SẢN PHỤ KHOA - KHÁM THAI VÀ QUẢN LÝ THAI NGHÉN ppt

SẢN PHỤ KHOA -
KHÁM THAI VÀ QUẢN LÝ THAI
NGHÉN
Quản lý thai nghén hay còn gọi là chăm sóc trước sinh có vai trò bảo vệ sức khỏe
cho bà mẹ và thai nhi khi còn trong TC. Qua đó người thầy thuốc có thể nắm chắc
tình trạng sức khỏe bà mẹ và thai nhi. Tiên lượng và chuẩn bị tốt cho cuộc đẻ, đề
phòng nguy cơ khi chuyển dạ.

I - Quản lý thai nghén :

1. Mục đích:

- Lập hồ sơ quản lý thai.

- Theo õi đánh giá tình trạng sức khỏe của sản phô và thai nhi.
- Căn cứ vào kết quả của khám thai để lập kế hoạch chăm sóc và hướng dẫn cho
sản phô biết cách chăm sóc thai và bảo vệ cho chính mình.

- Phòng ngừa các yếu tố nguy cơ cao để tránh các tai biến xảy khi chuyển dạ.

2. Yêu cầu:

Một sản phô cần lập hai hồ sơ theo õi và phải được khám ít nhất 3 lần trong thời
kz mang thai.

Lần thứ nhất: trong vòng 3 tháng đầu để chẩn đoán thai ngh n, lập hồ sơ quản lý
thai, hướng dẫn sản phô chế độ ăn uống và vệ sinh thai nghén.

Lần thứ hai: Khám trong vòng 3 tháng giữa để tiếp tục theo dõi sự phát triển của
thai nhi. Phát hiện những bất thường của sản phô đặc biệt là những yếu tố nguy
cơ cao, để có những biện pháp phòng chống kịp thời.

Lần thứ 3: Trong 3 tháng cuối để xác định ngôi thế của thai tiếp tục đánh giá sự
phát triển của thai nhi, dự kiến ngày sinh, tiên lượng, chuẩn bị cho cuộc đẻ, đồng
thời hướng dẫn cho sản phô về dấu hiệu chuyển dạ, yêu cầu những trường hợp
thai ngh n có nguy cơ cao thì phải nhập viện sớm và sinh đẻ ở cơ sở có khả năng
phẫu thuật.

II - Các bước khám thai:

A) Mục đích khám thai:

1. Giáo dục sản phô về vệ sinh thai nghén

2. Để chăm sóc thai ngh n.

3. Phòng ngừa và biến cố khi có thai và khi đẻ (Sản giật và băng huyết sau sinh )

4. Phát hiện các bệnh của thai nghén: Thiếu máu, thiếu sắt.

5. Điều trị các bệnh đã phát hiện.

6. Tiêm chủng để phòng ngừa các bệnh khác (Uốn ván sau sinh )
Các bước khám thai phô thuộc và tuổi thai và lần khám thai nhưng luôn qua 9
bước:




TT

Tuổi
thai/nội
dung
Dưới 12 tuần 13-27 tuần 28-40 tuần Ghi chú

1

Hỏi
Thủ tục hành
chính: ngày
kinh cuối.

Các dấu hiệu
nghén

Tiền sử sản
khoa

Tiền sử bẹnh
tật

Các dấu hiệu
bất thường

Bụng to dần

Thai máy nếu
có, lần đầu từ
bao giờ? Thay
đổi trong cơ thể

hoặc dấu hiệu
bất thường như
chảy máu âm
đạo
Thai máy, sụt
bụng. Chú ý
phát hiện
tr/chứng cơ
năng của
CHA : Mệt
mỏi, nhức
đầu, mờ
mắt, ù tai
Các lần thăm
sau xem phiếu
để nắm vững
chi tiết đã hỏi.
Nếu cần bổ
sung


2


Khám
toàn
thân


Đo chiều cao,

cân nặng,
mạch, HA, có
phù không? da
xanh? Niêm
m
ạ
c
?

vú?



Đo chiều cao
nhất là khám
lần đầu: CN,
M,HA, phù? Da
xanh nhợt? Vú?


3
Khám
sản
khoa
Nhìn bụng có
sẹo mổ cü?
N
ắ
n

b
ụ
n
g(

xem

Sờ xem kích
thước của
TC.Đo bề cao
Đo BCổ tử
cung, vòng
bụng ? Xác
Không khám
trong khi
khám thai


có đáy TC) TC. KT tim thai
định ngôi và
thế của thai
nhi, tim
thai ?
thường, chỉ
khám khi thai
ra huyết, đau
bụng, có DH
về bệnh phô
khoa nhưng
ph

ả
i

tư v
ấ
n

khám

4
Thử
n
ư
ớ
c


(+)

(+)

(+)
Dùng que thử

hoặc đốt

tiểu

nước tiểu

5
Tiêm
VAT

Hẹn ngày
Müi 1, müi 2
hoặc nhắc lại
KT bổ sung
nếu chưa đủ
müi


6
Cung
cấp viên
sắt/acid
Forlic.
Thuốc
phòng

(+)

(+)

(+)
Các lần thăm
sau phải kiểm
tra có uống
hay không, có
cần hay không

c
ầ
n

ti
ế
p


7
Giáo
dục, vệ
sinh thai
nghén

(+)

(+)

(+)
Dinh ưỡng
chế độ làm
việc, tránh các
yếu tố độc
h
ạ
i.
V
ệ

sinh

8
Vào sổ,
ph
i
ế
u


(+)

(+)

(+)
Vào sổ ghi
ph
i
ế
u

theo

d
õi



bảng,
họp

quản lí
thai

SKBM tại nhà,
lên bảng quản
lý, hộp phiếu
hẹn

9
Dặn dò
hẹn tái
khám
Hẹn ngày
khám lại
Hẹn ngày khám
lại
Chuẩn bị cho
mẹ và con,
dự kiến ngày
đẻ, nơi đẻ
Dặn trở lại bất
kz lúc nào nếu
thấy bất
thường




Tóm lại:

Để phòng chống 5 tai biến sản khoa có thể xảy ra trong lúc chuyển dạ cüng như
lúc sinh, việc quản lý thai nghén là vấn đề không thể thiếu được trong hệ thống y
tế Việt Nam. Việc quản
l{
thai ngh n được thực hiện ở cơ sở y tế xã(phường) -
quận (huyện và tỉnh). Yêu cầu CBYT phải quán triệt mục đích và yêu cầu của các
công tác quản lý thai nghén.