SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Một số biện pháp chỉ đạo công tác tổ chức bồi dưỡng HS giỏi ở trường tiểu học

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Một số biện pháp chỉ đạo công tác tổ chức bồi dưỡng HS giỏi ở trường tiểu
học
Phần thứ nhất
ĐẶT VẤN ĐỀ
Lịch sử Việt Nam, từ xa xưa, Ông cha ta đã ghi công nhiều người tài năng và coi
việc đào tạo nhân tài là quốc sách của nhà nước. Đào tạo, bồi dưỡng nhân tài là nhiệm vụ
cao cả của toàn xã hội, song trách nhiệm trực tiếp là của những người làm công tác giáo
dục. Bởi vậy, Bộ giáo dục và đào tạo chỉ rõ: “…trường tiểu học và mỗi giáo viên tiểu học
đều có nhiệm vụ phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi”.
Bồi dưỡng học sinh giỏi không phải là vấn đề của riêng nước ta mà là vấn đề đang
được quan tâm ở mọi quốc gia trên thế giới trong chiến lược phát triển nguồn nhân lực con
người, phát triển các mục tiêu kinh tế- xã hội. Vì vậy bồi dưỡng học sinh giỏi là rất cần
thiết, giúp cho học sinh phát triển trí tuệ, nâng cao năng lực tư duy, hình thành kỹ năng để
phát triển toàn diện và đưa đất nước ngày càng phát triển giàu mạnh.
Tiểu học là bậc học nền tảng, bồi dưỡng học sinh giỏi ở tiểu học là nền móng cho
chiến lược đào tạo người tài của đất nước. Phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi ở Tiểu học
là việc làm cần thiết và có ý nghĩa.
Việc giáo dục học sinh hằng ngày trên lớp có chất lượng chính là tạo một nền móng
vững chắc cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài.
Việc tổ chức thi chọn học sinh giỏi và bồi dưỡng học sinh giỏi nhằm động viên
khích lệ học sinh và giáo viên dạy giỏi, góp phần thúc đẩy việc cải tiến, nâng cao chất
lượng dạy và học, chất lượng của việc quản lý chỉ đạo của các cấp quản lý giáo dục, đồng
thời phát hiện học sinh có năng khiếu để tiếp tục bồi dưỡng ở cấp học cao hơn, nhằm đào
tạo nhân tài cho đất nước.
Quản lí trường tiểu học thực chất là quản lý quá trình dạy học, trong quá trình dạy
học thì việc chú ý tới sự phát triển về chất lượng của từng học sinh luôn là yêu cầu cơ bản.
Bởi vậy việc bồi dưỡng học sinh giỏi bao giờ cũng là nhiệm vụ quan trọng của mỗi giáo
viên và cán bộ quản lý.
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
1

Trường tiểu học là nơi đầu tiên tham gia vào việc học với tư cách là hoạt động chủ
đạo. Nhờ có các nội dung giáo dục toàn diện mà các em có điều kiện bộc lộ năng khiếu tài
năng. Nếu cha mẹ, bạn bè và thầy cô cảm nhận, phát hiện, nâng đỡ bồi dưỡng mầm mống
năng khiếu, kích thích niềm say mê học tâp thì biểu hiện của năng khiếu sẽ ngày càng rõ
hơn. Năng khiếu được bồi dưỡng sớm sẽ định hướng phát triển và dần định hình trở thành
học sinh năng khiếu, ngược lại năng khiếu của các em không được phát hiện hay không
được quan tâm bồi dưỡng kịp thời thì năng khiếu ấy sẽ tự mất dần, mầm mống năng khiếu
tuy có nhưng sẽ bị mai một, thui chột đi.
Tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi ở tiểu học là phát huy hết khả năng phát triển tiềm
tàng của trẻ, là tạo nguồn học sinh giỏi cho các cấp học tiếp theo, thực hiện chiến lược “
bồi dưỡng nhân tài cho đất nước”. Tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi là một tiêu chí không
thể thiếu để đánh giá sự phát triển của một nhà trường nói chung và các trường chuẩn quốc
gia nói riêng. Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, đầu tư chất lượng mũi nhọn là một tiêu chí
đặc biệt quan trọng trong xây dựng trường chuẩn quốc gia mức độ 2. Mỗi học sinh giỏi
không những là niềm tự hào của cha mẹ, thầy cô mà còn là niềm tự hào của cả cộng đồng
xã hội.
Ban giám hiệu nhà trường chịu trách nhiệm tổ chức chỉ đạo việc bồi dưỡng học sinh
giỏi, vì vậy cần phải biết tác động tới các yếu tố của quá trình bồi dưỡng học sinh giỏi như:
giáo viên giỏi, học sinh giỏi, cha mẹ học sinh, chương trình bồi dưỡng, tài liệu tham
khảo… sao cho phát huy được các điều kiện thuận lợi để việc bồi dưỡng học sinh giỏi của
trường đạt kết quả cao nhất. Thực tế, trường tiểu học trong nhiều năm học qua đã xác
định, việc bồi dưỡng học sinh giỏi là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển,
nâng cao chất lượng giáo dục, đặc biệt là chất lượng mũi nhọn và đã thu được kết quả khả
quan. Vì vậy tôi mạnh dạn xây dựng đề tài: “ Một số biện pháp chỉ đạo công tác tổ chức
bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường tiểu học”.
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
2
Phần thứ hai
GIẢI PHÁP CHỈ ĐẠO CÔNG TÁC BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI
I. NỘI DUNG TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI:

Dựa vào nội dung chức năng tổ chức trong quản lý giáo dục thì nội dung tổ chức bồi
dưỡng học giỏi gồm các nội dung sau:
- Xác định cấu trúc tổ chức hợp lý của đối tượng quản lý đó là giáo viên giỏi và học
sinh giỏi.
- Xây dựng cấu trúc tổ chức hợp lý của chủ thể quản lý: Từ hiệu trưởng, phó hiệu
trưởng, đến các tổ chuyên môn.
- Tạo ra một mạng lưới các quan hệ tổ chức giữa những người trong hệ quản lý và
hệ được quản lý là mạng lưới từ hiệu trưởng, phó hiệu trưởng, các tổ chuyên môn đến giáo
viên đứng lớp, giáo viên bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi.
- Tuyển lựa, sắp xếp, bồi dưỡng giáo viên, giáo viên dạy đội tuyển.
- Tổ chức bồi dưỡng một cách khoa học nhằm nâng cao hiệu quả học sinh giỏi.
II. CÁC HÌNH THỨC TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI:
Các hình thức bồi dưỡng học sinh giỏi rất đa dạng phong phú song theo thực tế nhà
trường, chúng tôi đã chỉ đạo công tác này bằng cách phân loại áp dụng dưới 3 hình thức:
Bồi dưỡng theo nhóm, bồi dưỡng trong lớp học sinh bình thường và hình thức bồi dưỡng
đặc biệt.
1. Bồi dưỡng theo nhóm:
Phân loại sắp xếp học sinh theo các nhóm đặc biệt có sự tương đồng về năng lực,
thành tích, năng khiếu, hứng thú hoặc động cơ. Các nhóm học sinh này có sinh hoạt mỗi
tuần một hoặc hai buổi.
- Ưu điểm:
Hình thức bồi dưỡng này giảm bớt sự khác biệt giữa các cá nhân trong nhóm, cho
phép dễ áp dụng thử nghiệm các nội dung học ở mức độ cao hơn. Học sinh được phát huy
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
3
được hết khả năng nhận thức của mình. Tạo nhiều cơ hội để kích thích học sinh trao đổi
những năng lực, thành tích, hứng thú và phán đoán.
Thuận lợi trong việc tìm giáo viên phụ trách.
- Nhược điểm:
Nếu không quản lý tốt học sinh dễ rơi vào tình trạng học quá sức, học lệch. Xu

hướng bồi dưỡng các em thành các “thợ toán”, “thợ văn” dễ xảy ra.
2. Tổ chức trong lớp học bình thường
Ban giám hiệu chỉ đạo các giáo viên lựa chọn, điều chỉnh nội dung dạy học trên lớp
để có sự phân hoá, phù hợp với nhu cầu nhận thức của học sinh giỏi.
- Ưu điểm:
Việc cung cấp kiến thức để bồi dưỡng học sinh giỏi ngay trên lớp học bình thường
là trách nhiệm của mỗi giáo viên.
Sự phát triển nhân cách của học sinh luôn có sự thay đổi nên lớp học bình thường là
chỗ dựa tốt nhất để tiếp nhận sự biến đổi đó và để bồi dưỡng sự phát triển toàn diện.
Tính toán nhanh nhẹn, sáng tạo và tư duy linh hoạt của học sinh giỏi có tác dụng
kích thích tốt đến chất lượng của học sinh toàn lớp.
Học sinh giỏi có nhận thức sâu sắc, sáng tạo hơn học sinh bình thường, nên luôn
làm phong phú hơn những tình huống diễn ra trên lớp, tạo không khí học tập và hứng thú
dạy học cho thầy và trò.
- Nhược điểm:
Giáo viên gặp khó khăn trong việc điều khiển lớp học nhiều trình độ, ở thời điểm
này chú ý tới đối tượng học sinh yếu thì học sinh giỏi bị bỏ rơi và ngược lại.
3.Hình thức bồi dưỡng đặc biệt:
Đối với những trẻ em có khả năng trí tuệ đặc biệt có thể cho học sinh “Vượt lớp”,
học nhảy lên các đơn vị kiến thức kế tiếp rút ngắn thời gian học từ 5 năm xuống 4 năm…
nhưng trong thực tế trường hợp này rất ít.
Ngoài ra có thể tổ chức cho học sinh học theo tài liệu: giáo viên hướng dẫn các em
tham khảo tài liệu tự chọn và tự học ở nhà, nếu gặp khó khăn thì giáo viên có thể giúp đỡ
các em.
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
4
Nói tóm lại, mỗi hình thức đều có những ưu, nhược điểm riêng. Chúng ta nên sử
dụng phối hợp hình thức bồi dưỡng theo nhóm và bồi dưỡng ngay tại lớp bình thường để
hạn chế các nhược điểm, phát huy các ưu điểm của mỗi hình thức.
III. TÌNH HÌNH THỰC TẾ VỀ CÔNG TÁC BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI CỦA

NHÀ TRƯỜNG:
Nhà trường đã vinh dự được Bộ giáo dục và Đào tạo công nhận trường đạt chuẩn
Quốc gia mức độ 1. Đời sống kinh tế của nhân dân tương đối ổn định, chủ yếu sống bằng
nghề trồng trọt, chăn nuôi, đặc biệt là thu nhập chính từ cây cà phê. Chính vì vậy sự quan
tâm của phụ huynh đối với sự nghiệp giáo dục của nhà trường nói chung và đối với việc
học hành của con em nói riêng khá chu đáo.
Những thuận lợi đó đã thúc đẩy rất nhiều tới hoạt động giáo dục của nhà trường.
Tập thể cán bộ giáo viên toàn trường luôn nỗ lực thi đua “Dạy tốt-Học tốt”, phấn đấu tạo
môi trường giáo dục tốt nhất, nhiều năm liền có học sinh giỏi cấp huyện, cấp Tỉnh.
Có được thành quả đó là nhờ vào sự miệt mài phấn đấu không ngừng của đội ngũ
giáo viên trong trường, sự quan tâm chỉ đạo giúp đỡ sát sao của Phòng giáo dục, của cấp
trên.
Trăn trở, suy nghĩ cho vấn đề nâng cao chất lượng học sinh giỏi, đầu tư cho việc
phát triển chất lượng mũi nhọn nhằm củng cố chất lượng giáo dục cho tiêu chí trường
chuẩn mức độ 1 và từng bước xây dựng trường chuẩn mức độ 2 của nhà trường. Chúng tôi
đặc biệt chú trọng đến việc chỉ đạo công tác tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi. Xác định chỉ
có phát triển học sinh giỏi trên cơ sở nền tảng của chất lượng đại trà vững chắc với đội ngũ
giáo viên dạy giỏi, tâm huyết và đội tuyển học sinh giỏi ở các lĩnh vực giáo dục thì chất
lượng giáo dục của nhà trường mới ngày càng được nâng cao, đạt chất lượng giáo dục theo
quy định của Bộ giáo dục.
Trong công tác này chúng tôi đã tìm hiểu và phát huy tối đa những thuận lợi chủ
quan, khách quan để nâng cao chất lượng học sinh giỏi của nhà trường. Chúng tôi đã phấn
đấu tạo môi trường giáo dục tốt nhất cho công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.
Việc lập kế hoạch phát hiện, bồi dưỡng HS giỏi ngay từ đầu mỗi năm học là việc
làm cần thiết của nhà trường. Trường tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi từ lớp 1, chỉ đạo
từng giáo viên đưa vào kế hoạch giảng dạy và phụ trách lớp, công tác bồi dưỡng học sinh
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
5
giỏi đã trở thành công việc thường xuyên ở tất cả các lớp và cũng là trách nhiệm của mỗi
giáo viên đứng lớp.

Năm học 2012-2013, ngay từ đầu năm, theo kế hoạch triển khai của Phòng GD&ĐT
huyện KrôngPăc, nhà trường đã chú trọng thành lập đội tuyển học sinh giỏi Toán từ lớp 1
đến lớp 5; Học sinh giỏi Tiếng Anh lớp 3, 4, 5; Học sinh giỏi Tiếng Việt (Chú trọng học
sinh dân tộc thiểu số); Học sinh giỏi thể dục thể thao; Học sinh giỏi Âm nhạc (Giai điệu
tuổi hồng, Tiếng hát măng non). Xây dựng kế hoạch bối dưỡng và phân công GV giỏi là
thành viên của các tổ Toán, Tiếng Việt, Tiếng Anh, Công nghệ thông tin, Âm nhạc, Thể
thao phụ trách bồi dưỡng các đội tuyển. Đội tuyển được các GV phụ trách tổ chức ôn
luyện, kiểm tra đánh giá, tuyển chọn thường xuyên, đảm bảo chất lượng để tham gia hội
thi học sinh giỏi các cấp. Riêng bộ môn Mĩ thuật, hàng tháng tổ chức cho học sinh vẽ tranh
theo chủ đề, bài vẽ được lưu tại Phòng nghệ thuật của nhà trường.
Hơn nữa để có đội tuyển học sinh giỏi có chất lượng cao, tuy không có hình thức
lớp chọn nhưng cứ vào đầu năm học nhà trường chủ động làm công tác tư tưởng cho phụ
huynh, cộng tác với phụ huynh, tổ chức các cuộc họp phụ huynh có con em học giỏi để
bàn bạc kế hoạch bồi dưỡng, chủ động được sự đầu tư về vật chất cũng như tinh thần cho
con em học tập.
Nhà trường tổ chức phân công, giao trách nhiệm trực tiếp cho đội ngũ GVCN (phụ
trách môn Toán; Tiếng Việt) và các GVBM (Phụ trách môn dạy theo chuyên môn). Tham
gia bồi dưỡng đội tuyển là những giáo viên có trình độ kiến thức vững vàng, nắm chắc
chuyên môn nghiệp vụ, có tâm huyết trong việc giáo dục giảng dạy, có điều kiện đầu tư
cho nghề dạy học, có kinh nghiệm trong việc rèn luyện, bồi dưỡng học sinh giỏi. Bên cạnh
đó Ban giám hiệu đã cùng các tổ khối chuyên môn xây dựng nội dung, chọn lọc tài liệu
bồi dưỡng phù hợp, nâng cấp dàn máy vi tính, đầu tư nâng cấp mạng Internet (cáp quang)
tạo điều kiện cho phòng máy hoạt động hiệu quả để dần nâng cao chất lượng, tạo tiền đề
vững chắc cho công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.
IV. MỘT SỐ BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO CÔNG TÁC TỔ CHỨC BỒI DƯỠNG HỌC
SINH GIỎI Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC:
1. Biện pháp nâng cao nhận thức:
Tuyên truyền, bồi dưỡng nhận thức đến toàn thể cán bộ giáo viên, cha mẹ học sinh
đặc biệt là giáo viên được phân công bồi dưỡng đội tuyển phải hiểu và phân biệt rõ các
Ngày 06 tháng 03 năm 2013

6
khái niệm: Năng lực, tài năng, năng khiếu, thông minh, thiên tài đồng thời phải có hiểu
biết về cơ sở khoa học của các giai đoạn phát triển của một tài năng. Mặt khác phải hiểu
một cách sâu sắc các tiêu chuẩn của năng khiếu tài năng Bên cạnh đó phải hiểu tâm lý
của học sinh giỏi, học sinh năng khiếu. Từ đó nhận thức được vị trí của học sinh giỏi. Giúp
phụ huynh có phương pháp nuôi dạy khoa học, định hướng cho học sinh giỏi có sự phát
triển tự nhiên toàn diện, cân bằng về tình cảm và nhận thức.
Nhà trường cũng như cha mẹ học sinh chủ động tìm hiểu, tiếp thu đúng về chính
sách nhân tài của Đảng ta, tạo ra sự ủng hộ hợp tác hoá tích cực của cha mẹ học đối với
nhà trường trong việc bồi dưỡng học sinh giỏi.
Đưa các nội dung, biện pháp và các hình thức bồi dưỡng học sinh giỏi cũng như
nâng cao về kiến thức về trình độ để bồi dưỡng học sinh vào các buổi sinh hoạt tổ chuyên
môn. Kết hợp với cha mẹ học sinh tạo được sự hỗ trợ trong giáo dục và giảng dạy.
Động viên, khích lệ kịp thời những giáo viên, học sinh có sự cố gắng cũng như có
thành tích trong học tập, rèn luyện.
2. Xây dựng kế hoạch phát hiện, tuyển chọn học sinh giỏi
Đây là một việc làm hết sức cần thiết góp phần quyết định sự thành công của công
tác bồi dưỡng học sinh giỏi. Kế hoạch phải được rõ ràng chi tiết ngay từ đầu năm học và
chỉ đạo từng giáo viên đưa vào kế hoạch công tác giảng dạy và phụ trách lớp. Trong kế
hoạch phải thể hiện rõ: Thời gian tuyển chọn; hình thức tuyển chọn ; địa điểm tuyển chọn,
nội dung tuyển chọn, số lượng học sinh vào đội tuyển, ai sẽ thực hiện việc tuyển chọn, hỗ
trợ học sinh giỏi có hoàn cảnh khó khăn, xây dựng kế hoạch chuyển giao học sinh giỏi
giữa các lớp…
Việc xây dựng kế hoạch tốt giúp cho các hoạt động có hướng đi đúng đắn đạt được
hiệu quả mong muốn và định hướng được triển vọng phát hiện tuyển chọn và bồi dưỡng
học sinh giỏi trong tương lai. Đồng thời kế hoạch hoá mang tính pháp chế yêu cầu mọi
giáo viên phải thực thi nhiệm vụ.
3. Tổ chức phát hiện tuyển chọn học sinh giỏi.
Trên cơ sở kế hoạch xây dựng như trên thì bước tiếp theo đó là việc tổ chức phát
hiện tuyển chọn đội tuyển học sinh giỏi ở các khối lớp từ lớp 1 đến lớp 5. Đây là một bước

quan trọng trong việc bồi dưỡng học sinh giỏi. Xuất phát từ thực tế không phải mọi học
sinh có xếp loại học lực giỏi đều là học sinh có năng khiếu cần bồi dưỡng. Ngược lại
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
7
những học sinh có năng khiếu chưa hẳn đã là học sinh có xếp loại học lực giỏi. Cho nên
làm thế nào để phát hiện được học sinh có năng khiếu từ đó tiến hành tuyển chọn và tiến
hành bồi dưỡng cho từng khối lớp là công việc quan trọng.
Phát hiện và tuyển chọn đúng mang ý nghĩa định hướng phát triển đúng đắn cho một
nhân cách. Vì thế phát hiện và tuyển chọn được học sinh năng khiếu là bản lề, là điểm xuất
phát cho việc bồi dưỡng học sinh giỏi. Đồng thời nó mang ý nghĩa giáo dục rất lớn. Định
hướng sai khả năng phát triển của học sinh tiểu học gây nên sự miễn cưỡng, gò bó, rất có
hại cho một nhân cách đang hình thành và phát triển.
Việc phát hiện, tuyển chọn được thực hiện các bước sau:
- Bước 1: Giáo viên phụ trách lớp tiến hành khảo sát chất lượng học sinh bằng
cách kiểm tra những nội dung kiến thức cơ bản trong chương trình học, kiến thức nâng cao
bằng các hình thức kiểm tra viết, thảo luận trao đổi hằng ngày. Sau đó lập danh sách học
sinh giỏi của lớp mình phụ trách với số lượng không hạn chế. Đây là một việc làm hết sức
cần thiết bởi chỉ có giáo viên phụ trách lớp trực tiếp giảng dạy mới đánh giá chính xác đối
tượng học sinh giỏi.
- Bước 2: Tổ chức thi chọn trong khối
Khối trưởng lập kế hoạch và tổ chức tuyển chọn: Tham mưu với Ban giám hiệu nhà
trường trong việc ra đề kiểm tra, việc bố trí thời gian, cách thức tuyển chọn. Phối hợp tất
cả giáo viên trong khối mình để tiến hành tuyển chọn một các chính xác, khách quan. Tiến
hành như sau:
+ Khối trưởng ra đề kiểm tra: nội dung kiểm tra phải nằm trong hệ thống kiến thức
cơ bản của chương trình học, có nâng cao, có dạng bài tập mở và đề bài phải phù hợp với
khả năng đặc điểm tâm sinh lý của học sinh.
+ Tổ chức thi và chấm bài: Việc tổ chức thi và chấm bài là việc quyết định chọn
đúng đối tượng học sinh giỏi, chính vì vậy cần phải tiến hành một cách nghiêm túc và thật
sự khách quan.

+ Sau khi thành lập được đội tuyển của khối, tiến hành bồi dưỡng trong thời gian
ngắn để chuẩn bị cho các em dự thi vòng 2 ở trường tổ chức.
- Bước 3: Tổ chức thi chọn để thành lập đội tuyển học sinh giỏi của trường.
+ Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn ra đề kiểm tra.
+ Tổ chức thi và tuyển chọn đội tuyển.
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
8
Hình thức ra đề, tổ chức thi và tuyển chọn tiến hành tương tự như bước 2 nhưng ở
bước này cần chọn những giáo viên có năng lực chuyên môn tốt nhất để việc tuyển chọn
có sự chính xác và khách quan. Những giáo viên này chính là những người chính thức bồi
dưỡng các em trong đội tuyển sau khi đã được tuyển chọn.
Việc phát hiện và thi tuyển chọn học sinh giỏi tiến hành hàng năm sẽ nhằm củng cố,
bổ sung số học sinh trong đội tuyển hoặc loại những học sinh có những biểu hiện hạn chế
về năng lực.
Một căn cứ nữa để phát hiện và tuyển chọn học sinh giỏi là dư luận cộng đồng gia
đình của học sinh, căn cứ này dựa vào sự “di truyền” gen thông minh của cha mẹ, dân tộc,
phần lớn những em học sinh giỏi được thừa hưởng gen từ gia đình luôn thể hiện mình
trước tập thể song cũng có em rụt rè nhút nhát không bộc lộ khả năng của mình. Với
những em này giáo viên cần giúp đỡ để các em sớm hoà đồng trong tập thể, nhanh chóng
bộc lộ năng lực cao của bản thân.
4. Tổ chức tuyển chọn và phân công giáo viên bồi dưỡng học sinh giỏi.
Phân công giáo viên là khâu quan trọng, bởi có sử dụng hợp lý đúng người đúng
việc thì mới phát huy được tài năng và hiệu suất công tác. Để làm tốt khâu này, chúng tôi
đã dựa vào các tiêu chí sau để chọn giáo viên dạy đội tuyển học sinh giỏi:
- Giáo viên có trình độ, kiến thức chuyên môn nghiệp vụ vững vàng.
- Giáo viên có lòng nhiệt tình, say mê, có ý thức chấp hành quy chế chuyên môn tốt.
- Giáo viên có kỹ năng thiết kế nội dung dạy học - giáo dục, có kỹ năng tự học tự
bồi dưỡng.
- Giáo viên có sức khoẻ, tự tin, có kinh nghiệm, có tính sáng tạo, có năng lực giao
tiếp, năng lực hiểu học sinh.

- Giáo viên phải được các cấp công nhận là giáo viên giỏi.
Dựa trên tiêu chí đó và tình hình thực tế của nhà trường để phân công giáo viên cho
phù hợp. Có hai cách phân công giáo viên tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi
- Phân công chuyên: Phân công những giáo viên giỏi về chuyên môn nghiệp vụ, có
kinh nghiệm về môn nào thì dạy môn đó.
- Phân công luân chuyên: Đối tượng của cách phân công này là những giáo viên tinh
thông về chuyên môn, có năng lực sư phạm, dạy tốt các khối lớp ở tiểu học.
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
9
Ngoài ra, để phát huy tối đa vai trò của đội ngũ GV tham gia bồi dưỡng học sinh
giỏi, chúng tôi còn tổ chức phân nhóm, sắp xếp các GV có năng khiếu về từng môn học
sinh hoạt theo tổ (có tổ trưởng, tổ phó) để cùng trao đổi, hội thảo chuyên môn như: Tổ
Toán (GV chuyên BD Toán làm tổ trưởng), Tổ Tiếng Việt (GV chuyên BD Tiếng Việt làm
tổ trưởng), Tổ Công nghệ thông tin (GV dạy Tin học làm tổ trưởng), Tổ văn nghệ (GV dạy
Âm nhạc làm tổ trưởng), Tổ Thể thao (GV dạy Thể dục làm tổ trưởng),
Tóm lại, cần kết hợp các cách phân công trên để đạt hiệu quả cao nhất trong bồi
dưỡng HS giỏi. Trong quá trình bồi dưỡng, Ban giám hiệu thường xuyên khảo sát giáo
viên, nếu có giáo viên hạn chế về sức khoẻ, chuyên môn không phát triển thì cần thay thế
vào đó những giáo viên kế cận.
5. Tổ chức tham khảo, soạn thảo, sưu tầm tài liệu giảng dạy bồi dưỡng học sinh
giỏi:
Sau khi chọn được đội tuyển học sinh giỏi, phân công giáo viên dạy bồi dưỡng,
công việc tiếp theo hết sức cần thiết và đem lại chất lượng giảng dạy cao đó là việc biên
soạn tài liệu giảng dạy. Bởi hiện nay sách tham khảo rất nhiều nếu người giáo viên không
biết phân loại, chọn lọc sẽ dẫn đến tình trạng ôn luyện không trọng tâm, không sát chương
trình của cấp học. Chính vì vậy việc nghiên cứu, chọn lọc tài liệu và giao việc cho giáo
viên rất quan trọng. Ban giám hiệu, đặc biệt là Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn cần
kết hợp cùng tổ chuyên môn các khối lớp tổ chức nghiên cứu, biên soạn nội dung chương
trình ôn luyện, bồi dưỡng, cùng tìm hiểu về từng mảng kiến thức trong từng phân môn sau
đó cùng trao đổi và xây dựng thành chương trình riêng của mình để làm tài liệu giảng dạy.

Làm như vậy sẽ giúp việc dạy học có hệ thống và đi sâu các mảng kiến thức.
Ví dụ: Môn Toán lớp 4 - 5 đi sâu các chuyên đề sau:
- Chuyên đề 1: Số tự nhiên
- Chuyên đề 2: Cấu tạo thập phân của số
- Chuyên đề 3: Các dạng toán điển hình
- Chuyên đề 4: Giải toán bằng phương pháp sơ đồ đoạn thẳng
- Chuyên đề 5: Các bài toán về tính diện tích các hình
- Chuyên đề 6: Cắt ghép hình.
- Chuyên đề 7: Dãy số.
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
10
Với từng chuyên đề trên giáo viên chọn lọc, hệ thống từ nhiều tài liệu khác nhau
thành tài liệu riêng của mình để giảng dạy. Sau đó tổ chức cho các em tự luyện trên mạng
Internet, có sự theo dõi, giúp đỡ, kiểm tra và lưu kết quả bài làm của HS để giáo viên trực
tiếp giảng dạy, điều chỉnh, nâng cao hiệu quả quá trình bồi dưỡng. Làm tốt việc này đòi
hỏi giáo viên phải đầu tư thời gian, trí tuệ và sự nỗ lực của bản thân. Hiệu trưởng, phó hiệu
trưởng phải là người chỉ đạo, tư vấn tốt cho giáo viên.
6.Tổ chức hoạt động dạy học đội tuyển học sinh giỏi:
Trên cơ sở xây dựng được nội dung như trên, để tiến hành tổ chức hoạt động dạy
học được tốt hơn phải thống nhất được phương pháp giảng dạy, bởi phương pháp dạy học
của giáo viên quy định trình độ lĩnh hội của học sinh. Do vậy phải triệt để vận dụng các
phương pháp tích cực để học sinh được độc lập suy nghĩ, phát huy tính sáng tạo, năng lực
giải quyết vấn đề. Cụ thể xây dựng tiến trình một giờ dạy bồi dưỡng học sinh giỏi như sau:
- Bước 1: Cho học sinh thông báo kết quả bài tập được giao làm ở nhà trong giờ học
trước. Giáo viên nhận xét và sửa chữa.
- Bước 2: GV đưa ra những bài toán (bài văn) để HS giải quyết. Học sinh đọc kỹ đề
bài.
- Bước 3: Hướng dẫn HS phân tích, tìm hiểu đề bài, nêu cách làm tổng quát, HS tự
làm bài.
- Bước 4: Học sinh nêu kết quả kết hợp giải thích cách làm. Giáo viên cùng học sinh

nhận xét, kết luận đánh giá cách làm nào có tính khả thi, mang tính sáng tạo từ đó khái
quát hoá để rút ra cách giải quyết của một loại bài tập hay những điều cần ghi nhớ.
- Bước 5: Giao bài tập về nhà vào những ngày nghỉ trong tuần.
7. Huy động cộng đồng tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi
Trường tiểu học là nơi mà mọi tổ chức, cá nhân trong cộng đồng đều có trách nhiệm
tham gia quá trình giáo dục, đặc biệt là tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi. Để việc huy
động đạt hiệu quả cần tiến hành theo những hình thức sau:
- Tạo niềm tin cho các bâc cha mẹ học sinh, các cấp lãnh đạo bằng cách tổ chức việc
dạy học thật tốt, kết quả học tập của các em, thành tích của các em sẽ gây được lòng tin
đối với cha mẹ học sinh với các cấp lãnh đạo. Khi đó sẽ thuận lợi hơn cho việc huy động
các nguồn lực về nhân lực, tài lực, vật lực cho nhà trường.
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
11
- Tham mưu với chính quyền địa phương về sự nghiệp phát triển giáo dục. Nhà
trường xây dựng mối liên kết với chính quyền địa phương thực hiện tốt mục tiêu “Nâng
cao dân trí đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài” bằng các hình thức: xây dựng quỹ
khuyến học động viên khuyến khích kịp thời đối với những gia đình có con em đạt học
sinh giỏi, học sinh tiên tiến đặc biệt những em đạt giải trong các kỳ thi, thi đỗ các trường
chuyên nghiệp , động viên khen thưởng đối với các cô giáo có thành tích trong việc bồi
dưỡng học sinh giỏi.
- Tổ chức tốt đại hội giáo dục cấp cơ sở. Đây là điều kiện thuận lợi để tuyên truyền,
vận động các lực lượng xã hội tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi.
- Xây dựng tốt việc dân chủ hoá trường học tạo niềm tin trong nhân dân đối với sự
nghiệp giáo dục nói chung và giáo dục tiểu học nói riêng.
8. Kiểm tra, đánh giá công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.
Quản lý mà không kiểm tra đánh giá thì coi như không quản lý. Chính vì vậy kiểm
tra đánh giá là một khâu quan trọng. Do đó cần tiến hành như sau:
- Theo dõi sát sao việc bồi dưỡng của giáo viên về nội dung, phương pháp, biện
pháp.
- Dự giờ để giúp giáo viên rút kinh nghiệm, điều chỉnh kịp thời phương pháp và các

biện pháp rèn luyện học sinh.
- Tổ chức các đợt kiểm tra để đánh giá kết quả học tập của học sinh giỏi trên cơ sở
đó điều chỉnh nội dung, phương pháp giảng dạy.
9. Tổ chức thi đua, khen thưởng về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.
Công tác thi đua, khen thưởng là động lực thúc đẩy chất lượng dạy và học. Vì một
trong những nhu cầu cần thiết của con người là sự thể hiện bản thân và coi trọng danh dự
đồng thời cũng là sự phấn đấu vươn lên của mỗi người. Do vậy để thúc đẩy được phong
trào thi đua thầy dạy giỏi, trò học tốt thì công tác thi đua khen thưởng phải hết sức khách
quan, công tâm và đầy trách nhiệm, làm sao khen thưởng đúng người có công.
Cần đề cao uy tín của những giáo viên có học sinh giỏi, là một trong những tiêu
chuẩn để đánh giá xếp loại giáo viên hàng năm, có ưu tiên đãi ngộ phù hợp.
Có sổ vàng truyền thống để ghi tên những học sinh đạt thành tích, sổ vàng truyền
thống được lưu giữ hàng năm. Tổ chức lễ tuyên dương, khen thưởng phải thật sự trang
trọng.
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
12
Công tác thi đua khen thưởng có tác dụng lớn đối với các hoạt động của nhà trường,
vì vậy mỗi cán bộ giáo viên cần có nhận thức đúng đắn và thực hiện một cách nghiêm túc.
PHẦN THỨ BA
KẾT LUẬN
I. HIỆU QUẢ CỦA SÁNG KIẾN:
Từ năm học 2001 - 2002 đến nay, với quyết tâm phấn đấu đạt chỉ tiêu về chất lượng
học sinh giỏi các cấp, chúng tôi đã tiến hành thực hiện các biện pháp tổ chức bồi dưỡng
một cách cụ thể ngay từ đầu các năm học. Kết quả cho thấy chất lượng HS giỏi năm sau
luôn cao hơn năm trước. Sự kiên trì và cố gắng đã không uổng công của thầy và trò nhà
trường, cụ thể:
- Năm học 2001 - 2002 : +HS giỏi cấp huyện: 9 em
+ HS giỏi cấp tỉnh : 1 em.
- Năm học 2004 - 2005 : + HS giỏi cấp huyện : 13 học sinh
+ HS giỏi cấp tỉnh : 9 học sinh.

- Năm học: 2007-2008: Tỷ lệ học sinh khá giỏi của nhà trường chiếm trên 60%
- Năm học: 2008-2009: HSG cấp Tỉnh (TDTT): 01. Cấp Huyện: 03. + HS khá,
giỏi: 72%
- Năm học: 2009-2010:
+ Nhà trường tổ chức ôn luyện và thi giải toán qua Internet cho học sinh khối 4+5
Vòng 20 (cấp Trường) và vòng 25 (cấp Huyện) đạt: 21 HS.
+ Ngoài ra, ở các bộ môn như: Tiếng Anh, Âm nhạc, Mĩ thuật, Thể dục, nhà trường
đã chỉ đạo cho các GV bộ môn xây dựng đội tuyển học sinh thuộc lĩnh vực mình phụ trách
để bồi dưỡng và tham gia hội thi HS giỏi các cấp. Nhà trường đã xây dựng được các đội
tuyển: Olympic Tiếng Anh, tiếng hát dân ca HS tiểu học, Đội tuyển HSG thể dục thể thao
(Bóng đá, điền kinh, bật xa, ném bóng, ). Tham gia đội tuyển thi Hội khỏe phù đổng cấp
huyện, Tỉnh đạt giải cao (Bóng đá mi-ni đạt giải Nhất cấp Huyện, giải Nhì cấp Tỉnh; Cờ
vua nam đạt giải Nhì cấp Huyện và giải khuyến khích cấp Tỉnh;…).
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
13
Riêng bộ môn Mĩ thuật, hàng tháng tổ chức cho học sinh thi vẽ tranh theo chủ đề
tháng, vẽ tranh cổ động, tuyên truyền các hoạt động chủ điểm do Đoàn – Đội phát động.
Bài vẽ được lưu tại Phòng nghệ thuật của nhà trường.
* Năm học 2010-2011:
+ Đội tuyển học sinh giỏi Toán qua Internet (Lớp 1-5) đạt cấp trường 73 em, đạt
cấp Huyện: 36 em, đạt cấp Tỉnh: 13 em.
+ Đội tuyển học sinh giỏi Tiếng Anh qua Internet (Lớp 3-5) đạt cấp trường 34 em,
đạt cấp Huyện: 20 em, đạt cấp Tỉnh: 15 em, đạt cấp Quốc gia: 02 em.
+ Đội tuyển học sinh giỏi thể dục thể thao được công nhận 4 em cấp tỉnh (Bóng đá
mini - Giải nhất – tháng 11/2010), đạt cấp Huyện: 8 em.
* Năm học 2011-2012:
+ Đội tuyển học sinh giỏi Toán qua Internet (Lớp 1-5) đạt cấp trường 126 em, đạt
cấp Huyện: 34 em, cấp Tỉnh: 20 em, cấp Quốc gia: 1 em.
+ Đội tuyển học sinh giỏi Tiếng Anh qua Internet (Lớp 3-5) đạt cấp trường 54 em,
đạt cấp Huyện: 36 em, cấp Tỉnh: 22 em.

+ Đội tuyển học sinh giỏi thể dục thể thao được công nhận 4 em cấp huyện (Cờ
vua), đang tham gia thi cấp Tỉnh (1 em).
* Năm học 2012-2013:
+ Đội tuyển học sinh giỏi Toán qua Internet (Lớp 1-5) đạt cấp trường 92 em, đạt
cấp Huyện: 39 em, cấp Tỉnh: 1 em.
+ Đội tuyển học sinh giỏi Tiếng Anh qua Internet (Lớp 3-5) đạt cấp trường 42 em,
đạt cấp Huyện: 35 em, cấp Tỉnh: 2 em, cấp Quốc gia: 1 em.
+ Đội tuyển học sinh giỏi thể dục thể thao được công nhận 10 em cấp huyện (Cờ
vua, điền kinh).
+ Đội tuyển học sinh thi viết chữ đẹp đạt cấp trường 171 em, đạt cấp Huyện: 6 em,
cấp Tỉnh: 3 em.
Với kết quả trên chưa nói lên điều gì lớn lao song đó cũng là sự ghi nhận thành công
ban đầu của nhà trường. Đó cũng là sự khích lệ, thôi thúc thầy trò của nhà trường có được
niềm tin vào việc xây dựng kế hoạch giáo dục giảng dạy trong đó có kế hoạch bồi dưỡng
học sinh giỏi để dần nâng cao chất lượng giáo dục, phấn đấu Trường đạt chuẩn Quốc gia
mức độ 2.
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
14
II. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
Giáo dục tiểu học chính là hình thành ở học sinh những cơ sở ban đầu cho sự phát
triển toàn diện nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, là nền tảng cho bậc học
tiếp theo. Tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi tiểu học một cách có hiệu quả là chuẩn bị cho
học sinh hành trang, kiến thức vững chắc ban đầu và tâm thế tiếp tục học giỏi ở cấp học
trung học cơ sở. Vì thế ở cấp tiểu học việc phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi là vấn đề
rất quan trọng. Đây là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, đặc biệt là nhiệm vụ của cán bộ
giáo viên trong nhà trường. Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi phải được làm thường xuyên
liên tục. Nâng cao chất lượng học sinh giỏi phải song song với chất lượng giáo dục đại trà.
Hệ thống các biện pháp tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi trong sáng kiến là sự đúc
kết kinh nghiệm về hướng dẫn chỉ đạo công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của bản thân tôi
trong nhiều năm qua. Kết quả cho thấy việc vận dụng các biện pháp đó đã đem lại chất

lượng rất khả quan, hàng năm số lượng học sinh giỏi của trường tăng rõ rệt. Điều đó cho
thấy các cấp quản lý cũng như cán bộ quản lý mỗi nhà trường cần chú trọng quan tâm hơn
tới công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, cần có các biện pháp cụ thể và áp dụng chỉ đạo sát
sao thì chất lượng học sinh giỏi không còn là bài toán khó đối với mỗi cán bộ giáo viên
cũng như đối với các cấp quản lý.
Đối với nhà trường: Cần tăng cường giao lưu để học hỏi kinh nghiệm trong việc
chỉ đạo bồi dưỡng học sinh giỏi giữa các trường; Cần làm tốt công tác tư tưởng với các
thành viên tham gia, hỗ trợ việc tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi. Thường xuyên củng cố
và phát triển việc tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi để không ngừng nâng cao hiệu quả chất
lượng học sinh giỏi nói riêng, chất lượng giáo dục nói chung.
Đối với giáo viên: Không ngừng tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ kiến thức
chuyên môn, kiên trì vận dụng các phương pháp dạy học phát huy tính tích cực chủ động
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
15
sáng tạo của học sinh, phải luôn đặt tiêu chí: muốn có trò giỏi trước hết thầy phải giỏi và
gương mẫu học tập.
Từ những vấn đề nêu trên cho ta thấy rằng tổ chức phát hiện và tuyển chọn học sinh
giỏi cần được quán triệt tới mọi giáo viên trong trường. Trước hết coi đó là nghĩa vụ của
người giáo viên và sau đó là việc phổ biến phương pháp, cách thức phát hiện để việc tuyển
chọn được chu đáo, kết quả của quá trình phát hiện và tuyển chọn này là không bị nhầm,
không bỏ sót học sinh có năng khiếu, ngăn ngừa những quan hệ cá nhân của người tuyển
chọn.
Để tuyển chọn chính xác phải căn cứ vào thông tin và xét cả quá trình học tập của
học sinh. Do vậy việc tuyển chọn của giáo viên phải là chủ yếu. Hiệu trưởng, phó hiệu
trưởng phải là người chỉ đạo, tư vấn tốt cho giáo viên.
- Công tác tuyên truyền cũng vô cùng quan trọng, làm sao để các cấp, các ngành và
đặc biệt là phụ huynh học sinh nắm được mục tiêu, ý nghĩa của công tác bồi dưỡng học
sinh giỏi. Cần chú ý động viên, khích lệ kịp thời những giáo viên, học sinh có sự cố gắng
cũng như có thành tích trong học tập, rèn luyện.
Trên đây là một số sáng kiến bước đầu thực hiện của tôi trong công tác chỉ đạo Bồi

dưỡng Học sinh giỏi tiểu học. Rất mong nhận được sự chia sẻ, góp ý, trao đổi kinh nghiệm
của các đồng nghiệp để chất lượng giáo dục, đặc biệt là chất lượng học sinh giỏi ngày càng
cao hơn. Xin chân thành cảm ơn!
, ngày 06 tháng 3 năm 2013
Người viết
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
16
MỤC LỤC
STT NỘI DUNG TRANG
1 Phần 1: ĐẶT VẤN ĐỀ 1
2
Phần 2: GIẢI PHÁP CHỈ ĐẠO CÔNG TÁC BỒI DƯỠNG
HỌC SINH GIỎI
I/ Nội dung tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi
II/ Các hình thức tổ chức bồi dưỡng học sinh giỏi.
III/ Tình hình thực tế về công tác bồi dưỡng học sinh giỏi
của nhà trường.
IV/ Một số biện pháp chỉ đạo công tác bồi dưỡng học sinh
giỏi ở trường tiểu học
3
3
3
4
6
3
Phần 3: KẾT LUẬN
I/ Hiệu quả của sáng kiến
II/ Bài học kinh nghiệm
Phần 4: Hình ảnh minh họa thi Học sinh giỏi các cấp
13

13
14
18;19;20
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
17
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
18
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
19
Minh họa: Học sinh giỏi tham gia thi giải Toán, Tiếng Anh qua mạng cấp Huyện
Hình ảnh minh họa: Đội tuyển HSG tham gia thi “Giai điệu tuổi hồng”
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
20
Hình ảnh minh họa: Đội tuyển HSG thi “Học sinh giỏi TDTT-cấp trường”
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
21
Minh họa: Cô và trò trong buổi thuyết trình thi vẽ tranh: “Ý tưởng sáng tạo trẻ thơ”
Minh họa: HSG tham gia thi “Tiếng hát măng non-Cấp huyện”
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
22
Ngày 06 tháng 03 năm 2013
23