Thuần chay - Dinh dưỡng cho người đái tháo đường pptx

Thuần chay - Dinh dưỡng cho người đái tháo đường
Chuyển sang chế độ dinh dưỡng hợp lý là nền tảng
trong điều trị bệnh đái tháo đường tuýp 2. Thông
thường, các khuyến cáo đối với bệnh nhân đái tháo
đường là nên cân nhắc nghiêm ngặt khẩu phần ăn và
giới hạn lượng carbohydrate. Nhưng để tuân thủ những
chỉ dẫn chi tiết này không phải lúc nào cũng dễ dàng
đối với đa số người bệnh. May mắn là những nghiên
cứu mới đây cho thấy có một lối dinh dưỡng khác hiệu
quả hơn và dễ thực hiện hơn rất nhiều. Đó là thuần
chay.
Ti
ến sĩ Neal Barnard
là Sáng lập vi
ên và là
Ch
ủ tịch Ủy ban Y tế
ch
ịu trách nhiệm Hoa
Kỳ, gọi tắt l
à PCRM
t
ừ năm 1985 đến nay.
Ông là nhà nghiên
cứu, giảng dạy, ki
êm
tác gi
ả của rất nhiều
quy
ển sách về dinh
dư

ỡng có giá trị. Ông
đư
ợc mời diễn thuyết
khắp nơi và thư
ờng
xuyên xuất hiện tr
ên
các chương tr
ình
phỏng vấn của đ
ài
truyền hình,
đài phát
thanh và báo chí uy
tín
ở Hoa Kỳ. Trong
quy
ển sách xuất bản
gần đây nhất t
ên là
“Quá trình xoay
ngư
ợc bệnh đái tháo
đường”, ông đ
ã nêu
ra một số bước c
ơ
bản tương đ
ối dễ áp
d

ụng, để giúp các
b
ệnh nhân đái tháo
đường đẩy lùi đư
ợc
Bằng chứng khoa học ghi nhận, khi
so sánh các cộng đồng dân số có
truyền thống ẩm thực khác nhau, thì
tần suất mắc bệnh đái tháo đường
cũng khác nhau. Ở những vùng dân cư ăn uống chỉ dựa trên
thành phần thực vật như: gạo, bắp, rau, đậu, củ, quả… thì
tỷ lệ bệnh đái tháo đường lại rất hiếm. Chẳng hạn như
người dân Nhật Bản, trước kia ăn uống theo lối truyền
thống thì rất ít người bị bệnh đái tháo đường, nhưng đối với
những người Nhật di cư sang Mỹ và bắt đầu ăn uống theo
kiểu Tây, thì một thời gian sau tỷ lệ mắc bệnh lại ngang
bằng với người dân Mỹ.
Một trong những điểm quan trọng đối với người bị đái tháo
đường là hạn chế tối đa chất dầu và mỡ. Các chất này đăc
biệt có nhiều trong thịt, cá, các thực phẩm thông dụng chế
biến trên thị trường và dầu ăn. Để hiểu rõ hơn các nguyên
tắc và cách thức áp dụng cho hiệu quả, chúng ta hãy cùng
tham khảo những đúc kết về chế độ dinh dưỡng hợp lý cho
người đái tháo đường của tiến sĩ Neal Barnard, bao gồm
các bước sau đây:
căn bệnh v
à tránh các
bi
ến chứng do đái
tháo đường gây nên.

Bước 1: Thuần chay - tuyệt đối không thành phần động
vật
Sản phẩm từ động vật chứa nhiều chất béo, nhất là acid béo
bão hòa, vốn có liên hệ với bệnh tim mạch, một số bệnh
ung thư và gây kháng insulin. Các thực phẩm này cũng
chứa rất nhiều cholesterol, trong khi các sản phẩm nguồn
gốc thực vật thì không. Hơn nữa, đạm động vật làm cho
môi trường máu có tính axít, khiến cơ thể huy động canxi
từ xương ra, sau đó thải qua nước tiểu, dẫn đến những rối
loạn ở thận. Do đó, cần tránh tuyệt đối thịt đỏ, thịt gà, cá,
trứng và sữa.

Bước 2: Không dùng dầu ăn
Mặc dù dầu thực vật tốt cho sức khỏe hơn nhiều so với mỡ
động vật, nhưng cũng cần phải giảm thiểu. Tất cả các loại
dầu, mỡ đều tập trung nhiều năng lượng gần gấp đôi so với
carbonhydrate. Một gram dầu hoặc mỡ chứa khoảng 9 đơn
vị năng lượng, trong khi carbohydrate chỉ chứa khoảng 4
đơn vị năng lượng. Ngoài ra, cũng cần tránh dùng bơ và
các loại thức ăn chiên, xào bằng dầu.
Bước 3: Tránh các loại thực phẩm làm tăng đường
huyết
Cần chọn lựa loại thực phẩm không ảnh hưởng nhiều đến
đường huyết, như vậy bạn có thể ăn được nhiều, không sợ
bị đói do phải nhịn ăn hay do ăn quá tiết chế.
Các thực phẩm làm tăng đường huyết (cần tránh)
Bánh mì trắng
Dưa hấu
Dứa (thơm)

Khoai tây nướng và chiên
Đường…
Các thực phẩm không làm tăng đường huyết (nên chọn
để dùng)
Gạo
Đậu nành
Các loại trái cây
Các loại đậu khác (đậu cô ve, đậu đũa…)
Hầu hết các loại rau…
Bước 4: Tăng cường chất xơ

Hầu hết các loại thực vật đều chứa rất nhiều chất xơ, đặc
biệt là chất xơ hòa tan. Do vậy, bạn nên ăn đa dạng các loại
thực vật trong khẩu phần ăn của mình, và nếu ăn ở dạng
tươi sống, ít qua chế biến càng tốt.
Bước 5: Chọn thực phẩm ít năng lượng
Cần chọn loại thực phẩm cung cấp ít năng lượng để giúp
giảm cân. Phần lớn các bệnh nhân đái tháo đường là những
người có thói quen ít vận động và thường có khuynh hướng
lên cân. Một cách để khắc phục vấn đề này là không chọn
thực phẩm chế biến, nhất là carbonhydrate đã tinh chế, hay
các loại thực phẩm đóng gói, sẽ rất dễ bị xáo trộn lượng
đường trong máu. Thức ăn bằng thực vật tươi có nhiều rau
đậu sẽ giúp ích rất nhiều cho việc ổn định lượng đường
trong máu.
Bước 6: Lưu ý đến 4 nhóm thực phẩm tốt nhất
Khi bạn tập trung vào bốn nhóm thức phẩm này thì sẽ
không cần giới hạn khẩu phần ăn, và sẽ tránh được cảm
giác đói do cố gắng nhịn ăn.
1. Trái cây: Hầu hết các loại trái cây đều giàu chất xơ,

vitamin C, và bêta- carotene. Phải ăn ít nhất là một phần ăn
trong ngày và chọn các loại có chứa hàm lượng cao vitamin
C như: cam, quýt, bưởi, chuối…
2. Rau nấm: Cung cấp rất nhiều khoáng chất, các loại
vitamin, bêta- carotene, riboflavin, chất sắt, can-xi, chất xơ,
các đường đa phân tử và nhiều hợp chất khác. Nên chọn lựa
đa dạng các loại rau cho khẩu phần ăn của bạn.

3. Ngũ cốc: Gạo, bắp, khoai… là nguồn cung cấp năng
lượng chính cho cơ thể. Trong ngũ cốc chứa rất nhiều chất
xơ, carbonhydrate, chất đạm, vitamin B và chất kẽm. Cần
ăn vừa đủ no trong các bữa ăn chính của bạn.
4. Đậu và hạt: Đậu nành, đậu xanh, đậu trắng, đậu phộng,
hạt bí… rất giàu chất đạm, nhiều chất xơ và các loại
vitamin cần thiết. Nên dùng thực phẩm thiên nhiên, không
qua chế biến thành dạng đóng chai hay đóng gói.
Về vấn đề chất đạm
Cơ thể con người chỉ cần khoảng 8-10% lượng chất đạm
trong khẩu phần ăn và hầu hết các loại thực vật đều chứa
cùng hàm lượng đạm, và nghiên cứu cho thấy hàm lượng
đạm trong thực vật là lý tưởng nhất với cơ thể con người.
Do đó, không có lý do gì phải lo lắng về chất đạm khi
chuyển sang lối dinh dưỡng thuần chay.
Lượng chất đạm trung bình có trong m
ột số
loại thực phẩm như sau:
Loại thực phẩm % Ch
ất đạm trung
bình
Các lo

ại trái
cây 5,5%Các
loại hạt

11%
Ng
ũ cốc (gạo,
bắp…) 13%
Các lo
ại
rau
23%
Các lo
ại
đậu
28%
Lượng đạm cơ thể cần
2,5%
- 10%
BS. Phạm Văn Toại