skkn một số biện pháp chỉ đạo thực hiện rèn kĩ năng sống cho học sinh trường tiểu học

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO THỰC
HIỆN RÈN KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC
SINH TRƯỜNG TIỂU HỌC

I. TÊN ĐỀ TÀI
MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO THỰC HIỆN
RÈN KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH TIỂU HỌC


II. ĐẶT VẤN ĐỀ
Chúng ta biết rằng kĩ năng sống là nhân tố quan trọng để con người
vươn lên gặt hái thành công. Tuy nhiên kĩ năng sống không phải tự nhiên
mà có. Kĩ năng sống là kết quả của quá trình học tập và rèn luyện bản
thân mỗi con người. Ở tất cả các bậc học, giáo dục kĩ năng sống đều cần
phải được quan tâm giáo dục, đặc biệt là đối với học sinh tiểu học.
Giáo dục kĩ năng sống cho trẻ là giúp trẻ rèn luyện những hành vi
có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng; giúp trẻ có khả năng bảo vệ,
phòng ngừa và giảm thiểu các hành vi có nguy cơ gây hại cho sức khoẻ,
sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ. Kĩ năng sống còn giúp trẻ ứng

xử phù hợp nhất với các tình huống. Nó giúp trẻ có cách thức tích cực để
đối phó với những thách thức trong cuộc sống.
Từ năm học 2007-2008, Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Tam
Kỳ đã phát động toàn ngành hưởng phong trào thi đua “Xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực” do Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động.

Trong đó giáo dục kĩ năng sống cho học sinh là một trong những nội dung
được ngành đặc biệt quan tâm.
Là Phó Hiệu trưởng phụ trách công tác chuyên môn và hoạt động
giáo dục ngoài giờ lên lớp, tôi luôn mong muốn tổ chức nhiều hoạt động
giáo dục thiết thực đối với các em học sinh. Kĩ năng sống là một trong
những nội dung tôi đã trăn trở rất nhiều và càng quan tâm hơn khi được
dự lớp tập huấn "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" tại
Phòng Giáo dục và Đào tạo vào ngày 29 tháng 3 năm 2011. Từ những nội
dung tập huấn rất cụ thể về công tác "Xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực" và nhất là những nội dung về rèn luyện kĩ năng sống cho
học sinh do thầy giáo Trưởng phòng Giáo dục Tiểu học của Sở Giáo dục
và Đào tạo báo cáo; tôi rất tâm đắc và từ chỗ hưởng ứng phong trào một
cách thụ động, từ năm học 2010 - 2011, tôi đã hưởng ứng một cách chủ
động và có nhiều biện pháp tích cực xây dựng kế hoạch tổ chức nhiều
hoạt động hưởng ứng và đạt kết quả khá cao. Chính vì thế nên tôi chọn đề
tài "Một số biện pháp chỉ đạo thực hiện rèn kĩ năng sống cho học sinh
trường tiểu học". Đề tài này được áp dụng trong phạm vi Trường Tiểu học
Trần Quốc Toản, thành phố Tam Kỳ và được thực hiện từ năm học 2010 -
2011 đến nay


III. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Chúng ta đã biết: Bốn trụ cột giáo dục của UNESCO thế kỉ XXI là:
Học để biết, học để làm, học để làm người và học để cùng chung sống.
Theo UNESCO, kĩ năng sống gắn với 4 tru cột của giáo dục đó là:
- Học để biết: gồm các kĩ năng tư duy như là phê phán, sáng tạo,
quyết định, giải quyết vấn đề, nhận thức được hậu quả,
- Họcđể làm: gồm các kĩ năng thực hiện công việc và các nhiệm vụ
như đảm nhận trách nhiệm, kĩ năng đạt mục tiêu,
- Học để cùng chung sống: gồm kĩ năng giao tiếp, thương lượng, tự

khẳng định, hợp tác, làm việc theo nhóm,
- Học để làm người: gồm các kĩ năng cá nhân như ứng phó với căng
thẳng, kiểm soát cảm xúc, tự nhận thức, tự tin, kiên đinh,
Từ quan điểm này, Chỉ thị số 40/2008/CT-BGDĐT ngày 22/7/2008
của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc phát động phong trào thi đua "Xây
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" trong các trường phổ thông
giai đoạn 2008 - 2013 đã xác định nội dung rèn luyện kĩ năng sống cho
học sinh, bao gồm ba nội dung sau:
- Rèn luyện kĩ năng ứng xử hợp lí với các tình huống trong cuộc
sống, thói quan và kĩ năng làm việc, sinh hoạt theo nhóm.
- Rèn luyện sức khỏe và ý thức bảo vệ sức khỏe, kĩ năng phòng,
chống tai nạn giao thông, đuối nước và các tai nạn thương tích khác.
- Rèn luyện kĩ năng ứng xử văn hóa, chung sống hòa bình, phòng
ngừa bạo lực và các tệ nạn xã hội.
Hướng dẫn nhiệm vụ năm học 2008 - 2009, 2009 - 2010, 2010 -
2011, 2011- 2012, 2012 - 2013 của Sở Giáo dục và Đào tạo, Phòng

GD&ĐT Tam Kỳ nêu rõ: Tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 40/2008/CT-
BGDĐT ngày 22/7/2008 và Kế hoạch số 307/KH-BGDĐT ngày
22/7/2008 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động và triển khai
phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”
chú trọng các hoạt động:
- Giáo dục đạo đức, kĩ năng sống cho học sinh thông qua các môn
học, hoạt động giáo dục và xây dựng quy tắc ứng xử văn hoá. Nhà trường
chủ động phối hợp với gia đình và cộng đồng trong giáo dục đạo đức và
kĩ năng sống cho học sinh.
- Đẩy mạnh phong trào xây dựng trường, lớp xanh, sạch, đẹp, đủ
nhà vệ sinh sạch sẽ cho học sinh và giáo viên.
- Đưa các nội dung giáo dục văn hoá truyền thống vào nhà trường.
Tổ chức các hoạt động vui chơi, giải trí tích cực, các hoạt động văn hoá,

thể thao, trò chơi dân gian, dân ca, hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp,
ngoại khoá phù hợp với điều kiện cụ thể của nhà trường và địa phương.
Hướng dẫn để học sinh chủ động tổ chức, điều khiển các hoạt động tập
thể và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
IV. CƠ SỞ THỰC TIỄN
Từ năm học 2007-2008, hưởng ứng phong trào thi đua “Xây dựng
trường học thân thiện học sinh tích cực” do các cấp phát động, giáo dục kĩ
năng sống cho học sinh là một trong những nội dung mà trường tôi đặc
biệt quan tâm. Tôi đã đã xây dựng kế hoạch tham mưu với Hiệu trưởng
nhà trường chỉ đạo giáo viên toàn trường thực hiện tốt việc đổi mới
phương pháp dạy học theo hướng lấy học học sinh làm trung tâm phát huy
tối đa trí lực và khả năng chiếm lĩnh kiến thức của các em. Đặc biệt, tôi
luôn lưu ý giáo viên quan tâm đến việc tích hợp giáo dục một số kĩ năng

cần thiết cho các em trong các tiết học: kỹ năng giao tiếp, phối hợp làm
việc với nhau theo nhóm,
Đối với Ban Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, tôi cũng đã chỉ
đạo tổ chức nhiều hoạt động để tăng cường giáo dục kĩ năng sống cho các
em như: Sinh hoạt ngoại khóa chào mừng các ngày lễ lớn trong năm; Tổ
chức truyền thông về giữ gìn sức khỏe và vệ sinh môi trường; Múa hát tập
thể; Thi kể chuyện theo sách; Giao lưu Olympic tiếng Anh,
Theo dõi các em thông qua các hoạt động tại trường, tôi nhận thấy
rằng một số em cũng đã dần hình thành cho mình một số kĩ năng cơ bản
như biết giữ gìn vệ sinh cá nhân, trường lớp, làm việc theo nhóm, tham
gia các hoạt động tập thể tại trường Tuy nhiên khi đưa các em đi tham
gia các hoạt động giao lưu với học sinh các trường trên địa bàn thành phố
và tham quan, học tập ở những khu Di tích Lịch sử, Văn hóa địa phương
tôi lại nhận ra rằng học sinh mình chưa thành thạo lắm một số kĩ
năng cần thiết như: tự tin tham gia giao lưu trước tập thể, giữ vệ sinh nơi
công cộng, lên xuống xe an toàn, xử lí các tình huống bất ngờ, Các em

chưa mạnh dạn, tự tin nơi đông người. Khi tham gia các hoạt động cấp
thành phố, được người dẫn chương trình mời hát hoặc giao lưu với khán
giả, các em chưa dám xung phong. Nếu được mời tham gia thì các em nói
chưa trôi chảy,
Đến các nơi công cộng một số em chưa thực hiện tốt việc giữ gìn vệ
sinh chung. Ăn bánh hoặc uống nước xong các em vứt ngay vỏ dưới chân
mình. Đến tham quan tại khu các Di tích Lịch sử Văn hóa địa phương, các
em còn hay sờ tay vào hiện vật được trưng bày
Là trường có gần 90% học sinh bán trú. Các em đến và ở lại trường
từ 7 giờ đến 17giờ. Việc học tập, sinh hoạt, ăn nghỉ buổi trưa tại trường

của các em đã được thầy cô giáo và nhân viên nhà trường hướng dẫn, giúp
đỡ tận tình. Qua theo dõi, tôi nhận thấy đa số các em đã biết tự phục vụ,
chăm sóc bản thân mình (vệ sinh cá nhân, ăn uống ). Tuy nhiên vẫn còn
một số học sinh chưa thực hiện tốt được việc này.
Với thực tiễn như trên, là người người cán bộ quản lý nhà trường,
tôi đã có nhiều trăn trở, suy nghĩ tìm các biện pháp khắc phục bằng cách
nỗ lực tổ chức nhiều hoạt động trong và ngoài giờ lên lớp để giúp các em
có được một số kĩ năng sống cần thiết nhằm phát triển toàn diện bản thân
đồng thời góp phần hưởng ứng tích cực phong trào thi đua “Xây dựng
trường học thân thiện học sinh tích cực”.
V. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
Từ thực tiễn nêu trên, tôi đã cùng bàn bạc, tham mưu với Hiệu
trưởng và tiến hành một số biện pháp như sau :
1. Nâng cao nhận thức trong cán bộ, giáo viên, nhân viên về
công tác giáo dục kĩ năng sống cho học sinh.
Xác định việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh, giáo viên chủ
nhiệm có vai trò quan trọng, thầy cô chính là cầu nối trung gian giữa nhà
trường và gia đình học sinh. Vì vậy, tôi đã triển khai, quán triệt lại trong
hội đồng sư phạm các văn bản của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở Giáo dục

và Đào tạo Quảng Nam, Phòng Giáo dục và Đào tạo Tam Kỳ về những
nội dung và hướng dẫn thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường
học thân thiện học sinh tích cực”. Qua việc giới thiệu 5 nội dung của
phong trào này, chúng tôi đã cung cấp, phân tích cho cán bộ giáo viên
một số khái niệm về kĩ năng sống, các loại kĩ năng sống và sự cần thiết
phải giáo dục kĩ năng sống cho học sinh. Đó là :

- Theo tổ chức Y tế Thế giới (WHO) kĩ năng sống là năng lực tâm
lý xã hội, là khả năng ứng phó một cách hiệu quả với những yêu cầu và
thác thức của cuộc sống.
- Đó cũng là khả năng của một cá nhân để duy trì trạng thái khỏe
mạnh về tinh thần, biểu hiện qua các hành vi phù hợp và tích cực khi
tương tác với người khác, với nền văn hóa và môi trường xung quanh.
- Kĩ năng sống là khả năng thể hiện, thực thi tâm lý xã hội này.
- Cũng theo WHO, kĩ năng sống được chia thành 2 loại là kĩ
năng tâm lý xã hội và kĩ năng cá nhân, lĩnh hội và tư duy, với 10 yếu tố
như: tự nhận thức, tư duy sáng tạo, giải quyết vấn đề, kĩ năng giao tiếp
ứng xử với người khác, ứng phó với các tình huống căng thẳng và cảm
xúc, biết cảm thông, tư duy bình luận và phê phán, cách quyết định, giao
tiếp hiệu quả và cách thương thuyết.
Tôi đã nhấn mạnh với các thầy cô giáo sự cần thiết phải giáo dục kĩ
năng sống cho học sinh là giúp trẻ có cơ hội rèn luyện thói quen, biết cách
đối diện và đương đầu, vượt qua những khó khăn, thử thách trong học tập
cũng như trong mọi hoạt động khác. Giúp trẻ rèn luyện, phát triển tính
cách tự chủ, tự tin vào bản thân, có tinh thần trách nhiệm cao, có khả năng
diễn đạt, thuyết phục, hình thành lối sống lành mạnh, phẩm chất đạo đức
tốt, tương thân tương ái, biết chia sẻ, giúp đỡ người khác. Rèn luyện kĩ
năng sống cho học sinh là giúp các em rèn luyện kĩ năng ứng xử thân
thiện trong mọi tình huống; có thói quen và kĩ năng làm việc theo nhóm,
kĩ năng hoạt động xã hội; giáo dục cho học sinh thói quen rèn luyện sức

khoẻ, ý thức bảo vệ bản thân, phòng ngừa tai nạn giao thông, đuối nước
và các tệ nạn xã hội. Đó chính là những yếu tố quan trọng giúp mỗi người
đạt được thành công trong đời.

Và vì sao cần phải giáo dục ki năng sống cho học sinh tiểu học? Đó
là :
- Giáo dục kĩ năng sống góp phần thúc đẩy sự phát triển cá nhân.
- Giáo dục kĩ năng sống góp phần thúc đẩy sự phát triển xã hội
- Giáo dục kĩ năng sống nhằm thực hiện yêu cầu đổi mới giáo dục
phổ thông.
- Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trong các nhà trường phổ
thông là xu thế chung của nhiều nước.
Tôi cũng đã lưu ý với các thầy cô giáo việc giáo dục kĩ năng sống
cho học sinh có thành công hay không, phụ thuộc rất lớn vào tư chất, đạo
đức và năng lực của thầy giáo, cô giáo. Vì vậy chúng tôi cũng đã xác định
với các thầy cô giáo : Muốn giáo dục kĩ năng sống cho học sinh tốt, trước
hết, mỗi thầy giáo, cô giáo phải giáo dục cho học sinh bằng sự nêu gương.
Thầy giáo, cô giáo phải gương mẫu trong ứng xử, trong công việc …. Mỗi
thầy cô giáo phải là một tấm gương sáng về học tập và rèn luyện cho học
sinh noi theo.
Để thực hiện được việc này, tôi đã xây dựng kế hoạch tham mưu
cho Hiệu trưởng phối hợp với Công đoàn và Đoàn TNCS Hồ Chí Minh
của nhà trường phát động toàn thể nhà giáo, người lao động của trưởng
hưởng ứng tích cực cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo
đức Hồ Chí Minh” và "Mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm gương đạo đức,
tự học và sáng tạo" do ngành phát động bằng việc đăng ký những nội
dung học tập cụ thể. Chúng tôi cũng đã tổ chức cho các tổ chuyên môn
theo dõi , đánh giá, góp ý cụ thể từng thành viên của tổ mình để kịp thời
giúp nhau khắc phục kịp thời những tồn tại của bản thân.

2. Lựa chọn những kĩ năng thiết yếu, phù hợp với lứa tuổi để tổ
chức rèn luyện cho học sinh
Như tôi đã nêu trong biện pháp 1, kĩ năng sống của con người thì
rất đa dạng. Vì vậy, để tập trung thực hiện có hiệu quả việc giáo dục kĩ
năng sống cho học sinh, việc làm đầu tiên là tôi lựa chọn một số kĩ năng
sống cần thiết, phù hợp với thực tế của học sinh mình để tổ chức rèn luyện
chứ không thực hiện dàn trải. Qua theo dõi và lập phiếu khảo sát, tôi đã
chọn ra một số kĩ năng cần tập trung đó là: kĩ năng giao tiếp; kĩ năng hợp
tác làm việc theo nhóm; kĩ năng chia sẻ, cảm thông; kĩ năng làm các công
việc lao động đơn giản; kĩ năng thực hiện nếp sống văn minh nơi công
cộng; kĩ năng tham gia giao thông an toàn; kĩ năng phòng tránh tai nạn,
thương tích. Và tôi tiến hành lựa chọn nội dung, hình thức tổ chức phù
hợp với từng kĩ năng.
3. Tổ chức thực hiện tốt việc đổi mới phương pháp dạy học
Xác định “ Đổi mới phương pháp dạy học – Rèn kĩ năng sống cho
học sinh ” là một trong những mục tiêu lớn mà việc đổi mới phương pháp
dạy học hướng tới, tôi đã có nhiều biện pháp để chỉ đạo thực hiện tốt việc
đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy được tính tích cực, tự
giác chủ động, sáng tạo của học sinh, tăng khả năng làm việc theo nhóm,
tạo được hứng thú trong việc học của các em.
Như chúng ta đã biết những yêu cầu cơ bản để thực hiện được việc
đổi mới phương pháp dạy học ( ĐMPPDH) là đội ngũ giáo viên và cơ sở
vật chất
3.1 Đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học :
Muốn đổi mới phương pháp dạy học thì phải có đủ cơ sở vật chất,
trang thiết bị . Xác định được vị trí của điều kiện cơ sở vật chất, trang

thiết bị có tầm quan trọng có tính quyết định để thực hiện thành công việc
đổi mới phương pháp dạy học. Tôi đã tích cực cùng với Hiệu trưởng tham
mưu cho lãnh đạo địa phương, cho ngành và phối hợp với phụ huynh học

sinh nhà trường ưu tiên đầu tư một số trang thiết bị phục vụ cho việc đổi
mới phương pháp dạy học.
Việc đầu tiên là tôi cùng với các đồng chí lãnh đạo nhà trường quan
tâm sắp xếp, bố trí cơ sở vật chất phù hợp để khai thác tối đa số trang thiết
bị hiện có. Từ năm học 2009-2010, được sự quan tâm đầu tư của thành
phố, trường tiểu học Trần Quốc Toản chúng tôi đã có 30 phòng học, 08
phòng chức năng và 01 Nhà đa năng. Đây là một điều kiện mà không phải
trường nào cũng có được. Tuy nhiên, chỉ như thế thôi thì cũng chưa đủ.
Tôi xác định nếu như trước đây, bảng đen, phấn trắng, bàn ghế
thông thường và cuốn giáo án viết tay là những công cụ phổ biến để dạy
và học. Thì nay, không gian lớp học – nơi diễn ra quá trình dạy và học
phải thay đổi . Không chỉ là những dãy bàn ghế kê thẳng hàng tăm tắp mà
là sự linh hoạt tùy theo hình thức tổ chức dạy học mà giáo viên tiến hành,
cốt làm sao để việc dạy và học đều trở nên tích cực. Không chỉ là phấn
trắng bảng đen mà còn có sự phối hợp với máy tính xách tay, bảng tương
tác, máy chiếu…Hoạt động trong lớp học không còn là sự độc diễn của
giáo viên với những thuyết trình dài dằng dặc triền miên mà còn là sự
tương tác tích cực của học sinh, để quá trình tiếp thu kiến thức không còn
thụ động nữa. Nhà trường không chỉ khang trang về khuôn viên xây dựng,
cảnh quan mà còn có thêm nhiều trang thiết bị hiện đại phục vụ cho việc
dạy học theo hướng đổi mới.
Để giúp cho giáo viên có thể ứng dụng công nghệ thông tin vào
việc dạy học, tôi cũng đã đã cùng với các đồng lãnh đạo nhà trường suy
nghĩ, tính toán việc sử dụng 08 phòng chức năng thật hiệu quả, đáp ứng

yêu cầu dạy học tích cực của giáo viên và học sinh. Và chúng tôi đã bố trí
02 phòng có lắp tivi màn hình lớn và kết nối interrnet để giáo viên thực
hiện các tiết dạy học có ứng dụng công nghệ thông tin. Bên cạnh đó,
chúng tôi trang bị thêm một đèn chiếu và màn hình, 02 ti vi màn hình lớn
di động để giáo viên luân phiên sử dụng.

Trong 08 phòng chức năng, chúng tôi còn ưu tiên bố trí cho giáo
viên và học sinh 02 phòng đọc với 08 máy vi tính có kết nối interrnet để
giúp thầy cô, học sinh truy cập lấy thông tin…
Đến năm 2010, nhờ tích cực tham mưu với các cấp, trường chúng
tôi đã được Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Nam trang bị thêm một bảng
tương tác thông minh nên việc ứng dụng công nghệ thông tin của giáo
viên nhà trường vào việc đổi mới phương pháp dạy học càng thuận lợi
hơn.
Chính từ sự quan tâm đầu tư cơ sở vật
chất quyết liệt của nhà trường nên số tiết
ứng dụng công nghệ thông tin năm sau luôn
tăng hơn năm trước và số lượng giáo viên
thực hiện cũng tăng lên.
Tất cả các sản phẩm ƯDCNTT của
thầy cô đã tạo nên thành công cho Ngày hội
ứng dụng CNTT được chúng tôi tổ chức
trong năm học 2011 - 2012 và được lãnh đạo
ngành đánh giá rất cao. Hiện nay trường
chúng tôi đã có một kho tư liệu dùng chung với rất nhiều giáo án tốt, bài
giảng có ƯDCNTT hay, là điều kiện thuận lợi để giáo viên thực hiện đổi
mới phương pháp dạy học

Ngoài những trang thiết bị hiện đại phục vụ cho việc đổi mới
phương pháp dạy học, những đồ dùng dạy học thủ công truyền thống cũng
được tôi đặc biệt quan tâm. Tôi đã chỉ đạo cho giáo viên nhà trường khai
thác tối đa những đồ dùng dạy học được cấp và tăng cường làm đồ dùng
dạy học . Để kích thích sự say mê, sáng tạo của giáo viên trong việc làm
đồ dùng dạy học để phục vụ các tiết dạy, hằng năm tôi đều xây dựng kế
hoạch tổ chức Hội thi Đồ dùng dạy học tự làm. Điểm khác của tôi là
không phát động giáo viên làm đồ dùng dạy học vào một thời điểm dự thi

mà phát động giáo viên đăng ký tham gia tất cả những đồ dùng dạy học
mà mình đã làm và sử dụng trong suốt một năm học. Những đồ dùng dạy
học chất lượng, hiệu quả sử dụng tốt sẽ được nhà trường hỗ trợ kinh phí
và nhân điển hình để giáo viên trong trường học tập. Chính từ hoạt động
này mà số tiết học có sử dụng đồ dùng dạy học và số giáo viên có sử dụng
đồ dùng dạy học của nhà trường luôn cao.

3.2 Nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ tay nghề cho đội
ngũ :
Chúng ta biết rằng việc đổi mới phương pháp dạy học chỉ hiệu quả
khi đề cao được trách nhiệm, nâng cao trình độ chuyên môn của đội ngũ
giáo viên trong môi trường sư phạm thân thiện và phát huy được vai trò

tích cực học tập của học sinh. Nên bên cạnh việc đầu tư cơ sở vật chất, để
thực hiện tốt mục tiêu “ Đổi mới phương pháp dạy học - Rèn kĩ năng
sống cho học sinh”, tôi đã tập trung nâng cao trách nhiệm, và trình độ
chuyên môn, nghiệp vụ tay nghề cho đội ngũ.
Để làm được việc này, hằng năm tôi cùng các đồng chí lãnh đạo
nhà trường đã tập trung chỉ đạo các tổ chuyên môn làm tốt việc đánh giá
giáo viên theo Quyết định 14 về chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học để
từ đó xây dựng kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ. Việc quan tâm nhất của
chúng tôi là làm sao cho giáo viên hiểu và thực hiện thành thạo việc đổi
mới phương pháp dạy học. Qua dự giờ, kiểm tra tôi nhận thấy rằng một số
thầy cô đã hiểu không tường tận việc ứng dụng công nghệ thông tin vào
dạy học nên đã lạm dụng CNTT, không biết kết hợp giữa CNTT và các
phương pháp dạy học truyền thống ; một số thấy cô thì còn lúng túng
trong việc tổ chức dạy học theo đối tượng, tổ chức cho học sinh làm việc
theo nhóm… Vì vậy, tôi đã xây dựng kế hoạch tổ chức và chỉ đạo các tổ
chuyên môn tổ chức nhiều chuyên đề xoay quanh việc đổi mới phương
pháp dạy học, ứng dụng công nghệ thông tin cho giáo viên. Từ năm học

2010 -2011 đến năm học 2012-2013, chúng tôi đã mở được tất cả 18
chuyên đề với sự tham gia của tất cả giáo viên trong nhà trường.
Cùng với việc mở các chuyên đề để bồi dưỡng giáo viên, tôi cũng
đã thường xuyên tổ chức các hội thi : Giáo viên dạy giỏi ; Giáo án tốt –
Giờ học hay và hội giảng cấp tổ, cấp trường để tạo môi trường cho giáo
viên rèn luyện tay nghề. Từ năm học 2009-2010 đến năm học 2012 - 2013
đã có 41 giáo viên đạt giáo viên giỏi cấp trường và 16 giáo viên đạt giáo
viên dạy giỏi cấp thành phố. Chính nhờ sự đầu tư bồi dưỡng đội ngũ của
chúng tôi, năm học 2011-2012, trường tiểu học Trần Quốc Toản đã giành

giải Nhất toàn đoàn Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp tiểu học, thành phố
Tam Kỳ.
Và một việc làm không thể thiếu để thực hiện thành công việc đổi
mới phương pháp dạy học là: lãnh đạo nhà trường tăng cường dự giờ,
kiểm tra để kịp thời giúp giáo viên tháo gỡ những khó khăn khi lên lớp và
giáo viên cần phải tăng cường dự giờ, học tập đồng nghiệp để nâng cao
tay nghề. Tôi luôn nói với giáo viên trong hội đồng là chúng tôi sẵn sàng
cung cấp những gì giáo viên cần mà chúng tôi có thể. Thầy cô hãy mạnh
dạn chia sẻ với chúng tôi những khó khăn trong chuyên môn mà thầy cô
đang gặp phải. Với quan niệm người biết ít giúp người chia biết, người
biết nhiều giúp người biết ít, hội đồng chúng ta hãy cùng nhau vừa làm,
vừa học để chúng ta vững vàng hơn về chuyên môn, tay nghề.
Để làm được việc này, về phía lãnh đạo nhà trường, chúng tôi đã
xây dựng cho mình một kế hoạch dự giờ thăm lớp thật cụ thể. Ban lãnh
đạo nhà trường gồm có 03 cô, chúng tôi phân công nhau đứng điểm ở năm
tổ chuyên môn để có thể đảm bảo 100% giáo viên trong nhà trường đều
được lãnh đạo nhà trường dự giờ, góp ý chuyên môn.
Để tạo điều kiện cho giáo viên có thời gian dự giờ đồng nghiệp (chỉ
tiêu nhà trường đưa ra là 50 tiết/giáo viên), tôi đã cùng bàn bạc với các
đồng chí trong ban lãnh đạo để có sự phân công lao động hợp lý, phân

chia thời khóa biểu thuận tiện. Trong những năm học qua, là trường tổ
chức dạy học 02 buổi/ngày, tôi cũng đã chia thời khóa biểu cho giáo viên
được nghỉ ít nhất 02 buổi/tuần và giáo viên trong cùng tổ chuyên môn
được cùng nhau nghỉ 01 buổi trong tuần để thầy cô tổ chức hội giảng tổ,
dự giờ học tập lẫn nhau. Chính vì vậy, 100% giáo viên trong trường đều
đảm bảo chỉ tiêu dự giờ 50 tiết/năm. Nhờ đó năng lực chuyên môn và
trình độ tay nghề của giáo viên được nâng lên rõ rêt.

4. Chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm đầu tư nâng cao chất lượng giờ
sinh hoạt lớp, sinh hoạt Đội – Sao hằng tuần
Theo Quyết định 16/2006/QĐ-BGDĐT, ngày 05 tháng 5 năm 2006
của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc Hướng dẫn thực hiện
chương trình giáo dục phố thông cấp tiểu học, mỗi lớp sẽ có 02 tiết sinh
hoạt tập thể. Trong đó một tiết được Ban HĐGDNGLL tổ chức vào sáng
thứ hai và một tiết do giáo viên chủ nhiệm tổ chức vào thứ sáu hằng tuần.
Tôi đã chỉ đạo cho giáo viên chủ nhiệm tổ chức sinh hoạt lớp vào tuần 1,
tuần 3 ; tuần 2, tuần 4 tổ chức cho các em sinh hoạt Đội – Sao. Giáo án
của các tiết này được thiết kế theo hình thức tổ chức các hoạt động do học
sinh điều hành dưới sự theo dõi, giúp đỡ của giáo viên. Tôi đã tăng cường
dự giờ kiểm tra thường xuyên các tiết này để giúp giáo viên thực hiện tốt
hơn. Đặc biệt, tôi chỉ đạo tất cả giáo viên trong trường phải thực hiện
nghiêm việc luân phiên thay đổi lớp trưởng, lớp phó, tổ trưởng, tổ phó để
nhiều em trong lớp được có cơ hội rèn luyện kĩ năng giao tiếp, điều hành
tập thể. Trước đây, những nhiệm vụ này, giáo viên chủ nhiệm thường
giao cho một em làm suốt 5 năm của cấp học.

5. Tổ chức tốt các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
Song song với việc “ Đổi mới phương pháp dạy học - Rèn kĩ năng
sống cho học sinh”, tôi cũng đã nghiên cứu tổ chức nhiều hoạt động ngoài
giờ lên lớp để giúp các em có môi trường rèn luyện kĩ năng cho mình.







5.1. Tổ chức chương trình Tiếng hát đầu tuần.
Để tạo điều kiện cho nhiều em được ca hát trước tập thể và cũng là để giúp
các em em rèn luyện phong cách tự tin trước đám đông, tôi đã chỉ đạo Ban Hoạt
động giáo dục ngoài giờ lên lớp xây dựng kế hoạch tổ chức cho học sinh các lóp
tham gia chương trình văn nghệ chào mừng vào các buổi chào cờ đầu tuần.
Trước đây nội dung văn nghệ chào mừng này cũng có thực hiện song Ban hoạt

động giáo dục ngoài giờ lên lớp chỉ giao cho đội văn nghệ nhà tường thực hiện
vào các buổi sinh hoạt ngoại khóa kỉ niệm các ngày lễ lớn trong năm mà thôi. Vì
vậy, các em học sinh khác khó có cơ hội được tham gia, rèn luyện. Do đó, khi
tham gia các hoạt động giao lưu với các trường trên địa bàn, các em rất lúng túng
khi được người dẫn chương trình mời điều hành chương trình

Tôi đã chỉ đạo đồng chí Tổng phụ trách Đội xây dựng kế hoạch phân công
mỗi tuần sẽ có 02 lớp phối hợp thực hiện 3 đến 4 tiết mục văn nghệ và phải là
các tiết mục có nhiều học sinh tham gia. Phần dẫn chương trình, giáo viên chủ
nhiệm cũng chọn và hướng dẫn cho học sinh lớp mình làm. Đây thực sự là một
sân chơi làm thỏa lòng đam mê ca hát, thể hiện mình cũng như rèn tính tự tin cho
học sinh. Nhìn những khuôn mặt rạng ngời, tự tin của các diễn viên nhí không
chuyên trên sân khấu hằng tuần, chúng tôi, những người thầy cô giáo thật vui và
hạnh phúc.Và cũng thông qua hoạt động này, học sinh được rèn luyện kĩ năng
làm việc theo nhóm, kĩ năng hợp tác với lớp bạn.


Học sinh tham gia chương trình Tiếng hát đầu tuần
5.2. Lựa chọn, thiết kế, tổ chức các hội thi :
Cũng với mục đích rèn cho học sinh kĩ năng giao tiếp, hợp tác, làm việc
theo nhóm,tôi đã cùng bàn bạc và chỉ đạo Ban HĐGDNGLL xây dựng kế hoạch
tổ chức một số hội thi để hình thành các câu lạc bộ, tạo môi trường tốt nhất cho
các em rèn luyện. Đó là :

- Hội thi Em tập làm hướng dẫn viên du lịch : Với hội thi này, giáo viên
chủ nhiệm các lớp 3, 4, 5 tổ chức tại lớp vào các giờ hoạt động tập thể để chọn
mỗi lớp 01 em tham gia cấp trường. Đến với hội thi, các em đã đóng vai trò là
một hướng dẫn viên đón khách đến thăm trường. Các em sẽ giới thiệu cho khách
tham quan biết về truyền thống thi đua Dạy tốt, học tốt của thầy và trò nhà
trường qua các hình ảnh, hiện vật được lưu giữ tại Phòng truyền thống của nhà
trường. Sau hội thi này, trường chúng tôi đã có 01 đội ngũ hướng dẫn viên du
lịch nhỏ tuổi ( 19 em sẵn sàng đón khách đến thăm trường và các em cũng sẽ là
những thành viên đầu tiên của Câu lạc bộ hướng dẫn viên du lịch cộng tác với
chúng tôi trong việc hướng dẫn các em học sinh khác có nguyện vọng rèn kĩ
năng này.

Học sinh tham gia hội thi Em tập làm hướng dẫn viên du lịch
- Hội thi “Nói giỏi tiếng

Anh” : Hội thi đã thu hút sự tham gia của hơn 400 học sinh lớp 3 và lớp 4 của
nhà trường. Qua vòng sơ tuyển, 26 học sinh xuất sắc nhất của 13 lớp đã vào
chung kết. Các em dự thi đã thể hiện năng khiếu giao tiếp khá tốt bằng tiếng
Anh. Các em đã giới thiệu cho thầy cô và bạn bè về gia dình, nhà trường và sở
thích của bản thân mình. Câu lạc bộ Cùng nói giỏi tiếng Anh của trường tiểu học
Trần Quốc Toản chúng tôi cũng đã hình thành từ hội thi này.






Học sinh tham gia Giao lưu nói giỏi tiếng Anh
- Hội thi “ Kể chuyện theo sách ”cũng được học sinh toàn trường tham gia
sôi nổi. Và 32 em xuất sắc nhất của 32 lớp đã dự thi cấp trường. Phong cách tự
tin, giọng kể lưu loát đầy cảm xúc, những câu trả lời xuất sắc các câu hỏi của ban
giám khảo cùng với nội dung đầy ý nghĩa của 32 câu chuyện mà các em mang
đến hội thi đã tạo nên không khí vui tươi của một sân chơi bổ ích, giúp các em
rèn bản lĩnh, kỹ năng giao tiếp, ứng xử trước tập thể.






Hình ảnh học sinh thi kể chuyện theo sách
- Hội thi “Chúng em hát dân ca” cũng là một trong những hội thi do chúng

tôi tổ chức thu hút sự tham gia của đông đảo các em. Khác với những lần tổ chức
trước đây ( chủ yếu thi hát đơn ca ), năm học 2012-2013, thông qua Ngày hội
văn hóa dân gian – Chào tháng Ba lịch sử , chúng tôi xây dựng kế hoạch yêu cầu
02 lớp phối hợp tham gia thi một tiết mục. Và để lồng ghép giáo dục cho các em
kĩ năng giao tiếp với kĩ năng hợp tác, chia sẻ, chúng tôi đã phân công học sinh
lớp Năm phối hợp với học sinh lớp Một, học sinh lớp Bốn phối hợp với học sinh
lớp Hai, hai lớp Ba cùng phối hợp với nhau. Và sân khấu “ Chúng em hát dân
ca" của trường chúng tôi vào chiều ngày 26 tháng 3 năm 2013 đã tràn ngập
không khí thân thiện, hợp tác, tự tin của học sinh 32 lớp. Tiết mục nào cũng thu
hút từ 15 đến 20 học sinh tham gia. Các em còn lại cũng phấn khởi vỗ tay giao
lưu với các bạn trên sân khấu. Có thể tiếng hát của các em không trong trẻo như
các em trong đội văn nghệ nhà trường nhưng cái chúng tôi mong muốn và đã đạt
được là sự tự tin, cởi mở của các em học sinh.


Hình ảnh hội thi : Chúng em hát dân ca
- Hưởng ứng phong trào thi đua "xây dựng trường học thân thiện, học sinh
tích cực" do Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động, từ năm học 2007-2008, các
trường học đã đưa trò chơi dân gian vào trong nhà trường. Trường tiểu học Trần

Quốc Toản chúng tôi cũng vậy. Các trò chơi Ô ăn quan, nhảy lò cò, bắn bi, nhảy
dây …. đã dần thay thế các trò chơi khá nguy hiểm, có thể ảnh hưởng đến sức
khỏe mà trước đây các em hay chơi như : bắn súng đạn nhựa, ném cát …. Tuy
nhiên, theo dõi các em chơi trên sân trường vào mỗi giờ ra chơi, chúng tôi nhận
thấy rằng các em rất ít tổ chức cho nhiều bạn cùng tham gia mà chủ yếu chơi cá
nhân. Từ đó, cũng trong Ngày hội văn hóa dân gian hằng năm, chúng tôi đã suy
nghĩ và tổ chức cho các em thi chơi các trò chơi dân gian với hình thức chơi tập
thể. Theo yêu cầu đó, chúng chọn các trò chơi: nhảy dây tập thể, đổ nước vào
chai (tiếp sức), chèo thuyền trên cạn, ném bóng trúng đích Mỗi trò chơi đều là
sự thi đua của các lớp trong cùng một khối và có sự tham gia của 10 đến 20 học

sinh trở lên (10 em/ đội, nam thi với nam, nữ thi với nữ ). Tổ chức cho các em thi
các trò chơi này cũng là một hình thức chúng tôi giới thiệu đến các em những trò
chơi có tác dụng giáo dục kĩ năng hợp tác, chia sẻ với nhau. Hợp tác cả về sức
mạnh trí tuệ lẫn sự dẻo dai, bền bỉ của cơ thể. Có như vậy các em mới chiến
thắng được đội bạn cũng như chiến thắng chính bản thân mình.













Hình ảnh giờ ra chơi của học sinh
Đặc biệt trong Ngày hội văn hóa dân gian – Chào tháng Ba lịch sử, năm
học 2012-2013, chúng tôi đã tổ chức cho học sinh cùng nhau rèn kĩ năng giao
tiếp, chia sẻ với nhau qua hoạt động Trưng bày gian hàng ẩm thực. Giáo viên
chủ nhiệm phối hợp cùng phụ huynh nấu một số món ăn dân gian như khoai
lang, chè bắp, mì trộn, bánh nậm, bánh đúc…. Rồi trưng bày thành một gian
hàng. Sau đó, giáo viên hướng dẫn học sinh mua bán, giao lưu với thầy cô và các
bạn trong trường. Nhìn các em nhanh nhẹn, biết chào mời khi khách đến và biết
cảm ơn và cầm hai tay khi giao sản phẩm cho khách, dọn sạch sẽ khu vực trưng
bày các món ăn, rửa ly, chén…chúng tôi thật sự vui vì sự trưởng thành của học
trò mình.

Hình ảnh học sinh giao lưu ẩm thực trong Ngày hội Văn hóa dân gian
5.3. Tổ chức tốt các hoạt động nhân đạo từ thiện, các buổi tham quan
học tập, truyền thông, lao động …
Cùng với việc tích cực đổi mới phương pháp dạy học, lựa chọn tổ chức tốt
các hội thi, chúng tôi còn chỉ đạo Ban Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp của
nhà trường, giáo vên chủ nhiệm các lớp tổ chức tốt các buổi sinh hoạt ngoại
khóa, tham quan học tập, tuyên truyền, vận động nhằm giáo dục được nhiều kĩ
năng sống cho học sinh.
Kĩ năng chia sẻ, cảm thông cũng là một trong những kĩ năng chúng tôi
cũng đã chọn để giáo dục cho các em. Bởi lẽ, theo chúng tôi, giáo dục cho các
em biết vui với niềm vui của người khác, buồn với nổi buồn của bạn bè, người
thân cũng chính là giáo dục cho các em một nhân cách sống. Vì sự ích kỉ sẽ làm
cho tâm hồn trẻ không trong sáng. Để làm tốt việc này, ngoài việc tổ chức cho
giáo viên thực hiện hiệu quả các tiết học Đạo đức, chúng tôi còn tăng cường tổ
chức các hoạt động nhân đạo, từ thiện trong nhà trường. Trong nhiều năm học
qua, tôi đã chỉ đạo ban HĐGDNGLL tổ chức thường xuyên các phong trào Mùa
Xuân tình bạn, Giúp bạn vượt khó học tốt ….
Ngoài ra, khi có những
thông tin cần sự giúp đỡ của cộng

đồng, chúng tôi luôn tổ chức
những buôi ngoại khóa để tuyên
truyền, vận động các em tham gia.
Bởi theo chúng tôi suy nghĩ, cái
lớn nhất trong việc vận động này
không phải là được thật nhiều tiền
để giúp đỡ các em nhỏ, cụ già có hoàn cảnh khó khăn mà là giáo dục cái tình
người ở trong mỗi các em.
Bên cạnh đó, khi đã vận động được một khoản kinh phí để giúp đỡ các địa
chỉ đang cần sự sẻ chia của cộng đồng, chúng tôi luôn cho các em cùng tham
gia. Hình ảnh của các hoạt động này sẽ được chúng tôi đưa lên Weblog của
trường để học sinh toàn trường có thể truy cập, nắm thông tin cũng như giáo viên
chủ nhiệm có thể tải về làm tư liệu cho những bài học Đạo đức …. Qua những
việc làm thực tế, được tận mắt chứng kiến sự kém may mắn của các em nhỏ, các
bạn cùng trang lứa với mình thì các em mới cảm nhận hết được niềm hạnh phúc
mà mình đang có khi được sống trong tình yêu thương của ba mẹ, gia đình. Có
như vậy các em sẽ yêu hơn ba mẹ, người thân và hình thành trong các em trách
nhiệm đối với mọi người. Đây cũng là một kĩ năng cần thiết phải rèn cho các em.


Cùng với việc phát động và tổ chức cho cán bộ, giáo viên, nhân viên Học
tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, tôi cũng đã chỉ đạo cho Đội
Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh tổ chức cho đội viên, nhi đồng toàn liên đội
học tập và làm theo tâm gương đạo đức của Người. Và thực hiện tốt 5 điều Bác
dạy là việc làm thiết thực nhất, phù hợp nhất đối với các em. Các em thực hiện
tốt được 5 điều Bác dạy thì kĩ năng sống của các em cũng tốt hơn rất nhiều
Để giúp các em rèn kĩ năng “Học tập tốt, lao động tốt", bên cạnh việc rèn
kĩ năng tự học cho các em (chúng tôi đã mở chuyên đề này) thì rèn cho các em
tham gia các công việc lao động đơn giản cũng được chúng tôi quan tâm. Phong