KHÁM
BỆNH NHÂN KHÓ THỞ
TS. TrÇn Hoµng Thµnh
ĐỊNH NGHĨA
-
Khó thở là thuật ngữ lâm sàng sử dụng để chỉ
một tình trạng thiếu thở hoặc thở hổn hển. Khó
thở có thể xẩy ra ở những người khoẻ mạnh sau
các stress ( như sau gắng sức, do ở độ cao ),
nhưng ở bệnh nhân có các bệnh cơ bản thì khó
thở có thể xẩy ra tự nhiên hoặc sau gắng sức
nhẹ.
NGUYÊN NHÂN KHÓ THỞ
I. CÁC NGUYÊN NHÂN TẠI PHỔI:
Các bệnh của nhu mô, màng phổi, phế quản:
- Viêm phổi, bệnh bụi phổi, bệnh phôỉ tắc nghẽn mạn tính,
HPQ, ung thư phổi
- TDMP, TKMP
II. CÁC NGUYÊN NHÂN NGOÀI PHỔI
Tim mạch – suy tim do các nguyên nhân khác nhau
Thần kinh: do chấn thương lồng ngực, sọ não, do nhiễm độc
– các loại khí độc (CO2, khí đốt )
Rối loạn chuyển hoá – acid máu
TRIỆU C HỨNG LÂM SÀNG
I. TOÀN THÂN:
Tình trạng ý thức: rối loạn, hôn mê
Thân nhiệt, mạch, huyết áp
Tư thế bệnh nhân (ngồi, nằm đầu cao )
Tình trạng da, niêm mạc: tím môi & đầu chi hay toàn thân
Các dấu hiệu khác
TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG
II. CƠ NĂNG:
1. Khó thở: (khai thác các đặc điểm & tính
chất)
Hoàn cảnh xuất hiện: tự nhiên, sau gắng
sức, do thay đổi thời tiết, dị ứng, sặc thức
ăn (ở những BN có rối loạn ý thức, hôn mê),
dị vật đường thở (đồ chơi, răng giả )
TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG
Khó thở ở thì nào: hít vào, thở ra hoặc cả hai thì
Khó thở từng cơn hay liên tục
Tiến triển của khó thở
Tiếng thở rít
Cò cử
2. Các triệu chứng kèm theo:
ho (đờm, khạc mủ, máu), đau ngực
Hội chứng xâm nhập
TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG
III. TRIỆU CHỨNG THỰC THỂ
1. Nhìn:
Tần số thở, kiểu thở: Kussmaul, Cheynes Stockes, nhanh,
hay chậm & nông hoặc sâu
Mùi thở
Hình dạng lồng ngực
Di động của lồng ngực theo nhịp thở
Hoạt động của các cơ hô hấp phụ - Hiện tượng co kéo các
khoang gian sườn, rút lõm hố trên & dưới mũi ức
Các vết xây xát, bầm tím, hay lỗ thủng trên thành ngực, tuần
hoàn bàng hệ
Khám mũi, họng
TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG
2. Sờ:
. Rung thanh tăng, giảm hoặc mất.
. Tiếng lạo xạo
. Tiếng lép bép
. Tìm điểm đau chói
3. Gõ: đục hay vang
4.Nghe:
. Ran ướt
. Ran khô
. Các tiếng bất thường khác (tiếng cọ màng
phổi, tiếng cọ màng tim )
TRIỆU CHỨNG CẬN LÂM SÀNG
1. Xquang tim phổi
2. Chức năng hô hấp: VC, FEV1, chỉ số Tiffeneau, RV
(thẻ tích cặn)
3. Khí máu: độ bảo hoà ôxy (SaO2), PaO2, PaCO2, dự
trử kiềm, pH
4. Các xét nghiệm sinh hoá máu: ure, creatinin,
glucose, men gan
5. Điện tâm đồ
6. Các xét nghiệm khác: chọc dịch màng phổi, siêu âm
tim, soi phế quản
KHAI THÁC TIỀN SỬ
Tiền sử dị ứng: thức ăn, thuốc, hoá chất
Tiền sử các cơn khó thở
Tiền sử bệnh tật