Bài giảng ngữ văn 7 bài 28 liệt kê 4

KIỂM TRA BÀI CŨ.


Cho biết các biện pháp tu từ mà
em đã học?

- Nhân hóa
- So sánh
- Ẩn dụ
- Hoán dụ
- Chơi chữ
- Điệp ngữ.


2. ĐOẠN THƠ SAU SỬ DỤNG BIỆN PHÉP TU TỪ GÌ?
Anh dắt em vào cõi Bác xưa
Đường xoài, hoa trắng, nắng đu đưa
Có hồ nước lặng sôi tăm cá
Có bưởi cam thơm, mát bóng dừa
Có rào dâm bụt đỏ hoa quê
Như cổng nhà xưa Bác trở về.
(TỐ HỮU)


2. ĐOẠN THƠ SAU SỬ DỤNG BIỆN PHÉP TU TỪ GÌ?
Anh dắt em vào cõi Bác xưa
Đường xoài, hoa trắng, nắng đu đưa
Có hồ nước lặng sôi tăm cá
Có bưởi cam thơm, mát bóng dừa
Có rào dâm bụt đỏ hoa quê

Như cổng nhà xưa Bác trở về.
(TỐ HỮU)

HS trả lời:
- Nhân hoá
- Lặp
- Điệp ngữ
- Nối
- So sánh


*Ví dụ:

I. THẾ

NÀO LÀ PHÉP LIỆT KÊ?

Bên cạnh ngài, mé tay trái, bát yến hấp đường phèn,

để trong khay khảm, khói bay nghi ngút; tráp đồi mồi chữ
nhật để mở, trong ngăn bạc đầy những trầu vàng, cau
đậu, rễ tía, hai bên nào ống thuốc bạc, nào đồng hồ vàng,
nào dao chuôi ngà, nào ống vôi chạm, ngoáy tai, ví thuốc,
quản bút, tăm bông trông mà thích mắt. […] Ngoài kia,
tuy mưa gió ầm ầm, dân phu rối rít, nhưng trong này xem
chừng tĩnh mịch, nghiêm trang lắm […].
 Tác dụng: Làm nổi bật sự xa hoa, thói hưởng lạc của viên
quan phụ mẫu, đối lập với cảnh vất vả dầm mưa của dân phu hộ
đê.

2- Ghi nhí:
Liệt kê là sắp xếp nối tiếp hàng loạt từ
hay cụm từ cùng loại để diễn tả được
đầy đủ hơn, sâu sắc hơn những khía
cạnh khác nhau của thực tế hay của tư
tưởng, tình cảm.


? XÁC ĐỊNH BIỆN PHÁP TU TỪ TRONG CÁC CÂU SAU:
1.

NGƯỜI TA ĐI CẤY LẤY CÔNG
TÔI NAY ĐI CẤY CÒN TRÔNG NHIỀU BỀ
TRÔNG TRỜI, TRÔNG ĐẤT, TRÔNG MÂY
TRÔNG MƯA, TRÔNG NẮNG, TRÔNG NGÀY, TRÔNG

ĐÊM
TRÔNG CHO CHÂN CỨNG, ĐÁ MỀM
TRỜI ÊM BIỂN LẶNG MỚI YÊN TẤM LÒNG.
(CA DAO)
2. TRONG KHOANG THUYỀN, DÀN NHẠC GỒM ĐÀN
TRANH, ĐÀN NGUYỆT, TÌ BÀ, NHỊ, ĐÀN TAM. NGOÀI RA
CÒN CÓ ĐÀN BẦU, SÁO VÀ CẶP SANH ĐỂ GÕ.


II. CÁC KIỂU LIỆT KÊ.

1. Ví dụ 1:
a. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả

tinh thần, lực lượng, tính mạng, của cải để giữ vững
quyền tự do, độc lập.
b. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả
tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ
vững quyền tự do, độc lập ấy.


Ví dụ 2
Vầu mấy chục loại khác nhau,
a. Tre
tre , nứa, trúc, mai, vầu
nhưng cùng một mầm non mọc thẳng.
(Thép Mới)

b. Tiếng Việt của chúng ta phản ánh sự hình thành

và

trưởng thành của xã hội Việt Nam và của dân tộc Việt
Nam, của tập thể nhỏ là gia đình , họ hàng, làng xóm
và của tập thể lớn là dân tộc, quốc gia.


Các kiểu liệt kê

Xét theo cấu tạo

Kiểu liệt
kê theo
từng cặp

Kiểu liệt
kê không
theo từng
cặp

Xét theo ý nghĩa

Kiểu liệt
kê tăng
tiến

Kiểu liệt
kê không
tăng tiến


Em hãy đọc bài “Thằng Bờm” rồi cho biết
bài có sử dụng phép liệt kê không? Đó là phép
liệt kê nào? Tác dụng?


III. LUYỆN TẬP:
Tìm phép liệt kê trong các đoạn văn sau:
Dân ta có một lòng nồng
nàn yêu nước. Đó là một truyền
thống quí báu của ta. Từ xưa
đến nay, mỗi khi Tổ Quốc bị
xâm lăng, thì tinh thần ấy lại sôi
nổi, nó kết thành một làn sóng

vô cùng mạnh mẽ, to lớn, nó
lướt qua mọi sự nguy hiểm, khó
khăn, nó nhấn chìm tất cả bè lũ
bán nước và cướp nước.
Liệt kê tăng tiến

 Khẳng định sức mạnh của
lòng yêu nước

Lịch sử ta đã có nhiều cuộc
kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần
yêu nước của nhân dân ta. Chúng ta
có quyền tự hào vì những trang sử vẻ
vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu,
Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang
Trung...Chúng ta phải ghi nhớ công
lao của các vị anh hùng dân tộc, vì
các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc
anh hùng.
Liệt kê tăng tiến

 Lòng tự hào về truyền thống
yêu nước qua các thời kì lịch sử.


2. ĐOẠN THƠ SAU SỬ DỤNG BIỆN PHÉP TU TỪ GÌ?
Anh dắt em vào cõi Bác xưa
Đườn xoài, hoa trắng, nắng đu đưa
Có hồ nước lặng sôi tăm cá
Có bưởi cam thơm mát bóng dừa

Có rào râm bụt đỏ hoa quê
Như cổng nhà xưa bác trở về.
( tố hữu )


3. BÀI CA DAO:

CƯỚI NÀNG ANH TOAN DẪN VOI
ANH SỢ QUỐC CẤM NÊN VOI KHÔNG BÀN
DẪN TRÂU SỢ HỌ MÁU HÀN
DẪN BÒ SỢ HỌ NHÀ NÀNG CO GÂN
MIỄN LÀ CÓ THÚ BỐN CHÂN
DẪN CON CHUỘT BÉO MỜI DÂN MỜI
LÀNG.
CÓ SỬ DỤNG PHÉP LIỆT KÊ KHÔNG? LOẠI LIỆT
KÊ NÀO? NÊU TÁC DỤNG.


TRÒ CHƠI Ô CHỮ:

2

1
T Ă N G T
3 Đ I
4
5 H A I
6 MI

L

I
Ệ
T
K
Ê

Ư ỢM
Ế N
P N GỮ
Í N H T Ừ
I Ể U
U T Ả

Câu
Vănthơ:
bản “Sông nước Cà Mau” được viết theo
phương thức biểu“Mai
đạt nào
chính?
(6sau
chữ cái)
sau, là
mai
sau, mai

Câu
Tênvề
tục
một
ngữ:

bài
thơ
“Nhất
của
nước,
tác giả
nhì
Tốliệt
phân,
Hữu
tam
mà
em
cần,
đã
tứhọc ở
Xét
mặt
nghĩa
có
mấy
kiểu
kê?
(7
chữ
cái)
Các từ chỉ màuĐất
sắcxanh
thuộc
từ

loại
gì?màu
(6 chữ
cái)
tre
mãi,
xanh
tre
xanh.”
giống”
lớp 6 (4sửchữ
dụng
cái).
kiểu liệt kê nào? (8 chữ cái)
sử dụng biện pháp tu từ gì? (7 chữ cái)


Thế nào là phép liệt kê?
Liệt kê là sắp xếp hàng loạt từ hay cụm
từ cùng loại để diễn tả đầy đủ hơn, sâu sắc
hơn những khía cạnh khác nhau của thực
tế hay của tư tưởng, tình cảm.


Các kiểu liệt kê

Xét theo cấu tạo

Kiểu liệt
kê theo

từng cặp

Kiểu liệt
kê không
theo từng
cặp

Xét theo ý nghĩa

Kiểu liệt
kê tăng
tiến

Kiểu liệt
kê không
tăng tiến


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:

+ HỌC THUỘC GHI NHỚ: TRANG 105.
+ LÀM BÀI TẬP SỐ 3 TRANG 106.
+ CHUẨN BỊ BÀI: TÌM HIỂU CHUNG VỀ VĂN BẢN HÀNH
CHÍNH.