại để dùng nó với ý nghĩa khác.
- Tên do người lập trình đặt: Là tên
được dùng theo ý nghĩa riêng của từng
người lập trình, tên này được khai báo
trước khi sử dụng. Các tên không được
trùng với tên giành riêng.
Cho VD sau: Hãy xác định tên dành
riêng, tên chuẩn, tên do người lập
trình đặt.
Program, Abs, Integer, Type, Baitap,
Xctb, Byte, Tong
- HS nghiên cứu sách giáo
khoa và trả lời câu hỏi.
- Nhận xét, bổ xung.
- HS quan sát, ghi chép
bài.
Xét VD sau và chỉ ra những tên đúng,
tên sai? Giải thích.
AvCd (1)
A BCDG (2)
14rfg (3)
Cd12 (4)
D#B (5)
_34 (6)
-Các tên đúng: (1),(4),(6) vì tên được
bắt đầu bằng các chữ cái hoặc dấu
gạch dưới.
-Các tên sai: (2),(3),(5) vì tên không

được có dấu cách, không bắt đầu
bằng số, không có chứa dấu thăng.
- Hs đọc lại cách đặt tên,
suy nghĩ
- 1 Học sinh lên bảng chỉ
ra các cách đặt tên trong
vd trên.
- HS ở dưới nhận xét, bổ
xung.
- Các tên dành riêng: Program, Type

- Các tên chuẩn: Byte, Integer, Abs
- Các tên do người lập trình đặt:
Baitap, Xctb, Tong
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
3.Hoạt động 3:
Hằng, biến và chú thích.
*Mục tiêu: Học sinh biết được các khái
niệm về hằng, biến và chú thích. Phân
biệt được hằng và biến. Thấy được ý
nghĩa của chú thích.
*Cách tiến hành:
? Hằng là gì? Có những loại nào?.
? Biến là gì? đặc điểm của biến? Khi sử
dụng phải chú ý gì?.
Chú thích được kí hiệu ntn? Nó dùng
để làm gì?.
* Kết luận:

+ Hằng: Là đại lượng có giá trị không
đổi trong quá trình thực hiện chương
trình. Có 3 loại hằng
- Hằng số học: Các số nguyên, số thực,
có dấu hoặc không dấu.
- Hằng xâu: Chuỗi các kí tự được đặt
trong cặp dấu nháy đơn.
- Hằng lôgíc: Có giá trị đúng(True)
hoặc sai(False)
+ Biến: Là đại lượng được đặt tên
dùng để lưu trữ giá trị và giá trị này
có thể được thay đổi trong quá trình
thực hiện chương trình. Các biến dùng
trong chương trình đều phải được khai
báo
+ Chú thích được đặt giữa cặp dấu {}
hoặc(* *) dùng để giải thích cho các
chương trình rõ ràng và dễ hiểu.
Cho VD sau, hãy xác định hằng số,
hằng xâu:
-34567, ‘Baitap’, ‘50’, 1.2E + 4
- Học sinh đọc sgk, suy
nghĩ trả lời câu hỏi.
- HS quan sát, ghi chép bài.
VD về hằng số học: 70, -36,5
VD về hằng xâu: ‘ Lớp10’; ‘Tin 10’
VD về hằng lôgíc: True
VD về biến: Tong, xyt
VD về chú thích: { lenh nhap dữ liêu}
? Tên biến và tên hằng là tên dành

riêng hay tên chuẩn hay tên do người
lập trình đặt?.
- Tên do người lập trình đặt
? Các lệnh được đặt trong cặp dấu { }
có được pascal thực hiện không?.
- Không vì đó là dòng chú thích
- Hằng số: -34567, 1.2E + 4
- Hằng xâu: ‘Baitap’, ‘50’
IV. Đánh giá cuối bài.
Các khái niệm: Tên, tên chuẩn, tên dành riêng, tên do người lập trình đặt,
biến, hằng, chú thích.
Xác nhận soạn GA ngày tháng năm 2009
Tổ trưởng
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
Đào Thơ
Ngày soạn :
Ngày giảng:
Tiết 3
Bài Tập
I. Mục đích yêu cầu:
- Củng cố hiểu biết ban đầu về lập trình và ngôn ngữ lập trình.
- Các thành phần cơ bản của ngôn ngữ lập trình.
- Cách đặt tên, các loại tên, các loại hằng và biến.
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
- Nhận biết được tên đúng, sai, tên dành riêng, tên chuẩn, tên do người
lập trình đặt.
II. Đồ dùng dạy học:
1. Chuẩn bị của giáo viên:

- SGK, GA, các bài tập.
2. Chuẩn bị của học sinh:
- SGK,SBT, vở ghi
III . Hoạt động dạy – học
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
- ổn định tổ chức.
- Kiểm tra sĩ số.
Mở bài: Qua những bài học trước, mặc
dù chưa được lập trình trực tiếp trên máy
nhưng cũng giúp cho các em hiểu hơn
phần nào về ngôn ngữ lập trình và các
thành phần của nó.
Bài thực hành hôm nay sẽ giúp các em có
thêm hiểu biết sâu hơn về những kiến
thức trên.
1.Hoạt động 1:
Bài tâp 1: Tại sao người ta phải xây
dựng các ngôn ngữ lập trình bậc cao?.
*Cách tiến hành.
- Cho học sinh đọc bài tập 1/13sgk.
Cho 1 số học sinh lên phát biểu ý kiến của
mình dựa trên những gì đã học ở bài 1 và
bài 2.
- Nhận xét những ý kiến trên và bổ xung
những điều còn thiếu.
- Lớp trưởng báo cáo sĩ
số.
- Học sinh lắng nghe.
- Học sinh lắng nghe,
phân tích bài toán, suy

nghĩ và trả lời.
- Nhận xét.
- Bổ xung.
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
*Chúng ta phải xây dựng ngôn ngữ lập
trình bâc cao vì:
-Ngôn ngữ lập trình bậc cao gần với
ngôn ngữ tự nhiên, thuận tiện cho đông
đảo người lập trình.
-Chương trình viết bằng ngôn ngữ lập
trình bậc cao nói chung không phụ
thuộc vào phần cứng máy tính và một
chương trình có thể thực hiện trên nhiều
loại máy tính khác nhau.
-Chương trình viết bằng ngôn ngữ bậc
cao dễ hiểu, dễ hiệu chỉnh và dễ nâng
cấp.
-Ngôn ngữ bậc cao cho phép làm việc
với nhiều kiểu dữ liệu và cách tổ chức
dữ liệu đa dạng, thuận tiện cho mô tả
thuật toán.
Bài 2: Hãy chọn những biểu diễn
hằng trong những biểu diễn dưới đây.
A. begin B. ‘ 65c’
C. 1024 D. - 46
E. 5.A8 F. 12.4E-5
*Mục tiêu: Giúp học snh hiểu được loại
hằng trong pascal.

*Cách tiến hành:
? Hằng là gì? Có những loại hằng nào?.
? Vậy những đáp án nào là đúng trong
các đáp án trên?.
Nhận xét câu trả lời của học sinh, đưa ra
Đáp án đúng: B, C, D, F.
Bài 3: Hãy chọn những biểu diễn dưới
đây, biều diễn nào là từ khoá trong
pascal.
A. END. B. integer C. Real.
D. sqrt E. ‘end’ F. Var
*Mục tiêu: Giúp học sinh hiểu được các
từ khoá trong pascal.
- Chọn ra đáp án đúng
- HS chú ý và ghi chép bài
tập
- Học sinh lắng nghe, liên
hệ bài học trước, phát
biểu.
- Byte, bit, kilôbyte,
mêgabyte,
- Học sinh 1 phát biểu.
- Học sinh 2 phát biểu.
- Học sinh suy nghĩ , liên
hệ kiến thức cũ để trả
lời.
- Gọi 1 hs lên làm bài tập
- Gọi 2 học sinh lên nhận
xét, đánh giá bài làm của
bạn.

- Nhắc lại kiến thức cũ
- Học sinh suy nghĩ , liên
hệ kiến thức cũ để trả
lời.
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
*Cách tiến hành.
? Từ khoá là gì? ( tên dành riêng)
Vậy đáp án đúng là gì?
Đáp án đúng: A, F
- Hs trả lời câu hỏi lý
thuyết.
- Gọi 1 hs lên làm bài tập
- Gọi 2 học sinh lên nhận
xét, đánh giá bài làm của
bạn.
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
Bài 4: Hãy chọn những biểu diễn tên
trong những biểu diễn dưới đây.
A. ‘ ****’ B. -5+9+0 C. PpPpPp
D. +234.345 E. FA334C F. (2)
*Mục tiêu: Giúp học sinh hiểu được
các quy ước về tên và cách đặt tên.
*Cách tiến hành:
? Các quy ước trong cách đặt tên.
? Vậy đáp án nào là đáp án đúng trong
các đáp án trên
Đáp án đúng: C, E.
Bài 5: Phát biểu nào sau đây là
đúng?.

A, Khi cần thay đổi ý nghĩa của 1 từ
khoá nào đó người lập trình cần khai
báo theo ý nghĩa mới.
B, Tên do người lập trình đặt không
được trùng với từ khoá nhưng có thể
trùng với tên chuẩn.
C, Mọi đối tượng có giá trị thay đổi
trong chương trình đều gọi là biến.
D, Trong chương trình tên gọi cũng là
một đối tượng không thay đổi nên cũng
có thể xem là hằng.
*Mục tiêu: Giúp học sinh phân biệt
được từ khoá, tên, hằng, biến.
*Cách tiến hành:
? Trong các đáp án trên đáp án nào là
đúng.
Vậy đáp án đúng là đáp án: C Và B
- HS liên hệ kiến thức cũ
để làm bài tập
- HS nhắc lại các quy ước
về cách đặt tên.
- Học sinh đọc các đáp án
trên.
- Nhớ lại kiến thức đã học
và trả lời câu hỏi.
- HS nhận xét, bổ sung.
- Rút ra đáp án đúng.
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh

Bài 6: Xét một chương trình viết
bằng ngôn ngữ bậc cao được dịch
sang ngôn ngữ máy. Điều khẳng định
nào sau đây là đúng.
A. Chương trình trên ngôn ngữ máy
chứa ít câu lệnh hơn chương trình ở
ngôn ngữ bậc cao ban đầu.
B. Số câu lệnh của hai chương trình là
như nhau.
C. Chương trình trên ngôn ngữ máy
chứa nhiều câu lệnh hơn chương trình ở
ngôn ngữ lập trình bậc cao ban đầu.
*Mục tiêu: Giúp học sinh biết được
một số kiến thức về ngôn ngữ bậc cao
và ngôn ngữ máy.
*Cách tiến hành:
? Ngôn ngữ nào là ngôn ngữ gần với
ngôn ngữ tự nhiên và ngắn gọn, dễ hiểu
Vậy đáp án nào là đúng trong các đáp
án trên?.
Đáp án đúng: Đáp án C.
Bài 6/13sgk:
Biểu diễn nào không phải là biểu
diễn hằng trong các đáp án sau:
a. 150.0 b. -22 c. 6,23 d. ‘43’
e. A20 f. 1.6E -15 g. 4+6
h. ‘C i. ‘ TRUE’
? Có những loại hằng nào?
? Vậy đáp án nào không phải là hằng
trong các đáp án trên?.

Đáp án không phải là hằng: c, e, h

- HS nghe, suy nghĩ trả lời.
- Đây là số nguyên vì đằng
sau không có dấu phẩy.
- 2 HS lên bảng làm bài
tập, nhận xét bài làm của
bạn.
- Học sinh suy nghĩ trả lời
câu hỏi.
- Đó là ngôn ngữ lập trình
bậc cao.
Dựa vào kiến thức đã học về
hằng và các loại hằng để trả
lời câu hỏi.
IV. Đánh giá cuối bài.
- Học sinh hiểu và biết được sự khác nhau giữa ngôn ngữ máy và ngôn ngữ
lập trình bậc cao. Biết phân biệt được hằng, biến, các loại tên.
Xác nhận soạn GA ngày tháng năm 2009
Tổ trưởng
Đào Thơ
Ngày soạn :
Ngày giảng:
Tiết 4
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
Bài 3: Cấu trúc chương trình
I. Mục đích yêu cầu:
- Hiểu được chương trình là sự mô tả của một thuật toán bằng ngôn
ngữ lập trình.

- Biết cấu trúc của một chương trình pascal: Cấu trúc chung và các
thành phần.
- Nhận biết được các thành phần của một chương trình đơn giản.
II. Đồ dùng dạy học:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- SGK, GA, tranh, ảnh chứa các vd để hs phân biệt.
2. Chuẩn bị của học sinh:
- SGK, vở ghi
III . Hoạt động dạy – học
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
- ổn định tổ chức.
- Kiểm tra sĩ số.
1. Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Trình bày khái niệm hằng, biến.
Cho ví dụ?.
- Nhận xét cho điểm
Mở bài: Để viết được 1 bài văn hoàn
chỉnh chúng ta phải nắm chắc được cấu
trúc 3 phần của nó đó là mở bài, thân bài,
kết bài. Còn trong pascal để làm được 1
bài tập trên máy tính chúng ta cũng ta
cũng phải nắm được cấu trúc của nó. Để
giúp các em hiểu được vấn đề này chúng
ta cùng đi vào bài 3
2. Hoạt động 2:
Cấu trúc chung
*Mục tiêu: Học sinh biết được chương
trình có 2 phần và nội dung của từng
phần.
*Cách tiến hành:

- Lớp trưởng báo cáo sĩ
số.
- Học sinh lắng nghe.
- HS lên bảng trả lời
- HS liên nhớ lại kiến
thức đã học trong
chương trình lớp 10.
- Học sinh lắng nghe câu
hỏi, suy nghĩ và trả lời.
- Nhận xét.
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
? Tại sao khi viết văn chúng ta phải chia
ra thành các phần như vậy?.
? Cấu trúc của pascal chia làm mấy
phần? Phần nào là phần bắt buộc và
phần nào là phần không bắt buộc?.
*Kết luận:
+ Mỗi chương trình gồm 2 phần:
[<Phần khai báo>]
< Phần thân>
Dấu [ ] thể hiện phần đó có thể có hoặc
có thể không
< > là phần bắt buộc phải có.
ở ví dụ trên cho thấy:
Phần khai báo
program Giảiptb2 ;
Uses CRT;
Var a, b, c: Real;

D, x1, x2: Real;
Phần thân là toàn bộ dãy lệnh đặt trong
cặp từ khóa Begin end.
3.Hoạt động 3:
Các thành phần của chương
trình
*Mục tiêu: Học sinh biết được các
thành phần trong phần khai báo và phần
thân.
a, Phần khai báo:
*Cách tiến hành:
?Trong phần khai báo có những khai
báo nào?.
? Khai báo hằng để làm gì?.
? Khai báo thư viện để làm gì?.
? Hãy lấy VD về các khai báo trên?.
*Kết luận:
+ Khai báo tên chương trình:
Program < tên chương trình>
-Tên chương trình do người lập trình đặt
theo đúng quy tắc đặt tên.
VD: program baitap1;
+ Khai báo thư viện:
- để dễ viết, dễ đọc, dễ
hiểu
- HS nghiên cứu sách giáo
khoa và trả lời câu hỏi.
- Nhận xét, bổ xung.
VD: < đưa ra bảng phụ> trình chiếu
trên máy tính.

program Giảiptb2 ;
Uses CRT;
Var a, b, c: Real;
D, x1, x2: Real;
Be gin
Clrscr;
Write(‘a, b, c’);
Readln( a, b, c);
D : = b*b-4a*c;
If D = 0 then writeln( ‘ pt vo
nghiem’);
Else
Begin
x1:= -b – sqrt(D))/ (2*a);
x2:= -b +sqrt(D))/ (2*a);
writeln(‘x1 =’,x1,‘x2 =’,x2);
end;
readln;
end.
- Học sinh đọc sgk, suy
nghĩ trả lời câu hỏi.
- Có khai báo tên chương
trình, khai báo hằng,
khai báo biến, khai báo
thư viện.
- Hs chú ý quan sát, lắng
nghe, ghi chép.
- Lấy các VD khác.
- Khai báo thư viện để
chúng ta có các lệnh để làm

Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
Trong pascal: Uses : crt;
Trong C++ : Include < stdio.h>
+ Khai báo hằng:
- Những hằng sử dụng nhiều lần trong
chương trình thường được đặt tên cho
tiện sử dụng.
VD: trong pascal
N = 10;
E = 2.5;
Trong C++
const int N = 10;
const float E = 2.5;
+ Khai báo biến:
- Mọi biến sử dụng trong ct đều phải
khai báo để ct dịch biết để xử lý và lưu
trữ.
VD: Var x, y: Real;
A, B, C : Integer;
b, Phần thân chương trình
*Cách tiến hành:
? trong phần thân chương trình gồm có
những thành phần nào?.
* Kết luận:
Phần thân ct là một dãy lệnh được đặt
trong cặp từ khoá begin end.
4. Hoạt động 4:
VD chương trình đơn giản.

* Mục tiêu: Giúp học sinh biết được
cấu trúc, các thành phần trong ví dụ.
* Cách tiến hành:
? Hãy quan sát VD1 và VD2 của ct
pascal và cho biết trong 2 VD trên khác
nhau ở chỗ nào?.
trong 2 VD trên thì ở VD1 có phần khai
báo: program < Vi_du>
Còn ở VD2 thì không có phần khai báo
Nhưng 2 VD trên đều có thể thực hiện
được và cho ta kết quả.
Việc với màn hình, bàn phím
VD: Sau câu lệnh uses trong pascal có
câu lệnh: clrscr; dùng để xoá màn
hình.
- HS quan sát, ghi chép bài.
- Có thể lấy 1 số VD khác.
- HS đọc sgk, suy nghĩ, trả
lời câu hỏi.
- Chỉ ra VD ở phần 1 thân
chương trình.
- Quan sát sgk, suy nghĩ,
trả lời câu hỏi.
- HS khác bổ sung, nhận
xét.
IV. Đánh giá cuối bài.
Nhắc lại các khái niệm mới.
Một chương trình gồm 2 phần.
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm

Mọi biến trong chương trình đều phải được khai báo, cấu trúc chung của
khai báo biến.
Xác nhận soạn GA ngày tháng năm 2009
Tổ trưởng
Đào Thơ
Ngày soạn:
Ngày giảng:
Tiết 5
Bài 4,5 Một số kiệu dữ chuẩn
Khai báo biến

Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
I . Mục tiêu bài học :
- Biết một số dữ liệu chuẩn : Nguyên, thực, kí tự, lôgic:
- Xác định được kiểu cần khai báo của dữ liệu đơn giản .
II. Đồ dùng dạy học:
1 . Cuẩn bị của giáo viên .
- Giáo án : Máy chiếu, máy tính, phông chiếu hoặc bảng < nếu có>
2 . Chuẩn bị của học sinh.
- Vở nghi, SGK học bài.
III . Hoạt động dạy – học
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
- ổn định tổ chức.
- Kiểm tra sĩ số.
1. Hoạt động 1:
* Mở bài: Tiết trước chung ta đã được
lam quen và biết được cấu trúc của một
chương trình, cách khai báo một
chương trình, gồm có khai báo tên ,

khai báo thư viện , khai báo hằng, khai
báo biến.
- Phần thân chương trình là bắt buộc
phải có .
* Vậy bài hôm nay chúng ta nghiên
cứu một số kiểu dữ liệu chuẩn. Kiểu
nguyên, kiểu thực
- Dữ liệu là thông tin đã được mã hóa
trong máy tinh.
2. Hoạt Động 2 :
? Có bao nhiêu kiểu dữ liệu chuẩn
trong ngôn ngữ Pascal
- Lớp trưởng báo cáo sĩ số.
- Học sinh lắng nghe.

- HS chú ý quan sát
HS : suy nghĩ trả lời :
Có 4 kiểu : Kiểu nguyên,kiểu thực,
kiểu ký tự và kiểu lôgic
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
? Trong ngôn ngữ Pascal có những
kiểu nguyên nào thường dùng, phạm vi
biểu diễn của mỗi loại ?
? Em hãy lấy 1 số VD
? Trong ngôn ngữ Pascal có những
kiểu số thực nào thường dùng, phạm vi
biểu diễn của mỗi loại.
HS : Trả lời
- Có 4 loại : Byte, Word,
Integer, Longint.

VD : 1 Byte 0…255
Integer : - 32768 …32767
Word : 0 …65555
Longint : -214847 …214847347
HS : Trả lời :
- Có 2 loại : Real, Extended
VD : Real 6 Bety 2.9E-39 …17E38
Extended 10 Bety 3.4E-932…
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
? Trong Pascal có bao nhiêu kiểu ký tự
- Các ký tự có quan hệ so sánh, việc so
sánh dựa trên bảng mã của từng ký tự
- Tên kiểu là : Char
- Miền giá trị là ký tự trong bảng mã
ASCII gồm 256 ký tự
- Mỗi ký tự có một mã tương ứng
0 ->255.
? Trong Pascal có bao nhiêu kiểu lôgic,
gồm các giá trị nào ?
- Có 1 loại : Boolean, gồm
2 phần tử
TRUE và FALSE
1.1E4932
HS: Trả lời :
Có 1 loại : Char
VD : Bảng mã ASCII
Ký tự A có mã ASCII là 65
A có mã ASCII là 97
HS suy nghĩ trả lời

- Tên kiểu : Boolean
- Miền giá trị : Chỉ có 2 giá
trị là TRUE ( đúng) hoặc
FALSE ( sai)
- Một số ngôn ngữ có cách
tả các giá trị lôgic = cách
sau.
- Khi viết chương trìnhbằng
những lập trình nào thì
cần tìm hiểu đặc trưng của
các kiểu dữ liệu ngôn ngữ
đó
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
3 Hoạt Động 3
Khai báo biến
? Em hãy cho biết cách khai báo trong
ngôn ngữ lâpj trình Pascal ntn ?
- Pascal : VAR < danh sách
biến> < kiểu dữ liệu >
? Em hãy lấy 1 số vĩ dụ về cách khai
báo biến ?
HS suy nghĩ trả lời
VD1 : Giải phương trình bậc 2
ax
2
+ bx + c = 0
VAR : a,b,c,x
1
,x
2

: real;
VD 2 : Để tính chu vi diện tích của một
tam giác ?
Var : a,b,c,p,s,cv : real;
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
VI. Đánh giá cuối bài
- Nhắc lại các kiểu dữ liệu đơn giản hay dùng
- Cho về nhà 1 số vĩ dụ về việc lưu trữ DL trong cuộc sống và yêu cầu
học sinh tìm hiểu kiểu dữ liệu tương ứng.
Xác nhận soạn GA ngày tháng năm 2009
Tổ trưởng
Đào Thơ

Ngày soạn :
Ngày giảng :
Tiết : 6
Bài 6 : các phép toán biểu thức câu lệnh gán
I.Mục đích, yêu cầu
* Kiến thức
- Biết được khái niệm : Phép toán, biểu thức số học và hàm số học chuẩn, biểu
thức quan hệ.
- Hiểu lệnh gán
* Kĩ năng
- Viết được lệnh gán
- Viết được các biểu thức số học và lôgíc với các phép toán thông dụng
II. Chuẩn bị
1. Chuẩn bị của giáo viên
Giáo án, sgk và bảng phụ để minh hoa 1 số vĩ dụ
2. Chuẩn bị của học sinh

Vở ghi, sgk, sbt
III.Hoạt động dạy - Học
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
ổn định lớp
Kiểm tra sĩ số
Kiểm tra bài cũ
Hỏi : Có bao nhiêu kiểu dữ liệu chuẩn
trong ngôn ngữ Pascal và lấy vĩ dụ về
cách khai báo biến ?
- Nhận xét và cho điểm
Đặt vấn đề : Trong khi viết chương
trình ta thường phải thực hiện các phép
toán, thực hiện các so sánh, để quyết
định xem làm việc gì ? Vậy chương
trình ta phải viết như thế nào ? có giống
ngôn ngữ của tự nhiên hay không ? ta
đi tim hiểu bài mới
1.Hoạt Động 1
Phép toán :
? Hãy kể các phép toán em đã được học
trong toán học
Cán bộ lớp báo cáo sĩ số
HS lên bảng trả lời
HS suy nghĩ trả lời :
+, - , x, : lấy số dư chia phần nguyên so
sánh
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
? Những phép toán trong lập trình

pascal ta viết như thế nào ?
? Các phép toán quan hệ được viết như
thế nào
? Phép Div , mod sử dụng cho kiểu dữ
liệu nào
2.Hoạt Động 2
Biểu thức số học
Mục tiêu : HS biết được khái niệm về
biểu thức số học và biểu thức lôgic, biết
cách xây dựng các biểu thức đó.
VD : x<5
i + 1>=2*j
i + 1>=2*2*j
- Thứ tự thực hiện
+ Tính giá trị của biểu thức
+ Thực hiện phép toán quan hệ
? Để viết các bài toán sau trong ngôn
HS trả lời :
- Các phép toán số học : +, -
, *, / , div, mod
- Các phép toán quan hệ : <,
<=, >, >=, =, <>
- Các phép toán lôgic : and ,
or, not
HS trả lời :
- Chỉ sử dụng được kiểu
nguyên
- Kiểu thực lôgic
HS lắng nghe và ghi bài
HS trả lời :

Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
ngữ pascal ta viết như thế nào ?
VD1 : 2a + 5b + c
VD2 :
xy
2z
VD 3 :
2
x y x
2
2z
1
z
+
+
−
3.Hoạt Động 3
ĐVĐ : Trong toán học ta đã làm quen
với một số hàm số học, hãy kể tên một
số hàm đó ?
VD : Cho biểu thức :
2
b b ac
2a
− + −
Hãy biểu diễn sang ngôn ngữ lập
trình ?
Trong ngôn ngữ lập trình ta viết như
sau :

VD1 : 2*a+5*b+c
VD2: (x*y)/ (2*z)
VD 3 : ((x+y)/ 1-(2/z)+ (x*x)/ (2*z))
HS Trả lời :
- Hàm trị tuyệt đối, hàm căn
bậc 2, hàm sin, hàm cos…
Viết bằng NN lập trình :
(-b + Sqrt(b*b-4 * a * c))/ (2*a)
Hoặc : (-b+sqrt(sqr(b)-4*a*c))/(2*a)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
4.Hoạt Động 4
Biểu thức quan hệ
ĐVĐ : Khi 2 biểu thức liên kết với
nhau bằng phép toán quan hệ ta được
biểu thức mới, biểu thức đó gọi là biểu
thức gì ? Hãy lấy 1 vi dụ về biểu thức
quan hệ
? Thứ tự của biểu thức quan hệ như thế
nào ?
5.Hoạt Động 5
Biểu thức lôgic
ĐVĐ : Các phép toán liên kết với nhau
bởi phép toán lôgic gọi là biểu thức
lôgic
? Hãy lây VD về biểu thức lôgic
6.Hoạt Động 6
Câu lệnh gán
Cấu trúc chung :
< Tên biến > : = < biểu thức>
? Em hãy lấy 1 số vĩ dụ về lệnh gán

HS suy nghĩ trả lời :
- Gọi là biểu thức quan hệ
VD : 2*x < y
Cấu trúc chung
< Biểu thức 1> <Phép toán quan hệ>
<Biểu thức 2>
Trả lời :
- Tính giá trị các biểu thức
- Thực hiện các phép toán
quan hệ
HS suy nghĩ trả lời :
VD : ( a>b) or (x+1) < y)
(5>2) and ((3+2)<7)
HS trả lời :
VD : x
1
:= (-b-Sqrt(b*b-4*a*c))/(2*a)
i:=i+1;
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
VI.Đánh giá cuối bài
- Nhắc lại một số khái niệm mới
Xác nhận soạn GA ngày tháng năm 2009
Tổ trưởng
Đào Thơ
Ngày soạn:
Ngày giảng:
Tiết 7
Bài 7,8 : Các thủ tục vào/ra đơn giản
Soạn thảo, dịch, thực hiện và hiệu chỉnh ct

I. Mục đích yêu cầu:
- Biết các lệnh vào, ra đơn giản để nhập thông tin từ bàn phím và đưa
thông tin ra màn hình.
- Viết được một số lệnh vào ra đơn giản.
- BIết các bước soạn thảo, dịch và thực hiện, hiệu chỉnh chương trình.
- Biết một số công cụ của môi trường pascal.
- Bước đầu sử dụng được chương trình để phát hiện lỗi.
- Bước đầu chỉnh sửa được chương trình dựa vào thông báo lỗi của
chương trình dịch và tính hợp lý của kết quả thu được.
II. Đồ dùng dạy học:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- SGK, GA, tranh, ảnh chứa các vd để hs phân biệt.
2. Chuẩn bị của học sinh:
- SGK, vở ghi
III . Hoạt động dạy – học
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
- ổn định tổ chức.
- Kiểm tra sĩ số.
1. Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Cấu trúc của câu lệnh gán, khi
viết câu lệnh gán cần chú ý điều gì?
- Nhận xét cho điểm
2. Hoạt động 2:
Nhập dữ liệu vào từ bàn phím.
Khi giải quyết một bài toán, ta phải đưa
dữ liệu vào máy để máy tính xử lý, việc
đưa dữ liệu bằng lệnh gán sẽ làm cho
- Lớp trưởng báo cáo sĩ
số.
- Học sinh lắng nghe.

- HS lên bảng trả lời
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
chương trình chỉ có tác dụng với một dữ
liệu cố định. Để chương trình giải quyết
được nhiều bài toán hơn, ta phải sử dụng
thủ tục nhập dữ liệu.
? Cấu trúc chung của thủ tục nhập dữ liệu
trong pascal dùng để nhập giá trị cho biến
- Học sinh đọc sách giáo
khoa, suy nghĩ, trả lời câu
hỏi.
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
? Khi nhập dữ liệu từ bàn phím cần chú
ý điều gì với các câu lệnh đó?.
*Cấu trúc:
READ/ READLN(<Biến 1>, <Biến
n>);
* Chú ý: Khi nhập dữ liệu vào từ bàn
phím 2 lệnh trên có ý nghĩa như nhau,
thường dùng READLN hơn vì nó luôn
chờ gõ phím enter.
*VD: Khi viết ct giải ptb1: ax + b = 0 ta
phải nhập vào các đại lượng nào? Viết
lệnh nhập?.
 Chiếu một chương trình đơn giản
có lệnh nhập dữ liệu của nhiều
biến lên cho học sinh quan sát và

nhận xét.
? Khi nhập giá trị cho nhiều biến ta
phải thực hiện như thế nào?.
3.Hoạt động 3:
Đưa dữ liệu ra màn hình.
Sau khi xử lí xong, kết quả được lưu
trong bộ nhớ. Để thấy được kết qủa trên
màn hình ta sử dụng thủ tục xuất dữ
liệu.
? Cấu trúc của thủ tục xuất dữ liệu?.
? Chức năng của 2 lệnh trên?.
? Sự khác nhau giữa hai lệnh write và
writeln?.
*Cấu trúc chung:
Write/writeln(<danh sách kết quả
ra>);
- Lệnh write() viết ra màn hình dòng
chữ và không xuống dòng.
Lệnh writeln() viết ra màn hình dòng
chữ và đưa con trỏ xuống dòng.
*VD: Khi viết ct giải ptb1 ta phải đưa
ra màn hình nghiệm của pt là x = -b/a.
Lệnh này được viết ntn?.
* Chiếu 1 ct pascal đơn giản cho hs
thấy kết quả và cho hs thấy sự khác
- Hs lắng nghe, ghi chép.
- Ta phải nhập vào 2 biến:
a, b.
Lệnh nhập
READLN( a, b);

- Các giá trị này phải cách nhau ít
nhất 1 dấu cách hoặc một dấu xuống
dòng.
- HS đọc sgk, suy nghĩ, trả
lời câu hỏi.
- HS so sánh, phân biệt
được sự khác nhau của 2
lệnh trên.
-Writeln( ‘ no của pt la’, -b/a);
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
nhau giữa 2 lệnh write và writeln
4.Hoạt động 4:
Soạn thảo, dịch, thực hiện và hiệu
chỉnh chương trình.
? Màn hình làm việc của pascal gồm
những gì?.
? Những thao tác nào thường dùng
trong pascal?.
* Một số thao tác thường dùng trong
pascal.
-Xuống dòng: Enter.
-Ghi file vào điã: F2.
-Mở file đã có: F3.
-Biên dịch chương trình: Alt + F4.
-Soát lỗi chương trình: F9.
-Chạy chương trình: Ctrl + F9.
-Đóng cửa sổ chương trình: Alt + F3.
-Chuyển qua lại giữa các cửa sổ: F6.

-Xem lại màn hình kết quả: Alt + F5.
-Thoát khỏi Tp: Alt + X.
- GồmThanh bảng chọn,
tên chương trình, con trỏ
soạn thảo, dòng cột
- HS quan sát ghi chép.
IV. Đánh giá cuối bài.
Lấy 1 VD đơn giản lập trình trực tiếp trên máy cho hs quan sát.
Nhắc lại sự hoạt động của Write/writeln, Read/ Readln.
Xác nhận soạn GA ngày tháng năm 2009
Tổ trưởng
Đào Thơ
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010
Giáo án Tin học 11 Nguyễn Thị Thơm
Ngày soạn:
Ngày giảng:
Tiết 7,8
Bài Tập và thực hành 1
I. Mục đích yêu cầu:
- Giới thiệu một chương trình pascal hoàn chỉnh, đơn giản.
- Làm quen với một số dịch vụ cơ bản của tubopascal hoặc freepasacl
trong việc soạn thảo văn bản, dịch và thực hiện chương trình.
II. Đồ dùng dạy học:
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- SGK, GA, các bài tập.
2. Chuẩn bị của học sinh:
- SGK,SBT, vở ghi
III . Hoạt động dạy – học
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
- ổn định tổ chức.

- Kiểm tra sĩ số.
1.Hoạt động 1:
Tìm hiểu một chương trình hoàn chỉnh.
* Mục tiêu:
- Học sinh biết được 1 chương trình hoàn
chỉnh.
- Biết soạn một chương trình.
- Biết lưu, biên dịch, thực hiện chương
trình.
- Biết tìm lỗi và sửa lỗi.
*Cách tiến hành.
- Cho học sinh gõ vd/34sgk
Prgram Giai_PtB2;
Uses crt;
Var D, a, b, c: real;
x1, x2: real;
Begin
Clrscr;
Write( ‘ a, b, c’);
Readln( a, b, c);
D: = b*b – 4 * a * c;
x1: = (- b- sqrt(D))/ (2*a);
- Lớp trưởng báo cáo sĩ
số.
- Học sinh lắng nghe.
- Quan sát ví dụ trong
sách giáo khoa
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
Trường THPT Tủa Chùa Năm học 2009-2010