tiết 97: NƯỚC ĐẠI VIỆT TA (Truyền thống và hiện đại)

Tiết 97: Nước Đại Việt ta
Tiết 97: Nước Đại Việt ta
Thân chào các bạn đồng nghiệp!
Thân chào các bạn đồng nghiệp!
Tôi soạn tiết dạy này với mục đích minh họa (nghĩa là tôi
Tôi soạn tiết dạy này với mục đích minh họa (nghĩa là tôi
không hoàn toàn trình chiếu như các tiết mà các bạn
không hoàn toàn trình chiếu như các tiết mà các bạn
thường thấy).Trong tiết dạy tôi vẫn sử dụng bảng đen,
thường thấy).Trong tiết dạy tôi vẫn sử dụng bảng đen,
phấn trắng truyền thống, các sile trình chiếu này chỉ nhằm
phấn trắng truyền thống, các sile trình chiếu này chỉ nhằm
minh họa cho bài dạy của tôi. Cách dạy này hiện đang
minh họa cho bài dạy của tôi. Cách dạy này hiện đang
được các trường học trong thành phố Đà Lạt thực hiện. Ở
được các trường học trong thành phố Đà Lạt thực hiện. Ở
Đà Lạt, ngành giáo dục đang chú trong việc chống chiếu
Đà Lạt, ngành giáo dục đang chú trong việc chống chiếu
chép (thay cho đọc – chép trước đây). Bài dạy này tôi đã
chép (thay cho đọc – chép trước đây). Bài dạy này tôi đã
soạn và dạy mẫu cho hội nghị tổng kết
soạn và dạy mẫu cho hội nghị tổng kết
sử dụng phòng
sử dụng phòng
bô môn và ứng dụng CNTT trong giảng dạy.
bô môn và ứng dụng CNTT trong giảng dạy.
Nhìn
Nhìn
chung các bạn đồng nghiệp nhất trí cao cách dạy
chung các bạn đồng nghiệp nhất trí cao cách dạy

này, vì nó hoàn toàn không thoát li cách dạy truyền
này, vì nó hoàn toàn không thoát li cách dạy truyền
thống. Nếu các bạn đồng cảm, mời bạn cùng chia
thống. Nếu các bạn đồng cảm, mời bạn cùng chia
sẻ. Thân chào!
sẻ. Thân chào!







KiĨm tra bµi cò
1. Đọc thuộc đoạn: “Ta thường tới bữa quên ăn … vui
lòng” (Hòch t ng só – ́ươ Trần Quốc Tuấn)
2. Nêu ý chính của đoạn trích trên.
Ý chính: Đau xót đến quặn lòng trước cảnh tình đất
nước, căm thù giặc đến bầm gan tím ruột, mong rửa
nhục đến mất ngủ quên ăn, vì nghóa lớn mà coi
thường xương tan thòt nát.
Ta thường tới bữa qn ăn, nửa đêm vỡ gới; ṛt
đau như cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ căm tức chưa xả
thịt lợt da, ńt gan ́ng máu qn thù. Dẫu cho
trăm thân này phơi ngoài nợi cỏ, nghìn xác này gói
trong da ngựa, ta cũng vui lòng.

Tiết 97
Tiết 97
Nước Đại
Nước Đại
Việt ta
Việt ta
Trích
Trích
“ Bình Ngô đại cáo”
“ Bình Ngô đại cáo”


Nguyễn Trãi
Nguyễn Trãi

NGŨN TRÃI 1380- 1442
Nguyễn Trãi (1380 –1442)
- Có công lớn trong cuộc
kháng chiến chống quân
Minh và xây dựng đất
nước.
- Là người Việt Nam đầu
tiên được UNESCO công
nhận là danh nhân văn
hóa thế giới (năm 1980)
(xem lại sách Ngữ văn 7,
tập 1, trang 79)

- Nguyễn Trãi quê huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương.
Sau dời đến làng Nhò Khê, huyện Thường Tín, tỉnh
Hà Tây. Đỗ Thái học sinh - tiến só (1400), ra làm
quan thời nhà Hồ.
-
Ông tham gia khởi nghóa Lam Sơn với vai trò rất
lớn bên cạnh Lê Lợi và đã trở thành một nhân vật
lòch sử lỗi lạc, toàn tài hiếm có, là bậc “khai quốc
công thần”.
-
Bò họa tru di tam tộc vào năm 1442. Mãi đến năm
1464 mới được vua Lê Thánh Tông rửa oan và ca
ngợi: “Ức Trai tâm thượng quang Khuê tảo” (Tâm
hồn Ức Trai trong sáng như sao Khuê)
- Tác phẩm nổi tiếng: “Quân trung từ mệnh tập”
“Ức Trai thi tập” (chữ Hán), “Quốc âm thi tập” (chữ
Nôm), “Bình Ngô đại cáo” (chữ Hán)



và đền thờ Nguyễn Trãi ở Côn Sơn
và đền thờ Nguyễn Trãi ở Côn Sơn


Cổng
Cổng

Toàn cảnh đền thờ Nguyễn Trãi ở Côn Sơn - Chí Linh - Hải
Dương

- Bình:
- Ngô:
- Đại cáo:
- Bình Ngô đại cáo:
Dẹp yên
Tên nước Ngô thơì Tam Quốc (Trung Quốc)
Bài cáo tuyên bố sự kiện trọng đại
Tuyên bố về sự nghiệp
đánh dẹp giặc Ngô (giặc
Minh)
Ý nghĩa nhan đề

“Bình Ngô đại cáo” bằng chữ Hán

“Bình Ngô đại cáo” bằng chữ Hán và chữ quốc ngữ

Đặc điểm của thể Cáo
- Tác giả: Vua chúa hoặc thủ lónh
- Lời văn: Phần lớn được viết theo lối văn biền
ngẫu (không có vần hoặc có vần, thường có đối,
câu dài ngắn không gò bó, mỗi cặp hai vế đối
nhau)
- Nội dung: Trình bày một chủ trương hay công bố
một kết quả của một sự nghiệp để mọi người cùng
biết.
- Bố cục: 4 phần
+ Nêu luận đề chính nghóa
+ Vạch rõ tội ác kẻ thù
+ Kể lại quá trình kháng chiến

+ Tuyên bố chiến thắng, nêu cao chính nghóa.

BỐ CỤC BÀI CÁO
4 phần
1/ Phần 1:Nêu luận đề chính
nghĩa
2/ Phần 2: Vạch tội ác kẻ thù
3/ Phần 3: Kể lại quá trình
kháng chiến
4/ Phần 4: Tuyên bố chiến
thắng nêu cao chính nghĩa
BỐ CỤC BÀI BÌNH NGÔ ĐẠI CÁO
4 phần
1/ Phần 1: Nêu luận đề chính nghĩa
2/ Phần 2:Lập bản cáo trạng tội ác giặc
Minh
3/ Phần 3: Phản ánh quá trình cuộc khởi
nghĩa Lam Sơn- Từ những ngày đầu
gian khổ, đến lúc thắng lợi.
4/ Phần 4:Khẳng định nền độc lập vững
chắc, đất nước mở ra một kỷ nguyên
mới, nêu lên bài học lịch sử

CHIẾU
CHIẾU
HỊCH
HỊCH
CÁO
CÁO
Giống:

Giống:
Khác:
Khác:
- Đều là kiểu văn bản nghị luận cổ, dùng lối văn
biền ngẫu.
- Do vua chúa hoặc thủ lĩnh phong trào viết.
- Ban bố mệnh
lệnh.
- Cổ động
thuyết phục,
kêu gọi đấu
tranh.
- Trình bày
chủ trương,
công bố thành
quả của một
sự nghiệp lớn.

Từng nghe:
Việc nhân nghóa cốt ở yên dân,
Quân điếu phạt trước lo trừ bạo.
Như nước Đại Việt ta từ trước.
Vốn xưng nền văn hiến đã lâu,
Núi sông bờ cõi đã chia,
Phong tục Bắc Nam cũng khác.
Từ Triệu, Đinh, Lí, Trần bao đời xây nền độc lập,
Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên, mỗi bên xưng đế một phương.
Tuy mạnh yếu từng lúc khác nhau,
Song hào kiệt đời nào cũng có.
V y nên:ậ

Lưu Cung tham công nên thất bại,
Triệu Tiết thích lớn phải tiêu vong,
Cửa Hàm Tử bắt sống Toa Đô,
Sông Bạch Đằng giết tươi Ô Mã.
Việc xưa xem xét
Chứng cứ còn ghi.
N C AI VIỆT TÁƯƠ Đ ̣
N C AI VIỆT TÁƯƠ Đ ̣

BỐ CỤC BÀI BÌNH NGÔ ĐẠI CÁO
4 phần
2/ Phần 2: Lập bản cáo trạng tội ác
giặc Minh
3/ Phần 3: Phản ánh quá trình cuộc
khởi nghĩa Lam Sơn- Từ những
ngày đầu gian khổ, đến lúc thắng
lợi.
4/ Phần 4: Khẳng định nền độc lập
vững chắc, đất nước mở ra một kỷ
nguyên mới, nêu lên bài học lịch sử
1/ Phần 1: Nêu luận đề chính nghĩa

Bè cơc ®o¹n tri ch ́

- Hai câu đầu: Nguyên lí nhân nghóa
- Tám câu tiếp: Chân lí về sự tồn tại độc lập
có chủ quyền của dân tộc ai Đ ̣ Việt.
- Sáu câu cuối: Sức mạnh của nhân nghóa, sức
mạnh của độc lập dân tộc.

Nguyªn lÝ
nh©n nghÜa

ViÖc nh©n nghÜa cèt ë yªn d©n
Qu©n ®iÕu ph¹t tríc lo
yªn d©n
trõ b¹otrõ b¹o
Nguyên lí nhân nghĩa

Nguyªn lÝ
nh©n nghÜa
Yên dân
Bảo vệ đất
nùc để yên dân
Ch©n lÝ vỊ sù tån t¹i
®éc lËp cã chđ qun
cđa d n téc ®¹i viƯtÂ
Lãnh thổ
riêng
Phong tục
riêng
Lòch sử
riêng
Chế độ, chủ
quyền riêng
Trừ bạo
Giặc Minh
xâm lược
Văn hiến
lâu đời

Văn hiến
lâu đời

V n Miếu Quốc tử giám
Chùa Một cột
Tháp Phổ Minh
Khu di tích Nguyễn Trãi
ền thờ Vua inh- Vua Lê
Cố đô Hoa L*
Thành nhà Hồ
Hồ G*ơm


Nguyªn lÝ
nh©n nghÜa
Yên dân
Bảo vệ đất
nùc để yên dân
Ch©n lÝ vỊ sù tån t¹i
®éc lËp cã chđ qun
cđa d n téc ®¹i viƯtÂ
Lãnh thổ
riêng
Phong tục
riêng
Lòch sử
riêng
Chế độ, chủ
quyền riêng
Trừ bạo

Giặc Minh
xâm lược
Văn hiến
lâu đời
Lãnh thổ
riêng

Nam quốc sơn hà
Nam quốc sơn hà, Nam đế c
Tiệt nhiên định phận tại thiên th
(Lí Thờng Kiệt)
Dịch thơ:
Sông núi nớc Nam vua Nam ở
Vằng vặc sách trời chia xứ sở

Nguyªn lÝ
nh©n nghÜa
Yên dân
Bảo vệ đất
nùc để yên dân
Ch©n lÝ vỊ sù tån t¹i
®éc lËp cã chđ qun
cđa d n téc ®¹i viƯtÂ
Lãnh thổ
riêng
Phong tục
riêng
Lòch sử
riêng
Chế độ, chủ

quyền riêng
Trừ bạo
Giặc Minh
xâm lược
Văn hiến
lâu đời
Phong tục
riêng