Nghiên cứu chuyển đổi mô hình tổ chức từ mô hình làm việc các phòng ban độc lập sang mô hình theo nhóm làm việc đối với những doanh nghiệp thuộc lĩnh vực công nghệ thông tin tại Việt Nam.

1
L IM
1.

2
ð U

TÍNH C P THI T C A ð TÀI LU N ÁN
Trong b i c nh c nh tranh trên th trư ng ngày càng tr nên gay g t, các doanh
nghi p Vi t Nam ñang ph i đương đ u v i nhi u khó khăn, ph c t p ñ t n t i và phát
tri n. Trong đó, v n đ xây d ng m t mơ hình t ch c doanh nghi p ñáp ng v i nh ng
bi n ñ ng c a th trư ng là m t yêu c u c p thi t. ði u này ñ c bi t quan tr ng ñ i v i
các doanh nghi p ho t đ ng trong lĩnh v c cơng ngh thông tin - m t lĩnh v c thư ng
xun địi h i s linh ho t, sáng t o và ñ i m i.
Th c t cho th y, vi c th nghi m các mơ hình t ch c trong doanh nghi p trên th
gi i nói chung và các doanh nghi p công ngh thông tin Vi t Nam nói riêng đã đư c ti n
hành t nhi u th p k trư c ñây. B t đ u là mơ hình “ma tr n”, và g n đây là trào lưu
mơ hình “ph ng” v i phong cách làm vi c nhóm (đ c thù theo nhóm làm vi c liên phịng
ban). T t c nh ng bi n đ i trong mơ hình t ch c này ch y u là nh m m c đích tăng
cư ng m c đ ki m sốt cơng vi c và gi m t i đa các c p ñ qu n lý, v i mong mu n
cu i cùng là tăng ñ linh ho t và gi m chi phí qu n lý. V i kh năng làm vi c hi u qu ,
mơ hình t ch c làm vi c theo nhóm liên phịng ban ngày càng th hi n s phù h p v i
nh ng yêu c u phát tri n trong lĩnh v c công ngh thông tin và ngày càng tr nên ph
bi n, thay th d n cho mơ hình t ch c truy n th ng, v n có nhi u h n ch c a s ngăn
cách gi a các t ng qu n lý.
Câu h i nh ng doanh nghi p nào thì c n thi t ph i chuy n đ i sang mơ hình t
ch c m i v i các nhóm làm vi c (đ c thù theo nhóm làm vi c liên phịng ban) và làm
th nào đ doanh nghi p có th chuy n đ i sang mơ hình t ch c m i m t cách hi u
qu ñã tr thành nh ng câu h i quan tr ng v i nhi u doanh nghi p công ngh thông
tin Vi t Nam. ði u đó cho th y, vi c nghiên c u q trình chuy n đ i mơ hình t
ch c doanh nghi p t mơ hình t ch c theo các phịng ban đ c l p sang mơ hình t

ch c theo các nhóm làm vi c liên phịng ban các doanh nghi p cơng ngh thơng tin
Vi t Nam đ t đó ch ra nh ng ưu ñi m, nh ng h n ch c a mơ hình t ch c m i v i
các nhóm làm vi c liên phịng ban sau chuy n đ i; nh ng v n ñ n y sinh khi ti n
hành chuy n ñ i và v n hành mơ hình m i; và đưa ra nh ng khuy n ngh góp ph n
nâng cao hi u qu c a q trình chuy n đ i là h t s c c p thi t.
ðó là lý do tác gi ch n ñ tài nghiên c u: “Nghiên c u chuy n đ i mơ hình t
ch c t mơ hình làm vi c các phịng ban đ c l p sang mơ hình nhóm làm vi c đ i v i
nh ng doanh nghi p thu c lĩnh v c công ngh thông tin t i Vi t Nam”
2. T NG QUAN V CÁC CƠNG TRÌNH NGHIÊN C U LIÊN QUAN ð N ð
TÀI LU N ÁN
Trong th c t đã có m t s cơng trình nghiên c u v chuy n đ i mơ hình t ch c
doanh nghi p, trong đó có đ c p đ n vi c xây d ng mơ hình t ch c theo các nhóm làm
vi c liên phịng ban trong doanh nghi p.
Các h c gi Cummings & Worley [19, tr.158] ch ra r ng, vi c thi t l p m t mơ
hình t ch c theo các nhóm làm vi c liên phịng ban đư c d a trên phương pháp xây
d ng nh ng nhóm làm vi c đa k năng t nhi u phịng ban khác nhau xung quanh m t
quy trình ho t đ ng. Cũng theo Frank Ostroff [23, tr.193], mơ hình t ch c theo các
nhóm làm vi c liên phịng ban ñang gi m d n nh ng rào c n gi a các phịng ban, t đó
k t h p các cơng vi c, gi m ti n trình ra quy t đ nh, và hồn thi n các cơng vi c m t
cách hi u qu nh t. Mô hình t ch c theo các nhóm làm vi c liên phịng ban cũng đ ng
th i giúp doanh nghi p gi m chi phí qu n lý, thơng qua vi c gi m b t các t ng qu n lý
trong doanh nghi p. M t mơ hình v i các nhóm làm vi c liên phịng ban, theo như nghiên
c u trong các v n ñ c a qu n tr h c c a Lê Th Gi i [7, tr.275] s cung c p nhi u l i th

c nh tranh quan tr ng, ñ c bi t chúng thư ng ñư c s d ng ñ làm tăng t c ñ thi t k ,
gi m th i gian s n xu t và cung c p d ch v hay ñ thúc ñ y sáng t o và c i ti n.
V nh ng nh hư ng c a vi c chuy n ñ i theo mơ hình này trong khía c nh con
ngư i; theo nghiên c u c a James A. F. Stoner, R. Edward Freeman, Daniel R. Gilbeat
JA [24, tr.55], s chuy n đ i c a mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c liên phịng
ban đã và ñang nh hư ng ñ n lòng tin c a con ngư i vào doanh nghi p, hơn th n a nó

đang dư ng như có th nh hư ng m t m c ñ cao hơn: s trung thành c a con ngư i
ñ i v i doanh nghi p. Nghiên c u c a Nguy n Thanh H i [11, tr.40] ch ra r ng, vi c
chuy n đ i mơ hình t ch c này đã đang và gây khó khăn đ i v i các c p qu n lý và
nhân viên trong doanh nghi p. S chuy n đ i mơ hình t ch c theo mơ hình đ c thù này,
theo m t nghiên c u khác c a Charles Handy [18, tr.40] cũng ñang ñ ng th i t o ra
nh ng m t tích c c; con ngư i trong doanh nghi p dư ng như s ñư c hi u bi t nhi u
hơn v ki n th c cũng như k năng, có kinh nghi m nhi u hơn trong các lĩnh v c, có
kh năng hơn trong vi c ñáp ng v i s bi n ñ i c a môi trư ng doanh nghi p. Không
nh ng th , theo như m t nghiên c u c a Lê Th Gi i [7, tr.285], có b n c m giác nh
hư ng m nh nh t ñ n hi u qu và năng su t c a doanh nghi p đó là: s tín tư ng, thân
thi n, t do, và s ph thu c l n nhau.
V nh ng nh hư ng c a vi c chuy n đ i theo mơ hình này trong khía c nh qu n
lý; nghiên c u c a Kortter và Schlesinger [27, Tr. 42] cho th y vi c chuy n đ i mơ hình
t ch c theo các nhóm làm vi c liên phịng ban đang dư ng như giúp các nhà qu n lý
ñ c l p và t tin hơn, ít ph thu c hơn, và nâng cao k năng qu n lý nhi u hơn. Vi c
chuy n đ i mơ hình t ch c theo mơ hình đ c thù này, trong nghiên c u c a D. Keith
Denton [22, tr.19] cũng ñã và ñang ñòi h i s chuy n ñ i v cung cách suy nghĩ trong
hàng lo t các v n ñ qu n lý, địi h i s gi m d n nh ng rào c n gi a các b ph n, gi m
t i đa ti n trình ra quy t ñ nh, ph i h p linh ho t và th ng nh t t i ña các ho t ñ ng c a
t ng b ph n theo m c tiêu chung c n ñ t, huy ñ ng và khai thác t ng l c cho m c đích
ho t đ ng t ng giai đo n cũng như m c đích chung c a doanh nghi p nh m ñ t ñư c
hi u qu cao nh t. Nghiên c u c a Vũ Hoàng Ngân và Tr n Th Bích Nga [14, Tr. 42;
13, Tr. 30] cũng kh ng ñ nh, vi c chuy n đ i mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c là
nh m chuy n sang mơ hình t ch c m i đó h th ng qu n lý th c hi n theo nhóm s
đa d ng hơn và phù h p v i ñ c ñi m và kh năng c a t ng nhóm, m c tiêu c a t ng
nhóm có th khác nhau nhưng suy cho cùng t t c ñ u nh m th c hi n m c tiêu các kinh
doanh chung c a doanh nghi p.
Nhìn chung, các nghiên c u này d a trên nh ng cách ti p c n khác nhau và ñưa ra
nh ng k t qu c th . Tuy nhiên, hi n v n chưa có cơng trình nghiên c u tồn di n, đ y
đ v chuy n đ i mơ hình t ch c t mơ hình làm vi c các phịng ban đ c l p sang mơ

hình nhóm làm vi c ñ i v i ñ i tư ng là nh ng doanh nghi p ho t ñ ng trong lĩnh v c
công ngh thông tin Vi t Nam.
3.
M C ðÍCH NGHIÊN C U
T nghiên c u các v n ñ lý lu n và th c ti n q trình chuy n đ i mơ hình t ch c
doanh nghi p, t mơ hình t ch c theo các phịng ban đ c l p sang mơ hình t ch c theo
các nhóm làm vi c liên phịng ban m t s doanh nghi p cơng ngh thơng tin Vi t
Nam, m c đích nghiên c u c a lu n án là:
(1) Làm rõ nh ng ưu ñi m, h n ch cùng nh ng nh hư ng c a q trình chuy n
đ i mơ hình t ch c sang mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c liên phịng ban v i
ho t ñ ng c a doanh nghi p.
(2) Trên cơ s đó đ xu t nh ng khuy n ngh v các v n ñ : Nh ng doanh nghi p
công ngh thông tin Vi t Nam d ng nào thì c n thi t ph i chuy n đ i sang mơ hình t


3
ch c theo các nhóm làm vi c liên phịng ban; Nh ng nguyên t c và gi i pháp c n th c
hi n trong ti n hành chuy n đ i sang mơ hình t ch c m i ñ ñ t t i m c tiêu cao nh t là
nâng cao hi u qu ho t ñ ng c a doanh nghi p.
4.
ð I TƯ NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U
(1) ð i tư ng nghiên c u c a ñ tài lu n án là q trình chuy n đ i mơ hình t ch c
doanh nghi p, t mơ hình t ch c theo các phịng ban đ c l p sang mơ hình t ch c theo
các nhóm làm vi c liên phịng ban, các doanh nghi p cơng ngh thơng tin Vi t Nam.
(2) Ph m vi nghiên c u là m t s doanh nghi p công ngh thông tin Vi t Nam có
quy mơ l n và trung bình đã chuy n đ i mơ hình t ch c doanh nghi p sang mơ hình t
ch c theo các nhóm làm vi c liên phịng ban. ð th c hi n các m c tiêu nghiên c u ñ
ra, lu n án t p trung vào nghiên c u q trình chuy n đ i mơ hình t ch c hai doanh
nghi p ho t ñ ng trong lĩnh v c công ngh thông tin tiêu bi u là Công ty trách nhi m
h u h n d ch v công ngh CMC và Công ty Tinh Vân. Vi c l a ch n hai doanh nghi p

này ñ nghiên c u xu t phát t :
• ðây là hai doanh nghi p ñã chuy n ñ i sang mơ hình t ch c theo các nhóm làm
vi c liên phịng ban và đi u này đã góp ph n quan tr ng vào thành cơng trong
ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p;
• Trong hai doanh nghi p này, m t doanh nghi p kinh doanh ña lĩnh v c, c ph n
c ng, ph n m m và gi i pháp t ng th v công ngh thông tin (Công ty CMC),
m t doanh nghi p chuyên ho t ñ ng trong lĩnh v c gi i pháp ph n m m (Công ty
Tinh Vân) là nh ng ñ c trưng n i b t c a doanh nghi p ho t ñ ng trong lĩnh v c
cơng ngh thơng tin Vi t Nam.
Ngồi ra, đ tài cịn ti n hành kh o sát nhi u doanh nghi p ho t ñ ng trong lĩnh v c
cơng ngh thơng tin đ th c hi n m c tiêu nghiên c u ñ ra.
5.
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U
Lu n án s d ng phương pháp lu n c a ch nghĩa duy v t bi n ch ng, ch nghĩa
duy v t l ch s . ð th c hi n các m c tiêu nghiên c u ñ ra, lu n án s d ng các phương
pháp l ch s , phương pháp lôgic, phương pháp nghiên c u so sánh, phương pháp ñi u
tra, kh o sát và phương pháp chuyên gia ñ làm rõ n i dung nghiên c u.
ð th c hi n các m c tiêu ñ ra trong nghiên c u, tác gi lu n án ñã t ch c th c hi n
cu c ñi u tra kh o sát 50 doanh nghi p công ngh thông tin Vi t Nam (trong đó có 03
doanh nghi p quy mơ l n và 47 doanh nghi p có quy mơ trung bình) và ph ng v n các nhà
qu n lý các c p các doanh nghi p này nh m thu th p thông tin ph c v nghiên c u v
m c tiêu c a vi c chuy n đ i mơ hình t ch c doanh nghi p, và v nh ng nh hư ng c a
vi c chuy n ñ i. Trong ñi u tra, tác gi ch n m u theo cách: ch n doanh nghi p t b n kê
danh sách các doanh nghi p ho t ñ ng trong lĩnh v c cơng ngh thơng tin theo phương
pháp đi n hình phân lo i. Các phi u ph ng v n ñư c thi t k tương ñ i chi ti t nh m thu
th p nhi u nh t các thông tin có th . Phương pháp đi u tra: tác gi đã áp d ng hai hình th c
đi u tra là ñi u tra tr c ti p và g i phi u qua ñư ng bưu ñi n. T t c các phi u ñi u tra sau
khi nghi m thu ñ t yêu c u ñư c ñưa vào x lí, t ng h p. Vi c x lí, t ng h p d li u đư c
th c hi n b ng ph n m m chun d ng SPSS đ m b o đ chính xác cao.
Ngoài ra, trong nghiên c u, lu n án ñã k th a và s d ng có ch n l c nh ng k t

qu nghiên c u c a m t s cơng trình đã nghiên c u trư c đó.
6.
NH NG ðĨNG GĨP M I C A ð TÀI LU N ÁN
(1) Nh ng đóng góp m i v m t h c thu t, lý lu n:
• T nghiên c u các v n đ lý lu n v c i cách mơ hình t ch c doanh nghi p lu n

4
án ñã ñi ñ n kh ng ñ nh r ng xu hư ng c i cách là gi m d n s lư ng các c p b c,
gi m b t quy n l c c a chu i m nh l nh ch c năng c a mơ hình t ch c theo
phịng ban đ c l p nh m nâng cao hi u qu ki m soát n i b và đáp l i s thay
đ i nhanh chóng c a mơi trư ng bên ngồi b ng vi c hình thành các nhóm làm
vi c liên phịng ban.
• Mơ hình m i này có ưu đi m là nâng cao tinh th n h p tác, nâng cao kh năng
sáng t o c a nhân viên, t n d ng t i ưu ñư c các ngu n l c trong doanh nghi p và
t o ra kh năng thích nghi nhanh chóng v i nh ng bi n ñ i c a th trư ng.
(2) Nh ng phát hi n, ñ xu t m i rút ra ñư c t k t qu nghiên c u, kh o sát c a lu n án:
• T nghiên c u th c tr ng chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo các nhóm làm
vi c liên phòng ban CMC, Tinh Vân và k t qu kh o sát, ph ng v n cán b
qu n lý 50 doanh nghi p công ngh thông tin Vi t Nam xoay quanh v n ñ m c
tiêu và nh ng nh hư ng c a vi c chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo các
nhóm làm vi c liên phịng ban, lu n án đã ñi ñ n kh ng ñ nh vi c chuy n đ i này
đư c ví như m t cu c “ñ i ph u thu t” nh m t o ra m t mơ hình m i có tính t p
trung, g n nh và ñ c bi t có r t ít c p b c qu n lý, g n gũi hơn v i nh ng thay
ñ i nhanh chóng c a th trư ng cơng ngh thơng tin và hư ng t i m c đích cao
nh t là nâng cao hi u qu ho t ñ ng c a doanh nghi p. ð ng th i, k t qu nghiên
c u cũng ch ra r ng, đ chuy n đ i mơ hình t ch c doanh nghi p thành công,
nh t thi t c n ph i xây d ng ñ án tái c u trúc. Khi xây d ng ñ án tái c u trúc mơ
hình t ch c, c n có s ñánh giá l i m t cách cơ b n th c tr ng doanh nghi p ñ
làm cơ s cho thi t k l i quy trình ho t ñ ng s n xu t kinh doanh, v i các ch
tiêu ñánh giá hi u qu ch y u là tài chính, ch t lư ng và hi u năng. Vi c th c

hi n ñ án tái c u trúc mơ hình t ch c s làm rõ các v n đ c n quan tâm quanh 4
khía c nh: chi n lư c, quy trình kinh doanh, cơng ngh , và con ngư i.
• Lu n án ñ xu t m t s khuy n ngh v i nh ng doanh nghi p c n chuy n đ i sang
mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c liên phòng ban. Th nh t, ph i tuân th
nh ng nguyên t c cơ b n sau: chuy n ñ i ph i hư ng ñ n s phát tri n; đ m b o tính
h th ng; tính k th a; k t h p hài hịa v l i ích; ph i hư ng ñ n m c tiêu nâng cao
tính hi u qu trong ho t ñ ng c a doanh nghi p. Th hai, đ q trình chuy n đ i mơ
hình t ch c doanh nghi p di n ra m t cách thu n l i và mang l i hi u qu thi t th c,
doanh nghi p c n có h th ng các nhóm gi i pháp ñ ng b , bao g m:
i) Nhóm gi i pháp v con ngư i trong doanh nghi p;
ii) Nhóm gi i pháp v xây d ng môi trư ng làm vi c trong doanh nghi p;
iii) Nhóm gi i pháp v chia s và liên k t thông tin trong doanh nghi p.
7. K T C U C A ð TÀI LU N ÁN
Ngồi l i m đ u, k t lu n, tài li u tham kh o và ph l c, lu n án ñư c k t c u
thành 3 chương:
Chương 1: Cơ s lý lu n v chuy n đ i mơ hình t ch c t mơ hình làm vi c các
phịng ban đ c l p sang mơ hình nhóm làm vi c trong doanh nghi p
Chương 2: ðánh giá th c tr ng chuy n đ i mơ hình t ch c theo các phịng ban
sang mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c (đ c thù theo nhóm làm vi c liên phòng
ban) c a các doanh nghi p công ngh thông tin nư c ta
Chương 3: M t s khuy n ngh v chuy n ñ i sang mơ hình t ch c theo các nhóm
làm vi c (đ c thù theo nhóm làm vi c liên phịng ban) đ i v i các doanh nghi p công
ngh thông tin Vi t Nam.


5

CHƯƠNG 1
CƠ S LÝ LU N V CHUY N ð I MƠ HÌNH T CH C
T MƠ HÌNH LÀM VI C CÁC PHỊNG BAN ð C L P SANG

MƠ HÌNH NHÓM LÀM VI C TRONG DOANH NGHI P
1.1. KHÁI NI M V T CH C VÀ CÁC MƠ HÌNH T CH C C A DOANH NGHI P
1.1.1. T ch c
1.1.1.1. Khái ni m
V i m t doanh nghi p, t ch c là m t trong nh ng công vi c c a qu n lý liên quan
ñ n các ho t ñ ng thành l p nên các b ph n trong doanh nghi p, nó bao g m các khâu và
các c p ñ ñ m nh n nh ng ho t ñ ng c n thi t, xác l p các m i quan h v nhi m v
quy n h n và trách nhi m gi a các b ph n trong doanh nghi p nh m t o nên m t môi
trư ng n i b thu n l i cho m i cá nhân, m i b ph n phát huy ñư c năng l c, và đóng góp
t t nh t vào vi c hoàn thành các m c tiêu c a doanh nghi p.
1.1.1.2. Ch c năng c a t ch c
Công tác t ch c có ý nghĩa đ c bi t quan tr ng, t o khuôn kh cơ c u và nhân l c cho
quá trình tri n khai các k ho ch, quy t ñ nh ph n l n s thành b i c a doanh nghi p.
1.1.2. Mơ hình t ch c trong doanh nghi p
Mơ hình t ch c là m t d ng th c t ng h p các b ph n (ñơn v và cá nhân) có m i
liên h và quan h ph thu c l n nhau, ñư c chuyên mơn hóa, có nhi m v , quy n h n và
trách nhi m nh t ñ nh, ñư c b trí theo nh ng c p, nh ng khâu khác nhau nh m th c hi n
các ho t ñ ng c a doanh nghi p và ti n t i nh ng m c tiêu ñã xác ñ nh. Mơ hình t ch c
th hi n hình th c c u t o c a doanh nghi p, bao g m các b ph n mang tính đ c l p tương
ñ i th c hi n nh ng ho t đ ng nh t đ nh. Mơ hình t ch c có th đư c phân đ nh thành
nh ng lo i hình c th như sau:
1.1.2.1. Mơ hình t ch c đơn gi n
1.1.2.2. Mơ hình t ch c theo các b ph n ch c năng đ c l p
1.1.2.3. Mơ hình t ch c theo s n ph m, khách hàng, và ñ a bàn
1.1.2.4. Mơ hình t ch c theo ma tr n
1.1.2.5. Mơ hình t ch c theo m ng lư i
1.2. KHÁI NI M V THAY ð I VÀ NH NG THAY ð I TRONG Y U T
THÀNH CÔNG C A DOANH NGHI P
1.2.1. Thay ñ i
1.2.1.1. Khái ni m v thay đ i

Thay đ i có th đư c hi u là t t c m i quá trình c i t m t cách b ñ ng hay ch
ñ ng nh m m c đích t o s c c nh tranh l n hơn cho doanh nghi p, t vi c áp d ng công
ngh m i, nh ng bư c d ch chuy n có tính ch t chi n lư c, t ch c l i dây chuy n s n
xu t, tái cơ c u các b ph n kinh doanh, ñ n n l c t i ưu hóa phong cách văn hóa.
1.2.1.2. ð c ñi m c a thay ñ i
- Di n ra liên t c và ph c t p
- Khó qu n lý
- Chưa h ñư c th nghi m
1.2.1.3. S c n thi t ph i thay ñ i cách th c qu n lý trong doanh nghi p
Nhìn chung, vi c thay ñ i cách th c qu n lý trong doanh nghi p nh m hư ng t i:
- M t là, t o ra b u khơng khí c i m , chia s và tin c y

6
- Hai là, t o ra m t cách nhìn tích c c v s thay đ i
1.2.2. S thay đ i c a mơi trư ng kinh doanh và xu th tái c u trúc mơ hình t ch c
doanh nghi p
1.2.2.1. Thay đ i trong mơi trư ng kinh doanh
- C nh tranh tồn c u
- Cơng ngh liên t c ñư c ñ i m i
- Thay ñ i kỳ v ng c a khách hàng
1.2.2.2. Nh ng h n ch c a h th ng hành chính quan liêu
1.2.2.3. Nh ng thay đ i trong n i t i doanh nghi p
1.2.2.4. Xu hư ng tái c u trúc mơ hình t ch c doanh nghi p
Trư c nh ng bi n ñ ng nhanh chóng c a mơi trư ng kinh doanh, nhi u doanh nghi p
trên th gi i ñã và ñang ti n hành các bi n pháp tái c u trúc mơ hình t ch c v i m t s xu
hư ng ch y u sau:
- Thi t l p mơ hình qu n lý phi t p trung trong doanh nghi p
- Lo i b b t các c p b c qu n lý trong doanh nghi p
- Gi m d n nh ng rào c n ch c năng gi a các b ph n trong doanh nghi p
- Thi t l p các nhóm làm vi c (đ c thù theo nhóm làm vi c liên phịng ban) trong

doanh nghi p
Nhìn chung, đ thành cơng trong s n xu t kinh doanh trong b i c nh m i, mơ hình t
ch c doanh nghi p c n th a mãn các yêu c u sau đây:
- Tính ch t quy mơ sang tính ch t g n nh và ph n ng linh ho t
- Ch c năng ñư c phân chia rõ ràng sang vai trị đa ch c năng
- Chun mơn hóa sang ña ch c năng và h p tác hi u qu
- Tính ch t ki m sốt sang tính ch t ñ i m i sáng t o
1.3. KHÁI NI M V NHÓM LÀM VI C VÀ XU TH CHUY N ð I SANG MƠ HÌNH
T CH C THEO CÁC NHÓM LÀM VI C (ð C THÙ THEO NHÓM LÀM VI C LIÊN
PHỊNG BAN) TRONG DOANH NGHI P

1.3.1. Nhóm làm vi c
1.3.1.1. Khái ni m
Nhóm làm vi c, theo Lawrence Holpp, là m t s ngư i làm vi c cùng nhau vì m t
m c tiêu c th trong m t lĩnh v c ho t ñ ng xác ñ nh. Nhóm làm vi c t o ra m t tinh th n
h p tác, ph i h p.
1.3.1.2. Các lo i nhóm làm vi c trong doanh nghi p
- Nhóm làm vi c o
- Nhóm làm vi c nghiên c u
- Nhóm làm vi c tr ng đi m
- Nhóm làm vi c liên phịng ban
1.3.2. Vai trị c a nhóm làm vi c trong s phát tri n doanh nghi p
1.3.2.1. Nâng cao tinh th n h p tác
1.3.2.2. T o nên văn hóa doanh nghi p
1.3.2.3. Phát tri n năng l c ñ i ngũ nhân viên
1.3.2.4. T n d ng ñư c m i ngu n l c
1.3.3. Xu th chuy n ñ i sang mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c (đ c thù theo
nhóm làm vi c liên phịng ban) c a doanh nghi p
1.3.3.1. Quan ñi m m i v mơ hình t ch c c a doanh nghi p

7

8

Quan đi m m i trong xây d ng mơ hình t ch c, theo Mintzberg, là lo i b các th
b c, ch c danh và lu t l truy n th ng. Trong mơ hình t ch c m i này, thay vì đư c đưa
ra t c p cao, chi n lư c l i hình thành t các quy t ñ nh ñư c ñưa ra b i các b ph n khác
nhau các c p khác nhau. Theo Frank Ostroff, nh ng c i cách như v y ñang di n ra theo
chi u hư ng gi m d n s lư ng các c p c a s phân chia c p b c, gi m b t quy n l c c a
chu i m nh l nh ch c năng cịn đang t n t i, và th c hi n ch c năng liên b ph n, v i c u
trúc d a trên các nhóm làm vi c (đ c thù theo nhóm làm vi c liên phịng ban). V cơ b n,
quan ñi m này ñư c g i là quan đi m hành chính phi quan liêu.
1.3.3.2. Nh ng đ c đi m c a mơ hình t ch c theo nhóm trong doanh nghi p
- Các cá nhân ñư c t p h p t các b ph n ch c năng l i v i nhau thành các
nhóm làm vi c (đ c thù theo nhóm làm vi c liên phịng ban) linh đ ng quanh m t quy
trình làm vi c.
- Các nhà qu n lý t m trung là ngư i qu n lý c a nhóm, nhưng trong nhi u trư ng
h p cũng ph c v như nh ng thành viên c a nhóm trong m t quy trình làm vi c ñã ñư c
xác ñ nh.
- V n gi m t s t ng c a quy n l c theo chi u d c c p cao nh t c a doanh
nghi p đ ki m sốt s v n hành, và ñưa ra ñ nh hư ng phát tri n, m c tiêu chi n
lư c c a doanh nghi p.
Trong th c ti n đã có nhi u doanh nghi p l n trên th gi i chuy n đ i sang mơ hình
t ch c theo các nhóm làm vi c liên phịng ban và đã thu ñư c nh ng thành công nh t ñ nh
như Hewllet Packard hay General Electric British Telecom…
1.3.3.3. Ưu ñi m và như c đi m c a mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c (đ c thù
theo nhóm làm vi c liên phịng ban) trong doanh nghi p
Nh ng ưu ñi m:
o Linh ho t, và t c ñ ; t o ñi u ki n ñáp ng nhanh chóng v i nh ng thay ñ i c a

môi trư ng kinh doanh.
o Liên k t các ho t ñ ng, cá nhân thành m t th th ng nh t và ch t ch ; d n đ n có
th t p h p ngu n l c vào nh ng khâu xung y u.
o ð nh hư ng các ho t ñ ng theo quá trình, và k t qu cu i cùng (c i ti n ch t lư ng
s n ph m, d ch v ñ ph c v khách hàng).
Nh ng như c ñi m:
o Quy n h n và trách nhi m c a các qu n tr viên t m trung có th trùng l p d n đ n
t o ra các xung ñ t n i t ng trong doanh nghi p.
o Khó qu n lý do có nhi u chi u và c p qu n lý trong m t quy trình làm vi c.
1.4. ð C ðI M C A MƠ HÌNH T CH C THEO CÁC NHÓM LÀM VI C VÀ
NH NG V N ð N Y SINH KHI CHUY N ð I SANG MƠ HÌNH T
CÁC NHĨM LÀM VI C

CH C THEO

1.4.1. ð c đi m c a mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c (đ c thù theo nhóm làm
vi c liên phịng ban) trong doanh nghi p
- ð c đi m c a mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c (đ c thù theo nhóm làm vi c
liên phịng ban) trong doanh nghi p
o Các nhóm làm vi c liên phịng ban ho t ñ ng linh ñ ng quanh m t quy trình làm
vi c đã đư c xác đ nh.
o Các nhà qu n lý t m trung là nh ng ngư i qu n lý c a nhóm làm vi c này, nhưng
trong nhi u trư ng h p cũng là nh ng thành viên c a nhóm.

o T n t i m t s t ng c a quy n l c c p cao nh t c a doanh nghi p. (ñi u hành và
quy t ñ nh các m c tiêu chi n lư c c a doanh nghi p).
- Ưu và như c ñi m c a mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c (đ c thù theo nhóm
làm vi c liên phòng ban) trong doanh nghi p
o Linh ho t, và t c ñ ; t o ñi u ki n ñáp ng nhanh chóng v i nh ng thay ñ i c a
môi trư ng kinh doanh.

o Liên k t các ho t ñ ng, cá nhân thành m t th th ng nh t và ch t ch ; d n đ n có
th t p h p ngu n l c vào nh ng khâu xung y u.
o ð nh hư ng các ho t ñ ng theo quá trình, và k t qu cu i cùng (c i ti n ch t lư ng
s n ph m, d ch v ñ ph c v khách hàng).
Tuy nhiên, mơ hình t ch c này cũng có nh ng như c ñi m:
o Quy n h n và trách nhi m c a các qu n tr viên t m trung có th trùng l p d n đ n
t o ra các xung ñ t n i t ng trong doanh nghi p.
o Khó qu n lý do có nhi u chi u và c p qu n lý trong m t quy trình làm vi c.
1.4.2. Nh ng tác ñ ng c a vi c chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c
(đ c thù theo nhóm làm vi c liên phòng ban) c a doanh nghi p
1.4.2.1. ð i v i phương di n con ngư i
- Nh ng tác ñ ng tiêu c c
o Gi m vai trị cá nhân
o S b t ti n
o S khơng ch c ch n.
- Nh ng nh hư ng tích c c
o Hi u bi t r ng hơn v tình hình kinh doanh
o Kinh nghi m làm vi c trong m t môi trư ng h p tác liên phòng ban
o Ph m vi r ng hơn c a cơng vi c - d n đ n - vi c h c h i nh ng ki n th c và k
năng liên quan
o Th a mãn trong ngh nghi p.
1.4.2.2. ð i v i phương di n cách th c qu n lý:
- Nh ng m t tích c c
o ð y m nh m i quan h gi a h th ng qu n lý và nhân viên
o Phá b quan ni m v rào c n ch c năng, hư ng hơn ra bên ngoài
o T p trung vào khách hàng
- Nh ng m t tiêu c c
o D t b v b c lãnh ñ o và h th ng c p b c ñang có
o M i quan h r c r i gi a các cá nhân v i nhau.

9

10

CHƯƠNG 2
ðÁNH GIÁ TH C TR NG CHUY N ð I MƠ HÌNH T CH C
THEO CÁC PHỊNG BAN SANG MƠ HÌNH T CH C THEO CÁC NHĨM
LÀM VI C (ð C THÙ THEO NHĨM LÀM VI C LIÊN PHỊNG BAN) C A
CÁC DOANH NGHI P CÔNG NGH THÔNG TIN NƯ C TA
1.1. KHÁI QUÁT V H TH NG DOANH NGHI P CÔNG NGH THÔNG TIN VI T NAM

1.1.1. S lư ng, quy mơ, và lo i hình ho t ñ ng
Theo H i tin h c Vi t Nam và B Thông tin và Truy n thông, hi n nay trên ph m vi
c nư c có trên 3000 doanh nghi p cơng ngh thơng tin. Trong đó ch có m t s doanh
nghi p đ t quy mơ l n t 500 ñ n trên 1000 ngư i và có t i hơn 90% doanh nghi p cơng
ngh thơng tin Vi t nam là quy mơ trung bình và nh .
B ng 2.1: Phân lo i doanh nghi p công ngh thông tin Vi t Nam
Phân lo i doanh nghi p cơng ngh thơng tin Vi t nam
Nhóm doanh
Nhóm doanh
Nhóm doanh
Tiêu chí
nghi p quy mơ
nghi p quy mơ l n
nghi p quy mơ nh
Phân lo i
trung bình
(có doanh s cao)
(có doanh s th p)

(có doanh s v a)
Doanh thu
Trên 18 t ñ ng/năm
1 t - 10 t
Dư i 1 t đơng
đ ng/năm
Tăng trư ng
Cao (trên 50%/năm)
Ch m (20%/năm)
Khơng ñáng k

Lo i hình

Ho t ñ ng trong các
m ng d án tích h p
và gi i pháp cơng
ngh cao, có tính
ch t ph c t p và
di n r ng, ho c và
gia công ph n m m
v i quy mơ l n, n i
dung s

Ho t đ ng trong các
m ng d án tích
h p và gi i pháp
cơng ngh có tính
ch t đơn gi n v
cơng
ngh ,

và
khơng di n r ng,
ho c và gia công
ph n m m v i quy
mơ trung bình
Dư i 500

Ho t đ ng kinh
doanh b n l các
thi t b công ngh
thông tin, khơng có
tính ch t gi i pháp
cơng ngh , ho c và
gia công ph n m m
quy mô nh

S lư ng
500 - 1000
Dư i 100
ngư i
Ngu n: Báo cáo c a H i tin h c Thành ph H Chính Minh v b c tranh th trư ng
cơng ngh thơng tin Vi t nam; năm 2009.
1.1.2. Mơ hình t ch c và phong cách qu n lý c a các doanh nghi p công ngh thông
tin Vi t Nam
Mô hình t ch c c a các doanh nghi p cơng ngh thơng tin Vi t Nam r t đa d ng tùy
thu c vào quy mơ ho t đ ng và lo i hình c a doanh nghi p. V i các doanh nghi p có quy
mơ l n và trung bình thì mơ hình t ch c khá ña d ng.
ð th c hi n nh ng d án kinh doanh có quy mơ l n, tính ch t ph c t p, k t h p
nhi u lo i s n ph m/d ch v công ngh trên m t th trư ng/khách hàng r ng thì mơ hình t
ch c c a doanh nghi p s ñư c bi n thiên theo các chi u ngang ho c và chi u d c. M t s

doanh nghi p có quy mơ l n và trung bình đã chuy n đ i sang mơ hình t ch c m i như

FPT, CMC, HiPT, Tinh Vân. đó cá nhân t phòng ban trong các kh i theo ch c năng ñ c
l p ñư c t p h p thành m t nhóm làm vi c liên phịng ban ñ cùng xây d ng, tri n khai, và
kinh doanh các d án cơng ngh có tính ch t ph c t p. Th c t , các nhóm làm vi c đã đóng
vai trị ch y u trong vi c th c hi n các d án kinh doanh c a doanh nghi p lo i này.
1.2. NGHIÊN C U CHUY N ð I MƠ HÌNH T CH C THEO CÁC PHỊNG BAN
SANG MƠ HÌNH T CH C THEO CÁC NHÓM LÀM VI C (ð C THÙ THEO NHĨM
LÀM VI C LIÊN PHỊNG BAN)
M T S DOANH NGHI P CÔNG NGH THÔNG
TIN VI T NAM

1.2.1. Trư ng h p công ty trách nhi m h u h n d ch v công ngh CMC
1.2.1.1. Khái quát v công ty CMC
Tr i qua hơn 16 năm phát tri n, CMC đã tr thành m t trong nh ng cơng ty v công
ngh thông tin l n m nh hàng ñ u Vi t Nam v i hơn 1.600 nhân viên, t ng doanh thu năm
2008 ñ t hơn 2.277 t ñ ng. Hi n nay, ho t ñ ng c a CMC đư c chun bi t hóa và không
ng ng m r ng sang nhi u lĩnh v c nhưng luôn l y công ngh thông tin làm năng l c c t
lõi cho m i ho t ñ ng s n xu t kinh doanh và phát tri n th trư ng.
1.2.1.2. Mơ hình t ch c theo mơ hình các phịng ho t đ ng theo t ng lĩnh v c chuyên môn
c a CMC trư c khi chuy n ñ i và nh ng h n ch c a nó
Khi m i thành l p, CMC đư c t ch c theo mơ hình các phịng ho t đ ng theo
t ng lĩnh v c chun mơn như Tài chính k tốn, T ch c nhân s , Quan h cơng
chúng, Hành chính t ng h p, Xu t nh p kh u, Qu n lý ch t lư ng, Kinh doanh, K
thu t (bao g m: tích h p h th ng, gi i pháp cơng ngh , b o hành b o trì). M i phòng
do 1 trư ng phòng ph trách.

T NG GIÁM ð C

Qu n

tr
c p
cao
phịng
ch c
năng

Phịng

Phịng

Phịng

Phịng

Phịng

Phịng

tài

V t tư

T

Quan

Hành

Qu n

chính -

- Xu t

ch c

h

chính

lý

K

nh p

nhân

cơng

t ng

ch t

tốn

kh u

s

chúng

h p

lư ng

Phịng
Kinh

Phịng

doanh

thu t

K

Hình 2.2: Mơ hình t ch c c a CMC trư c khi thay ñ i
Nh ng h n ch c a mơ hình t ch c theo mơ hình các phịng ho t đ ng theo t ng
lĩnh v c chun mơn
- M i quan h khơng tương thích gi a nhóm đi u hành và nhóm kinh doanh
- M i quan h khơng tương thích gi a nhóm qu n tr viên cao c p khu v c ch c
năng và nhóm kinh doanh đa ch c năng
- Vi c phát tri n s n ph m chưa g n k t v i nhu c u th trư ng


11
1.2.1.3. Q trình chuy n đ i mơ hình t ch c theo các phịng ho t đ ng theo t ng lĩnh
v c chun mơn sang mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c (đ c thù theo các nhóm

làm vi c liên phịng ban) t i CMC
Bư c đ u tiên cho cơng cu c tái c u trúc là thành l p nhóm d án bao g m các thành
viên là các nhà qu n lý t các b ph n như: nghiên c u phát tri n, marketing, kinh doanh,
tài chính, và nhân s nh m phân tích và tìm ra nh ng b t c p trong mơ hình t ch c hi n
t i c a doanh nghi p. Nhóm d án k t lu n r ng, CMC ph i thay đ i mơ hình t ch c theo
mơ hình các nhóm làm vi c đ c thù theo nhóm làm vi c liên phịng ban đ tr nên năng
đ ng hơn.
Các ñ xu t ñư c ñưa ra bao g m:
- Thi t l p nh ng phân khúc th trư ng m i
ðó là phân khúc th trư ng b o hi m” v i nh ng gi i pháp cho qu n lý thông tin
khách hàng c a nghành b o hi m và “phân khúc th trư ng ngân hàng” v i nh ng gi i
pháp lõi cho v n hành các nghi p v tích h p c a ngành ngân hàng. M i phân khúc th
trư ng s ñư c ho t ñ ng b i nh ng nhóm kinh doanh đa ch c năng có đ năng l c và
quy n đưa ra quy t ñ nh. ð ng ñ u m i phân khúc th trư ng này là nh ng nhà qu n tr c p
trung, ch u trách nhi m v kh năng sinh l i và s phát tri n c a toàn b phân khúc.
- Gi m d n nh ng rào c n ch c năng.
Nhóm d án ñã ñ xu t gi m d n nh ng rào c n gi a các phòng ch c năng và tái c u
trúc l i theo hư ng ph c v t t hơn ho t ñ ng kinh doanh c a công ty. Phương hư ng tái c u
trúc là ñan xen các ch c năng v i nhau ñ ph c v m t m c tiêu th ng nh t.
- Thi t l p các nhóm làm vi c (đ c thù theo nhóm làm vi c liên phòng ban) d a trên
nh ng quy trình kinh doanh c t lõi.
Nhóm d án đã đ xu t thành l p các nhóm làm vi c liên phịng ban d a trên hai quy
trình kinh doanh chính, đó là “Quy trình phát tri n s n ph m m i” và “Quy trình hồn
thành các đơn ñ t hàng theo yêu c u”.
Th c hi n các đ xu t c a nhóm d án, mơ hình t ch c c a CMC đã có nhi u thay
ñ i. Tuy v n gi nguyên các ch c năng c a các phịng chun mơn như mơ hình trư c đây
nhưng v t ch c và cơ ch ho t đ ng đư c thay đ i.
Mơ hình t ch c sau thay đ i đư c minh h a như hình v sau:

12

Ví d đi n hình là s thành l p nhóm d án xây d ng h th ng thông tin cho Ngân
hàng Vietinbank. ðây là nhóm làm vi c liên phịng đư c thành l p trên cơ s ch n l c nhân
s t các b ph n ch c năng liên quan như phịng kinh doanh, tài chính - k tốn, k thu t,
hành chính, qu n lý ch t lư ng… Cơ ch ho t đ ng theo hình th c ñ c l p, m i b ph n
ho t ñ ng theo t ng ch c năng chuyên mơn đư c phân cơng. ði m c i ti n nhóm làm
vi c liên phịng phịng này là do m t trư ng nhóm ph trách (đư c giám ñ c tr c ti p b
nhi m ho c phân cơng nhi m v ). Trư ng nhóm có quy n ch đ o, đi u hành, phân cơng
cơng vi c, theo dõi, ñ c thúc vi c th c hi n c a t t c các b ph n trong nhóm và đ nh kỳ
báo cáo cho giám đ c.
Th c t , mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c liên phịng đó các nhóm ho t
đ ng như m t cơng ty ñ c l p thu nh v i ñ y ñ các ch c năng và ch có m t ñ u m i
ch u trách nhi m tr c ti p là trư ng nhóm. ði u này m t m t t o s ch ñ ng cho nhóm
trong vi c gi i quy t các cơng vi c c th trong ph m vi ñư c giao trách nhi m, ñ ng th i
giúp gi m áp l c ñi u hành lên Ban giám ñ c cơng ty trong vi c ch đ o gi i quy t nh ng
công vi c c th hàng ngày. Tuy v y, cách t ch c m i cũng b c l nh ng m t h n ch .
ð c bi t, công tác qu n lý nhân s có th v n ph i duy trì hai c p: qu n lý theo chun
mơn (theo mơ hình m i) và qu n lý v m t hành chính (theo mơ hình cũ).
1.2.2. Trư ng h p cơng ty trách nhi m h u h n d ch v công ngh Tinh Vân
1.2.2.1. Khái quát v công ty Tinh Vân
Hi n nay, Tinh Vân ñang phát tri n theo đ nh hư ng mơ hình cơng ty phát tri n ña
ngành, ña lĩnh v c l y gi i pháp công ngh thông tin làm n n t ng c t lõi. Trong q trình
ho t đ ng, không ch d ng l i vi c cung c p và phát tri n các s n ph m truy n th ng
công ngh thông tin như gi i pháp ph n m m, tích h p h th ng, gi i pháp ñi n và cung
c p các thi t b ph n c ng, Tinh Vân ñã liên t c m r ng sang các lĩnh v c d ch v giá tr
gia tăng d a trên n n công ngh thông tin và t p trung vào vi c tìm ki m các gi i pháp
cơng ngh tiên ti n ph c v các nhu c u c a khách hàng.
1.2.2.2. Mơ hình t ch c c a Tinh Vân trư c khi chuy n ñ i và nh ng h n ch c a nó

Nhóm liên phòng ban
(R&D – Marketing -Ch t lư ng – Tài chính)

Nhóm liên phịng ban
(T ch c s n xu t: Dây truy n s n xu t - K sư)

Hình 2.3: Mơ hình t ch c c a CMC sau khi thay đ i

Hình 2.4: Mơ hình t ch c c a Tinh Vân trư c khi thay ñ i
Nh ng h n ch c a mơ hình t ch c theo mơ hình các phịng ho t đ ng theo t ng
lĩnh v c chuyên môn c a Tinh Vân
- S khơng đ ng nh t v tiêu th c ñánh giá hi u qu ho t ñ ng c a các b ph n
ch c năng
- S khác bi t trong m c tiêu gi a các b ph n ch c năng


13
1.2.2.3. Q trình chuy n đ i mơ hình t ch c c a Tinh Vân sang mơ hình t ch c theo
các nhóm làm vi c liên phịng ban
ð kh c ph c nh ng b t c p t n t i c a mơ hình t ch c doanh nghi p, Tinh Vân ñã
quy t ñ nh chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo mơ hình m i v i các bư c ñi như sau.
- Thi t l p nh ng phân khúc th trư ng m i, thi t l p nh ng nhóm làm vi c (đ c thù
theo nhóm làm vi c liên phòng ban) trên cơ s quy trình kinh doanh
Tinh Vân đã th c hi n chuy n ñ i nh ng b ph n ch c năng đang n m trong q trình
kinh doanh c a doanh nghi p (c th như: kinh doanh, ñ t hàng, tri n khai k thu t) thành các
nhóm làm vi c liên phịng ban. ð ng th i, đ t p trung hơn vào khách hàng ti m năng, Tinh
Vân ñưa ra các khúc th trư ng m i là vi n thông, và hàng không.
- Thi t l p h th ng tiêu th c ñánh giá hi u qu ho t ñ ng th ng nh t gi a nh ng
nhóm làm vi c liên phịng ban
Các nhóm làm vi c liên phịng ban đư c l p đ u có m t m c tiêu là doanh s và l i
nhu n rõ ràng ñ thúc ñ y nh ng c g ng thay vì xung ñ t n i b (m t s chuy n d ch
trong ho ch ñ nh m c tiêu doanh thu và ngân sách ch c năng) và tr thành thư c ño mà

ban lãnh ñ o c a doanh nghi p đánh giá các nhóm làm vi c liên phịng ban đã thành l p.
- Thi t l p m t m c tiêu th ng nh t gi a nh ng nhóm làm vi c liên phịng ban
Phương pháp dùng ñ ñánh giá các m c tiêu cũng như thành qu đư c áp d ng cho
các nhóm v i t t c các m c tiêu tài chính cũng như phi tài chính. ð gi cam k t, các
thành viên c a nhóm cùng làm vi c ñ t o l p m c tiêu hàng năm, cũng như thương thuy t
v i ban ñi u hành c p cao thay vì xung đ t v m c tiêu như trư c ñây.
- Thi t l p m t di n ñàn trao ñ i trao ñ i thơng tin gi a nh ng nhóm làm vi c liên
phịng ban
Tinh Vân đã t ch c nh ng bu i h p nhóm hàng tu n, như là m t di n đàn đ chia s
thơng tin gi a các nhóm.

14
trung tâm s ch t p trung cho m t s s n ph m ñ t o ra m t chu trình bán hàng khép kín.
ði m n i b t c a mơ hình m i này là tính t p trung, g n nh và đ c bi t có r t ít c p b c
qu n lý, phù h p v i m c tiêu c a doanh nghi p là g n gũi hơn v i nh ng thay đ i nhanh
chóng c a th trư ng công ngh thông tin.
1.2.3. K t qu kh o sát m t s doanh nghi p cơng ngh thơng tin Vi t nam v
q trình chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo nhóm làm vi c liên phịng ban
ð phân tích và đánh giá v q trình chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo các nhóm
làm vi c liên phịng ban các doanh nghi p cơng ngh thơng tin Vi t Nam, tác gi đã ti n
hành kh o sát 50 doanh nghi p công ngh thông tin Vi t Nam (trong đó có 03 doanh
nghi p quy mơ l n và 47 doanh nghi p có quy mơ trung bình) và ph ng v n các nhà qu n
lý các c p các doanh nghi p này v i hàng lo t các câu h i xoay quanh hai n i dung: v
m c tiêu c a vi c chuy n đ i mơ hình t ch c doanh nghi p, và v nh ng nh hư ng
c a vi c chuy n ñ i. K t qu kh o sát ñư c th hi n v i nh ng nh n ñ nh sau ñây.
1.2.3.1. V m c tiêu c a vi c chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo các nhóm làm
vi c (đ c thù theo nhóm làm vi c liên phịng ban)
- Thi t l p mơ hình qu n lý phi t p trung trong doanh nghi p
- Lo i b b t các c p b c qu n lý trong doanh nghi p
- Gi m d n nh ng rào c n ch c năng gi a các b ph n trong doanh nghi p

- Thi t l p các nhóm làm vi c (đ c thù theo nhóm làm vi c liên phịng ban) trong
doanh nghi p
Vi c thi t l p các nhóm làm vi c (đ c thù theo nhóm làm vi c liên phịng ban) cho các
d án tích h p cơng ngh thơng tin mang tính tri n khai di n r ng và công ngh cao là m t
trong nh ng m c tiêu cơ b n c a quá trình tái c u trúc doanh nghi p. Trong quá trình này,
các chuyên gia t các b ph n theo ch c năng ñ c l p như k thu t tri n khai, tư v n công
ngh , kinh doanh, marketing, tài chính, ch t lư ng đư c t p h p thành các nhóm làm vi c
liên phịng ban đ cùng xây dưng, tri n khai, và kinh doanh các d án có tính ch t tri n
khai di n r ng ho c và ph c t p v công ngh , v i nh ng m c tiêu k t qu ñã ñư c xác
ñ nh. B ng vi c t o l p các nhóm làm vi c liên phịng ban, doanh nghi p có đ kh năng
qu n lý m i m t c a quy trình kinh doanh theo các m c tiêu đã đ t ra, quy trình ho t ñ ng
ñã tr nên thông su t.
B ng 2.2: K t qu ñi u tra v m c tiêu chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo các
nhóm làm vi c liên phịng ban đ i v i 50 doanh nghi p công ngh thông tin Vi t nam
ðơn v tính : %
M c tiêu
Chuy n đ i

Hình 2.5: Mơ hình t ch c c a Tinh Vân sau khi thay ñ i
B ng vi c t o l p các nhóm làm vi c liên phịng ban, kh năng qu n lý m i m t c a
quy trình kinh doanh theo các m c tiêu ñã ñ t ra, quy trình ho t ñ ng ho t ñ ng c a doanh
nghi p ñã tr nên thơng su t. Trong mơ hình t ch c m i, hi u qu ho t ñ ng c a nhân
viên kinh doanh ñư c ñánh giá theo l i nhu n, c a nhân viên tri n khai k thu t ñư c ñánh
giá theo ch t lư ng tri n khai và s hài lòng c a khách hàng, c a nhân viên ñ t hàng ñư c
ñánh giá theo ti n ñ ñ t hàng cũng như ch t lư ng và giá c ch ng lo i hàng ñ t. ði u này
giúp gi m th i gian trong tri n khai h p ñ ng.
Nhìn m t cách t ng th thì tr ng tâm c a tái c u trúc mơ hình t ch c t i Tinh Vân là
c u trúc l i b máy kinh doanh và cơng ngh , hình thành các trung tâm l i nhu n, m i

Doanh nghi p quy mơ l n

Hồn
Hồn
Khơng
tồn
tồn
ý ki n
Khơng
đ ng ý
đ ng ý

0

Doanh nghi p quy mơ v a
Hồn
Hồn
Khơng
tồn
tồn
ý ki n
Khơng
đ ng ý
đ ng ý

1. Thi t l p mơ hình qu n lý phi
t p trung
2. Lo i b b t các c p b c qu n lý

100

0

63

14

23

67

33

0

3. Gi m rào c n ch c năng gi a
các b ph n trong doanh nghi p
4. Thi t l p các nhóm làm vi c

100

0

0

73

14

13

83

14

3

100

0

0

58

14

28

Ngu n : Kh o sát v hi n tr ng chuy n đ i mơ hình t ch c trong các doanh nghi p
cơng ngh thông tin Vi t nam, 2009, tác gi


15

16

2.3.2.2. V nh ng nh hư ng trên khía c nh con ngư i và phong cách qu n lý khi
ti n hành chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c (đ c thù theo nhóm
làm vi c liên phịng ban)
B ng 2.3: S lư ng nhân viên và cán b qu n lý c p trung tham gia kh o sát
ðơn v tính : ngư i

S lư ng và đ i tư ng ki m sốt
Cơng ty CMC
Cơng ty Tinh Vân
A. NHÂN VIÊN
1. Nhân viên kinh doanh
70
78
2. Nhân viên l p trình
50
56
3. Nhân viên d ch v
60
66
T ng s
180
200
B. CÁN B QU N LÝ
1. Qu n lý Phòng Kinh doanh
8
8
2. Qu n lý Phịng L p trình
6
6
3. Qu n lý Phịng D ch v
6
6
T ng s
20
20
K t qu kh o sát

- V nh ng nh hư ng trên khía c nh con ngư i:
ð ti n hành ñánh giá nh ng tác đ ng trên khía c nh con ngư i khi chuy n đ i mơ
hình t ch c doanh nghi p, tác gi ñã xây d ng m t lo t các câu h i nh m ñánh giá nh ng
tác ñ ng, c m t tiêu c c và m t tích c c đ i v i ñ i ngũ nhân viên hai công ty v i các
v n đ c th sau:
• Nh ng tác đ ng tiêu c c: Gi m vai trò cá nhân; S b t ti n; S không ch c ch n;
M i quan h r c r i gi a các cá nhân v i nhau.
• Nh ng nh hư ng tích c c: Hi u bi t r ng hơn v tình hình kinh doanh; Kinh
nghi m làm vi c trong m t môi trư ng h p tác liên phòng ban; Ph m vi r ng hơn c a cơng
vi c d n đ n vi c h c h i nh ng ki n th c và k năng liên quan thu n l i hơn; Th a mãn
trong ngh nghi p đ i v i nhóm nhân viên.
B ng 2.4: K t qu ñi u tra kh o sát ñ i v i nhân viên t i công ty CMC v nh
hư ng c a vi c chuy n đ i mơ hình t ch c
ðơn v tính : %
Lĩnh v c nh hư ng
A. nh hư ng tiêu c c
1. Vai trò cá nhân
2. S không ch c ch n
3. M i quan h gi a các cá
nhân trong doanh nghi p
B. nh hư ng tích c c
1. Hi u bi t c a nhân
viên v tình hình kinh
doanh c a doanh nghi p
2. S th a mãn trong
ngh nghi p

Ngu n : Kh o sát v

Nhân viên Kinh doanh

Nhân viên L p trình
Nhân viên D ch v
ð ng Không Không ð ng Không Không ð ng Khơng Khơng
ý
đ ng ý ý ki n
ý
đ ng ý ý ki n
ý
ñ ng ý ý ki n

B ng 2.5: K t qu ñi u tra kh o sát ñ i v i nhân viên t i công ty Tinh vân v nh
hư ng c a vi c chuy n đ i mơ hình t ch c
ðơn v tính : %
Nhân viên Kinh doanh
Lĩnh v c nh
hư ng

ð ng Khơng
ý
Ý ki n

Khơng
ð ng ý

Nhân viên L p trình
Nhân viên D ch v
Không
Không
ð ng Không
ð ng Không

ð ng
ð ng
ý
Ý ki n
ý
Ý ki n
ý
ý

A. Tác ñ ng tiêu
c c
- S b t ti n trong
74
10
16
72
10
cơng vi c
B. Tác đ ng tích
c c
- Kinh nghi m làm
70
6
24
62
9
vi c trong môi
trư ng h p tác liên
phòng ban
- S hi u bi t r ng

71
6
24
72
9
v ph m vi công
vi c
- S th a mãn
64
5
31
71
5
trong ngh nghi p
Ngu n : Kh o sát v nh hư ng c a vi c chuy n ñ i mơ hình t ch

18

75

8

17

29

75

6

19

19

76

6

18

24

76

4

20

c t i Tinh vân, 2009, tác gi

ð i v i nhóm cán b qu n lý c p trung:
B ng 2.6: K t qu ñi u tra kh o sát ñ i v i cán b qu n lý t i công ty CMC v
nh hư ng c a vi c chuy n đ i mơ hình t ch c
ðơn v tính : %
Qu n lý Kinh doanh
Lĩnh v c nh hư ng

ð ng Khơng
ý
đ ng ý

Qu n lý L p trình

Qu n lý D ch v

Không ð ng Không Không ð ng Không Không
ý ki n
ý
ñ ng ý ý ki n
ý
ñ ng ý ý ki n

A. Tác đ ng tiêu c c
1. Vai trị cá nhân

79
72
64

7
5
12

14
23
24

70
70
70

14
10
10

16
20
20

75
67
66

5
6
7

20
27
27

84

5

11

71

9

20

75

7

18

64

11

25

60

10

20

75

7

18

nh hư ng c a vi c chuy n ñ i mơ hình t ch c t i CMC, 2009, tác gi

63

12

25

84

0

16

84

0

16

2. M i quan h gi a
các cá nhân trong
cơng vi c

62

0

38

67

0

33

84

0

16

62

0

38

50

0

50

83

0

17

B. Tác đ ng tích c c
- S th a mãn trong
ngh nghi p

Ngu n: Kh o sát v

nh hư ng c a vi c chuy n ñ i mơ hình t ch c t i CMC, 2009, tác gi


17

18

T ng h p và so sánh:
B ng 2.7: So sánh k t qu ñi u tra c a nhân viên v nh hư ng c a vi c chuy n
đ i mơ hình t ch c đ n s th a mãn ngh nghi p gi a hai công ty CMC và Tinh vân
ðơn v tính : %
Cơng ty CMC
Cơng ty Tinh Vân
Khơng Hồn tồn Hồn Khơng Hồn tồn
Hồn tồn
Nhân viên
có
Khơng
tồn
có
Khơng
đ ng ý
ý ki n
đ ng ý
đ ng ý ý ki n
ñ ng ý
1. Nhân viên kinh doanh

64
11
25
64
5
31
2. Nhân viên l p trình

60

10

30

71

5

24

3. Nhân viên d ch v

75

7

18

76

4

20

Ngu n : Kh o sát v
Tinh vân, 2009, tác gi

nh hư ng c a vi c chuy n đ i mơ hình t ch c t i CMC và

- V nh ng nh hư ng v phong cách qu n lý trong doanh nghi p khi chuy n ñ i:
ð ñánh giá nh ng nh hư ng v phong cách qu n lý trong doanh nghi p khi chuy n
ñ i mơ hình t ch c, tác gi đã đưa hàng lo t các câu h i xoay các v n đ sau:
• Nh ng m t tích c c :
ð y m nh m i quan h gi a h th ng qu n lý và nhân viên :
Phá b quan ni m v rào c n ch c năng, hư ng hơn ra bên ngoài:
T p trung vào khách hàng:
• Nh ng m t tiêu c c :
D t b v b c lãnh ñ o và h th ng c p b c đang có:
K t qu đi u tra thu ñư c như sau:
ð i v i nhóm cán b qu n lý c p trung t i CMC:
B ng 2.8: K t qu ñi u tra ñ i v i cán b qu n lý c p trung v nh hư ng c a
phong cách qu n lý khi chuy n đ i mơ hình t ch c t i cơng ty CMC
ðơn v tính : %
Qu n lý Kinh doanh
Hồn
Lĩnh v c nh
tồn Khơng Khơng
hư ng
ñ ng ý ki n ñ ng ý
ý

1. ð y m nh m i
75
0
25
quan h gi a h
th ng qu n lý và
nhân viên
2. T p trung vào
62
0
38
khách hàng

Ngu n: Kh o sát v

Qu n lý L p trình
Qu n lý D ch v
Hồn
Hồn
tồn Khơng Khơng
Khơng Khơng
tồn
đ ng ý ki n ñ ng ý
ý ki n ñ ng ý
ñ ng ý
ý
83
0
17
100

0
0

50

0

50

100

0

nh hư ng c a vi c chuy n ñ i mơ hình t ch c t i CMC, 2009, tác gi

0

ð i v i nhóm cán b qu n lý c p trung t i Tinh vân:
B ng 2.9: K t qu ñi u tra ñ i v i cán b qu n lý c p trung v nh hư ng c a
phong cách qu n lý khi chuy n đ i mơ hình t ch c t i cơng ty Tinh vân
ðơn v tính : %
Lĩnh v c nh
hư ng
1. Phá b quan
ni m v rào c n
ch c năng, hư ng
ra bên ngoài
2. D t b v b c
lãnh ñ o và h
th ng c p b c

đang có

Qu n lý Kinh doanh
Hồn
tồn Khơng Khơng
đ ng ý ki n ñ ng ý
ý
63
0
37

Ngu n : Kh o sát v

87

0

13

Qu n lý L p trình
Qu n lý D ch v
Hồn
Hồn
Khơng Khơng
tồn Khơng Khơng
tồn
đ ng ý ki n đ ng ý
ý ki n ñ ng ý
ñ ng ý
ý

67
0
33
83
0
17

67

0

33

83

0

17

nh hư ng c a vi c chuy n đ i mơ hình t ch c t i Tinh vân, 2009, tác gi

2.3. ðánh giá chung v q trình chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo các nhóm làm
vi c m t s doanh nghi p công ngh thông tin Vi t Nam
2.3.1. Nh n xét v quá trình chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c
liên phịng ban m t s doanh nghi p công ngh thông tin Vi t Nam
Trong q trình chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c liên phịng
ban, các doanh nghi p cơng ngh thơng tin đã th c hi n nhi u bư c ñi c th :
2.3.1.1. Xác đ nh quy trình s n xu t c t lõi và l p nên các nhóm làm vi c (đ c thù theo
nhóm làm vi c liên phịng ban)
Th c t , đ xác đ nh quy trình s n xu t c t lõi trong mơ hình t ch c theo các nhóm

làm vi c liên phịng ban, nh ng nhà lãnh đ o ln ñ t ra câu h i: Ai là khách hàng chính
c a cơng ty? Nh ng lu ng di chuy n ñ u vào và ñ u ra nào s làm tăng giá tr ? Nh ng s n
ph m ch y u nào mà khách hàng mu n công ty cung c p? C n có nh ng bư c nào ñ s n
xu t ra nh ng s n ph m đó? Vi c xác đ nh quy trình kinh doanh c t lõi s giúp h p nh t
các nhóm làm vi c, t o đi u ki n cho công vi c di n ra m t cách trơi ch y nhưng v n ki m
sốt và s làm cho các b ph n trong doanh nghi p ho t ñ ng xoay quanh m c tiêu chung.

2.3.1.2. T p trung vào khách hàng là m c tiêu l n ñ i v i m i quy trình kinh doanh
Trong mơi trư ng kinh doanh m i, tri n v ng khách hàng s cung c p c ý tư ng l n
m c tiêu cho ho t ñ ng c a doanh nghi p. Do v y, khi các doanh nghi p này chuy n đ i
sang mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c liên phòng ban, nh ng nhà lãnh ñ o doanh
nghi p - nh ng ngư i ñóng vai trò quan tr ng trong vi c t o ra m c tiêu quy trình kinh
doanh c t lõi - s nh n th c ñư c r ng m i quy trình kinh doanh c t lõi s d a theo khách
hàng bên ngoài hơn là qu n lý n i b .
2.3.1.3. Phân công ch s h u quy trình
M t bư c quan tr ng khác trong quy trình chuy n đ i sang mơ hình t ch c liên
phòng ban là giao trách nhi m rõ ràng cho ch s h u quy trình. Ch s h u quy trình có
trách nhi m qu n lý thông tin, nguyên li u, ho c ngu n l c trong doanh nghi p, trong khi
trong nhi u trư ng h p, h cũng đóng m t vai trị ch c năng đ c l p.


19
2.3.1.4. Phát hi n và gi m b t các rào c n trong quy trình
Nh m thúc đ y s thay ñ i, doanh nghi p s ph i gi m b t nh ng rào c n gi a các
phịng ban trong quy trình kinh doanh c t lõi c a mình, nh ng cu c h p nhóm hàng tu n,
do đó, cũng đư c thành l p, đi u này giúp cho thơng tin đư c chia s gi a các nhóm làm
vi c như trên m t di n ñàn.
Các bư c ñi chi n lư c c a q trình chuy n đ i mơ hình t ch c theo nhóm làm
vi c liên phịng ban đư c minh h a như hình v sau:

L p các nhóm liên phịng ban 2

Hình 2.6: Các bư c ñi chi n lư c c a quá trình chuy n đ i mơ hình t ch c theo
nhóm làm vi c liên phịng ban
2.3.2. Nh ng ưu ñi m và h n ch c a vi c chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo các nhóm
làm vi c m t s doanh nghi p công ngh thông tin Vi t Nam
2.3.2.1. V nh ng ưu ñi m
- Gi m d n nh ng rào c n ch c năng gi a các phòng ban
- Quy t ñ nh ñư c chuy n xu ng các c p th p hơn
- Năng l c ñ i ngũ nhân viên ñư c nâng cao
- T n d ng ñư c m i ngu n l c trong doanh nghi p
2.3.2.2. V nh ng m t h n ch
- Trùng l p v ch c năng và quy n h n gi a các nhóm làm vi c liên phòng ban và các
b ph n ch c năng chuyên trách
- Tâm lý c a ñ i ngũ nhân viên b nh hư ng do quá trình thay đ i mơ hình t ch c
c a doanh nghi p
Tóm l i, vi c chuy n đ i sang mơ hình t ch c m i – mơ hình t ch c theo các nhóm
làm vi c liên phịng ban đư c ví như m t cu c “ñ i ph u thu t” nh m hư ng t i m c đích
cao nh t là nâng cao hi u qu ho t ñ ng c a doanh nghi p. ð c ñi m n i b t c a mơ hình
m i này là tính t p trung, g n nh và đ c bi t có r t ít c p b c qu n lý, phù h p v i m c
tiêu c a doanh nghi p là g n gũi hơn v i nh ng thay đ i nhanh chóng c a th trư ng công
ngh thông tin.

20

CHƯƠNG 3
M T S KHUY N NGH V CHUY N ð I SANG MƠ HÌNH T CH C
THEO CÁC NHÓM LÀM VI C (ð C THÙ THEO NHĨM LÀM VI C
LIÊN PHỊNG BAN) ð I V I CÁC DOANH NGHI P CÔNG NGH
THÔNG TIN VI T NAM

3.1. CƠ H I VÀ THÁCH TH C ð I V I CÁC DOANH NGHI P CÔNG NGH THÔNG
TIN VI T NAM TRONG B I C NH M I
3.1.1. V cơ h i

3.1.1.1. Th nh t, Vi t Nam ñư c ñánh giá là m t trong nh ng th trư ng đ y ti m năng
v cơng ngh thơng tin
3.1.1.2. Th hai, quá trình h i nh p kinh t qu c t t o cơ h i cho các doanh nghi p m
r ng th trư ng nư c ngoài
3.1.1.3. Th ba, v i s xu t hi n c a các doanh nghi p hàng ñ u th gi i v công ngh
thông tin thông qua ho t ñ ng ñ u tư tr c ti p vào Vi t Nam, các doanh nghi p n i ñ a có cơ
h i h c h i nh ng kinh nghi m v cách th c t ch c và phong cách qu n lý tiên ti n
3.1.2. V nh ng thách th c
3.1.2.1. Th nh t, ph n l n các doanh nghi p công ngh thông tin Vi t Nam có quy mơ
nh , năng l c c nh tranh h n ch
3.1.2.2. Th hai, các doanh nghi p công ngh thông tin Vi t Nam s ph i ñ i m t v i các
ñ i th c nh tranh m i t nư c ngoài
3.1.2.3. Th ba, nguy cơ thi u h t nhân l c đ i v i các doanh nghi p cơng ngh thông
tin do s c hút nhân l c t các doanh nghi p nư c ngồi đ u tư vào Vi t Nam.
3.2. M T S KHUY N NGH V CHUY N ð I SANG MƠ HÌNH T CH C THEO
CÁC NHÓM LÀM VI C (ð C THÙ THEO NHĨM LÀM VI C LIÊN PHỊNG BAN) ð I
V I CÁC DOANH NGHI P CÔNG NGH THÔNG TIN VI T NAM

Vi c chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c (đ c thù theo nhóm
làm vi c liên phịng ban) m t s doanh nghi p công ngh thông tin Vi t Nam chính là s
chuy n đ i phù h p v i nhu c u th c t . Tuy nhiên, b t kỳ m t chuy n ñ i nào dù l n hay
nh v quy mô c a mơ hình t ch c đ u gây ra nh ng tác ñ ng nhi u m t, c nh ng m t
tích c c và tiêu c c. Hơn n a, không ph i b t kỳ doanh nghi p nào cũng c n ph i chuy n
ñ i mà đi u này cịn tùy thu c vào quy mơ, vào lĩnh v c ho t đ ng ch y u c a doanh
nghi p. Do v y, vi c xác ñ nh rõ quan ñi m, ñưa ra nh ng nguyên t c, xác ñ nh bư c ñi và
nh ng gi i pháp cho quá trình chuy n ñ i là h t s c c n thi t.

3.2.1. V quan ñi m
M c dù vi c chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c liên phịng ban
đã ch ng t s phù h p v i m t s doanh nghi p công ngh thông tin Vi t Nam nhưng
không ph i là s phù h p v i t t c m i doanh nghi p. Vi c chuy n đ i sang mơ hình t
ch c m i s tùy thu c vào quy mô, vào lĩnh v c ho t ñ ng c a doanh nghi p.
V i các doanh nghi p có quy mơ trung bình, lĩnh v c ho t đ ng đa d ng thì vi c hình
thành nh ng nhóm làm vi c riêng ñ tri n khai các d án mang tr n gói hay phát tri n s n
ph m m i là c n thi t. V i các doanh nghi p có quy mơ l n, chun tri n khai các d án
l n thì vi c chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo các nhóm là c n thi t. Tuy nhiên, v i
doanh nghi p có quy mơ r t l n, ho t ñ ng trên nhi u lĩnh v c đã xu t hi n xu hư ng hình
thành các cơng ty con ho t đ ng m t lĩnh v c chun bi t nào đó.
3.2.2. Nh ng ngun t c c a q trình chuy n đ i
3.2.2.1. Th nh t, chuy n ñ i ph i hư ng ñ n s phát tri n


21
3.2.2.2. Th hai, chuy n ñ i ph i ñ m b o tính h th ng
3.2.2.3. Th ba, chuy n đ i ph i đ m b o tính k th a
3.2.2.4. Th tư, chuy n ñ i ph i ñ m b o s k t h p hài hịa v l i ích

Hình 3.1: Nh ng ngun t c khi ti n hành chuy n ñ i mơ hình t ch c theo
nhóm làm vi c liên phịng ban
3.2.2.5. Th năm, chuy n đ i mơ hình t ch c ph i hư ng ñ n m c tiêu nâng cao tính
hi u qu trong ho t ñ ng c a doanh nghi p

Hình 3.2: Nguyên t c đ m b o tính hi u qu trong ho t ñ ng c a doanh nghi p
khi ti n hành chuy n đ i mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c
3.2.3. M t s nhóm gi i pháp h tr q trình chuy n đ i mơ hình t ch c theo các nhóm
làm vi c liên phịng ban đ i v i các doanh nghi p công ngh thông tin Vi t Nam
3.2.3.1. Nhóm gi i pháp v con ngư i trong doanh nghi p

- Xây d ng m t chương trình giáo d c nh n th c cho ngư i lao ñ ng trong doanh nghi p
Vi c xây d ng m t chương trình giáo d c nh n th c nh m m c đích giúp ngư i lao
đ ng thay ñ i quan ni m c a b n thân và d thích ng v i s thay ñ i v cách th c làm
vi c, phong cách qu n lý và văn hóa doanh nghi p khi doanh nghi p ti n hành chuy n đ i
mơ hình t ch c là h t s c c n thi t, nó s giúp ngư i lao đ ng có th tr nên t tin hơn
khơng ch vào kh năng đưa ra quy t đ nh, mà cịn là c vào các thành viên trong các b
ph n ch c năng khác đ nói lên nh ng v n đ khó khăn trong q trình h p tác cơng vi c.
- T o đi u ki n cho ngư i lao ñ ng tr c ti p tham gia vào q trình chuy n đ i mơ
hình t ch c c a doanh nghi p.
Nhìn chung, khi ngư i lao đ ng tham gia vào q trình chuy n đ i mơ hình t ch c c a
doanh nghi p nó khơng ch làm gi m c m giác v s b t ti n v m t h th ng m i v i nh ng
công vi c m i, mà còn t o ra m t c m giác s h u và th a mãn trong cơng vi c.
Do v y, đ chuy n t thái ñ ñ i ngh ch sang thái ñ h p tác, các nhà qu n lý trong
doanh nghi p c n t o ñi u ki n cho h tham gia, lôi kéo h vào các bư c th c hi n trong

22
q trình chuy n đ i mơ hình t ch c cũng như quá trình ra quy t ñ nh và cung c p nh ng
ngu n l c c n thi t ñ th c hi n chuy n ñ i, s là m t bư c giúp ngư i lao ñ ng hi u ñư c
m c đích và duy trì đ ng l c cho q trình chuy n đ i mơ hình t ch c c a doanh nghi p.
- Hư ng d n và khích l ngư i lao đ ng trong doanh nghi p
Gi i pháp này d a vào vi c nhà lãnh ñ o s ñưa ra nh ng hư ng d n và khích l
ngư i lao đ ng, nh ng ngư i ñang ch u nh hư ng tr c ti p t quá trình chuy n đ i mơ
hình t ch c c a doanh nghi p.
V i s hư ng d n và gi i thích c a lãnh đ o doanh nghi p, ngư i lao đ ng trong các
doanh nghi p cơng ngh thơng tin s hi u và n m rõ đư c hơn nh ng thông tin c n thi t
trong su t q trình chuy n đ i. Ngồi ra, vi c truy n ñ t quy t tâm ng h nh ng cá nhân
và b ph n tham gia tích c c vào q trình chuy n đ i mơ hình t ch c doanh nghi p cũng
s giúp các nhà lãnh đ o doanh nghi p cơng ngh thơng tin khuy n khích ngư i lao đ ng
tham gia tích c c hơn vào q trình chuy n đ i.

Hình 3.3: Nhóm gi i pháp v con ngư i trong doanh nghi p
Nói tóm l i, vi c lãnh ñ o các doanh nghi p dành th i gian vào vi c hư ng d n và
khích l ngư i lao ñ ng ñ phát tri n m t t m nhìn, cũng như chia s - phương pháp làm
vi c chung - trong m t s tương tác hai chi u s giúp ngư i lao ñ ng tr nên t tin hơn vào
nhi m v m i, và đ c bi t nó s đưa nhà qu n lý và ngư i lao ñ ng g n k t ch t ch hơn
trong quá trình làm vi c, cùng nhau ñ ñ t ñư c s th a mãn c a khách hàng.
3.2.3.2. Nhóm gi i pháp v xây d ng môi trư ng làm vi c trong doanh nghi p
ð ñ t ñư c m c đích đ ra khi ti n hành chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo các
nhóm làm vi c liên phòng ban doanh nghi p c n:
- Xây d ng m t b u khơng khí tin tư ng t i nơi làm vi c c a doanh nghi p
Xây d ng b u khơng khí tin tư ng t i nơi làm vi c là vi c làm c n thi t ñ i v i b t kỳ
m t doanh nghi p nào. ðó là m t môi trư ng làm vi c, mà trong đó:
o M i ngư i tin tư ng l n nhau
o Ngư i lãnh đ o có trách nhi m ñ i v i k t qu c a q trình chuy n đ i
o Ngư i lao đ ng có đ ng l c đ h c h i và th hi n s ti n b , cũng như có m t t m
nhìn m i.
ð th c hi n yêu c u này, các nhà lãnh ñ o c a doanh nghi p c n trao quy n cho nhân
viên c a mình, h dành nhi u th i gian hơn cho tìm hi u th c t , tìm ra nh ng s chuy n ñ i
c n thi t. Trong cách qu n lý này, h ñã b t ñ u xây d ng m t phong cách làm vi c mang
tính h tr ch khơng ph i mang tính đi u khi n.
- Xây d ng m t môi trư ng giao ti p hi u qu trong doanh nghi p
Giao ti p hi u qu có th giúp ngư i lao đ ng hi u đư c phương di n cơng vi c c a


23
h s khác gì do k t qu c a s chuy n đ i mơ hình t ch c, và s có th
th ng liên quan t i cơng vi c trong su t q trình chuy n đ i. Do v y, c
môi trư ng giao ti p hi u qu , thông qua vi c s d ng phương th c th o lu
cơng c chính đ thông báo v s v n hành c a mô hình t ch c m i, l
doanh nghi p cũng như v i ngư i lao ñ ng trong doanh nghi p.

24
tr i qua s căng
n xây d ng m t
n nhóm như m t
i ích c a nó v i

Hình 3.4: Nhóm gi i pháp v mơi trư ng làm vi c trong doanh nghi p
3.2.3.3. Nhóm gi i pháp v chia s và liên k t thông tin trong doanh nghi p
- T o ra kh năng liên k t trong doanh nghi p
o Th nh t, t o ra kh năng liên k t gi a các nhóm trong doanh nghi p
Th c t cho th y, v i nh ng bu i trao ñ i gi a các nhóm, trong vai trị là đ u t u c a
ti n trình chuy n đ i mơ hình t ch c doanh nghi p, các nhà lãnh đ o có th tìm hi u, thu
th p và cu i cùng là s t o ra ñư c m t h th ng thông tin liên k t ñ h tr hi u qu cho
quá trình chuy n ñ i ñang ñư c tri n khai.
o Th hai, t o ra kh năng liên k t gi a doanh nghi p và khách hàng
Vi c t o kh năng liên k t và quan h tương tác r ng hơn gi a các nhóm trong các doanh
nghi p v i khách hàng s giúp ngư i lao ñ ng trong các nhóm có th bi t đư c th trư ng hay
khách hàng mà doanh nghi p ñang ho t đ ng c n gì, t đó ngư i lao ñ ng trong doanh nghi p
qua nh ng kênh chia s thông tin trong các bu i làm vi c và g p g theo nhóm, có th cung
c p và tư v n thông tin cho các nhà lãnh đ o doanh nghi p đ có nh ng bư c chu n b c n
thi t hay ñi u ch nh quá trình chuy n ñ i mơ hình t ch c đi đúng hư ng.
- Xây d ng h th ng trao ñ i và ph n h i thông tin trong doanh nghi p
o Xây d ng h th ng trao đ i thơng tin
Thơng thư ng, các nhà qu n lý trong các doanh nghi p cơng ngh thơng tin Vi t Nam
có th xây d ng h th ng trao đ i thơng tin, thơng qua vi c khuy n khích t do trao đ i
thơng tin b ng nhi u cách: các bu i h p nhóm như đã đ c p, email, ho c có th quy mơ
hơn là h th ng ph n m m qu n tr thông tin doanh nghi p.
o Xây d ng h th ng ph n h i thông tin
Cách th c t o ra m t h th ng ph n h i thông tin trong doanh nghi p có th th c hi n

b ng cách hốn đ i nhân viên trong các nhóm và xác đ nh nh ng cá nhân s ch u trách
nhi m khơng chính th c trong vi c giám sát và ph n h i ý ki n v q trình chuy n đ i hay
nh ng cơng vi c c a nhóm khác.

Hình 3.5: Nhóm gi i pháp v chia s và liên k t thông tin trong doanh nghi p

K T LU N
Môi trư ng kinh t - xã h i hi n t i ñang d n t i s chuy n ñ i l n các chính sách
kinh t trong nư c và th gi i. Nh ng nhân t cơ b n nh hư ng đ n s thành cơng c a các
doanh nghi p này do v y cũng ñã thay ñ i. Nh ng t ch c truy n th ng v i nh ng kênh
liên l c dài, kho ng th i gian ki m soát h n h p, thi u nh ng ph n h i, thi u quan tâm ñ n
ch t lư ng nay s khơng có kh năng thích ng v i nh ng s thay đ i nhanh chóng nhưng
c n thi t trong th trư ng.
Nh ng s thay ñ i nhanh chóng trong ngành cơng ngh thơng tin Vi t nam, s c nh
tranh toàn c u, kỳ v ng c a khách hàng ngày càng cao, dư ng như ñã và ñang t o ra m t
k nguyên c a s thay đ i. Nhi u doanh nghi p cơng ngh thơng tin Vi t nam do v y cũng
đã th c hi n nh ng thay ñ i quan tr ng trong chi n lư c cũng như cách th c ho t ñ ng.
Nhi u c i cách v mơ hình t ch c đã đư c th c hi n t i các doanh nghi p công ngh
thơng tin Vi t Nam (đ c bi t v i doanh nghi p có quy mơ l n và trung bình), nh m nâng
cao hi u qu ki m sốt n i b và thích ng v i nh ng thay đ i c a mơi trư ng bên ngồi.
ð tài: “Nghiên c u chuy n đ i mơ hình t ch c t mơ hình làm vi c các phịng ban
đ c l p sang mơ hình nhóm làm vi c ñ i v i nh ng doanh nghi p thu c lĩnh v c công ngh
thông tin t i Vi t Nam” đã hồn thành đư c nh ng m c tiêu ñ ra trong nghiên c u và có
nh ng đóng góp sau đây:
Th nh t, h th ng hóa và làm rõ nh ng v n ñ lý lu n v chuy n ñ i mơ hình t ch c
doanh nghi p, t mơ hình làm vi c các phịng ban đ c l p sang mơ hình nhóm làm vi c liên
phịng ban.
Th hai, phân tích làm rõ th c tr ng chuy n đ i mơ hình t ch c t mơ hình làm vi c
các phịng ban đ c l p sang mơ hình nhóm làm vi c (đ c thù theo nhóm làm vi c liên
phịng ban) m t s doanh nghi p ho t ñ ng trong lĩnh v c công ngh thông tin t i Vi t

Nam là công ty CMC và công ty Tinh Vân. ð ng th i, ñ tài ñã ñi u tra, kh o sát 50 doanh
nghi p cơng ngh thơng tin có quy mơ l n và trung bình xoay quanh v n đ m c tiêu c a
vi c chuy n ñ i mơ hình t ch c doanh nghi p và nh ng nh hư ng c a vi c chuy n đ i
sang mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c liên phịng ban.
Th ba, t phân tích nh ng th i cơ, thách th c ñ i v i các doanh nghi p Vi t Nam
ho t ñ ng trong lĩnh v c công ngh thông tin, lu n án ñã ñ xu t nh ng khuy n ngh v
vi c chuy n đ i sang mơ hình t ch c theo các nhóm làm vi c liên phịng ban đ i v i các
doanh nghi p công ngh thông tin Vi t Nam trên các n i dung: Nh ng nguyên t c cơ b n
c a q trình chuy n đ i và h th ng các gi i pháp h tr trong quá trình chuy n đ i mơ
hình t ch c doanh nghi p, bao g m nhóm gi i pháp v con ngư i trong doanh nghi p;
Nhóm gi i pháp v xây d ng môi trư ng làm vi c trong doanh nghi p; và nhóm gi i pháp v chia
s và liên k t thông tin trong doanh nghi p.