Giáo án vật lý lớp 10 chương trình cơ bản - Tiết 55-56 : CÁC NGUYÊN LÍ CỦA NHIỆT ĐỘNG LỰC HỌC ( Tiết 1) docx

Giáo án vật lý lớp 10 chương trình cơ bản - Tiết 55-56 :
CÁC NGUYÊN LÍ CỦA NHIỆT ĐỘNG LỰC HỌC ( Tiết
1 )
I. Mục tiêu.
1.Về kiến thức:
Phát biểu và viết được hệ thức của nguyên lý I nhiệt động
lực học (NĐLH); Nêu được tên, đơn vị và qui ước về dấu
của các đại lượng trong hệ thức.
2.Về kĩ năng:
Vận dụng được nguyên lý I NĐLH vào quá trình đẳng tích
để viết và nêu ý nghĩa vật lý của hệ thức nguyên lý này cho
từng quá trình.
Giải được các bài tập trong bài học và bài tập tương tự; nêu
được ví dụ về quá trình không thuận nghịch.
3.Thái độ: Học tập nghiêm túc, chú ý làm bài tập
II. Chuẩn bị.
HS: Ôn lại sự bảo toàn năng lượng trong các hiện tượng cơ,
nhiệt SGK.VL 8.
III. Tiến trình giảng dạy.
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ
Phát biểu định nghĩa nội năng? Nội năng của một lượng
khí lý tưởng có phụ thuộc vào thể tích hay không? Tại sao?
1. Bài mới.
Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập.
Hoạt động của giáo
viên
Hoạt động của học
sinh
Nội dung
Đặt vấn đề

-Xác định mối quan
hệ giữa 3 đại lượng
liên quan đến năng
lượng của chất khí là
nội năng, công và
nhiệt lượng. Mqh này
sẽ được thể hiện
trong 2 nguyên lý cơ
bản của NĐLH là
nguyên lí I & II. Các
- Nhận thức vấn đề
bài học
















nguyên lý này có
nhiều ứng dụng trong

đời sống và công
nghệ, đặc biệt là công
nghệ về các máy
nhiệt.


- Trình bày nội dung
nguyên lí như SGK
và rút ra biểu thức:

U A Q
  

+ Các em hãy tìm ví
dụ về quá trình mà
vật (có thể là một vật
rắn, một lượng chất
lỏng hoặc một lượng
khí…) đồng thời
nhận công và nhiệt.





Hoạt động 2: Tìm
hiểu nguyên lí I
NĐLH.

- Tìm ví dụ thực tế
và thảo luận về
những ví dụ do cả
lớp nêu ra.

- Hs dự đoán cách
việt biểu thức của
nguyên lí I NĐLH




I. Nguyên lý I nhiệt động
lực học (NĐLH)

1. Phát biểu nguyên lý.
Độ biên thiên nội năng của
vật bằng tổng công và
nhiệt lượng mà vật nhận
được.


U A Q
  





+ Hướng dẫn hs thảo

luận về các ví dụ
được nêu lên và kết
luận về ví dụ đó.

+ Phân tích ý kiến
của hs. Từ đó trình
bày qui ước về dấu
thông qua hình 33.1.
+ Các em viết biểu
thức của nguyên lý
trong các trường hợp
sau:
* Vật nhận công và
tỏa nhiệt;
* Vật nhận nhiệt và
thực hiện công;
* Vật đồng thời thực
hiện công và truyền
trong các trường hợp
khác với trường hợp
vật đồng thời nhận
công và nhiệt





- Hs viết biểu thức
của nguyên lí I và
thảo luận về các biểu

thức do các bạn viết
trong các trường
hợp.



* Quy ước về dấu của
nhiệt lượng và công:
Q > 0: Vật nhận nhiệt
lượng;
Q < 0: Vật truyền nhiệt
lượng;
A > 0: Vật nhận công;
A < 0: Vật thực hiện công;









nhiệt;
- Cho hs làm bài tập
VD SGK;
- Các em trả lời C1,
C2; điều khiển hs
thảo luận.

- Chúng ta sẽ vận
dụng nguyên lý I
NĐLH vào một quá
trình đơn giản nhất là
quá trình đẳng tích.
- Giả sử có một
lượng khí không đổi
đựng trong 1 xilanh
có pittông. Người ta
đun nóng từ từ chất
khí và giữ cho pittông
không chuyển dời.
- Làm BT ví dụ
SGK, theo dõi gv
sửa bài.
- Trả lời các câu hỏi
C1, 2; thảo luận về
các câu trả lời của
bạn.
Hoạt động 3: Vận
dụng nguyên lí I
vào quá trình đẳng
tích.
- Theo dõi hình vẽ
của gv để tìm hiểu
quá trình và viết biểu
thức của nguyên lý I
cho quá trình này.

2. Vận dụng.
Vận dụng vào quá trình
đẳng tích;

U Q
 


- Hãy viết biểu thức
của nguyên lý I cho
quá trình này.
- Theo dõi hs viết
biểu thức. Chọn một
số biểu thức ghi lên
bảng, yêu cầu các em
nhận xét.

- Viết biểu thức lên
bảng khi được gv

yêu cầu, thảo luận về
các biểu thức của
bạn.
- Viết biểu thức của
nguyên lí I cho quá
trình đẳng áp và thảo
luận về cách viết
biểu thức này.

4.Củng cố, vận dụng
- Nêu trọng tâm kiến thức của bài
- Các em hãy trả lời các câu hỏi phía sau bài học.và một
số bài tập vận dụng nguyên lý I.
5.Dặn dò:
- Về nhà học bài, làm BT chuẩn bị bài tiếp theo.