CÁC NGUYÊN LÝ CỦA NHIỆT ĐỘNG LỰC
HỌC
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
Phát biểu và viết được công thức của nguyên lý I của nhiệt động lực học (NĐLH); nêu
được tên, đơn vị và quy ước về dấu của các đại lượng trong công thức.
Phát biểu được nguyên lý II của NĐLH.
2. Kĩ năng
Vận dụng được nguyên lý thứ I của NĐLH vào các đẳng quá trình của khí lý tưởng để viết
và nêu ý nghĩa vật lý của biểu thức của nguyên lý này cho từng quá trình.
Vận dụng được nguyên lý thứ I của NĐLH để giải các bài tập ra trong bài học và các bài
tập tương tự.
Nêu được ví dụ về quá trình không thuận nghịch.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên
Tranh mô tả chất khí thực hiện công.
2. Học sinh
Ôn lại bài “sự bảo tòan năng lượng trong các hiện tượng cơ và nhiệt” (bài 27, vật lý 8).
Gợi ý sử dụng CNTT
Mô phỏng quá trình chất khí thực hiện công.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
Hoạt động 1 ( phút) : Tìm hiểu về nguyên lý I của NĐLH
Họat động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Nội dung ghi chép
Đọc SGK
Viết biểu thức 33.1
Trả lời C1, C2
Nêu và phân tích về
nguyên lý I.
Nêu và phân tích quy ước
về dấu của A và Q trong
biểu thức nguyên lý I.
Hoạt động 2 ( phút) : Áp dụng nguyên lý I của NĐLH cho các quá trình biến đổi trạng
thái của chất khí.
Họat động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Nội dung ghi chép
Làm bài tập ví dụ SGK.
Có thể áp dụng cho đẳng
quá trình nào ?.
Viết biểu thức nguyên lý I
cho quá trình đẳng áp.
Quan sát hình 33.2 và
chứng minh trong quá trình
đẳng tích.
Hướng dẫn : Lực do chất
khí tác dụng có cùng độ
lớn nhưng ngược chiều với
lực ma sát.
Hướng dẫn : Có thể áp
dụng cho quá trình mà lực
do khí có tác dụng không
đổi.
Hướng dẫn ; Thể tích khí
không đổi nên khí không
thực hiện công hoặc nhận
công.
Hoạt động 3 ( phút) :Vận dụng.
Họat động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Nội dung ghi chép
Làm bài tập 4,5 SGK. Gợi ý : Áp dụng biểu thức
nguyên lý I và các quy ước
về dấu.
Hoạt động 4 ( phút) : giao nhiệm vụ về nhà
Họat động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Nội dung ghi chép
- Ghi câu hỏi và bài tập về
nhà
- Ghi những chuẩn bị cho
bài sau
- Nêu câu hỏi và bài tập về
nhà.
- Yêu cầu : HS chuẩn bị bài
sau.
Tiết 2
Hoạt động 1 ( phút) : Nhận biết quá trình thuận nghịch và không thuận nghịch.
Họat động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Nội dung ghi chép
Đọc SGK.
Nhận xét về quá trình
chuyển động của con lắc
đơn.
Lấy ví dụ về quá trình
Mô tả thí nghiệm hình
33.3.
Phát biểu quá trình thuận
nghịch.
Mô tả quá trình truyền
thuận nghịch.
Nhận xét tính thuận nghịch
trong quá trình truyền nhiệt
và quá trình chuyển hóa
giữa cơ năng và nội na7ng.
nhiệt và quá trình chuyển
hóa năng lượng.
Nêu và phân tích khái niệm
quá trình không thuận
nghịch.
Hoạt động 2 ( phút) : Tìm hiểu về nguyên lý II của NĐLH.
Họat động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Nội dung ghi chép
Đọc SGK và trình bày cách
phát biểu nguyên lý II của
Clau-di-ut.
Trả lời C3.
Đọc SGK và trình bày cách
phát biểu nguyên lý II của
Các-nô.
Trả lời C4.
Giới thiệu và phân tích
phát biểu của Clau-di-ut.
Giới thiệu và phân tích
phát biểu của Các-nô.
Nhận xét các câu hỏi.
Hoạt động 3 ( phút) :Vận dụng. Tìm hiểu về động cơ nhiệt.
Họat động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Nội dung ghi chép
Đọc SGK và trình bày về 3
bộ phận cơ bản của dộng
cơ nhiệt.
Giải thích nguyên tắc cấu
tạo và họat động của động
cơ nhiệt.
Giải thích vì sao hiệu suất
của động cơ nhiệt luôn nhỏ
hơn 100%.
Nêu và phân tích công thức
tính hiệu suất của động cơ
nhiệt.
Hướng dẫn : Dựa vào
nguyên tắc họat động của
động cơ nhiệt.
Hoạt động 4 ( phút) : giao nhiệm vụ về nhà
Họat động của học sinh Trợ giúp của giáo viên Nội dung ghi chép
- Ghi câu hỏi và bài tập về
nhà
- Ghi những chuẩn bị cho
bài sau
- Nêu câu hỏi và bài tập về
nhà.
- Yêu cầu : HS chuẩn bị bài
sau.