TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐẠI HỌC QUỐC GIA TPHCM
KHOA KỸ THUẬT HÓA HỌC
BỘ MÔN CÔNG NGHỆ THỰC PHẨM
Nhu cầu dinh dưỡng của trẻ từ 3
đến 4 tuổi
Lớp: CNTP
CBGD : Ths.Trần Thị Thu Trà.
Sinh viên : Nguyễn Lê Thành Minh
Tạ Phú Lộc
Phan Thành Huy
Nguyễn Đăng Trường
I/ KHÁI QUÁT VỀ TRẺ EM 3-4 TUỔI
Tuổi mẫu giáo, trẻ rất hiếu động, và đã biết tham gia các trò chơi vận động đơn
giản, nhưng trẻ đang trong giai đoạn tăng trưởng tương đối nhanh. Do đó, vấn
đề dinh dưỡng cho trẻ cần phải được theo dõi thường xuyên
• Giai đoạn này là giai đoạn trẻ phát triển nhanh về chiều cao, phát triển mạnh
về trí não. Trẻ 3 tuổi trở lên tăng 150-250g và cao thêm 0,5-0,7 cm trong
mỗi tháng. Để đáp ứng được sự phát triển đồng đều như vậy, tính trung bình
mỗi trẻ ở lứa tuổi này cần 91 Kcal/ngày/kg thể trọng
• . Ngoài ra vẫn cần thiết cung cấp cho trẻ một chế độ ăn đầy đủ và đồng đều
các chất dinh dưỡng: đạm, đường, chất béo, các vitamin và khoáng chất.
II/ NHÓM THỰC PHẨM
Nhu cầu nǎng lượng ở lứa tuổi này là 110calo/kg cân nặng. Trẻ nặng khoảng
9 - 13 kg cần 900 – 1.300 kcal trong đó, tỷ lệ giữa các thành phần sinh nǎng
lượng nên là: Đạm: Béo: Đường bột = 15: 20: 65.
1. Nhóm chất bột đường
Nhóm chất bột đường : bột, cháo, cơm, mỳ, bún... Đây là nguồn cung cấp
năng lượng chính trong khẩu phần ăn và chuyển hóa chất trong cơ thể.
Cung cấp Nǎng lượng cần đủ cho hoạt động cơ thể của trẻ và để tích lũy
giúp thúc đẩy sự lớn lên của các tổ chức
2. Nhóm chất đạm
• Nhóm chất đạm: thịt, cá, tôm, cua, tào phớ, các loại đỗ hạt, đậu tương… giúp
xây dựng cơ bắp, tạo kháng thể, đặc biệt là sự phát triển của các tế bào não.
• Với trẻ nhỏ cần ưu tiên các loại đạm động vật như: thịt, sữa, trứng, cá ,
tôm. . . vì chúng có giá trị cao, có đủ các axit min cần thiết cho sự tǎng
trưởng và phát triển của trẻ. Ngoài ra đạm động vật còn giàu các yếu tố vi
lượng như sắt, kẽm, vitamin A giúp cho cơ thể trẻ khỏe mạnh, tǎng sức đề
kháng với bệnh tật.
• Nên phối hợp đạm động vật với đạm thực vật (đậu đỗ, vừng, lạc...) để tạo
nên sự cân đối giúp hấp thu và sử dụng đạm tốt hơn.
• Nhu cầu chất đạm của trẻ từ 3 - 4 tuổi là 28g/ ngày. Không nên cho trẻ ǎn
quá nhiều đạm vì sẽ gây gánh nặng cho gan, thận. Chất đạm chỉ phát huy tác
dụng cao khi có đủ nǎng lượng.
3. Nhóm chất béo
• Nhóm chất béo: Dầu, mỡ, bơ… vừa cung cấp nǎng lượng cao, làm tǎng cảm
giác ngon miệng lại giúp trẻ hấp thu và sử dụng tốt các vitamin tan trong
chất béo như vitamin A, D, E, K....
• Mỗi bát bột, bát cháo cần cho thêm 1 -2 thìa cà phê mỡ hoặc dầu.
• Mỡ lợn, mỡ gà rất tốt cho trẻ vì trong thành phần các loại mỡ đó có các axit
béo không no cần thiết như: axit lioleic, axit liolemc, axit arachidonic rất cần
thiết cho quá trình phát triển của trẻ.
4. Nhóm chất xơ.
Nhóm chất xơ: rau quả giúp chuyển hóa các chất và tăng cường chất đề
kháng, cung cấp vitamin và khoáng chất.
• Rau quả có màu vàng, đỏ, da cam vừa là nguồn cung cấp caroten (tiền
vitamin A) vừa là nguồn cung cấp vitamin C.
• Nguồn sắt tốt có trong thức ǎn thực vật là đậu đỗ và các loại rau có màu
xanh sẫm. Sắt có trong thức ǎn động vật hấp thu tốt hơn trong thức ǎn thực
vật nhưng trong rau quả lại có nhiều vitamin C giúp cơ thể hấp thu và sử
dụng sắt có hiệu quả hơn.
5. Nhu cầu chất khoáng .
• Thiếu chất khoáng sẽ làm đình trệ các phản ứng biến dưỡng của cơ thể và
gây bệnh cho trẻ.
• Trẻ cần rất nhiều chất khoáng cho sự phất triển của bộ xương và tế bào máu
• Chỉ cần thiếu hụt một lượng rất nhỏ và ngắn hạn của Canxi, photpho và sắt
sẽ xuất hiện những triệu chứng bất thường.
• Những Vitamin A , D , B12, Thiamine, Riboflavin và Niacine rất cần thiết
và tuyệt đối là không được thiếu.
• Đối với trẻ 3-4 tuổi Sữa được coi là nguồn cung cấp Canxi và Photpho tốt
nhất và hiệu quả nhất.( Vd : một ngày trẻ uống 400-500ml sữa bò cùng với
các thức ăn phụ trội khác là cung cấp đầy đủ lượng canxi và photpho.)
• Tuy nhiên throng sữa hàm lượng chất sắt rất thấp. Do đó cần phải được cung
cấp từ thực phẩm.
• Ngoài ra các nguyên tố khác như Iot , magie, kẽm cũng rất quan trọng.
• Theo thống kê thì trẻ throng độ tuổi này thường hay thiếu các nguyên tố
trên.
a. Canxi
• Trẻ trong độ tuổi này cần khoảng 500mg Ca/ngày.
• Nhưng khi trẻ đã đạt tới 4 tuổi thì nhu cầu này tăng vọt lên 800mg/ngày.
• Canxi là chất :
(1) giúp cho xương và rắn chắc
(2) đẩy mạnh chức năng của cơ bắp và dây thần kinh, giúp máu kết dính.
(3) hoạt hóa Enzyme biến thức ăn thành năng lượng.
Một số thực phẩm cung cấp Canxi tốt nhất cho trẻ:
. 113g sữa chua chứa 190mg Canxi.
. 125ml nước cam ép đã củng cố Ca chứa 175mg Canxi.
. 125ml sữa tươi chứa khoảng 150mg Canxi.
. 125ml sữa Đậu nành chứa khoảng 150mg canxi.
. 57g sữa chua đông lạnh chứa 52mg canxi.
. 57g kem chứa 46mg canxi.
. 57G Đậu hủ chứa 102mg canxi.
. 57g Bông cải xanh chứa 15mg canxi.
. Ngoài ra nguồn Canxi còn có trong các loại Đậu , khoai lang ,Trái cây
tươi , và các loại thịt, thủy hải sản…
Vài phương pháp giúp tăng cường việc hấp thu Canxi:
. Dùng sữa thay cho nước trong việc chế biến ngũ cốc và súp.
. Thêm sữa chua vao món tráng miệng làm từ nhiều loại hoa quả khác
nhau.
. Thêm sữa bột không chất béo vào bột làm bánh ngọt.
. Thêm phomai vào rau củ nước xốt.
b. Sắt.
• Trẻ trong độ tuổi này cần khoảng 7.5-9 mg Fe/ngày.
• Chất sắt có vai trò quan trọng trong việc tạo ra Hemoglobin , oxygen mang
sắc tố đỏ cho máu và tạo Myoglobin một sắc tố chứa oxygen có trong cơ
bắp.
• ??? Thiếu chất sắt sẽ như thế nào
gây tình trạng : mệt mỏi, yếu ớt, cáu kỉnh
nguyên nhân là do thiếu máu do thiếu chất sắt. Làm cho trẻ chậm phát triển
trí não.
• Một số thực phẩm giàu sắt: thịt bò, thịt heo, trứng gà , tôm , đậu nành, yến
mạch…
c. Kẽm.
• Trẻ trong độ tuổi này cần 3-4,5mg kẽm / ngày.
• Vai trò của chất Kẽm:
Cần thiết cho hơn 70 loại Enzyme hoạt động .giúp cho việc tiêu
hóa và trao đổi chất.
Thiếu chất kẽm trẻ có nguy cơ chậm tăng trưởng.
• Thực phẩm giàu kẽm như: thịt bò , trứng gà, đậu hủ, bắp, đậu lăng , phomai
trắng…
6. Nhu cầu vitamin
a. Vitamin D.
• nhu cầu vitamin D ở trẻ nhóm này là 200IU, hay 5 microgram/ ngày.
• Vai trò của Vitamin D:
Giúp cơ thể hấp thu các khoáng chất như Canxi. Tăng cường
phát triển khung xương.
• Nguồn cung cấp : từ các loại thực phẩm cung cấp hàng ngày qua đường ăn
uống. Ngoài ra co thể có thể tự tổng hợp được Vit D nếu có mặt ánh sáng
mặt trời ( có thể cho trẻ tắm nắng buổi sáng từ 7-8h).
• Thực phẩm giàu vitD như: cá ngừ , cá hồi, trứng, bơ, sữa tươi…
b. Vitamin A.
• Trẻ nhóm này cần 300-350 microgram vit A/ngày.
• Vai trò :
Quan trọng đối với thị lực trẻ nhỏ.
Giúp xương phát triển và cứng cáp throng những năm đầu đời.
Giúp bảo vệ cơ thể tránh sự nhiễm trùng.
Củng cố thể trạng.
Tăng cương sự phát triển của tế bào và mô ( đặc biệt là da , tóc ,
móng…).
c. Vitamin C.
• Trẻ trong độ tuổi này cần 15mg/ ngày.
• Vai trò :
giúp hình thành và sữa chữa tế bào hồng cầu , xương và mô.
giúp răng nứu khỏe mạnh.
làm mạch máu vững chắc.