tổn thương phần mềm - bộ môn ngoại đhyhn

Tổn thương
phần mềm
2
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
Khái niệm chung

Da là cơ quan quan trọng, chiếm diện tích
lớn nhất

16% khối lượng cơ thể

Chức năng

Che chắn

Cảm giác

Điều hoà thân nhiệt
3
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
4
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
Sinh lý bệnh

Tổn thương kín:


Đụng dập

Tụ máu

Bong gân, cơ

Hội chứng khoang

Hội chứng vùi lấp
5
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
Sinh lý bệnh

Vết thương hở:

Xây xát

Xé rách

Rạch

Lóc

Cắt cụt

Xuyên thủng


Dị vật xuyên
6
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
7
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
8
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
Sinh lý bệnh

Cơ chế tổn thương cấp tính: bao gồm 1
hoặc phối hợp các cơ chế sau

Cắt

Đè nén

Giằng xé
9
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
Sinh lý bệnh

Các vết thương do vật sắc nhọn gây ra

thường có cơ chế cắt

Lực tác dụng vào tổ chức nhỏ, tổn thương
tế bào không nhiều

Khả năng nhiễm khuẩn và chậm liền VT
giảm đáng kể
10
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
Sinh lý bệnh

Đè nén: thường do vật tày tác dụng theo
một góc vuông, thẳng.

Giằng xé: lực tác dụng chếch

Lực tác dụng bị lan toả vào vùng tác động
và vùng lân cận

Khả năng nhiễm khuẩn và chậm liền VT
tăng đáng kể
11
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
Sinh lý bệnh

Nhiễm khuẩn VT


VT do đè nén, giằng xé: ~100 000 vk/gr.

VT do cắt: ~10 000 000 vk/gr.

Vi khuẩn bắt đầu hoạt động tại VT sau 3h
12
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
Sinh lý bệnh

Chảy máu
13
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
Sinh lý bệnh

Liền vết thương

Cầm máu: xuất hiện các phản ứng làm đông máu và
ngừng chảy máu ngay sau khi có VT

Viêm: phản ứng sinh hóa học tại VT với sự xuất hiện
của bạch cầu

Mô hoá: xâm nhập các tế bào biểu mô lên bề mặt VT

Mạch tân tạo: tạo các mao mạch mới


Tổng hợp Collagen: fibroblastcollagen (protein dẻo
dai, bền vững, khả năng kết nối tổ chức cao)

Kết dính, co kéo, tạo sẹo
14
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
15
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
Biến chứng

Nhiễm khuẩn:

Biến chứng hay gặp, nguy hiểm cho các VT
hở

6,5% VT hở bị nhiễm khuẩn

Chậm liền

Bội nhiễm sang các tổ chức liền kề

Nhiễm khuẩn huyết
16
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn

Ngoại ĐH Y Hà Nội
Biến chứng: Nhiễm khuẩn
Yếu tố nguy cơ:

Sức khoẻ hiện tại và các bệnh đã mắc ngay trước

Loại vết thương & vị trí:

VK nội sinh sẵn có tập trung nhiều tại da đầu, trán, nách,
bẹn, bộ phận sinh dục, miệng, móng chân tay.

Vùng giàu mạch máu chống đỡ nhiễm khuẩn tốt hơn:
đầu, mặt.

Tổn thương tổ chức phía sâu: TK, mạch, gân cơ, xương,
khớp…
17
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
Nhiễm khuẩn

Độ nhiễm bẩn: VK, dị vật, tổ chức hoại tử

Thái độ xử trí:

Sơ cứu

Kháng sinh dự phòng:


tại chỗ

toàn thân

Kỹ thuật, vật liệu
18
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
Biến chứng

Chảy máu khó cầm

Chảy máu tái phát

Hội chứng khoang

Chậm liền

Sẹo xấu

Tổn thương chức năng
19
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
Tổn thương kín

Đụng dập


Tụ máu

Bong gân, cơ

Hội chứng khoang

Hội chứng vùi lấp

R est

I ce

C ompression

E levation

S supports
20
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
Tổn thương kín

Chảy máu dưới da

Phù nề tổ chức dưới da

Hãy nhìn thấy da!

Không bỏ qua, không phản ứng ngay với các

biểu hiện ban đầu

Tìm các tổn thương khác

Bệnh sử, tiền sử

Thuốc
21
ThS. Đào Xuân Thà
nh, Bộ môn
Ngoại ĐH Y Hà Nội
Xử trí vết thương phần mềm
Môc ®Ých:

BiÕn mét vÕt th¬ng bÈn thµnh vÕt th¬ng s¹ch

T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó vÕt th¬ng liÒn sÑo
nhanh chãng
22
ThS. o Xuõn Th
nh, B mụn
Ngoi H Y H Ni
Nguyên tắc:

Các vết thơng phần mềm phải đợc xử trí càng sớm
càng tốt, tốt nhất là trong 6 giờ đầu.

Loại bỏ tối đa các tổ chức hoại tử, máu tụ, dị vật,
ngóc ngách của vết thơng.

Không làm tổn thơng thêm các tổ chức lành (đổ các
chất sát khuẩn vào vết thơng, cắt lọc quá mức, đốt
điện nhiều ), cũng nh không đa thêm quá nhiều dị
vật vào vết thơng (các loại chỉ khâu, buộc, clíp )

Phục hồi hình thể, cơ năng, thẩm mỹ tuỳ thuộc vào
điều kiện cho phép, không nên tối u hoá ngay từ đầu.