chăm sốc bệnh nhân đa chấn thương

CHĂM SÓC BỆNH NHÂN
CHĂM SÓC BỆNH NHÂN
ĐA CHẤN THƯƠNG
ĐA CHẤN THƯƠNG
TS.
TS.
Hoµng Minh §ç
Hoµng Minh §ç
Khoa Sä n·o -CTCH
Khoa Sä n·o -CTCH
MỤC TIÊU HỌC TẬP
MỤC TIÊU HỌC TẬP

Mô tả được các bước tiến hành cấp cứu BN đa
Mô tả được các bước tiến hành cấp cứu BN đa
chấn thương
chấn thương

Biết cách khám & xử trí bệnh nhân
Biết cách khám & xử trí bệnh nhân

Lập kế hoạch chăm sóc sau mổ ĐCT
Lập kế hoạch chăm sóc sau mổ ĐCT
KHÁI NIỆM VỀ ĐA CHẤN
KHÁI NIỆM VỀ ĐA CHẤN
THƯƠNG (ĐCT)
THƯƠNG (ĐCT)

ĐCT là tổn thương từ hai loại cơ quan trở lên,
ĐCT là tổn thương từ hai loại cơ quan trở lên,
ảnh hưởng đến hô hấp & tuần hoàn đe doạ tính

ảnh hưởng đến hô hấp & tuần hoàn đe doạ tính
mạng BN
mạng BN

Phân biệt những tổn thương như gãy nhiều
Phân biệt những tổn thương như gãy nhiều
xương, nhiều vết thương phần mềm, hoặc
xương, nhiều vết thương phần mềm, hoặc
nhiều tổn thương của các cơ quan không nguy
nhiều tổn thương của các cơ quan không nguy
hiểm đền tính mạng
hiểm đền tính mạng
CÁC ĐẶC ĐIỂM CHÍNH VỀ LÂM
CÁC ĐẶC ĐIỂM CHÍNH VỀ LÂM
SÀNG
SÀNG
ĐCT là những chấn thương nặng, BN được đưa
ĐCT là những chấn thương nặng, BN được đưa
vào viện trong tình trạng nặng, thể hiện:
vào viện trong tình trạng nặng, thể hiện:

Rối loạn về hô hấp: Tím, khó thở nhanh nông,
Rối loạn về hô hấp: Tím, khó thở nhanh nông,
không đều, có cơn ngừng thở
không đều, có cơn ngừng thở

Truỵ tim mạch: nhợt nhạt, mạch nhanh, huyết áp
Truỵ tim mạch: nhợt nhạt, mạch nhanh, huyết áp
tụt
tụt

Trước những BN như vậy cần hồi sức về hô hấp
Trước những BN như vậy cần hồi sức về hô hấp
& tuần hoàn, sau đó khám nhanh toàn thân để xác
& tuần hoàn, sau đó khám nhanh toàn thân để xác
định tổn thương
định tổn thương
CÁC ĐẶC ĐIỂM CHÍNH VỀ LÂM
CÁC ĐẶC ĐIỂM CHÍNH VỀ LÂM
SÀNG
SÀNG

Sọ não: BN tỉnh hay mê, điểm Glasgow; có dấu hiệu TK
Sọ não: BN tỉnh hay mê, điểm Glasgow; có dấu hiệu TK
khu trú không, có vết thương sọ não hở không
khu trú không, có vết thương sọ não hở không

Cột sống cổ: Đau cổ, liệt hoặc yếu về vận động & cảm
Cột sống cổ: Đau cổ, liệt hoặc yếu về vận động & cảm
giác. Nếu có phải cố định Collier
giác. Nếu có phải cố định Collier

Lồng ngực:
Lồng ngực:
Vết
Vết


xây xát, gãy xương sườn, mảng sườn di
xây xát, gãy xương sườn, mảng sườn di
động, dấu hiệu tràn máu, tràn khí màng phổi, nếu có phải

động, dấu hiệu tràn máu, tràn khí màng phổi, nếu có phải
dẫn lưu ngực
dẫn lưu ngực

Ổ bụng: Vết xây xát, bụng chướng không, gõ đục vùng
Ổ bụng: Vết xây xát, bụng chướng không, gõ đục vùng
thấp
thấp

Tiết niệu: Đái máu không, khối máu tụ quanh thận, máu
Tiết niệu: Đái máu không, khối máu tụ quanh thận, máu
tụ tầng sinh môn
tụ tầng sinh môn

Xương: Khám nhẹ nhàng tìm xương gãy
Xương: Khám nhẹ nhàng tìm xương gãy
XỬ TRÍ ĐA CHẤN THƯƠNG
XỬ TRÍ ĐA CHẤN THƯƠNG
1.
1.
Hồi sức hô hấp
Hồi sức hô hấp

Khai thông đường thở
Khai thông đường thở

Thở oxy
Thở oxy

Đặt NKQ hoặc mở KQ

Đặt NKQ hoặc mở KQ

Chọc hút hoặc dẫn lưu màng phổi
Chọc hút hoặc dẫn lưu màng phổi

Cố định mảng sườn di động
Cố định mảng sườn di động
XỬ TRÍ ĐA CHẤN THƯƠNG
XỬ TRÍ ĐA CHẤN THƯƠNG
2. Hồi sức tuần hoàn
2. Hồi sức tuần hoàn

Đặt đường truyền tĩnh mạch trung ương
Đặt đường truyền tĩnh mạch trung ương

Truyền dịch, máu và dịch thay thế máu dựa
Truyền dịch, máu và dịch thay thế máu dựa
vào: Huyết áp ĐM, ALTM trung ương và
vào: Huyết áp ĐM, ALTM trung ương và
lượng nước tiểu
lượng nước tiểu

Nếu huyết áp ĐM giảm+ ALTM trung ương
Nếu huyết áp ĐM giảm+ ALTM trung ương
giảm cần bù khối lượng tuần hoàn
giảm cần bù khối lượng tuần hoàn

Nếu huyết áp ĐM giảm+ ALTM trung ương
Nếu huyết áp ĐM giảm+ ALTM trung ương
tăng cần xem tim bị chèn ép không

tăng cần xem tim bị chèn ép không
XỬ TRÍ ĐA CHẤN THƯƠNG
XỬ TRÍ ĐA CHẤN THƯƠNG
3. Làm XN máu, đặt ống thông bàng quang để
3. Làm XN máu, đặt ống thông bàng quang để
theo dõi nước tiểu
theo dõi nước tiểu
4. Phối hợp tốt với BS, Hộ lý thực hiện tốt y lệnh
4. Phối hợp tốt với BS, Hộ lý thực hiện tốt y lệnh
5. Vận chuyển BN vào phòng mổ nhanh, nhẹ
5. Vận chuyển BN vào phòng mổ nhanh, nhẹ
nhàng tránh làm cho sốc nặng thêm
nhàng tránh làm cho sốc nặng thêm
CHĂM SÓC & THEO DÕI SAU
CHĂM SÓC & THEO DÕI SAU
MỔ
MỔ

Tư thế BN đầu thẳng, cao 15 độ, bảo đảm đường thở
Tư thế BN đầu thẳng, cao 15 độ, bảo đảm đường thở
thông suốt
thông suốt

Lắp máy Moritoring theo dõi liên tục( mạch, nhiệt độ,
Lắp máy Moritoring theo dõi liên tục( mạch, nhiệt độ,
huyết áp, nồng độ oxy. Nếu không có máy cần theo
huyết áp, nồng độ oxy. Nếu không có máy cần theo
dõi 15-30 phút một lần
dõi 15-30 phút một lần


Nối các ống dẫn lưu vào lọ riêng và theo dõi theo
Nối các ống dẫn lưu vào lọ riêng và theo dõi theo
từng loại
từng loại

Làm các XN sinh hoá, huyết học theo chỉ định, khi có
Làm các XN sinh hoá, huyết học theo chỉ định, khi có
kết quả ghi vào phiếu điều trị và báo cho BS biết
kết quả ghi vào phiếu điều trị và báo cho BS biết
CHĂM SÓC & THEO DÕI SAU MỔ
CHĂM SÓC & THEO DÕI SAU MỔ

Nuôi dưỡng bằng đường tĩnh mạch, tiêu hoá tuỳ từng
Nuôi dưỡng bằng đường tĩnh mạch, tiêu hoá tuỳ từng
BN cụ thể: (Oliglyomeont:dam, duong, lypit))
BN cụ thể: (Oliglyomeont:dam, duong, lypit))

Săn sóc các tổn thương riêng như sọ não, lồng ngực,
Săn sóc các tổn thương riêng như sọ não, lồng ngực,
bụng…. tuỳ theo loại tổn thương
bụng…. tuỳ theo loại tổn thương

Vệ sinh săn sóc ống NKQ, MKQ, ống thông dạ dày,
Vệ sinh săn sóc ống NKQ, MKQ, ống thông dạ dày,
ống thông bàng quang
ống thông bàng quang

Thay đổi tư thế, nằm đệm chống loét
Thay đổi tư thế, nằm đệm chống loét


Vệ sinh thân thể hằng ngày, cần tập cho gia đình BN
Vệ sinh thân thể hằng ngày, cần tập cho gia đình BN
giúp đỡ
giúp đỡ