Giáo án hóa học lớp 11 nâng cao - Bài 27. PHÂN TÍCH NGUYÊN TỐ pdf

Giáo án hóa học lớp 11 nâng cao - Bài 27.
PHÂN TÍCH NGUYÊN TỐ

I - Mục tiêu bài học
1. Về kiến thức
 HS biết :Nguyên tắc phân tích định tính và
định lượng nguyên tố.
 Cách tính hàm lượng phần trăm nguyên tố từ
kết qủa phân tích.
2. Về kĩ năng
Rèn luyện kĩ năng tính hàm lượng % nguyên tố
từ kết quả phân tích
II - Chuẩn bị
 Dụng cụ : ống nghiệm, giá đỡ, phễu thuỷ tinh,
capsun, giấy lọc, ống dẫn khí như hình 55,
56 SGK
 Hoá chất : Glucozơ, CuSO
4
(khan), dung dịch
Ca(OH)
2
, dung dịch AgNO
3
, CHCl
3
.
III - Tổ chức hoạt động dạy học
Hoạt động
của GV &
HS
Nội dung

Hoạt động 1

GV làm thí
nghiệm phân
tích glucozơ
: Trộn kĩ
khoảng 2 g
glucozơ với
2 g bột CuO
cho vào đáy
ống nghiệm.
Đưa nhúm
bông có tẩm
I  Phân tích định tính
 Phân tích định tính nguyên tố nhằm
xác định các nguyên tố có mặt trong
hợp chất hữu cơ.
1. Xác định cacbon và hiđro
Glucozơ
o
CuO
t


CO
2
+ H
2
O
Nhận CO

2
: CO
2
+ Ca(OH)
2

CaCO
3
+ H
2
O
vẩn đục
Nhận ra H
2
O : CuSO
4
+ 5H
2
O 
CuSO
4
khan
vào khoảng
1/3 ống
nghiệm (kể
từ miệng ống
nghiệm).Lắp
ống nghiệm
lên giá đỡ
(chú ý để

ống nghiệm
nằm ngang
miệng ống
nghiệm hơi
chúc
xuống).Đun
nóng cẩn
thận phần
hỗn hợp
glucozơ và
CuSO
4
.5H
2
O
trắng xanh

Kết luận : Trong thành phần của
đường kính có nguyên tố C và H.
2. Xác định nitơ
Thí dụ :
C
x
H
y
N
t
O
z

o
2 4
H SO ,t

(NH
4
)
2
SO
4

+
(NH
4
)
2
SO
4
+2NaOH
o
t

Na
2
SO
4
+
2H
2
O + NH

3

3. Xác định halogen
Khi đốt, hợp chất hữu cơ chứa clo bị
phân huỷ, clo tách ra dưới dạng HCl
và được nhận biết bằng bạc nitrat :
(C, H, O, Cl)  CO
2
+ H
2
O + HCl
AgNO
3
+ HCl  AgCl  + HNO
3

CuO. Hướng
dẫn HS quan
sát hiện
tượng, nhận
xét hiện
tượng rút ra
kết luận.
Hoạt động 2

HS nghiên
cứu SGK rút
ra kết luận
phương pháp
xác định sự

có mặt của
nitơ trong
hợp chất hữu
cơ.
Hoạt động 3

AgCl bám trên thành phễu có thể được
hoà tan bằng dung dịch NH
3
.
II  Phân tích định lượng
1. Định lượng cacbon, hiđro:
Biến thiên khối lượng
2
CO
m bình (2) bị
hấp thụ.
 A : Chất hữu cơ.
 Cu : Cung cấp oxi hoá
 Bình 1 : Hấp thụ H
2
O
 Bình 2 : Hấp thụ CO
2

Dòng khí O
2
dùng đuổi hết không khí
trong thiết bị.
2. Định lượng nitơ

Rút ra nhận xét về phương pháp phân
tích định lượng nitơ : Phương pháp thể
tích.
3. Định lượng các nguyên tố khác
Ph©n tÝch
®Þnh tÝnh
ChÊt h÷u c¬
A


Ph©n tÝch
g
®Þnh lîng
ChÊt h÷u c¬
m


GV làm thí
nghiệm xác
định halogen
: Lấy 1 phễu
thuỷ tinh có
tráng dung
dịch
AgNO
3
.Giấy
lọc có tẩm
CHCl
3

được
đốt trong
capsun
Đưa phễu
thuỷ tinh
chụp lên
phía trên
ngọn lửa
(xem hình
 Định lượng halogen : Chuyển
halogen thành HX, định lượng dưới
dạng AgX (X = Cl, Br).
 Phân tích định tính :
2
Ca(OH)
2
CO
 
: kết luận
có C
4
CuSO
2 4 2
khan
H O CuSO .5.H O
 màu
xanh : kết luận có H
o
OH
4 3

t
NH NH


 mùi khai :
kết luận có N
3
AgNO
X


 : kết luận
có X (Halogen).
 Phân tích định lượng :
2 4
2
H SO
2 H O H
H O m m

 
2
ddOH
2 CO C
CO m m

 
N
2
: đo thể tích ở đktc

5.6
SGK).HS
nhận xét
hiện tượng,
giải thích rút
ra phương
pháp xác
định sự có
mặt của
halogen
trong hợp
chất hữu cơ.
Hoạt động 4

HS quan sát
sơ đồ phân
tích định
lượng C, H
(hình 5.1)
Ag
X
HX AgX m


 
SO
2
 m
S

m
O
: m
A
 (m
C
+ m
H
+ m
X
+ m
S
)
tìm hiểu vai
trò của các
chất trong
các thiết bị,
thứ tự lắp đặt
các thiết bị :
Hoạt động 5

HS nghiên
cứu sơ đồ
phân tích
định lượng
nitơ trong
SGK :
Hoạt động 6

Dưới sự

hướng dẫn
của GV HS
nghiên cứu
SGK, rút ra
nhận xét :
Định lượng
lưu huỳnh :
Chuyển
thành SO
2

hoặc muối
sunfua rồi
định lượng.
 Định
lượng oxi :
m
O
= m
A

m
C
 m
H

m
S

Hoạt động

Hvận dụng
bài học để
xác hàm
lư
ợng % của
C, H, N, O ở
hợp chất A.
Đáp số :
%C =
77,34% ;
%H = 7,64%
;%N = 1,48 ;
%O =
13,34%
Hoạt động 8

Củng cố :
GV có thể
củng cố bài
bằng sơ đồ
sau :

IV- Củng cố bài học
Bài tập về nhà /SGK