Tràng Giang - Huy Cận

Chµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o
vµ c¸c em häc sinh ®Õn víi
bµi häc h«m nay!

TrêngTHPTTrùcNinhb
Tªn bµi d¹y:

Trµng giang

Ng êi d¹y: Bïi ThÞ G¸i

Huy c n tr c cách m ng tháng 8 n m 1945ậ ướ ạ ă



Cuộc đời, con ng ời
Tr ớc cách
mạng:
Mang tâm trạng buồn,
cô đơn, lạc lõng
Sau cách
mạng:
Gắn bó, giao hoà với
cuộc đời
Thơ văn
Mang nỗi sầu vạn kỉ; Con
ng ời nhỏ bé tr ớc vũ trụ.
-Tác phẩm tiêu biểu: Lửa
thiêng; Kinh cầu tự.
Thơ văn cũng giao hoà với

cuộc đời.
Tác phẩm tiêu biểu: Đất nở
hoa

- Xuất xứ bài thơ: Rút từ tập Lửa thiêng
2. Xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác bài thơ
Nêu xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác bài thơ?
- Hoàn cảnh sáng tác: Gợi thi tứ từ Sông Hồng

II.§äc hiÓu bµi th¬

Em hãy nêu suy ngẫm
về nhan đề bài thơ ?
1) Nhan đề:Tràng giang
Tràng giang: Mang nhiều ý nghĩa sâu sắc
- Tràng giang khác: Chiều trên sông ở cảm xúc
sâu lắng
- Tránh trùng với: Tr ờng Giang:
Sông đi qua nhiều bài thơ Trung Quốc
- Âm ang: gợi độ rộng, dài của sông; gợi mênh
mang cảm xúc.

2) Lêi ®Ò tõ:
C©u hái:
Suy nghÜ cña em vÒ lêi ®Ò tõ cña bµi th¬ ?

T©m tr¹ng:
B©ng
khu©ng, nhí
Thiªn nhiªn:

trêi réng,
s«ngdµi
Lêi ®Ò tõ
chøa
hai yÕu tè
C¶m xóc bao trïm
Trµng giang, Löa
Thiªng: C¶m xóc tr
íc thiªn nhiªn vò
trô

* C¶ bµi th¬ lµ bøc tranh Trµng giang: C¶nh vµ t×nh.
Bèn khæ th¬ nh bèn bøc tranh nhá t¹o thµnh bøc tø
b×nh c©n xøng

§äc hiÓu theo tõng khæ th¬

3. Các khổ thơ
a. Khổ thứ nhất: Những khía cạnh về cảnh và tình
trong khổ thơ (chú ý : những hình ảnh từ ngữ)? Nêu
cảm nhận của em về cảnh và tình ấy?

- Cảnh
- Tình
Sóng gợn -> vòngloang -> rộng lớn
của sông
Con thuyền trôi xuôi theo dòng n
ớc: bị động, vô định
Củi, một cành, khô >< mấy dòng ->
Lạc lõng

Buồn điệp điệp -> nối đuổi nh sóng -> theo
chiều dài của sông
Sầu trăm ngả -> theo nhiều ngả của những
con n ớc -> buồn theo chiều rộng

Cả khổ thơ là sự rộng dài của con sông;
vô định của con thuyền; nhỏ bé của cành củi;
đó cũng là sự nhỏ bé,vô định của kiếp ng ời
những năm tr ớc cách mạng

b) Khæ th¬ thø hai

Câu hỏi thảo luận nhóm
-
Bức tranh Tràng giang có thêm những nét gì mới
về cảnh, tình?
+ So sánh với thơ Đoàn Thị Điểm để cảm nhận
hình ảnh Lơ thơ cồn nhỏ gió đìu hiu .
+ Âm thanh Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều có ý
nghĩa gì?
+ Nêu cảm nhận về không gian: Nắng xuống chiều lên
sâu chót vót .
+ Hình ảnh sông dài, trời rộng, bến cô liêu có quan hệ gì
ý nghĩa?

Cảnh đ ợc mở rộng
-
Những cồn bãi thể hiện qua từ đìu hiu (Bến phì gió thổi
đìu hiu mấy gò) quạnh quẽ, lạnh buồn
-

Âm thanh chợ chiều: Đâu tiếng làng xa vãn chợ
chiều.Từ đâu: Đâu có ; đâu đó
sự vắng bóng con ng ời.
-
Không gian mở rộng
-
Nắng xuống trời lên sâu chótvót không gian ba
chiều:
Cao , rộng của bầu trời; dài của sông


- Sông dài, trời rộng >< bến cô liêu,
nổi bật

Tâm trạng con ng ời ở tận cùng nỗi cô đơn vì đứng tr
ớc sự rộng dài của thiên nhiên vũ trụ.
Rộng lớn của không gian
Nhỏ bé của bến

c) Khổ thơ thứ ba:
Đoạn thơ cho ta cảm nhận d ờng nh thi nhân lại quay
về với cảnh sông n ớc.Nh ng liệu có sự trùng lặp với
cảnh và tình trong khổ thơ tr ớc.Hãy nêu những cảm
nhận của em?

Cảnh
- Bèo dạt về đâu
trôi dạt.
-
Dòng sông: Không

gian rợn ngợp: Không
cầu, không đò
- Bờ xanh, bãi vàng,
lặng lẽ tàn úa héo
hon
Tình
- Rợn ngợp, cô đơn tr ớc
cảnh.
-Khát vọng giao cảm với
đời, khao khát có cây cầu,
chuyến đò nối đôi bờ vui
Cô đơn và khát vọng giao cảm của
Huy Cận tr ớc cách mạnh tháng tám

d) Khổ thơ thứ t
Là khổ thơ khái quát nhất , bức tranh trọn vẹn về Tràng
giang.
Cảnh và tình ở đây có gì đặc sắc?
-
ảnh mở rộng đến bầu trời cao.Từ láy lớp lớp gợi nhớ câu
thơ Đỗ Phủ Cảnh kì vĩ, đẹp lộng lẫy.
-
Cánh chim quen thuộc trong văn học cổ nh ng ở đây chở cả
không gian thời gian bé nhỏ tr ớc không gian thời gian

Câu hỏi liên hệ
-
Tình: Lòng quê dợn dợn vời con n ớc
Rợn ngợp.
+ Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà

buồn hơn thơ Đỗ Phủ; nỗi buồn từ trong lòng
Tình yêu quê h ơng đất n ớc một cách
thầm kín
Nỗi buồn cô đơn của Huy Cận gợi liên hệ tới nỗi buồn
của những tác giả Thơ Mới nào? Vì sao Thơ Mới lại hay
buồn?

- Nçi buån thÕ hÖ, nçi buån ®Ñp tr íc c¶nh n íc mÊt
nhµ tan.