khám và chẩn đoán vàng da - bộ môn nội đhyhn

Kh¸m vµ chÈn ®o¸n vµng da
Kh¸m vµ chÈn ®o¸n vµng da
Th¹c sü NguyÔn Th¸i B×nh
Th¹c sü NguyÔn Th¸i B×nh
Bé m«n Néi tæng hîp-Trêng §¹i häc Y Hµnéi
Bé m«n Néi tæng hîp-Trêng §¹i häc Y Hµnéi
1.ại cơng
1.ại cơng
1.1.KháI niệm:
1.1.KháI niệm:
hay mất hoàn toàn lợng mật xuống ruột
hay mất hoàn toàn lợng mật xuống ruột
1.2.Hậu quả:
1.2.Hậu quả:


-Ư đọng mật tại gan
-Ư đọng mật tại gan
-Tăng các thành phần mật trong máu
-Tăng các thành phần mật trong máu
1.3.Xuất hiện tr/c
1.3.Xuất hiện tr/c
khi BR> 30mg/l (50
khi BR> 30mg/l (50


mol/l)
mol/l)
1.4.Biểu hiện lâm sàng
1.4.Biểu hiện lâm sàng
-Tích tụ thành phần mật/ máu và mô: vàng da, ngứa

-Tích tụ thành phần mật/ máu và mô: vàng da, ngứa
-Không có mật/ ruột: phân mỡ, lo ng xơng, hấp thu ã
-Không có mật/ ruột: phân mỡ, lo ng xơng, hấp thu ã
vitamin tan /lipit
vitamin tan /lipit
1.5.Cơ chế bệnh lý
1.5.Cơ chế bệnh lý
-Tăng sản xuất BR: BR GT
-Tăng sản xuất BR: BR GT
-Tăng đào thảI mật
-Tăng đào thảI mật
+Giảm bàI tiết mật của gan
+Giảm bàI tiết mật của gan
+Rối loạn bàI tiết: BR TT
+Rối loạn bàI tiết: BR TT
2.
2.
SINH
SINH


L BNH
L BNH
2.2.Bệnh lý
2.2.Bệnh lý
2.2.1. BR GT
2.2.1. BR GT
:
:
Gan bt, HC phá huỷ nhiều Nớc tiểu trong

Gan bt, HC phá huỷ nhiều Nớc tiểu trong
2.2.2. BR TT
2.2.2. BR TT
BR TT vào máu nớc tiểu sẫm màu, không tạo
BR TT vào máu nớc tiểu sẫm màu, không tạo
Urobilinogen, Stercobilinogen phân bạc màu
Urobilinogen, Stercobilinogen phân bạc màu


Tắc đờng mật chính: sỏi mật; u đầu tuỵ
Tắc đờng mật chính: sỏi mật; u đầu tuỵ


Rối loạn đào thảI hay bàI tiết mật: Vàng da tại gan
Rối loạn đào thảI hay bàI tiết mật: Vàng da tại gan
-Tắc đờng mật trong gan: ung th gan, các bệnh lý đ
-Tắc đờng mật trong gan: ung th gan, các bệnh lý đ
ờng mật trong gan-CBP
ờng mật trong gan-CBP
-Giảm hay ngừng bàI tiết mật: viêm gan cấp, VGM, xơ gan
-Giảm hay ngừng bàI tiết mật: viêm gan cấp, VGM, xơ gan
2.SINH
2.SINH
Lý BÖNH
Lý BÖNH

3.Chẩn đoán xác định
3.Chẩn đoán xác định
3.1.Triệu chứng cơ năng
3.1.Triệu chứng cơ năng
(Hỏi bệnh)
(Hỏi bệnh)
3.1.1.Tiền sử
3.1.1.Tiền sử
-Tiền sử vàng da và PT
-Tiền sử vàng da và PT
-Tiền sử soi mật
-Tiền sử soi mật
-Dùng thuốc
-Dùng thuốc
-Truyền máu
-Truyền máu
3.1.2.Nghề nghiệp
3.1.2.Nghề nghiệp
: nghiện rợu, tiêm chích, CB ngành
: nghiện rợu, tiêm chích, CB ngành
Y, Du lịch
Y, Du lịch
3.1.3.Triệu chứng của bệnh
3.1.3.Triệu chứng của bệnh


Vàng da
Vàng da
-Cách thức xuất hiện vàng da
-Cách thức xuất hiện vàng da

-Triệu chứng xuất hiện trớc vàng da
-Triệu chứng xuất hiện trớc vàng da
-Vàng da từng đợt hay tăng dần
-Vàng da từng đợt hay tăng dần
-Có các tr/c tiền vàng da
-Có các tr/c tiền vàng da
3.Chẩn đoán xác định
3.Chẩn đoán xác định


Ngứa: thờng xuyên hay không
Ngứa: thờng xuyên hay không


Iả chảy phân có mỡ
Iả chảy phân có mỡ


Tr/c của HC suy TB gan
Tr/c của HC suy TB gan


Tr/c của XHTH
Tr/c của XHTH
3.2.Triệu chứng thực thể
3.2.Triệu chứng thực thể

Gan to
Gan to


Túi mật to
Túi mật to


HC suy TB gan
HC suy TB gan


HC tăng áp lực TM cửa
HC tăng áp lực TM cửa


Khối u trong ổ bụng
Khối u trong ổ bụng
3.Chẩn đoán xác định
3.Chẩn đoán xác định
3.3.Các thăm dò cần làm
3.3.Các thăm dò cần làm
3.3.1.Xét nghiệm máu
3.3.1.Xét nghiệm máu


Xét nghiệm cơ bản
Xét nghiệm cơ bản

Chức năng gan
Chức năng gan
-HC ứ mật: BR, PA, GGT
-HC ứ mật: BR, PA, GGT
-HC huỷ hoại TB gan: SGOT, SGPT
-HC huỷ hoại TB gan: SGOT, SGPT
-HC suy TB gan: Điện di Protein, TP
-HC suy TB gan: Điện di Protein, TP


Amylase máu và Amylase niệu
Amylase máu và Amylase niệu


HBsAg, HCV, HVA
HBsAg, HCV, HVA
3.3.2.Các thăm dò hình tháI
3.3.2.Các thăm dò hình tháI


XQ bụng không chuẩn bị: sỏi túi mật, canxi hoá tuỵ
XQ bụng không chuẩn bị: sỏi túi mật, canxi hoá tuỵ

H×nh ¶nh sái tói mËt ph¸t hiÖn qua phim chôp bông kh«ng chuÈn bÞ
H×nh ¶nh sái tói mËt ph¸t hiÖn qua phim chôp bông kh«ng chuÈn bÞ
3.Chẩn đoán xác định
3.Chẩn đoán xác định


Siêu âm: tắc mật tại gan hay sau gan, nn vàng da

Siêu âm: tắc mật tại gan hay sau gan, nn vàng da
-Có d n đờng mật khôngã
-Có d n đờng mật khôngã
-Gan, túi mật, tuỵ và hạch trong ổ bụng
-Gan, túi mật, tuỵ và hạch trong ổ bụng


CT bụng: làm sau SA
CT bụng: làm sau SA
Ung th vùng rốn gan, Sỏi phần thấp OMC
Ung th vùng rốn gan, Sỏi phần thấp OMC


ERCP
ERCP
Bóng Vater, Đờng mật trong và ngoàI gan
Bóng Vater, Đờng mật trong và ngoàI gan


PTC:
PTC:
Đờng mật trong và ngoàI gan
Đờng mật trong và ngoàI gan


Sinh thiết gan: vàng da tại gan
Sinh thiết gan: vàng da tại gan

H×nh ¶nh d·n ®êng mËt ph¸t hiÖn qua siªu ©m
H×nh ¶nh d·n ®êng mËt ph¸t hiÖn qua siªu ©m