Bài 25Đột biến số lượng nhiễm sắc thể (tt_

CHÀO CÁC EM


Kiểm tra bài cũ :
Câu 1: Thể dị bội có bộ NST là:
A/ n B/ 2n C/ 3n D/ 2n +1 hoặc 2n – 1
Câu 2: Trong bộ NST của bệnh nhân mắc bệnh Đao, số lượng
NST ở cặp 21 là bao nhiêu?
A/ 1 NST B/ 2 NST C/ 3 NST D/ 4NST
Câu 3: Thế nào là thể dị bội?
* Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có một hoặc
một số cặp NST bị thay đổi về số lượng.

CỦ KHOAI LANG CÂN NẶNG 4.8 KG


Tiết 25 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tiếp theo )
III/ Hiện tượng đa bội thể:


*Các tế bào đó có bộ NST là bội số của n ( nhiều hơn 2n )
H :…. Các tế bào sinh dưỡng có bộ NST: 3n, 4n, 5n…có hệ
số n khác với bộ lưỡng bội như thế nào?
H : Thế nào là bộ NST lưỡng bội?
* Bộ NST lưỡng bội là bộ NST chứa các cặp NST
tương đồng kí hiệu là 2n NST
3n 4n 3n 6n 9n 12n
Đa bội thể là gì ?

Tiết 25 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tiếp theo )
III/ Hiện tượng đa bội thể:
* Đa bội thể : Bộ NST trong tế bào sinh dưỡng là bội số của n
như 3n, 4n, 5n, …


* Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST là bội
số của n ( nhiều hơn 2n )
Cây cà độc dược đa bội thể
Quả của giống táo tứ bội Củ cải tứ bội
Tiết 25 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tiếp theo )
III/ Hiện tượng đa bội thể:
* Đa bội thể : Bộ NST trong tế bào sinh dưỡng là bội số của n như
3n, 4n, 5n, …
Sự tăng gấp bội số lượng NST,ADN trong tế bào đã
ảnh hưởng tới cường độ trao đổi chất và ảnh hưởng
đến kích thước tế bào như thế nào?
Thể đa bội là gì?


Tế bào cây rêu
n 2n 3n 4n
Củ cải 2n 4n
Cà độc dược
3n 6n 9n 12n
Táo
4n
2n
1/Sự tương quan giữa mức bội thể (số n) và kích thước của các cơ quan
sinh dưỡng và cơ quan sinh sản như thế nào?

2/Có thể nhận biết thể đa bội qua những dấu hiệu nào?
3/Có thể khai thác những đặc điểm nào ở cây đa bội trong chọn giống
cây trồng?


Tế bào cây rêu
n 2n 3n 4n
Củ cải
2n 4n
Cà độc dược
3n 6n 9n 12n
Táo
4n
2n
1/Sự tương quan giữa mức bội thể (số n) và kích thước của các cơ
quan sinh dưỡng và cơ quan sinh sản như thế nào?
Mức bội thể(số n) càng lớn kích thước của tế bào,cơ quan đa bội
càng lớn.
2/ Có thể nhận biết thể đa bội qua những dấu hiệu nào?
* … Kích thước các cơ quan của cây như thân, cành, lá,củ,quả lớn
hơn so với ở cây lưỡng bội , đặc biệt là tế bào khí khổng và hạt
phấn.
3/Có thể khai thác những đặc điểm nào ở cây đa bội
trong chọn giống cây trồng?
-Có thể khai thác những đặc điểm “tăng kích thước của thân, lá, củ, quả”
để tăng năng suất của những cây cần sử dụng các bộ phận này.


Tiết 25 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tiếp theo )
III/ Hiện tượng đa bội thể:

* Đa bội thể : Bộ NST trong tế bào sinh dưỡng là bội số của n
như 3n, 4n, 5n, …
* Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST
là bội số của n ( nhiều hơn 2n )
Sự tăng gấp bội số lượng NST,ADN trong tế bào đã
ảnh hưởng tới cường độ trao đổi chất và ảnh hưởng
đến kích thước tế bào như thế nào?
*Tế bào đa bội có số lượng NST tăng gấp bội,số lượng ADN
cũng tăng tương ứng, nên quá trình tổng hợp các chất hữu cơ
diễn ra mạnh mẽ . Vì vậy cơ thể đa bội có tế bào lớn, cơ quan sinh
dưỡng to, phát triển khỏe, chống chịu tốt .
IV/ Sự hình thành thể đa bội:
1 /Nguyên nhân:


Dựa vào kênh chữ trong SGK
hãy :
Trình bày nguyên nhân
phát sinh thể đa bội ?

gây ra sự không phân li của tất cả các cặp NST trong
quá trình phân bào.
-
Tác nhân vật lí ( tia phóng xạ, thay đổi nhiệt độ đột ngột….
-
Tác nhân hóa học (cônsixin )
-Ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong cơ thể
môi trường
ngoài

Tiết 25 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tiếp theo )
III/ Hiện tượng đa bội thể:
* Đa bội thể : Bộ NST trong tế bào sinh dưỡng là bội số của n
như 3n, 4n, 5n, 6n….

Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST
là bội số của n (nhiều hơn 2n)
*Tế bào đa bội có số lượng NST tăng gấp bội,số lượng ADN
cũng tăng tương ứng, vì thế quá trình tổng hợp các chất hữu cơ
diễn ra mạnh mẽ hơn, làm tăng kích thước tế bào,cơ quan, sinh
trưởng phát triển mạnh và chống chịu tốt
IV/ Sự hình thành thể đa bội:
1 /Nguyên nhân:
Do các tác nhân của môi trường ngoài hoặc môi trường trong
gây ra sự không phân li của tất cả các cặp NST trong quá trình
phân bào .
2/ Cơ chế :


2. Sự hình thành thể đa bội:
Trong 2 trường
hợp bên, trường
hợp nào minh hoạ
sự hình thành thể
đa bội do nguyên
phân hoặc giảm
phân bị rối loạn?
2n=6 2n=6 2n=6 2n=6
2n=6

4n=12
4n=12
n
=
3
n
=
3
2
n
=
6
2
n
=
6
Tế bào 2n
Giao tử
Hợp tử
a b
Sự hình thành thể tứ bội
Nguyên
phân
Giảm
phân


Sự hình thành thể tứ bội:
2n=6 2n=6 2n=6 2n=6
2n=6

4n=12
4n=12
n
=
3
n
=
3
2
n
=
6
2
n
=
6
a b
Nguyên phân và giảm phân bình thường
2n=6 2n=6
n
=
3
n
=
3
2n=6
2n=6 2n=6
Tế bào 2n
Giao tử
Hợp tử

2. Sự hình thành thể đa bội:
Trong 2 trường hợp
bên, trường hợp nào
minh hoạ sự hình
thành thể đa bội do
nguyên phân hoặc
giảm phân bị rối
loạn?
2n=6 2n=6 2n=6 2n=6
2n=6
4n=12
4n=12
n
=
3
n
=
3
2
n
=
6
2
n
=
6
Tế bào 2n
Giao tử

Hợp tử
a b
Nêu cơ chế hình
thành thể đa bội?
a.Rối loạn do nguyên
phân lần đầu tiên
b.Rối loạn do giảm
phân
Sự hình thành thể tứ bội
Nguyên
phân
Giảm
phân


Tiết 25 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tiếp theo )
III/ Hiện tượng đa bội thể:
* Đa bội thể : Bộ NST trong tế bào sinh dưỡng là bội số của n
như 3n, 4n, 5n, 6n…

Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST
là bội số của n (nhiều hơn 2n)
*Tế bào đa bội có số lượng NST tăng gấp bội,số lượng ADN
cũng tăng tương ứng, vì thế quá trình tổng hợp các chất hữu cơ
diễn ra mạnh mẽ hơn, làm tăng kích thước tế bào,cơ quan, sinh
trưởng phát triển mạnh và chống chịu tốt
IV/ Sự hình thành thể đa bội:
1 /Nguyên nhân:
Do các tác nhân của môi trường ngoài hoặc môi trường trong gây ra
sự không phân li của tất cả các cặp NST trong quá trình phân bào .

2/ Cơ chế :
3/ Vai trò :
Rối loạn do nguyên phân hoặc giảm phân


Một số dạng đa bội thể


EM CÓ BIẾT
Hiên tượng đa bội thể khá phổ biến ở thực vật và đã được
ứng dụng có hiệu quả trong chọn giống cây trồng,nhất là
đối với các giống cây trồng thu hoạch chủ yếu về thân, lá
như cây lấy gỗ, cây lấy sợi, cây rau:
-Giống đâu tằm tam bội số 12 do công ty dâu- tằm tơ trung
ương tạo ra có lá to, dày hơn dạng lưỡng bội thích hợp
cho cả nuôi tằm nhỏ lẫn tằm lớn.
-Dương liễu 3n lớn nhanh, cho gỗ tốt.
-Dưa hấu 3n có sản lượng cao, quả to, ngọt, không hạt.
-Rau muống tứ bội có lá và thân to, sản lượng 300 tạ/ ha,
gấp đôi dạng lưỡng bội.
……………
Vai trò của các thể đa bội trong
chon giống cây trồng ?


Tiết 25 ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ ( tiếp theo )
III/ Hiện tượng đa bội thể:
* Đa bội thể : Bộ NST trong tế bào sinh dưỡng là bội số của n
như 3n, 4n, 5n, 6n….


Thể đa bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng có số NST
là bội số của n (nhiều hơn 2n)
*Tế bào đa bội có số lượng NST tăng gấp bội,số lượng ADN
cũng tăng tương ứng, vì thế quá trình tổng hợp các chất hữu cơ
diễn ra mạnh mẽ hơn, làm tăng kích thước tế bào,cơ quan, sinh
trưởng phát triển mạnh và chống chịu tốt
IV/ Sự hình thành thể đa bội:
1 /Nguyên nhân:
Do các tác nhân của môi trường ngoài hoặc môi trường trong gây ra
sự không phân li của tất cả các cặp NST trong quá trình phân bào .
2/ Cơ chế : Rối loạn do nguyên phân hoặc giảm phân
3/ Vai trò :
Hiện tượng đa bội thể khá phổ biến ở thực vật và đã
được ứng dụng có hiệu quả trong công tác chọn giống
cây trồng


Chọn câu trả lời đúng:
Câu 1: Thể đa bội là dạng đột biến mà tế bào sinh dưỡng của cơ thể:
A Mang bộ NST là một bội số của n.
B. Bộ NST bị thừa 1 hoặc vài NST của cùng một cặp NST.
C. Mang bộ NST là một bội số của n và lớn hơn 2n.
D. Mang bộ NST bị thừa 1 NST.
. Câu 2: Sự rối loạn phân li của toàn bộ NST trong nguyên phân
sẽ làm xuất hiện dạng tế bào:
A/ 4n B/ 3n C/ 2n D/ n

Câu 3: Sự rối loạn phân li của toàn bộ NST trong lần phân bào I của
phân bào giảm nhiễm của tế bào sinh dục sẽ tạo nên :
A/ Giao tử n và 2n B/ Giao tử 2n

C/ Giao tử n D/ Giao tử 4 n.
Câu 4: Một loài có bộ NST 2n = 24.Một cá thể của loài trong tế bào
có 48 NST, cá thể đó thuộc thể:
A/ Tứ bội B/ Tam bội C/ Dị bội D/ Lưỡng bội


Hướng dẫn học ở nhà:
-Học nội dung bài ghi và SGK
-Làm câu 3 vào vở bài tập
- Sưu tầm tranh ảnh sự biến đổi kiểu hình theo
môi trường sống.


cảm ơn quý thầy cô và các em học sinh
Chào tạm biệt !