BÀI 28: LIỆT KÊ -CHUYÊN ĐỀ

Nhiệt liệt chào mừng quý thầy, cô
về dự chuyên đề Ng÷ v¨n







Em hãy kể tên các biện pháp tu từ đã học trong ch
Em hãy kể tên các biện pháp tu từ đã học trong ch
ơng trình Ngữ văn lớp 6 và kỳ I lớp 7 ?
ơng trình Ngữ văn lớp 6 và kỳ I lớp 7 ?
Tr
Tr
li
li
:
:
Cỏc bin phỏp tu t ó hc : so sỏnh, nhõn hoỏ, nd, hoỏn d,
Cỏc bin phỏp tu t ó hc : so sỏnh, nhõn hoỏ, nd, hoỏn d,
ch i
ch i
ch
ch
,
,
ip ng . . .
ip ng . . .





 à
 à


  – ế
  – ế
:
:
LIỆT KÊ
LIỆT KÊ


I
I
.
.
Thế nào là phép liệt kê
Thế nào là phép liệt kê
?
?
1 –v
1 –v



*
*
!"#$%
!"#$%
&'()"#*+,-#
&'()"#*+,-#




-
-
Cấu tạo
Cấu tạo
:
:


Cấu tạo các bộ phận trong câu in đậm có gì giống nhau ?
Cấu tạo các bộ phận trong câu in đậm có gì giống nhau ?


+ Các bộ phận in đậm có kết cấu tương tự nhau : là
+ Các bộ phận in đậm có kết cấu tương tự nhau : là
những từ ghép, các cụm từ
những từ ghép, các cụm từ

( côm DT )
( côm DT )
, cụm chủ - vị.
, cụm chủ - vị.
Các bộ phận ấy được sắp xếp như thế nào?
Các bộ phận ấy được sắp xếp như thế nào?


+ Sắp xếp nối tiếp nhau. (giữa các bộ
+ Sắp xếp nối tiếp nhau. (giữa các bộ
phận ngăn cách bằng dấu phẩy, dấu
phận ngăn cách bằng dấu phẩy, dấu
chấm phẩy )
chấm phẩy )




BÀI 28 –Tiết 114:
BÀI 28 –Tiết 114:
LIỆT KÊ
LIỆT KÊ


I
I
.
.
Thế nào là phép liệt kê.
Thế nào là phép liệt kê.

1 –v
1 –v






*
*
!"#$%
!"#$%
&'()"#*+,-#
&'()"#*+,-#




-
-
Cấu tạo
Cấu tạo
:
:
-
-
Ý nghĩa
Ý nghĩa

:
:


Đều nói về những đồ vật được bày biện xung quanh quan lớn.
Đều nói về những đồ vật được bày biện xung quanh quan lớn.
Về ý nghĩa các bộ phận trong câu in đậm có gì giống nhau ?
Về ý nghĩa các bộ phận trong câu in đậm có gì giống nhau ?
( đều tập trung diễn tả điều gì ? )
( đều tập trung diễn tả điều gì ? )
-
-
Tác dụng
Tác dụng
:
:
+ Miêu tả một cách đầy đủ, toàn diện những thứ đồ
+ Miêu tả một cách đầy đủ, toàn diện những thứ đồ
dùng sinh hoạt bề bộn, quý hiếm của quan.
dùng sinh hoạt bề bộn, quý hiếm của quan.
Theo em tác giả sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ, cụm từ có kết
Theo em tác giả sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ, cụm từ có kết
cấu tương tự nhau như thế có tác dụng gì? <Khiến các đồ
cấu tương tự nhau như thế có tác dụng gì? <Khiến các đồ
dùng của quan ở đây được miêu tả một cách như thế nào ? >
dùng của quan ở đây được miêu tả một cách như thế nào ? >

BÀI 28 –Tiết 114:
BÀI 28 –Tiết 114:
LIỆT KÊ
LIỆT KÊ


I
I
.
.
Thế nào là phép liệt kê.
Thế nào là phép liệt kê.


1 –v
1 –v






*
*
!"#$%
!"#$%
&'()"#*+,-#
&'()"#*+,-#

-
-
Cấu tạo
Cấu tạo
:
:
-
-
Ý nghĩa
Ý nghĩa
:
:
-
-
Tác dụng
Tác dụng
:
:
+ Miêu tả một cách đầy đủ, toàn diện những thứ đồ dùng
+ Miêu tả một cách đầy đủ, toàn diện những thứ đồ dùng
sinh hoạt bề bộn quý hiếm của quan.
sinh hoạt bề bộn quý hiếm của quan.
Làm nổi bật điều gì trong tính cách của Viên quan?
Làm nổi bật điều gì trong tính cách của Viên quan?


+ Nh
+ Nh

ấn mạnh, tô đậm sự xa hoa, thói hưởng lạc
ấn mạnh, tô đậm sự xa hoa, thói hưởng lạc
của tên quan.
của tên quan.




BÀI 28 –Tiết 114:
BÀI 28 –Tiết 114:
LIỆT KÊ
LIỆT KÊ


I
I
.
.
Thế nào là phép liệt kê.
Thế nào là phép liệt kê.


1 –v
1 –v







- Cách sắp xếp những từ ngữ kiểu như trên gọi là phép
- Cách sắp xếp những từ ngữ kiểu như trên gọi là phép
liệt kê ? Vậy em hiểu thế nào là phép liệt kê ?
liệt kê ? Vậy em hiểu thế nào là phép liệt kê ?
-
-


Phép liệt kê đem đến tác dụng như thế nào trong khi
Phép liệt kê đem đến tác dụng như thế nào trong khi
diễn đạt ?
diễn đạt ?
2. Bài học
2. Bài học
: Khái niệm phép liệt kê và tác dụng .
: Khái niệm phép liệt kê và tác dụng .
* Ghi nhớ 1: <SGK – Trang 105>
* Ghi nhớ 1: <SGK – Trang 105>


?
Bài tập nhanh
Bài tập nhanh
<Bài tập 1>:
<Bài tập 1>:
ChØ ra phÐp liÖt kª trong ®o¹n trÝch sau ?

ChØ ra phÐp liÖt kª trong ®o¹n trÝch sau ?
a, […] Từ xưa đến nay, mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh
a, […] Từ xưa đến nay, mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sôi nổi, nó kết thành một làn sóng vô cùng mạnh
mẽn, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và cướp nước.
mẽn, to lớn, nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn, nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và cướp nước.
<Hồ Chí Minh>
<Hồ Chí Minh>


?
Bài tập nhanh
Bài tập nhanh
<Bài tập 1>:
<Bài tập 1>:
ChØ ra phÐp liÖt kª trong ®o¹n trÝch sau ?
ChØ ra phÐp liÖt kª trong ®o¹n trÝch sau ?
a, […] Từ xưa đến nay, mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sôi nổi;
a, […] Từ xưa đến nay, mỗi khi tổ quốc bị xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sôi nổi;
nó kết thành một làn
nó kết thành một làn


sóng vô cùng mạnh
sóng vô cùng mạnh
mẽ, to lớn; nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn; nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và cướp nước.
mẽ, to lớn; nó lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó khăn; nó nhấn chìm tất cả lũ bán nước và cướp nước.
<Hồ Chí Minh>
<Hồ Chí Minh>

BÀI 28 –Tiết 114: LIỆT KÊ
BÀI 28 –Tiết 114: LIỆT KÊ
I. Thế nào là phép liệt kê
I. Thế nào là phép liệt kê
II. Các kiểu liệt kê
II. Các kiểu liệt kê
1. Xét về cấu tạo
1. Xét về cấu tạo
2. Bài học
2. Bài học
1.
1.
vÝ dô .
vÝ dô .


II. Các kiểu liệt kê
II. Các kiểu liệt kê
1. Xét về cấu tạo .
1. Xét về cấu tạo .
- VD <SGK – Trang 105>
- VD <SGK – Trang 105>
a, Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả
a, Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả
tinh thần,
tinh thần,


lực lượng, tính
lực lượng, tính

mạng của cải
mạng của cải
để giữ vững quyền tự do, độc lập.
để giữ vững quyền tự do, độc lập.
b, Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết tâm đem tất cả
b, Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết tâm đem tất cả
tinh
tinh


thần và lực lượng, tính mạng và của cải
thần và lực lượng, tính mạng và của cải
để giữ vững quyền tự do,
để giữ vững quyền tự do,
độc lập ấy.
độc lập ấy.
<Hồ Chí Minh>
<Hồ Chí Minh>
Xét về nội dung hai câu trên có điểm gì giống nhau ?
Xét về nội dung hai câu trên có điểm gì giống nhau ?
Xét về cấu tạo cách sắp xếp các từ trong phép liệt kê ở 2 câu trên có gì khác
Xét về cấu tạo cách sắp xếp các từ trong phép liệt kê ở 2 câu trên có gì khác
nhau ?
nhau ?


*
*
!"#$%
!"#$%

+ VDa: Các từ ngữ sắp xếp không theo cặp.
+ VDa: Các từ ngữ sắp xếp không theo cặp.
+ VDb: Các từ ngữ sắp xếp theo từng cặp.
+ VDb: Các từ ngữ sắp xếp theo từng cặp.


BÀI 28 –Tiết 114: LIỆT KÊ
BÀI 28 –Tiết 114: LIỆT KÊ
I. Thế nào là phép liệt kê
I. Thế nào là phép liệt kê
II. Các kiểu liệt kê
II. Các kiểu liệt kê
1. Xét về cấu tạo.
1. Xét về cấu tạo.
2. Bài học :
2. Bài học :
Ghi nhí 1 ( SGK- trang 105 )
Ghi nhí 1 ( SGK- trang 105 )
1.
1.
vÝ dô .
vÝ dô .
Như vậy xét về cấu tạo có mấy kiểu liệt kê ?
Như vậy xét về cấu tạo có mấy kiểu liệt kê ?


•
Kết luận

Kết luận
:
:


- Liệt kê không theo
- Liệt kê không theo
.
.
cặp
cặp


- Liệt kê theo từng cặp
- Liệt kê theo từng cặp


2 .
2 .
/%012"3
/%012"3


II. Các kiểu liệt kê
II. Các kiểu liệt kê
1. Xét về cấu tạo
1. Xét về cấu tạo
2. Xét về ý nghĩa
2. Xét về ý nghĩa
- VD <SGK – Trang 105>

- VD <SGK – Trang 105>
a.
a.
Tre, nứa, trúc, mai, vầu
Tre, nứa, trúc, mai, vầu
mấy chục loại khác nhau nhưng cùng một mầm non măng mọc
mấy chục loại khác nhau nhưng cùng một mầm non măng mọc
thẳng
thẳng
< Thép Mới>
< Thép Mới>
b. Tiếng việt của chúng ta phản ánh sự
b. Tiếng việt của chúng ta phản ánh sự
hình thành và trưởng
hình thành và trưởng


thành
thành
của xã hội Việt Nam và của dân tọc Việt Nam, của
của xã hội Việt Nam và của dân tọc Việt Nam, của
tập thể nhỏ là
tập thể nhỏ là
gia đình, họ hàng, làng xóm
gia đình, họ hàng, làng xóm
và của tập thể lớn là dân tộc, quốc gia.
và của tập thể lớn là dân tộc, quốc gia.
< Phạm Văn Đồng>
< Phạm Văn Đồng>
Thử đảo thứ tự các bộ phận trong phép liệt kê ở từng ví dụ và nhận

Thử đảo thứ tự các bộ phận trong phép liệt kê ở từng ví dụ và nhận
xét ?
xét ?
Các bộ phận của phép liệt kê trong trường
Các bộ phận của phép liệt kê trong trường


hîp
hîp


nào có thể dễ dàng
nào có thể dễ dàng
đảo thứ tự trường
đảo thứ tự trường
hîp
hîp
nào không? Vì sao ?
nào không? Vì sao ?


II. Các kiểu liệt kê
II. Các kiểu liệt kê
1. Xét về cấu tạo.
1. Xét về cấu tạo.
2. Xét về ý nghĩa.
2. Xét về ý nghĩa.


* Nhận xét:

* Nhận xét:
- V
- V




- VD a :
- VD a :
4"5"6-7"89'()"#:;<=
4"5"6-7"89'()"#:;<=


>?<"@5"6-7'()"#:;<=A'()"#:;<=-BCDE)$F)"G*8
>?<"@5"6-7'()"#:;<=A'()"#:;<=-BCDE)$F)"G*8
-(HF012"3
-(HF012"3


>#6$%012"3)"%):;<=*"064
>#6$%012"3)"%):;<=*"064
I<"'",J
I<"'",J


BÀI 28 –Tiết 114: LIỆT KÊ
BÀI 28 –Tiết 114: LIỆT KÊ
I. Thế nào là phép liệt kê
I. Thế nào là phép liệt kê
II. Các kiểu liệt kê

II. Các kiểu liệt kê
1. Xét về cấu tạo
1. Xét về cấu tạo
2. Bài học :
2. Bài học :
Ghi nhí 1 ( SGK- trang 105 )
Ghi nhí 1 ( SGK- trang 105 )
1.
1.
vÝ dô .
vÝ dô .
2. Xét về ý nghĩa.
2. Xét về ý nghĩa.




- Liệt kê không theo
- Liệt kê không theo


cặp.
cặp.


- Liệt kê theo từng cặp.
- Liệt kê theo từng cặp.

- Liệt kê không t
- Liệt kê không t
¨ng tiÕn.
¨ng tiÕn.


- Liệt kê t
- Liệt kê t
¨ng tiÕn.
¨ng tiÕn.


3.
3.
"K
"K
:
:
C¸c
C¸c


kiÓu
kiÓu


liÖt
liÖt
kª

kª
:
:
Ghi nhí 2 (SGK - trang 105 )
Ghi nhí 2 (SGK - trang 105 )




BÀI 28 –Tiết 114: LIỆT KÊ
BÀI 28 –Tiết 114: LIỆT KÊ
I. Thế nào là phép liệt kê
I. Thế nào là phép liệt kê
II. Các kiểu liệt kê
II. Các kiểu liệt kê
1. Xét về cấu tạo
1. Xét về cấu tạo
2. Bài học :
2. Bài học :
Ghi nhí 1 ( SGK- trang 105 )
Ghi nhí 1 ( SGK- trang 105 )
1.
1.
vÝ dô .
vÝ dô .
2. Xét về ý nghĩa.
2. Xét về ý nghĩa.

- Liệt kê không theo
- Liệt kê không theo
.
.
cặp
cặp


- Liệt kê theo từng cặp
- Liệt kê theo từng cặp




- Liệt kê không t
- Liệt kê không t
¨ng tiÕn.
¨ng tiÕn.


- Liệt kê t
- Liệt kê t
¨ng tiÕn.
¨ng tiÕn.




3.

3.
Bµi häc : C¸c kiÓu liÖt kª :
Bµi häc : C¸c kiÓu liÖt kª :
Ghi nhí 2 (SGK - trang 105 )
Ghi nhí 2 (SGK - trang 105 )






LLL M,6;#)
LLL M,6;#)


III. Luyện tập
III. Luyện tập
Bài tập 4
Bài tập 4
: Xác định phép liệt kê, kiểu liệt kê và nêu tác dụng ?
: Xác định phép liệt kê, kiểu liệt kê và nêu tác dụng ?
a
a
. Sách của Lan để ở khắp mọi nơi trong nhà: Trên giường, trên bàn
. Sách của Lan để ở khắp mọi nơi trong nhà: Trên giường, trên bàn
học, trên giá sách, trên bàn ăn, trên ghế dựa…
học, trên giá sách, trên bàn ăn, trên ghế dựa…
b
b
. Cậu bé Hồng hồi hộp và rạo rực, vui mừng và sung sướng, vội vã và cuống quýt

. Cậu bé Hồng hồi hộp và rạo rực, vui mừng và sung sướng, vội vã và cuống quýt
khi thấy chiếc xe chở
khi thấy chiếc xe chở
mÑ
mÑ
dần dần dừng lại.
dần dần dừng lại.


III. Luyện tập
III. Luyện tập
Bài tập 4
Bài tập 4
: Xác định phép liệt kê, kiểu liệt kê và nêu tác dụng
: Xác định phép liệt kê, kiểu liệt kê và nêu tác dụng
Đáp án:
Đáp án:
Câu a:
Câu a:


-
Phép liệt kê là
Phép liệt kê là
: “ Trên giường, trên bàn học, trên giá sách, trên bàn ăn, trên ghế dựa”.
: “ Trên giường, trên bàn học, trên giá sách, trên bàn ăn, trên ghế dựa”.
-
Kiểu liệt kê
Kiểu liệt kê
: + Xét về cấu tạo: Liệt kê không theo cặp.

: + Xét về cấu tạo: Liệt kê không theo cặp.


+ Xét về ý nghĩa: Liệt kê không tăng tiến.
+ Xét về ý nghĩa: Liệt kê không tăng tiến.
-
-


Tác dụng
Tác dụng
: Miêu tả sâu sắc tính bề bộn, bừa bãi của sự vật.
: Miêu tả sâu sắc tính bề bộn, bừa bãi của sự vật.
Câu b:
Câu b:


-
Phép liệt kê là:
Phép liệt kê là:
“ Hồi hộp và rạo rực, vui mừng và sung sướng, vội vã và cuống quýt.”
“ Hồi hộp và rạo rực, vui mừng và sung sướng, vội vã và cuống quýt.”
-
Kiểu liệt kê
Kiểu liệt kê
: + Xét về cấu tạo: Liệt kê theo cặp.
: + Xét về cấu tạo: Liệt kê theo cặp.


+ Xét về ý nghĩa: Liệt kê tăng tiến.

+ Xét về ý nghĩa: Liệt kê tăng tiến.
-
-
Tác dụng
Tác dụng
: Miêu tả sâu sắc cảm xúc tâm trạng của bé Hồng .
: Miêu tả sâu sắc cảm xúc tâm trạng của bé Hồng .


III. Luyện tập
III. Luyện tập
Bài tập 5
Bài tập 5
: Đặt câu có sử dụng phép liệt kê ?
: Đặt câu có sử dụng phép liệt kê ?
a
a
. Tả một số hoạt động trên
. Tả một số hoạt động trên
s©n
s©n
trường em giờ ra chơi.
trường em giờ ra chơi.
b
b
. Nói lên cảm xúc của em về hình tượng nhà cách mạng Phan Bội Châu.
. Nói lên cảm xúc của em về hình tượng nhà cách mạng Phan Bội Châu.


III. Luyện tập

III. Luyện tập
Bài tập 5
Bài tập 5
: Đặt câu có sử dụng phép liệt kê ?
: Đặt câu có sử dụng phép liệt kê ?
* Đáp án:
* Đáp án:
Câu a
Câu a
: Giữa sân trường các bạn nam đang chơi kéo co,
: Giữa sân trường các bạn nam đang chơi kéo co,
tiếng la hét,
tiếng la hét,


tiếng vỗ tay, tiếng xuýt xoa
tiếng vỗ tay, tiếng xuýt xoa
trộn vào nhau thành
trộn vào nhau thành
một mớ âm thanh hỗn độn vang vọng khắp sân trường.
một mớ âm thanh hỗn độn vang vọng khắp sân trường.
Câu b
Câu b
: Phan Bội Châu là
: Phan Bội Châu là
nhà cách mạng vĩ đại, một trái tim yêu nước nồng
nhà cách mạng vĩ đại, một trái tim yêu nước nồng
nàn, một đấng thiên Sứ
nàn, một đấng thiên Sứ
đã xả thân cho độc lập tự do của dân tộc.

đã xả thân cho độc lập tự do của dân tộc.


III. Luyện tập
III. Luyện tập
Bài tập 6
Bài tập 6
:
:


Viết đoạn văn nghị luận khoảng 5, 6 câu dùng phép kiệt kê
Viết đoạn văn nghị luận khoảng 5, 6 câu dùng phép kiệt kê
để chứng minh “ Huế phong phú với các làn điệu dân ca” .
để chứng minh “ Huế phong phú với các làn điệu dân ca” .
* Đoạn văn VD
* Đoạn văn VD
:Huế không chỉ nổi tiếng với các danh lam thắng cảnh mà Huế còn nổi tiếng với các làn điệu dân ca phong phú và đa dạng. Các điệu hò
:Huế không chỉ nổi tiếng với các danh lam thắng cảnh mà Huế còn nổi tiếng với các làn điệu dân ca phong phú và đa dạng. Các điệu hò
đánh cá, cấy trồng, đưa
đánh cá, cấy trồng, đưa


linh, giã gạo, ru con
linh, giã gạo, ru con
…
…
gửi gắm bao ý tình trọn vẹn của người dân xứ Huế. Các điệu lý:
gửi gắm bao ý tình trọn vẹn của người dân xứ Huế. Các điệu lý:
Con sáo, hoài xuân, hoài nam

Con sáo, hoài xuân, hoài nam


diễn tả lòng khát khao, nỗi mong chờ hoài vọng tha thiết của tâm hồn Huế. Các điệu nam:
diễn tả lòng khát khao, nỗi mong chờ hoài vọng tha thiết của tâm hồn Huế. Các điệu nam:
nam ai, nam bình, quả phụ, nam xuân
nam ai, nam bình, quả phụ, nam xuân


buồn man mác, thương cảm, bi ai mà vương vấn
buồn man mác, thương cảm, bi ai mà vương vấn
.
.
Các làn điệu dân ca ấy của Huế thực sự là niềm tự hào của văn hoá cổ truyền Việt Nam .
Các làn điệu dân ca ấy của Huế thực sự là niềm tự hào của văn hoá cổ truyền Việt Nam .




* CỦNG CỐ
* CỦNG CỐ
Phép liệt kê
Xét ý "3
Xét cấu tạo
liệt
kê
theo
cặp
liệt
kê

không
theo
cặp
liệt
kê
tăng
tiến
liệt
kê
không
tăng
tiến
'
'


- Các em có thể vận dụng phép liệt kê để nêu những lí lẽ, dẫn chứng sinh đ
- Các em có thể vận dụng phép liệt kê để nêu những lí lẽ, dẫn chứng sinh đ
éng
éng
, cụ thể, toàn diện để viết
, cụ thể, toàn diện để viết
đoạn văn, bài văn nghị luận giàu sức thuyết phục
đoạn văn, bài văn nghị luận giàu sức thuyết phục




* Hướng dẫn:
* Hướng dẫn:

- Học thuộc bài, ghi nhớ, hoàn thiện các bài tập
- Học thuộc bài, ghi nhớ, hoàn thiện các bài tập
(
(
SGK trang 106 ).
SGK trang 106 ).


- Soạn tập làm văn “ Tìm hiểu chung văn bản hành chính.”
- Soạn tập làm văn “ Tìm hiểu chung văn bản hành chính.”


Kính chúc thầy cô mạnh khoẻ, công tác tốt
Kính chúc thầy cô mạnh khoẻ, công tác tốt
Chúc các em học sinh lớp 7A chăm ngoan, học giỏi
Chúc các em học sinh lớp 7A chăm ngoan, học giỏi