Một số thể loại văn học: thơ, truyện

I. Quan niệm chung về thể loại văn học.
- Loại là phương thức tồn tại chung, là loại hình,
chủng loại.
- Tác phẩm văn học được chia làm ba loại lớn:
Trữ tình, tự sự và kịch.
- Thể là hiện thực hoá của loại, nhỏ hơn loại,
nằm trong loại.

II. Thơ.
1. Một số đặc trưng của thơ.
- Tình cảm, cảm xúc, tâm trạng là cảm hứng
dạt dào của người viết, là tiếng nói tâm hồn
của con người.
- Ngôn ngữ thơ thể hiện cảm xúc, cô động,
giàu nhịp điệu, hình ảnh được tổ chức một
cách đặc biệt

2. Phân loại thơ.
- Dựa vào mục đích tính chất của tình cảm ,
cảm hứng có thể chia: Thơ trữ tình, thơ anh
hùng ca, thơ trào phúng, thơ tự sự
- Dựa vào có luật hay không theo luật có : thơ
cách luật, thơ tự do, thơ văn xuôi

3. Yêu cầu về đọc thơ
- Cần biết tên bài thơ, tên tác giả, năm xuất
bản, hoàn cảnh sáng tác.
- Đọc kĩ, cảm nhận ý thơ qua câu chữ, hình
ảnh, nhịp điệu
- Nhận xét đánh giá chung về tư tưởng, nghệ

thuật của bài thơ, những khám phá mới,
những điểm mới

III. Truyện.
1. Những đặc trưng cơ bản của truyện.
- Truyện thuộc loại tự sự. Là phương thức phản ánh hiện
thực đời sống qua câu chuyện, sự kiện, sự việc bởi
người kể chuyện một cách khách quan, đem lại ý nghĩa,
tư tưởng nào đó.
- Truyện thường có cốt truyện: chuỗi sự việc, nhân vật,
chi tiết được sắp xếp theo cấu trúc của nó.
- Nhân vật đóng vai trò nối kết các chi tiết, làm nên cốt
truyện, các loại nhân vật
- Phạm vi hiện thực không gò bó về không gian, thời gian
- Ngôn ngữ: sử dụng nhiều hình thức ngôn ngữ khác
nhau: ngôn ngữ nhân vật, ngôn ngữ người kể
chuyện ngôn ngữ thường gần với đời sống.

2. Phân loại truyện.
- Văn học dân gian: thần thoại, truyền thuyết,
truyện cổ tích, truyện cười, truyện ngụ
ngôn
- Văn học trung đại: truyện viết bằng chữ
hán, truyện thơ nôm
- Văn học hiện đại: truyện ngắn, truyện vừa,
truyện dài.

3. Yêu cầu đọc truyện.
- Tìm hiểu bối cảnh xã hội, hoàn cảnh sáng
tác để có cơ sở cảm nhận các tầng lớp nội

dung và ý nghĩa của truyện.
- Phân tích diễn biến của cốt truyện qua các
phần mở đầu, vận động, kết thúc với các
tình tiết, sự kiện, biến cố cụ thể
- Phân tích nhân vật trong dòng lưư chuyển
của cốt truyện.
- Truyện đặt ra vấn đề gì? Có ý nghĩa tư
tưởng ntn?