Hôi thoại (tt)-Văn 8- HKII

TRƯỜNG THCS GIA HUYNH
GV: PHẠM THỊ MỸ TOÀN


Kiểm tra bài cũ:
Kiểm tra bài cũ:
Cho đoạn hội thoại:
Cho đoạn hội thoại:
Cô giáo hỏi Lan:
- Em đã làm bài tập chưa?
Lan trả lời cô:
- Thưa cô, em đã làm xong rồi
ạ !


? Em hãy xác định vai xã hội và quan
hệ giữa các nhân vật trong đoạn hội
thoại trên. Vì sao Lan phải dùng các từ
“thưa”, “ạ” ?
Từ đó cho biết:
- Thế nào là vai xã hội?
- Vai xã hội được xác định bằng
các quan hệ xã hội nào?
- Khi tham gia hội thoại, cần chú
ý điều gì?


ỏp ỏn :
Cụ giỏo: vai trờn. Lan: vai di -> Quan h: Giỏo viờn - hc sinh.

-> Vỡ Lan l hc sinh nờn tr li th th hin s l phộp.
-
Vai xã hội là vị trí của ng ời tham gia hội thoại đối với
ng ời khác trong hội thoại.
- Vai xã hội đ ợc xác định bằng các quan hệ xã hội:
+ Quan hệ trên - d ới hay ngang hàng (theo tui tỏc, th bc
trong gia ỡnh v xó hi);
+ Quan hệ thân - sơ (theo mc quen bit, thõn tỡnh).
* Khi hi thoi, cn xỏc nh ỳng vai ca mỡnh chn cỏch núi cho
phự hp.


TiÕt 111
(TiÕp theo )


Tiết 111: Hội thoại (tt)
A. Tìm hiểu bài:
I. Lượt lời trong hội thoại:
* Ví dụ: sgk 92, 93
Câu hỏi:
a. Trong cuộc đối thoại đó, mỗi nhân vật nói bao nhiêu
lượt ?
b. Bao nhiêu lần lẽ ra Hồng được nói nhưng không
nói ? Sự im lặng thể hiện thái độ của Hồng đối
với những lời nói của người cô như thế nào ?
c. Vì sao Hồng không cắt lời người cô khi bà nói những
điều không muốn nghe ?

Ví dụ: sgk 92, 93
Li ngi cụ:
- Hồng! Mày có muốn vào Thanh Hoá chơi với mẹ mày không?
- Sao lại không vào? Mợ mày phát tài lắm, có nh dạo tr ớc đâu!
- Mày dại quá, cứ vào đi, tao chạy cho tiền tàu. Vào mà bắt mợ mày
may vá, sắm sửa cho và thăm em bé chứ.
- Vậy mày hỏi cô Thông- tên ng ời họ nội xa kia- chỗ ở của mợ
mày, ri ỏnh giy cho m my, bảo dù sao cũng phải về. Tr ớc sau
cũng một lần xấu, ch nh bỏn xi mói c sao?
- Mấy lại rằm tháng tám ny là giỗ đầu cậu mày, m my v dự
sao cng ti cho cu my, v my cng cũn phi cú h, cú
hng, ngi ta hi n ch?


Lời bé Hồng:
Lời bé Hồng:
- Không! Cháu không muốn vào. Cuối
- Không! Cháu không muốn vào. Cuối
năm thế nào mợ cháu cũng về.
năm thế nào mợ cháu cũng về.

- Sao cô biết mợ con có con?
…tôi cúi đầu không đáp…
…Tôi lại im lặng cúi đầu xuống đất…



-BÐ Hång : + nói 2 lần
+ im lặng 2 lần

-> Th¸i ®é bÊt b×nh cña Hång.
-> Hång ý thøc ® îc m×nh thuéc vai d íi, kh«ng ® îc phÐp
cắt lời ng êi c«.
Lượt lời trong hội thoại
A. Tìm hiểu bài:
I. L ît lêi trong héi tho¹i:
* VÝ dô: sgk 92,
93
-Ng êi c« : nói 5 lần


Tiết 111: hội thoại (tt)
Em hiểu TH NO L
MT LT lời ? KHI
THAM GIA HI THOI
CN CH í IU gì?

Để giữ lịch sự, cần tôn trọng l ợt lời của ng ời khác,
tránh nói tranh l ợt lời, ct lời hoặc chêm vào lời ng ời
khác.

Trong hi thoi ai cũng đ ợc nói. Mỗi lần có mt ng ời
tham gia hội thoại nói đ ợc gọi là một l ợt lời.

Nhiều khi, im lặng khi đến l ợt lời của mình cũng là
một cách biểu thị thái độ.
II. Ghi nh sgk 102
A. Tỡm hiu bi:
I. Lt li trong hi thoi:
* Vớ d: sgk 92,93

Bài tập nhanh (Làm theo cặp 2’):
Bài tập nhanh (Làm theo cặp 2’):


Hãy xây dựng và thực hiện một đoạn hội
Hãy xây dựng và thực hiện một đoạn hội
thoại ngắn (khoảng 3- 4 câu) về chủ đề
thoại ngắn (khoảng 3- 4 câu) về chủ đề
bảo
bảo
vệ môi trường trong trường học
vệ môi trường trong trường học
. Qua đó
. Qua đó
phân tích lượt lời.
phân tích lượt lời.


Tiết 111: Hội thoại (tt)
B. Luyn tp:
Bài tập 1:
* c li on trớch ri tr li cõu hi:
Qua cách miêu tả cuộc hội thoại giữa các
nhân vật: cai lệ, ng ời nhà lí tr ởng, chị
Dậu và anh Dậu trong đoạn trích Tức
n ớc vỡ bờ( Ngữ văn 8- T1), em thấy tính
cách của mỗi nhân vật đ ợc thể hiện nh thế
nào?

Chị DậuCai lệ
- Nhà cháu đã túng lại phải đóng cả Suất s u
của chú nó nữa, nên mới lôi thôi nh thế. Chứ
cháu có dám bỏ bễ tiền s u
Khốn nạn! Nhà cháu đã không có
-Cháu van ông, nhà cháu mới vừa tỉnh dậy đ
ợc một lúc, ông tha cho!
-
Chồng tôi đau ốm, các ông không đ ợc phép
hành hạ.
-Mày trói ngay chồng bà đi,bà cho mày xem.
-Thà ngồi tù. Để cho chúng nó làm tình làm
tội mãi thế, tôi không chịu đ ợc.
-Thằng kia! Ông t ởng mày chết tối hôm qua, còn
sống đấy à? Nộp tiền s u! Mau!
-Mày định nói cho cha mày nghe đấy à? S u của
nhà n ớc mà dám mở mồm xin khất.
-Nếu không có tiền nộp s u cho ông bây giờ, thì
ông dỡ cả nhà mày đi, chửi mắng thôi à!
-Không hơi đâu mà nói với nó, trói cổ thằng
chồng nó lại, điệu ra đình kia.
-Tha này, tha này.
Ng ời nhà lí tr ởng
-Anh ta lại sắp phải giá nh đêm hôm qua đấy
-Chị khất tiền s u đến ngày mai phải không?Chị
hãy nói với ông cai để ông ấy ra đình kêu với
quan cho! Chứ ông lí tôi thì không có quyền
Anh Dậu

- U nó không đ ợc thế! Ng ời ta đánh mình thì
không sao, mình đánh ng ời ta thì phải tù phải
tội.
Bài tập 1:


Bài tập 1

Chị Dậu : Đảm đang , mạnh mẽ.

Cai lệ : Hống hách , tàn nhẫn.

Ng ời nhà lí tr ởng : Nnh b, n theo.

Anh Dậu : S st, yếu đuối.
-> Tính cách của các nhân vật trong đoạn
trích Tức n ớc vỡ bờ ( Ngô Tất Tố )


Bài tập 2:
Bài tập 2:


* Thảo luận theo tổ, trình bày trên bảng phụ
* Thảo luận theo tổ, trình bày trên bảng phụ
(3’)
(3’)
a. Sự chủ động tham gia cuộc thoại của chị
Dậu với cái Tí phát triển ngược chiều nhau
như thế nào?

b. Tác giả miêu tả diễn biến cuộc thoại như vậy
có hợp với tâm lí nhân vật không? Vì sao?
-> Em hãy tìm một số câu văn minh hoạ.
c. (Hướng dẫn về nhà)
Việc tác giả tô đậm sự hồn nhiên và hiếu thảo
của cái Tí qua phần đầu cuộc thoại làm tăng
kịch tính của câu chuyện như thế nào?


Bài tập 2:
a/


Thời điểm

Cái tí Chị Dậu
Lúc đầu Nói nhiều Im lặng
Về sau
Nói ít
Nói nhiều
(Hồn nhiên vô t ) (Đau lòng )
( Sợ hãi, đau buồn )
(Thuyết phục Tí)
b/ Tác giả miêu tả
din bin cuc thoi nh vy
phù hợp với
tõm lớ
của các nhân vật.
Vỡ hon cnh cuc thoi l: Ch Du v
nh bỏo tin bỏn cỏi Tớ m lỳc u Tớ cha h bit iu ny.

c/ (V nh) T
ô
đậm nỗi đau của chị Dậu và nỗi bất hạnh sắp
giáng xuống đầu cái Tí. Vic cỏi Tớ b bỏn cng gõy xỳc ng, cng
nng n.


Bài tập 3:
Bài tập 3:
(Hướng dẫn về nhà)
(Hướng dẫn về nhà)
* Đọc lại đoạn trích trong sgk và dựa
vào những điều đã biết về truyện
“Bức tranh của em gái tôi” (Ngữ
văn 6, tập 2, tr.30) và vào đoạn
trích dưới đây, hãy cho biết sự im
lặng của nhân vật “tôi” biểu thị
điều gì?


- Giật sững người, bám lấy mẹ.
Thoạt tiên: Ngỡ ngàng -> hãnh
diện -> xấu hổ.
-
Tôi không trả lời mẹ vì tôi muốn
khóc quá.
-> Im lặng: Xúc động, hiểu ra.


Bài tập 4*:

Bài tập 4*:
Tục ngữ phương Tây có câu: Im lặng là vàng.
Nhưng nhà thơ Tố Hữu lại viết:
Khóc là nhục. Rên hèn. Van, yếu đuối
Và dại khờ là những lũ người câm
Trên đường đi như những bóng âm thầm
Nhận đau khổ mà gởi vào im lặng.
(Liên hiệp lại)
Theo em, những nhận xét trên đúng trong
những trường hợp nào?


- Khi nµo im lÆng lµ vµng ?
- Khi nµo im lÆng lµ hÌn nh¸t ?
-> Im lÆng gi÷ bÝ mËt t«n träng ng êi kh¸c: im
lÆng lµ vµng.
-> Im lÆng tr íc sù sai tr¸i, bÊt c«ng: im lÆng
lµ hÌn nh¸t.


* ỏnh giỏ: Chi trũ chi
Cõu 1. Khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời mà em cho
là đúng nhất.
L ợt lời là gì?
B. Là lời nói của những ng ời tham gia hội thoại
C. Là lời nói của chủ thể nói năng trong hội thoại.
D. Là sự thay đổi luân phiên lần nói giữa những ng
ời tham gia hội thoại với nhau.
A . Là việc nói năng trong hội thoại.

Cõu 2: on hi thoi ny cú my lt li?
- Cậu Vàng đi đời rồi ông giáo ạ !
- Cụ bán rồi ?
- Bán rồi ! Họ vừa bắt xong.
- Thế nó cho bắt à ?
L ợt lời (1) của lão Hạc
L ợt lời (1) của ông giáo
L ợt lời (2) của lão Hạc
L ợt lời (2) của ông giáo
=> Cú 4 lt li
( Lão Hạc Nam Cao )


A. Khi ng ời đối thoại đã kết thúc l ợt lời.
B. Nói khi đ ợc chủ toạ chỉ định.
C. Nói ngang lời ng ời khác, khi ng ời ấy ch
a kết thúc l ợt lời.
D. Nói xen vào khi đã xin lỗi ng ời đối thoại
và đ ợc ng ời đối thoại đồng ý.
Cõu 3. Khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời mà em
cho là đúng nhất.
Thế nào là nói
tranh l ợt lời ?


Hng dn hot ng tip ni:
1. Về học bài và làm hon chnh tt c bài tập.
2. Chuẩn bị bài sau tiết 112:
Luyn tp a yu t biu cm vo bi

vn ngh lun.
Cho đề bài : Sự bổ ích của những chuyến tham
quan, du lịch đối với học sinh. Lập dàn ý với
những luận điểm và luận cứ cần thiết.