Giáo án hóa học lớp 11 nâng cao - Bài 49: LUYỆN TẬP SO SÁNH ĐẶC ĐIỂM CẤU TRÚC VÀ TÍNH CHẤT CỦA HIDROCACBON THƠM VỚI HIDROCACBON NO VÀ KHÔNG NO doc

Giáo án hóa học lớp 11 nâng cao - Bài 49:
LUYỆN TẬP
SO SÁNH ĐẶC ĐIỂM CẤU TRÚC VÀ TÍNH
CHẤT CỦA HIDROCACBON THƠM VỚI
1-Kiến thức: Học sinh biết :
_Sự giống nhau và khác nhau về tính chất hoá
học giữa hidrocacbon thơm , hidrocacbon no và
hidrocacbon không no.
HIDROCACBON NO VÀ KHÔNG NO

I-MỤC TIÊU BÀI HỌC:
Học sinh hiểu:
_Mối liên quan giữa cấu trúc và tính chất đặc trưng
của hidrocacbon thơm , hidrocacbon no và
hidrocacbon không no.
2-Kỹ năng :Viết phương trình phản ứng minh
hoạ tính chất của các hidrocacbon.
3-Thái độ :
4-Trọng tâm:
II- PHƯƠNG PHÁP:
Hoạt động nhóm , thảo luận , trao đổi , nêu vấn
đề.
III-CHUẨN BỊ:
Giáo viên : bảng hệ thống kiến thức cần nhớ về 3
loại hidrocacbon: hidrocacbon thơm , hidrocacbon
no , hidrocacbon không no.
IV-THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG:
1-Kiểm tra bài cũ :Trắc nghiệm
Câu 1:Cho các câu sau:
a) Dầu mỏ là hỗn hợp các hidrocacbon khác
nhau.

b) Khí thiên nhiên và khí mỏ dầu có thành phần
các chất tương tự nhau.
nhưng khác nhau về hàm lượng của từng
chất.
c) Chưng cất thường chỉ có thể tách được dầu mỏ
thành các phân đoạn dầu mỏ
(là hỗn hợp các hidrocacbon) có nhiệt độ sôi
gần nhau
d) Chưng cất thường có thể tách được dầu mỏ
thành các phân đoạn
chứa các hidrocacbon riêng biệt.
Những câu sai là: A , B ,C hay D ?
A. a , b , c. B.d. C.a ,b , d
D.b,d.

Đáp án : B.d

Câu 2: Dầu mỏ khai thác ở thềm lục địa phía Nam
có đặc điểm là nhiều
n-ankan mạch dàivà hàm lượng S rất thấp.
Các nhận định sau đúng hay sai:
A.Dễ vận chuyển theo đường ống.
B.Chưng cất phân đoạn sẽ thu được xăng chất
lượng cao
C.Crăckinh nhiệt sẽ thu được xăng chất lượng
cao.
D.Làm nguyên liệu cho crăckinh , rifominh tốt vì
chứa ít lưu huỳnh.

Đáp án :

Câu sai : A , B , C Câu đúng:D
Câu 3: Có thể coi rifominh là một trường hợp riêng
của quá trình crăckinh được không?Tại sao?Cho ví
dụ
Trả lời: không được ( dựa vào khái niệm SGK
giải thích).

Nội dung bài luyện tập : A.KIẾN THỨC CẦN
NHỚ



Hoạt
động của
thầy
Hoạt động của trò
Hoạt động
1:
_Giáo
viên chia
làm 3
nhóm,
mỗi nhóm
hệ thống
kiến thức
1 loại
hidrocacb
on.

_Giáo

viên cho
các nhóm
thảo luận.


_Giáo
viên cho
m
ỗi nhóm

Đặc
điểm
cấu trúc
và
khảnăng
phản
ứng






Phản
ứng
thế

Hidrocacbon
thơm
Có vòng
benzen.
_Sáu
nguyên tử C
sp
2
(benzen)
liên kết
thành 1 lục
giác đều, 6
electron p
hệ liên hợp
  bền
hơn các liên
kết  riêng
rẽ.
_Aren dễ thế
, khó cộng ,
bền vững
với chất oxi
hoá
_Khi có sắt ,
Hidrocacbon
no
Chỉ có C :
sp
3
 liên

kết  bền
vững trơ
ở điều kiện
thường.
_Không có
trung tâm
phản ứng
phản ứng
thường tạo
ra hỗn hợp
nhiều sản
phẩm


_Khi chiếu
sáng , hoặc
đun nóng:
Clo th
ế cho
Hidrocacbon
không no
Có C : lai
hoá sp
liên k
ho
ặc C lai
hoá sp
liên k
_Trung tâm
ph

ản ứng :
là nh
liên k
kém b
v
ững.
_Ph
c
ộng l
ứng đặc
trưng
guyên t
nhóm

C
th
ể bị thế
Hoạt động 2: B.BÀI TẬP
_Giáo viên : cho
học sinh làm bài
tập số 1 .
Bài tập trắc nghiệm
Giao cho các
nhóm thảo luận,
đưa ra câu trả
lời đúng nhất.
Đáp án : liên kết

tương đối trơ
hidrocacbon no

,
trung tâm phản ứng
halogen hoá,
nitrohoá,
hỗn hợp

1/198:
Hãy điền những cụm từ
thích hợp vào các chỗ trống
trong các câu sau:
a) Phân tử hidrocacbon no
chỉ có các ……… bền
vững ,vì thế chúng ………
ở điều kiện thường. Trong
phân tử ……… không có
………… đặc biệt nào ,
nên khi tham gia phản ứng
thế , ……… , ………… ,
thì thường tạo ra …………
sản phẩm
2/198 :

-Học sinh :làm bài tập theo



-Giáo viên :cho học
sinh làm bài tập số
2/198
Hãy viết phương

trình phản ứng
của toluen
và naphtalen lần
lượt với Cl
2
,
Br
2
,HNO
3
, nêu
rõ đk phản ứng và
qui tắc chi phối
hướng ph-ứng .
_Phản ứng của
toluen:

nhóm dưới sự hướng
dẫn của giáo viên ,sau đó
cử đại diện lên bảng

Bài
giải
Phản ứng của Naphtalen :
Với Br
2
và HNO
3

+
Br
2
CH
3
COOH
(dm)
B
r
+

H
B

+
HNO
3
H
2
SO
4
N
O
2
H
2

+

H
2
C

-

H
+

Cl
2
as
CH
2
Cl
+
H
C
Benzyl clorua
_Dùng xúc tác Fe ,
phản ứng thế vào
vòng benzen.

CH
3
+
Br
2
Fe

C
H
3
Br
+
(o -bromtolue
n
CH
3
Br
+

H
(p -bromtoluen
)
_Với HNO
3
: phản
ứng thế xảy ra
tương tự với brôm ở
vị trí ortho , para








4/198

Hãy dùng phương pháp
hoá học phân biệt các
chất trong mỗi nhóm sau
:
a-Toluen,hept-en và
heptan.
b-Etylbenzen ,
vinylbenzen
vàvinylaxetilen.
Giải

-Giáo viên:
hướng dẫn học
sinh phương pháp
làm bài nhận biết:
thuốc thử
,hiện tượng ,
phương trình
a-Dùng dung
dịch KMnO
4

b- Dùng dung
dịch KMnO
4
(giáo
viên hướng dẫn)
-Vinylbenzen và
vinylaxetilen làm
mất màu dd

KMnO
4
ở điều
a- Dùng dd KMnO
4

-Hept-en làm màu dd
KMnO
4
ở đk thường.
-Toluen làm mất màu dd
KMnO
4
khi đun nóng.
-Heptan không làm mất
màu dd KMnO
4
.
(Học sinh viết phương
trình giải thích )

b-(Học sinh làm theo sự
hướng dẫn của giáo viên)


5/198
Dầu mỏ hiện ta đang khai
thác được chứa rất ít
kiện thường
(học sinh viết

phương trình phản
ứng giải thích)
-Etylbenzen không
làm mất màu dd
KMnO
4

ở điều kiện thường.
Sau đó dùng
dung dịch
AgNO
3
/NH
3
,chỉ
có
vinylaxetilen tạo
kết tủa.
( Học sinh viết
phương trình để
giải thích )

Benzen.Em chọn phương
án sản xuất benzen nào
dưới đây, vì sao?Viết các
phương trình hoá học
củaphản ứng xảy ra :
a-CH
4

1500c
C
2
H
2
xt
, t
C
6
H
6


b-Ankan C
6
– C
7
rifominh

C
6
H
6
+CH
3
C
6
H

5



chưng cất phân đoạn
C
6
H
6


CH
3
C
6
H
5






-Giáo viên :
( hướng dẫn học
sinh chọn phương
án nào phù
hợp với thực tế )
Giải:
Chọn phương

án b- vì ankan có
nhiều trong
dầu mỏ
Phương trình
phản ứng :

C
7
H
16

t,xt

CH
3
-C
6
H
5
+ 4H
2








DẶN DÒ: Chuẩn bị

bài “ THỰC HÀNH
“ tiết sau.