Hematology pdf

Hematology

Kinh nghiệm riêng cho thấy các y sĩ khi "vấp" phải môt. trường hợp
thiếu máu, thì họ chỉ thị cho rất nhiều tests mà hiếm khi những tests này đưa
đến câu trả lời một cách nhanh chóng. Các tests này thường chỉ khiến thêm
tốn kém và mất thì giờ.
Một lý do lớn nữa, cũng như trong tất cả các ngành khác cuả
medicine, bệnh tìm không ra thường chính do y sĩ không hỏi bệnh sử một
cách rốt ráo. Phần lớn đây là do sự không cẩn thận cuả y sĩ (vội vã ) , hoặc
kiến thức cuả họ không đủ, vì không đủ kiến thức, thì không thể đặt đúng
câu hỏi. Báo cáo về bệnh sử cho thấy những câu hỏi đáng hỏi không được
viết lại, trong khi những câu không đáng hỏi thì tràng giang.
Việc này càng ngày càng tệ, vì y khoa trên toàn quốc tại HKỳ nay
theo đường lối "check list" cuả business (cái xe có 4 bánh không, cái đèn có
chớp không?, cứ thế check "yes" hay "no"), cho nên ngay cả bệnh sử tại các
teaching hospitals lớn ở Mỹ, bệnh sử dài hơn 3 trang: "bnhân có hai tai, một
mũi, hai mắt " Người viết chỉ "click" trong computer, và người đọc cũng
vất sọt rác. GIGO (garbage in, garbage out: rác vào, thì rác lại ra). Các hãng
insurance, về quality control , đòi là y sĩ đã khám những phần đó, thì mới
được trả một số tiền cao hơn: chẳng hạn bệnh sử không nói rõ phần "ôn lại
cơ quan" (review of the systems) môt. cách chi tiết, nếu đòi hãng insurance ở
một mức tiền cao hơn, họ sẽ cho là y sĩ cố tìm cách làm tiền, và họ sẽ mè
nheo trả y phí thấp hơn (và y sĩ có thể bị kiện và ra toà bị phạt vì lừa dối -
fraud). Cho nên ai cũng chỉ muốn "document" (đã viết rồi) cho nhanh trên
hồ sơ, vì nếu không "documented" , khi ra toà sẽ đươc coi là đã không khám
phần ấy , và trước một jury (đại diện nhân dân; họ không phải y sĩ) sẽ "ăn
làm sao, nói làm sao bây giờ"?
Sau giai đoạn hỏi bệnh sử, đến giai đoạn khám cơ thể: có mấy trường
hợp khi hematologist đến khám, thấy lá lách (spleen) lớn hơn 6 cm dưới bệ
suờn trái, đo theo đường giữa xương quai xanh - hay xương đòn gánh (6 cm
below the feft costal margin, at the mid clavicular line), đọc hồ sơ cho thấy 6

y sĩ trước đó thuộc đủ các ngành, đều viết: lá lách không rờ thấy (spleen: not
palpable), hoặc ngay cả có y sĩ không rờ đến bụng !!!.
Kém hơn nữa, bnhân thiếu máu, mà trong bệnh sử và khám bnhân,
không thấy có báo cáo khám hậu môn ra sao, có nhận thấy máu khi khám
không, và cũng không thấy báo cáo có thử phân để tìm máu mà không nhìn
thấy bằng mắt (occult blood in stool).
Một trường hợp gần đây, gửi sang hematology để hỏi ý kiến về thiếu
máu nhẹ (hematocrit 33%, đàn ông , caucasian, 72 tuổi). Bnhân đã được 8 y
sĩ khám trước đó, nhưng không ai để ý đến các vết (lesions ) ở khuỷu tay
(cùi chỏ), ngay cả đến môt. dermatologist đã cho rằng vết này không có ý
nghiã gì lắm (non significant) và cho thuốc bôi (trét) steroid . Đến khi
hematologist đòi hỏi (insisted) phải biopsy vết ở da này, thì định bệnh mới
cho thấy đó là systemic lupus erythematosus. Và đây chính là nguyên cớ cuả
thiếu máu ở bnhân này!!!
Một bệnh sử và khám cơ thể cẩn thận (thường tốn độ 45 phút) thường
sẽ cho thấy ngay cảm tuởng đúng bên giường bệnh về căn bệnh của bnhân,
và y sĩ sẽ phải làm gì cho họ (Clinical Impression and Plan - ở Mỹ viết tắt :
I/P).