08 - siêu âm hệ tiết niệu

BM
BM
Ch
Ch
ẩ
ẩ
n Đo
n Đo
á
á
n H
n H
ì
ì
nh
nh
Ả
Ả
nh
nh
ĐHYD
ĐHYD
C
C
ầ
ầ
n
n
Thơ
Thơ
CẤU TRÚC BÀI GIẢNG:

1.
Mục tiêu
2.
Chỉ định siêu âm tổng quát hệ niệu
3.
Siêu âm thận
4.
Siêu âm niệu quản
5.
Siêu âm bàng quang
6.
Siêu âm tiền liệt tuyến
MỤC TIÊU
1.
Mức độ ứng dụng của siêu âm trong khảo
sát và can thiệp các bất thường ở hệ tiết
niệu.
2.
Cách chuẩn bị bệnh nhân.
3.
Hình ảnh siêu âm hệ tiết niệu bình thường.
4.
Hình ảnh siêu âm hệ tiết niệu trong các
bệnh lý thường gặp.
CHỈ ĐỊNH

Cơn đau bụng cấp.

Khối u vùng hông.


Rối loạn đi tiểu: tiểu khó, tiểu lắt nhắt,
tiểu đục, tiểu máu…

Chấn thương vùng hông lưng, hạ vị.

Cao huyết áp, suy giảm chức năng thận.

Nghi ngờ có bất thường bẩm sinh.

Hướng dẫn các thủ thuật: dẫn lưu áp xe…
SƠ LƯỢC GIẢI PHẪU
CHUẨN BỊ BỆNH NHÂN

Thường không phải chuẩn bị gì đặc
biệt.

Điều kiện tối ưu: uống nước, nhịn tiểu
CÁC SỐ ĐO

Dài x Ngang x Dày: 12 x 6 x 3 cm

Nhu mô: 1,5 – 2,5cm
THẬN BÌNH THƯỜNG
CÁC BẤT THƯỜNG Ở THẬN

Bất thường bẩm sinh

Thận ứ nước

Sỏi thận


Nang thận

Chấn thương thận

U thận

Nhiễm trùng thận

Bệnh lý thận nội khoa
BẤT THƯỜNG BẨM SINH

Đa dạng

Thường nằm trong bệnh cảnh bất
thường đa cơ quan thuộc hệ niệu

Biến chứng nhiễm trùng, sỏi, ung
thư…
GIẢM SẢN THẬN
THẬN ĐÔI
THẬN HÌNH MÓNG NGỰA
THẬN HÌNH MÓNG NGỰA
THẬN LẠC CHỖ

Thận ứ nước toàn bộ

Thận ứ nước cục bộ
TH
TH

Ậ
Ậ
N
N
Ứ
Ứ
NƯ
NƯ
Ớ
Ớ
C TO
C TO
À
À
N B
N B
Ộ
Ộ
Đ
Đ
Ộ
Ộ
I
I
Đ
Đ
Ộ
Ộ
I
I

Đ
Đ
Ộ
Ộ
II
II
ĐỘ III
PHÂN
PHÂN
Đ
Đ
Ộ
Ộ
:
:

Đ
Đ
ộ
ộ
I :
I :
dãn
dãn
nh
nh
ẹ
ẹ
đ
đ

à
à
i
i
b
b
ể
ể
th
th
ậ
ậ
n
n
,
,
ch
ch
ủ
ủ
mô
mô
th
th
ậ
ậ
n
n
không
không

b
b
ị
ị
ch
ch
è
è
n
n
é
é
p
p

Đ
Đ
ộ
ộ
II :
II :
dãn
dãn
l
l
ớ
ớ
n
n
đ

đ
à
à
i
i
b
b
ể
ể
th
th
ậ
ậ
n
n
,
,
b
b
ề
ề
d
d
à
à
y
y
ch
ch
ủ

ủ
mô
mô
th
th
ậ
ậ
n
n
gi
gi
ả
ả
m
m

Đ
Đ
ộ
ộ
III:
III:
dãn
dãn
c
c
ự
ự
c
c

đ
đ
ạ
ạ
i
i
đ
đ
à
à
i
i
b
b
ể
ể
th
th
ậ
ậ
n
n
,
,
ch
ch
ủ
ủ
mô
mô

th
th
ậ
ậ
n
n
m
m
ỏ
ỏ
ng
ng
.
.
NGUYÊN NHÂN SINH LÝ:

Bàng quang quá căng

Tình trạng lợi niệu (thuốc, truyền
dịch…)

Phụ nữ mang thai
TH
TH
Ậ
Ậ
N
N
Ứ
Ứ

NƯ
NƯ
Ớ
Ớ
C C
C C
Ụ
Ụ
C B
C B
Ộ
Ộ


Nguyên
Nguyên
nhân
nhân
t
t
ắ
ắ
c
c
ngh
ngh
ẽ
ẽ
n
n

ch
ch
ỉ
ỉ
gây
gây
ứ
ứ
nư
nư
ớ
ớ
c
c
m
m
ộ
ộ
t
t
hay
hay
v
v
à
à
i
i
đ
đ

à
à
i
i
th
th
ậ
ậ
n
n


Ch
Ch
ẩ
ẩ
n
n
đo
đo
á
á
n
n
phân
phân
bi
bi
ệ
ệ

t
t
:
:
nang
nang
th
th
ậ
ậ
n
n
đơn
đơn
đ
đ
ộ
ộ
c
c
, u
, u
th
th
ậ
ậ
n
n
d
d

ạ
ạ
ng
ng
nang
nang
.
.
SỎI THẬN

Hình ảnh điển hình: hồi âm dày, có
bóng lưng

Không điển hình:
- Sỏi quá nhỏ
- Sỏi nằm quá sâu
BỆNH LÝ NANG THẬN

Nang vỏ thận

Nang cạnh bể thận và nang quanh bể thận

Bệnh nang thận mắc phải

Bệnh thận đa nang ở người lớn

Bệnh thận đa nang ở trẻ nhỏ

Bệnh xốp tuỷ thận


Bệnh nang tuỷ thận có tăng urê máu

Bệnh thận loạn sản đa nang
NANG THẬN ĐƠN GIẢN
NANG THẬN MẮC PHẢI
Là di chứng sau:
-
Khối máu tụ
-
Áp xe
-
Nang KST
-
Lọc thận nhân tạo nhiều lần
NANG ECHINOCOCCUS
CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT

U thận dạng nang

U thận hoại tử
Siêu âm là lựa chọn trước tiên vì có
mô tả huyết động, tại giường.
Hình ảnh siêu âm đa dạng và thay đổi
theo thời gian.
PHÂN LOẠI TỔN THƯƠNG

Dập nhu mô

Rách nhu mô


Khối máu tụ

Đứt bao thận

Tổn thương hệ thống ống bài xuất

Vỡ thận

Tổn thương mạch máu thận
MÁU TỤ TRONG NHU MÔ
MÁU TỤ DƯỚI BAO THẬN
ĐỨT BAO THẬN
– RÁCH NHU MÔ THẬN
VỠ ĐÔI THẬN
NHỒI MÁU THẬN
NHỒI MÁU THẬN
CHẤN THƯƠNG THẬN
Siêu âm giúp chẩn đoán, phân độ và
theo dõi.