Tổng kết phần văn học 10 Nguyễn Trãi

I. TỔNG KẾT KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM
Từ những hiểu biết
của mình, hãy
hoàn thành bảng
tổng kết sau
ĐẶC ĐIỂM VH DÂN GIAN VH VIẾT
Đặc điểm chung
Thời điểm ra đời
Tác giả
Hình thức lưu
truyền
Hình thức tồn tại
Vai trò, vị trí
Ảnh hưởng truyền thống dân tộc, tiếp thu
tinh hoa văn hoá, văn học nước ngoài, nội
dung là yêu nước và nhân đạo.
Ra đời sớm, từ khi
chưa có chữ viết
Ra đời khi có
chữ viết
Sáng tác tập thể Sáng tác cá nhân
Truyền miệng Chữ viết
Gắn liền với những
hoạt động khác nhau
trong đời sống cộng
đồng (mt diễn xướng)
Cố định thành văn
bản viết, mang tính
độc lập của một tác

phẩm văn học
Là nền tảng của
văn học dân tộc
Nâng cao và kết tinh
những thành tựu
nghệ thuật

II. TỔNG KẾT VĂN HỌC DÂN GIAN
Đặc trưng
Hệ thống
thể loại
Giá trị
Từ những kiến
thức về văn học
dân gian, hãy hoàn
thành bảng tổng
kết sau.
-
Là những sáng tác nghệ thuật ngôn
từ truyền miệng.
- Là sản phẩm của quá trình sáng tác
tập thể.
Thần thoại, sử thi, truyền thuyết,
cổ tích, ngụ ngôn, truyện cười,
tục ngữ, câu đố, ca dao, vè,
truyện thơ, chèo.
-
Giá trị nhận thức (VD).
- Giá trị giáo dục (VD).
- Giá trị thẩm mĩ (VD).

III. TỔNG KẾT VĂN HỌC VIẾT.
ĐẶC ĐIỂM VH VN TỪ TK X- HẾT TK XIX VHVN TỪ ĐẦU TK XX - NAY
Đặc
điểm
chung
Chữ viết
Thể
loại
Tiếp thu
từ nước
ngoài
-
Phản ánh 2 nội dung lớn: Yêu nước và Nhân đạo.
- Thể hiện tư tưởng, tình cảm con người VN qua mối quan
hệ với thế gới tự nhiên, quan hệ với quốc gia dân tộc,
quan hệ xã hội và ý thức về bản thân.
Chữ Hán và chữ Nôm
Chủ yếu là chữ quốc ngữ
- Từ TQ có: cáo, hịch, phú, thơ ĐL,
truyền kì, tiểu thuyết chương hồi.
- Sáng tạo trên cơ sở tiếp thu có:
thơ ĐL viết bằng chữ Nôm…
- Thể loại dân tộc: truyện thơ,
ngâm khúc, lục bát, hát nói…
-
Thể loại tiếp biến từ VH
trung đại: thơ ĐL, câu đối…
- Thể loại VH hiện đại: thơ
tự do, truyện ngắn, tiểu

thuyết, phóng sự, kịch nói…
Tiếp thu văn hoá, văn học
Trung Quốc
Mở rộng tiếp thu văn hoá,
văn học phương Tây,
Nga- Xô Viết, Mĩ- Latinh…

IV. TỔNG KẾT VĂN HỌC NƯỚC NGOÀI.
1. Đặc điểm chung và riêng của sử thi các nước.
Sử thi Đặc điểm riêng Đặc điểm chung
Đăm Săn
(Việt
Nam)
Ô- đi- xê
(Hi Lạp)
Ramayana
(Ấn Độ)
Hãy chỉ ra những
đặc điểm riêng và
đặc điểm chung
của 3 tác phẩm Sử
thi này?
-
Thể hiện khát vọng chinh phục
thiên nhiên, xoá bỏ những tập tục
lạc hậu vì sự hùng mạnh của bộ
tộc.
- Con người hành động
- Biểu tượng sức mạnh trí tuệ, tinh
thần chinh phục thiên nhiên để khai

sáng văn hoá, mở rộng giao lưu.
- Khắc hoạ nhân vật qua hành động
- Chiến đấu chống cái ác, cái xấu, vì
cái thiện, cái đẹp, đề cao danh dự và
bổn phận, tình yêu tha thiết với con
người, với cuộc đời, thiên nhiên.
- Con người được miêu tả về tâm
linh, tính cách.
- Chủ đề: Cả 3 sử thi đều
hướng tới những vấn đề
chung của cộng đồng, là
bức tranh rộng lớn phản
ánh hiện thực đời sống và
tư tưởng con người thời
cổ đại
- Nhân vật: Là những con
người với đạo đức cao cả,
với sức mạnh, tài năng, trí
thông minh, lòng quả cảm
tiêu biểu cho cộng đồng.
- Ngôn ngữ trang trọng,
hình tượng nghệ thuật kì
vĩ, mĩ lệ, huyền ảo với trí
tưởng tượng bay bổng

2. So sánh thơ Đường và thơ Hai cư.
Mặt so
sánh
Thơ Đường Thơ Hai - cư
Nội

dung
Nghệ
thuật
Từ sự hiểu biết về
thơ Đường và thơ Hai
– cư, hãy hoàn thành
bảng hệ thống sau.
Phản ánh trung thực, toàn
diện cuộc sống xã hội và
đời sống tình cảm con
người. Đề tài chủ yếu là
thiên nhiên, chiến tranh,
tình yêu, tình bạn, người
phụ nữ.
Hai thể chính là Cổ phong
(cổ thể) và Đường luật (cận
thể) với ngôn ngữ đơn giản
mà tinh luyện, thanh luật hài
hoà, cấu tứ độc đáo, rất hàm
súc, giàu sức gợi.
Ghi lại phong cảnh với vài
sự vật cụ thể, ở một thời
điểm nhất định trong hiện
tại, từ đó khơi gợi một cảm
xúc, suy tư sâu sắc nào đó.
Gợi là chủ yếu, dành một
khoảng không to lớn cho trí
tưởng tượng của người
đọc. Ngôn ngữ cô đọng, chỉ
khoảng mấy từ với 17 âm

tiết. Tứ thơ hàm súc, giàu
sức gợi.

V. TỔNG KẾT LÍ LUẬN VĂN HỌC
VĂN BẢN VĂN HỌC
Tiêu chí chủ
yếu của
VBVH
Cấu trúc của
VBVH
Các yếu tố
thuộc nội dung
của VBVH
Các yếu tố
thuộc hình
thức của VBVH
Đọc lại bài Văn bản
văn học và bài Nội
dung và hình thức của
VBVH để hoàn thành
bảng tổng kết sau?
1.
2.
3.
1.
2.
3.
1.
2.
3.

4.
1.
2.
3.
VBVH phản ánh
hiện thực khách
quan và thế giới
tình cảm, tư
tưởng.
VBVH xây dựng
bằng ngôn từ
nghệ thuật, có
hình tượng, tính
thẩm mĩ.
VBVH đều thuộc
1 thể loại nhất
định và theo quy
ước của TL đó.
Tầng ngôn từ
Tầng hình
tượng
Tầng hàm
nghĩa
Đề tài
Chủ đề
Tư tưởng
văn bản
Cảm hứng
nghệ thuật
Ngôn từ

Kết cấu
Thể loại