Sự cần thiết của việc quản lý an ninh xuất khẩu và chế độ quản lý xuất khẩu của nhật bản

Necessity of Export Controls and Overview of Japan’s Export Control System / Joint Industry Outreach Seminar in Viet Nam (Sep. 28, 2012)
1
Ngày 28 tháng 9 năm 2012
Bộ Kinh tế Công nghiệp và Thương mại Nhật Bản
Cục Hợp tác Kinh tế Thương mại
Phòng Quản lý An Ninh Thương Mại
Necessity of Export Controls and Overview of Japan’s Export Control System / Joint Industry Outreach Seminar in Viet Nam (Sep. 28, 2012)
2
1. Sự Cần Thiết Của Quản Lý An Ninh Xuất Khẩu
(1) Mục đích và công cụ của QLANXK
(2) Sự gia tăng mối đe dọa quốc tế
(3) Nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liệp Hiệp Quốc
(4) Tóm tắt về sự cần thiết
2. Chế Độ Khuôn Khổ QLXK Quốc Tế
3. Chế Độ QLANXK Của Nhật Bản
(1) Khái quát chế độ
(2) Qui chế danh mục
(3) Qui chế kiểm soát toàn bộ (catch-all)
MỤC LỤC
Necessity of Export Controls and Overview of Japan’s Export Control System / Joint Industry Outreach Seminar in Viet Nam (Sep. 28, 2012)
3
1. SỰ CẦN THIẾT CỦA
QUẢN LÝ AN NINH XUẤT KHẨU
Necessity of Export Controls and Overview of Japan’s Export Control System / Joint Industry Outreach Seminar in Viet Nam (Sep. 28, 2012)
4
CÔNG Cụ
Quản lý xuất khẩu nhằm phòng chống việc các hàng hóa,
công nghệ có khả năng chuyển đổi thành vũ khí hoặc
mục đích quân sự bị vào tay các quốc gia, lực lượng
khủng bố v.v. có nguy cơ đe dọa đến hòa bình và an
ninh quốc tế, hay vào tay những đối tượng có nguy cơ

tiến hành các hoạt động quan ngại khác.
MụC ĐÍCH
Gìn giữ Hòa Bình và An Ninh Quốc Tế
1. MụC ĐÍCH VÀ CÔNG Cụ CủA QLANXK (1)
Necessity of Export Controls and Overview of Japan’s Export Control System / Joint Industry Outreach Seminar in Viet Nam (Sep. 28, 2012)
Hàng hóa và kỹ thuật bậc
cao có khả năng
chuyển đổi sang mục
đích quân sự
5
Gây mất
ổn định
tình hình
quốc tế
Hàng hóa và kỹ thuật bậc cao có khả năng
chuyển đổi sang mục đích quân sự
Chủ
yếu
là nước
phát
triển
Chủ
yếu
là nước
phát
triển
Xuất khẩu
đi vòng
MốI ĐE DọA
QUốC Tế

Quản lý theo khuôn khổ cơ
chế với trọng tâm là các nước
công nghiệp phát triển
Những máy móc và kỹ thuật tiên tiến bậc cao khi bị đưa sang các nước đang phát triển các loại vũ khí hủy diệt
hàng loạt, thì sẽ trở thành mối đe dọa quốc tế gây mất ổn định tình hình thế giới. Để ngăn chặn trước những mối đe
dọa đó, QLXK là việc cần thiết.
Ghi chú thuật ngữ: “Vũ khí hủy diệt hàng loạt”: Vũ khí hạt nhân, vũ khí hóa học, vũ khí sinh học, tên lửa (cũng gọi chung là
“vũ khí hạt nhân v.v.”); “Phát triển v.v.”: Phát triển, chế tạo, sử dụng, tàng trữ
1. MụC ĐÍCH VÀ CÔNG Cụ CủA QLANXK (2)
Các nước, lực lượng khủng bố v.v. đang
tiến hành phát triển v.v. vũ khí hủy diệt
hàng loạt
Các nước, lực lượng khủng bố v.v. đang
tiến hành phát triển v.v. vũ khí hủy diệt
hàng loạt
Những nước chưa thực
thi nghiêm ngặt về quản
lý xuất khẩu
Những nước chưa thực
thi nghiêm ngặt về quản
lý xuất khẩu
Necessity of Export Controls and Overview of Japan’s Export Control System / Joint Industry Outreach Seminar in Viet Nam (Sep. 28, 2012)
1. Vụ đầu độc khí sarin tàu điện ngầm (20/3/1995)
2. Vụ khủng bố hàng loạt Hoa Kỳ (11/9/2001)
3. Vụ đầu độc vi khuẩn than ở Hoa Kỳ (27/9/2001)
4. Vụ đánh bom xe lửa ở Tây Ban Nha (11/3/2004)
5. Vụ đánh bom tàu điện ngầm, xe buýt ở Luân Đôn (7/7/2005)
6. Vụ khủng bố hàng loạt ở Munbai (26/11/2008)
7. Vụ khủng bố liên hoàn tàu điện ngầm ở Mátxcơva (29/3/2010)
8. Vụ bắn đạn pháo sang đảo Yong Piong – Hàn Quốc của Triều Tiên (23/11/2010)

9. Vụ bắn tên lửa của Triều Tiên (5/7/2006; 4/2009~ 10/2009; 13/4/2012)
6
Bắn tên lửa của Triều Tiên
Vụ đầu độc khí sarin
O CH3
H3C-P-O-C-CH3
F H
○ Việc sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt đã
trở nên hiện hữu
○ Đặc biệt vũ khí sinh hóa học tương đối rẻ và
dễ chế tạo.
2. GIA TĂNG MốI ĐE DọA QUốC Tế (1)
Necessity of Export Controls and Overview of Japan’s Export Control System / Joint Industry Outreach Seminar in Viet Nam (Sep. 28, 2012)
7

Gây ra sự mất ổn định trong tình hình thế giới ở các nước như sự đổ vỡ chính phủ đang ổn
định dài hạn v.v.

Mối đe dọa về nạn “khủng bố” đang gia tăng trên thế giới tại các nước.
Rất nhiều những vật tư, máy móc, kỹ thuật cần thiết cho việc chế tạo vũ khí hủy
diệt hàng loạt cũng đều là quân dụng và dân dụng (dual use) cho nên cũng dễ dàng
bị đội lốt.

Có thể lực lượng khủng bố, các nước phát triển vũ khí hủy diệt hàng loạt nhắm tới các nước hay
tổ chức chưa quản lý xuất khẩu đầy đủ.
(Các Doanh nghiệp vừa và nhỏ, Trường đại học, Viện nghiên cứu cũng không phải là ngoại lệ.)
2. GIA TĂNG MốI ĐE DọA QUốC Tế (2)
Necessity of Export Controls and Overview of Japan’s Export Control System / Joint Industry Outreach Seminar in Viet Nam (Sep. 28, 2012)
　
　 Mục đích sử dụng quan ngại 　 Mục đích sử dụng dân sinh

Máy móc
Cơ khí
Chế tạo máy ly
tâm dùng làm
giàu hóa Urani
　 Chế tạo và
gia công ô tô
Xyanua Natri
Nguyên liệu
vũ khí hóa học
　 Qui trình mạ
kim loại
Máy Lọc Nước
Tách chiết vi
trùng để sản xuất
vũ khí vi trùng
Lọc nước biển thành nước ngọt
Sợi Các-bon Nguyên liệu cấu tạo
tên lửa
　 Linh kiện máy bay
　
8
Hàng xuất khẩu dân dụng có nguy cơ bị chuyển đổi mục đích sử dụng tại nước nhập khẩu.
[THAM KHảO 1] VÍ Dụ Về CHUYểN ĐổI MụC ĐÍCH Sử DụNG
GÂY QUAN NGạI CủA CÁC SảN PHẩM DÂN DụNG ĐA NGÀNH
Necessity of Export Controls and Overview of Japan’s Export Control System / Joint Industry Outreach Seminar in Viet Nam (Sep. 28, 2012)
9
Ống vòi (chất liệu
sợi các-bon tổng
hợp)

Máy trộn
Bơm
Tên lửa
Máy ly tâm (nối tầng)
Chất nổ đẩy
Máy Cơ Khí 　
HP Nihon Gennen
Rô-tơ máy ly tâm
HP NASA Hoa Kỳ
HP Bộ Năng lượng Hoa Kỳ
Bơm áp nhiên liệu
chất lỏng
TRIỀU TIÊN
IRẮC
IRAN
[THAM KHảO 2] VÍ Dụ Về CHUYểN ĐổI MụC ĐÍCH Sử DụNG
GÂY QUAN NGạI CủA CÁC SảN PHẩM DÂN DụNG ĐA NGÀNH
Necessity of Export Controls and Overview of Japan’s Export Control System / Joint Industry Outreach Seminar in Viet Nam (Sep. 28, 2012)
10
3. NGHị QUYếT HộI ĐồNG BảO AN LHQ

Nghị quyết Hội đồng Bảo an LHQ 1540 (4/2004)
- Quản lý thích hợp và hiệu quả về xuất khẩu (bao gồm tái xuất) vũ khí hủy diệt hàng loạt và
phương tiện vận chuyển đó.

Nghị quyết Hội đồng Bảo an LHQ 1718 (10/2006)
- Phòng chống việc cung cấp vũ khí và các vật tư có thể dẫn đến sử dụng cho kế hoạch liên quan
vũ khí hủy diệt hàng loạt.

Nghị quyết Hội đồng Bảo an LHQ 1737 (12/2006)

- Phòng chống việc cung cấp các vật tư có thể dẫn đến việc phát triển kế hoạch làm giàu Urani và
phương tiện vận chuyển vũ khí hủy diệt hàng loạt của Iran.
LHQ cũng nhận thức về mối đe dọa đối với hòa bình và an ninh quốc tế và đang kêu gọi triển khai các
biện pháp quốc tế.
Necessity of Export Controls and Overview of Japan’s Export Control System / Joint Industry Outreach Seminar in Viet Nam (Sep. 28, 2012)
11

Hàng hóa, kỹ thuật có khả năng chuyển đổi sang mục đích quân sự nếu lọt vào tay các nước hay lực lượng
khủng bố có nguy cơ tiến hành các hoạt động quan ngại sẽ đe dọa đến hòa bình và an ninh quốc tế.

Châu Á bao gồm Việt Nam trong những năm gần đây chiếm tỷ trọng tăng mạnh với vai trò là cơ sở sản xuất và
xuất khẩu sở tại của các doanh nghiệp Nhật Bản v.v.

Các cơ sở sản xuất sở tại của doanh nghiệp Nhật Bản sẽ ngày càng tiến tới cao độ hóa, và việc xuất khẩu các
mặt hàng đa dụng của các doanh nghiệp liên quan có khả năng bị dẫn đến các mục đích sử dụng gây quan ngại.

Thời gian tới, giả sử các doanh nghiệp Nhật Bản v.v. xem xét việc chuyển cơ sở sản xuất các sản phẩm đa
dụng tiên tiến bậc cao sang Việt Nam, nhưng có thể xảy ra trường hợp từ bỏ kế hoạch đó do chế độ quản lý xuất
khẩu của Việt Nam chưa hoàn thiện. (→ Hoạt động đầu tư ngừng trệ)

Năm ngoái trong khối ASEAN có Malaysia sau Singapo đã hoàn thiện chế độ QLXK tổng hợp. Hiện tại
Philipin và Thái Lan cũng đang tích cực xem xét xây dựng chế độ QLXK tổng hợp. Có quan ngại là Việt Nam sẽ
trở thành “lỗ hổng”, là nơi trung chuyển đường vòng để tránh bị kiểm soát.

Xây dựng hoàn thiện Chế độ Quản lý Xuất khẩu của Việt Nam là việc quan trọng cho sự
phát triển kinh tế hơn nữa của Việt Nam và cho an ninh khu vực.

Xây dựng hoàn thiện Chế độ Quản lý Xuất khẩu của Việt Nam là việc quan trọng cho sự
phát triển kinh tế hơn nữa của Việt Nam và cho an ninh khu vực.
4. TÓM TắT Về Sự CầN THIếT