ngôi, thế và kiểu thế trong sản khoa

ChÈn ®o¸n ng«i, thÕ, kiÓu thÕ
Ths. §µm ThÞ Quúnh Liªn
Bé m«n phô s¶n


Viết ra đợc định nghĩa ngôi, thế và kiểu
thế.

Kể ra đợc 5 loại ngôi cùng các điểm mốc
tơng ứng.

Mô tả đợc các bớc khám chẩn đoán ngôi
thế và kiểu thế.
Mục tiêu


Ngôi: là phần của thai trình diện trớc
mặt phẳng eo trên khung chậu ngời mẹ
khi mang thai hoặc khi chuyển dạ.

Ngôi dọc: ngôi chỏm, ngôi trán, ngôi mặt,
ngôi mông.

Ngôi ngang: ngôi vai.
định nghĩa
Ngôi

Ng«i chám

Ng«i chám vµ

ng«I thãp tr&íc

Ng«i chám: ®Çu cói tèt.

Ng«i thãp tríc: ®Çu
kh«ng cói, kh«ng ngöa.

Ng«i tr¸n vµ
ng«I mÆt

Ng«i tr¸n: ®Çu kh«ng
cói, kh«ng ngöa.

Ng«i mÆt: ®Çu ngöa tèt.


Thế: dựa vào mốc của ngôi nằm ở bên
trái hay bên phải khung chậu ngời mẹ
mà thai có thế trái hay thế phải.
định nghĩa
Thế


Kiểu thế: mỗi một thế lại có 3 kiểu thế tùy
theo mốc của ngôi nằm ở vị trí khớp cùng
chậu (kiểu thế sau), nằm ở gờ vô danh
(kiểu thế ngang), nằm ở dải chậu lợc
(kiểu thế trớc).
định nghĩa
Kiểu thế


Ng«i chám: mèc lµ x¬ng chÈm (thãp sau)

Ng«i tr¸n: mèc lµ gèc mòi.

Ng«i mÆt: mèc lµ c»m.

Ng«i m«ng: mèc lµ x¬ng cïng

Ng«i vai: mèc lµ mám vai
Mèc cña Ng«i


ChÈm chËu tr¸i tríc (CCTT)

ChÈm chËu tr¸i ngang (CCTN)

ChÈm chËu tr¸i sau (CCTS)


ChÈm chËu ph¶i tríc (CCFT)

ChÈm chËu ph¶i ngang(CCFN)

ChÈm chËu ph¶i sau (CCFS)
KiÓu thÕ
Ng«i chám

Ng«i chám


Mòi chËu tr¸i tríc (MCTT)

Mòi chËu tr¸i ngang (MCTN)

Mòi chËu tr¸i sau (MCTS)

Mòi chËu ph¶i tríc (MCFT)

Mòi chËu ph¶i ngang (MCFN)

Mòi chËu ph¶i sau (MCFS)
KiÓu thÕ
Ng«i tr¸n


C»m chËu tr¸i tríc (CmCTT)

C»m chËu tr¸i ngang (CmCTN)

C»m chËu tr¸i sau (CmCTS)

C»m chËu ph¶i tríc (CmCFT)

C»m chËu ph¶i ngang (CmCFN)

C»m chËu ph¶i sau (CmCFS)
KiÓu thÕ
Ng«i mÆt


Cïng chËu tr¸i tríc (CgCTT)

Cïng chËu tr¸i ngang (CgCTN)

Cïng chËu tr¸i sau (CgCTS)

Cïng chËu ph¶i tríc (CgCFT)

Cïng chËu ph¶i ngang (CgCFN)

Cïng chËu ph¶i sau (CgCFS)
KiÓu thÕ
Ng«i m«ng


Vai chËu tr¸i tríc (VCTT)

Vai chËu tr¸i ngang (VCTN)

Vai chËu tr¸i sau (VCTS)

Vai chËu ph¶i tríc (VCFT)

Vai chËu ph¶i ngang (VCFN)

Vai chËu ph¶i sau (VCFS)
KiÓu thÕ
Ng«i vai

Ngôi chỏm có 2 kiểu sổ: chẩm vệ và
chẩm cằm

Ngôi ngợc có 2 kiểu sổ: cùng ngang trái
và cùng ngang phải

Ngôi mặt: có 1 kiểu sổ là cằm - vệ và 1
kiểu không thể sổ đợc là cằm cùng
mổ lấy thai.
Kiểu thế sổ


Ng«i vai: kh«ng cã kiÓu thÕ sæ v× kh«ng
thÓ lät ®îc ⇒ mæ lÊy thai.

Ng«i tr¸n: kh«ng cã kiÓu thÕ sæ v× kh«ng
thÓ lät ®îc ⇒ mæ lÊy thai.
KiÓu thÕ sæ


Hái:

thai ®¹p phÝa trªn hay phÝa díi

thai ®¹p bªn ph¶i hay bªn tr¸i cña s¶n phô

Nh×n:


bông cã h×nh trøng trong ng«i däc hay bÒ
ngang trong ng«i vai
ChÈn ®o¸n ng«i, thÕ, kiÓu thÕ


Sờ nắn: 4 thủ thuật Léopol
1. Nắn vùng đáy tử cung để xác định cực nào của
thai nhi (đầu hay mông) ở đó.
2. Nắn hai bên bụng để xác định bên nào là lng,
bên nào là chi của thai nhi. Sờ thấy nhiều diện
lng và ít các cực chi thai nhi nằm sấp, kiểu
thế trớc. Sờ đợc ít diện lng và nhiều cực chi
lổn nhổn thai nhi nằm ngửa, kiểu thế sau
Chẩn đoán ngôi, thế, kiểu thế

Chẩn đoán ngôi, thế, kiểu thế

Sờ nắn: 4 thủ thuật Léopol (tiếp)
3. Dùng ngón cái và các ngón còn lại của bàn tay
phải nắn vùng trên khớp vệ của sản phụ để xác
định ngôi thai.
4. Dùng đầu các ngón tay ấn sâu trên khớp vệ
theo trục của eo trên, giúp xác định độ lọt của
ngôi.

C¸c thñ thuËt
LÐopold

Nghe tim thai:

Vị trí: trên hay dới rốn, gần hay xa đờng giữa.

Ngôi chỏm, ngôi mông: nghe rõ nhất ở phía lng thai

Ngôi mặt: nghe rõ nhất ở phía ngực thai

Thăm âm đạo:

giúp chẩn đoán chính xác .ngôi, thế, kiểu thế.
Chẩn đoán ngôi, thế, kiểu thế


Xác định mốc của ngôi:

ở vị trí10 11h hoặc 1-2 h là kiểu thế trớc

ở vị trí 3h hoặc 9 h là kiểu thế ngang

ở vị trí 7 8h hoặc 4 - 5 h là kiểu thế sau
Chẩn đoán ngôi, thế, kiểu thế


Cận lâm sàng:

Siêu âm:

An toàn, chính xác.

Sử dụng trong trờng hợp khó: sản phụ quá
béo, thành bụng dầy, chắc.

Chụp Xq:

Khi không có phơng tiện siêu âm.
Chẩn đoán ngôi, thế, kiểu thế