Tiết 20; xác định đường tròn và tính chất đối xứng của đương tròn

TRƯỜNG PTCS HÚC
TRƯỜNG PTCS HÚC
Giáo viên thiết kế tiết dạy: Trần Thanh Thịnh
Giáo viên thiết kế tiết dạy: Trần Thanh Thịnh


Hình học 9
Hình học 9
Tiết 20

1. Nhắc lại về đường tròn
1. Nhắc lại về đường tròn
1. Nhắc lại về đường tròn
Vẽ đường tròn tâm O, bán kính R và cho biết:
Đường tròn tâm O bán kính R là gì? Ta kí
hiệu đường tròn đó như thế nào?
Khi nào điểm M nằm trên đường tròn (O;R)?
Khi nào điểm M nằm bên trong đường tròn(O;R)?
Khi nào điểm M nằm bên ngoài đường tròn(O;R)?
Định nghĩa: (SGK)
Kí hiệu: (O;R) hoặc (O)
R
O

. M ∈(O;R) ⇔ OM = R
. M nằm ngoài (O;R)
⇔ OM > R
. M nằm trong (O;R)
⇔ OM < R
O

R
M
Vị trí tương đối của điểm M và đường tròn (O;R)

1. Nhắc lại về đường tròn
1. Nhắc lại về đường tròn
1. Nhắc lại về đường tròn
Định nghĩa: (SGK)
Kí hiệu: (O;R) hoặc (O)
K
O
H
Các em hoạt động nhóm (5 ph) để thực hiện ?1
?1. Trên hình vẽ, điểm H nằm bên ngoài đường
tròn (O), điểm K nằm bên trong đường tròn (O).
Hãy so sánh góc OKH và góc OHK
Điểm H nằm ngoài (O) nên OH > R
Điểm K nằm trong (O) nên OK < R
Do đó: OH > OK
Trong ∆OKH có OH > OK.
Suy ra: góc OKH lớn hơn góc OHK (định lí)
Lời giải
R
O

2. Cách xác định đường tròn
2. Cách xác định đường tròn
1. Nhắc lại về đường tròn Một đường tròn được xác định khi biết tâm
và bán kính của đường tròn đó, hoặc khi biết
một đoạn thẳng là đường kính của đường

tròn đó.
Định nghĩa: (SGK)
Kí hiệu: (O;R) hoặc (O)
2. Cách xác định đường tròn
?2. Cho hai điểm A và B.
a) Hãy vẽ một đường tròn đi qua hai điểm đó.
b) Có bao nhiêu đường tròn như vậy? Tâm của
chúng nằm trên đường nào?
Các em ngồi tại chỗ thảo luận nhóm 2
em, sau đó đứng tại chỗ trả lời
RO

O
1
O
3
A
B
O
2
Qua hai điểm ta vẽ được vô số
đường tròn .Tâm của các đường
tròn nằm trên đường trung trực
của đoạn thẳng AB

2. Cách xác định đường tròn
2. Cách xác định đường tròn
1. Nhắc lại về đường tròn
R
O

Định nghĩa: (SGK)
Kí hiệu: (O;R) hoặc (O)
2. Cách xác định đường tròn
Các em ngồi tại chỗ thảo luận nhóm 2
em, sau đó đứng tại chỗ trả lời
?3. Qua ba điểm không thẳng hàng. Hãy vẽ
đường tròn đi qua ba điểm đó.

O
A
B
C
Qua ba ®iÓm kh«ng th¼ng hµng, ta vÏ ®
îc ® êng trßn.
mét vµ chØ mét

2. Cách xác định đường tròn
2. Cách xác định đường tròn
1. Nhắc lại về đường tròn
Định nghĩa: (SGK)
Kí hiệu: (O;R) hoặc (O)
2. Cách xác định đường tròn
Qua ba điểm không thẳng hàng, ta
vẽ được một và chỉ một đường
tròn.
Có bao nhiêu đường tròn đi qua 3 điểm thẳng
hàng?
Chú ý: Không có đường tròn nào đi qua
3 điểm thẳng hàng
d'

d
A
CB
Chứng minh:
Thật vậy, giả sử có đt (O) qua A, B, C thì tâm O là
giao điểm của đường trung trực d của AB và d’
của BC. Do d // d’ nên không tồn tại giao điểm
của d và d’, mâu thuẫn.
Chú ý: SGK
RO

Bài tập áp dụng – bài 2 trang 100
Bài tập áp dụng – bài 2 trang 100
Hãy nối mỗi ô ở cột trái với một ô ở cột phải để được
khẳng định đúng:
(1) Nếu tam giác có
ba góc nhọn
(2) Nếu tam giác có
góc vuông
(3) Nếu tam giác có
góc tù
(4) thì tâm của đ.tròn ngoại tiếp tam
giác đó nằm bên ngoài tam giác
(5) thì tâm của đ.tròn ngoại tiếp tam
giác đó nằm bên trong tam giác
(6) thì tâm của đ.tròn ngoại tiếp t.giác
đó là trung điểm của cạnh lớn nhất
(7) thì tâm của đ.tròn ngoại tiếp t.giác
đó là trung điểm của cạnh nhỏ nhất
(1) Nếu tam giác có

ba góc nhọn
(5) thì tâm của đ.tròn ngoại tiếp tam
giác đó nằm bên trong tam giác
(2) Nếu tam giác có
góc vuông
(6) thì tâm của đ.tròn ngoại tiếp t.giác
đó là trung điểm của cạnh lớn nhất
(3) Nếu tam giác có
góc tù
(4) thì tâm của đ.tròn ngoại tiếp tam
giác đó nằm bên ngoài tam giác

3. Tâm đối xứng
3. Tâm đối xứng
1. Nhắc lại về đường tròn
Định nghĩa: (SGK)
Kí hiệu: (O;R) hoặc (O)
2. Cách xác định đường tròn
Qua ba điểm thẳng hàng, ta vẽ
được một và chỉ một đường tròn.
Chú ý: (SGK)
3. Tâm đối xứng
?4. Cho đường tròn (O), A là một điểm bất kì
thuộc đường tròn. Vẽ A’ đối xứng với A
qua điểm O. Chứng minh rằng điểm A’
cũng thuộc đường tròn (O)
Đường tròn là hình có tâm đối
xứng. Tâm của đường tròn là tâm
đối xứng của đường tròn đó.
R

O

4. Trục đối xứng
4. Trục đối xứng
1. Nhắc lại về đường tròn
Định nghĩa:(SGK)
Kí hiệu: (O;R) hoặc (O)
2. Cách xác định đường tròn
Qua ba điểm thẳng hàng, ta vẽ
được một và chỉ một đường tròn.
Chú ý: (SGK)
3. Tâm đối xứng
?5. Cho đường tròn (O), AB là một đường
kính bất kì và C là một điểm thuộc đường
tròn. Vẽ C’ đối xứng với C qua AB. Chứng
minh rằng điểm C’ cũng thuộc đường
tròn (O).
Đường tròn là hình có tâm đối
xứng. Tâm của đường tròn là tâm
đối xứng của đường tròn đó.
4. Trục đối xứng
Đường tròn là hình có trục đối
xứng. Bất kì đường kính nào cũng
là trục đối xứng của đường tròn.
R
O

Liên hệ thực tế bài học
Liên hệ thực tế bài học
Trong các biển báo giao thông sau, biển nào có

tâm đối xứng, biển nào có trục đối xứng?
a) Biển cấm đi ngược chiều b) Biển cấm ôtô
Biển a) có tâm đối xứng và có trục đối
xứng
Biển b) không có tâm đối xứng ,
không có trục đối xứng

Liên hệ thực tế bài học
Liên hệ thực tế bài học
Giới thiệu một số vật dụng có hình ảnh là đường tròn
trong đời sống

Liên hệ thực tế - chiếc xe đạp thân quen
Liên hệ thực tế - chiếc xe đạp thân quen
Tâm đối xứng

Củng cố bài học
Củng cố bài học
Cho ba điểm A, B, C không thẳng hàng.
Phát biểu nào sau đây là sai?
Có một đường tròn duy nhất đi qua 3 điểm A, B, C
A
Đ.tròn đi qua 3 điểm A, B, C gọi là đ.tròn ngoại tiếp ∆ABC
B
C
Đ.tròn đi qua 3 điểm A, B, C có tâm là giao điểm của hai trong
ba đường trung trực của các đoạn thẳng AB, BC, AC
Các phát biểu trên đều sai
D
Các phát biểu trên đều sai

D
10
98
76543210

Bài tập áp dụng – bài 5 trang 100
Bài tập áp dụng – bài 5 trang 100
Bước 1:
Gấp tấm bìa sao cho hai
nửa chồng khít với nhau.
Nếp gấp là một đường
kính
Bước 2:
Tương tự, gấp tấm bìa
theo một đường kính khác
Bước 3:
Kết luận, giao của hai
đường kính này là tâm
của hình tròn
Tâm của đường
tròn cần xác định
Đố:
Một tấm bìa hình tròn không còn dấu vết
của tâm. Hãy tìm lại tâm của hình tròn đó?

A
B
D
C
A B

D
C
Tâm của
đường tròn
Bây giờ thì em đã biết!!!
Có thể em chưa biết
Có thể em chưa biết

Hướng dẫn học ở nhà
Hướng dẫn học ở nhà
Học thuộc định nghĩa đường tròn
1
Biết cách xác định một đường tròn bằng 3 cách
2
Biết được tính chất đối xứng của đường tròn
3
Làm thêm các bài 1, 3, 4 trang 99 – 100 SGK
4
Tiết sau học Luyện tập
5