Bài giảng bệnh lý học thú y : Phân loại viêm part 3 pps

 c.Viêm mủ ( inflammatio purulenta)c.Viêm mủ ( inflammatio purulenta)
Viêm mủ là quá trình viêm trong đó mủ là thành Viêm mủ là quá trình viêm trong đó mủ là thành
phần chính của dịch rỉ viêm. Sự hình thành mủ phần chính của dịch rỉ viêm. Sự hình thành mủ
là một quá trình đòi hỏi phải có bạch cầu đa là một quá trình đòi hỏi phải có bạch cầu đa
nhân trung tính, các enzim phân huỷ protit và tổ nhân trung tính, các enzim phân huỷ protit và tổ
chức bị hoại tử. Như vậy riêng sự có mặt của chức bị hoại tử. Như vậy riêng sự có mặt của
bạch cầu đa nhân trung tính chưa thể coi là mủ, bạch cầu đa nhân trung tính chưa thể coi là mủ,
nhưng nếu chúng xuất hiện với số lượng lớn nhưng nếu chúng xuất hiện với số lượng lớn
trong một thời gian dài thì mủ cũng được hình trong một thời gian dài thì mủ cũng được hình
thành. Như vậy trong thành phần mủ gồm bạch thành. Như vậy trong thành phần mủ gồm bạch
cầu đa nhân trung tính sống hoặc chết, kết hợp cầu đa nhân trung tính sống hoặc chết, kết hợp
với thành phần tế bào tổ chức hoại tử; một số với thành phần tế bào tổ chức hoại tử; một số
thành phần khác của máu như huyết thanh, tơ thành phần khác của máu như huyết thanh, tơ
huyết và một số tế bào khác…huyết và một số tế bào khác…
 Trạng thái có mủ rất khác nhau, phụ thuộc Trạng thái có mủ rất khác nhau, phụ thuộc
vào nguyên nhân và điều kiện hình thành. vào nguyên nhân và điều kiện hình thành.
 Mủ lỏng do Streptococcus, sền sệt do Mủ lỏng do Streptococcus, sền sệt do
Glucococcus. Màu sắc cũng rất phức tạp Glucococcus. Màu sắc cũng rất phức tạp
thường có màu trắng sữa, trắng xám, màu thường có màu trắng sữa, trắng xám, màu
vàng do Staphylococcus, hoặc vàng xanh do vàng do Staphylococcus, hoặc vàng xanh do
Pneumococcus, nếu lẫn máu sẽ có màu đỏ Pneumococcus, nếu lẫn máu sẽ có màu đỏ
nâu hay nâu sẫm, khi có vi khuẩn sinh hơi nâu hay nâu sẫm, khi có vi khuẩn sinh hơi
yếm khí phát triển mủ sẽ có màu xanh đen yếm khí phát triển mủ sẽ có màu xanh đen
rất bẩn, do sunfua sắt tạo nên.rất bẩn, do sunfua sắt tạo nên.
 Nguyên nhân gây viêm mủ rất nhiều như: Nguyên nhân gây viêm mủ rất nhiều như:
trực khuẩn sinh mủ Corynebacterium trực khuẩn sinh mủ Corynebacterium
pyogenes, Staphylococcus aureus, pyogenes, Staphylococcus aureus,
Streptococcus…Streptococcus…
 Một số vi khuẩn gây viêm hạt truyền nhiễm cũng Một số vi khuẩn gây viêm hạt truyền nhiễm cũng
có thể xuất hiện mủ quanh vi khuẩn như có thể xuất hiện mủ quanh vi khuẩn như
actinomycose, blastomycese, thời kì đầu của viêm actinomycose, blastomycese, thời kì đầu của viêm

lao, nhất là viêm màng não lao cũng có viêm mủ. lao, nhất là viêm màng não lao cũng có viêm mủ.
Một số vi khuẩn vốn không gây viêm mủ nhưng do Một số vi khuẩn vốn không gây viêm mủ nhưng do
thay đổi độc lực hay sức đề kháng mà sau này có thay đổi độc lực hay sức đề kháng mà sau này có
thể hấp dẫn bạch cầu đa nhân trung tính đến thể hấp dẫn bạch cầu đa nhân trung tính đến
nhiều, gây mủ như vi khuẩn nhiệt thán v.v.nhiều, gây mủ như vi khuẩn nhiệt thán v.v.
 Một số hoá chất như dầu ba đậu, tinh dầu thông Một số hoá chất như dầu ba đậu, tinh dầu thông
cũng gây viêm mủ.cũng gây viêm mủ.
 Viêm mủ cataViêm mủ cata: Xảy ra ở niêm mạc như đường hô : Xảy ra ở niêm mạc như đường hô
hấp, đường niệu sinh dục. Ví dụ: viêm mủ cata nội hấp, đường niệu sinh dục. Ví dụ: viêm mủ cata nội
mạc tử cung trong bệnh xảy thai truyền nhiễm mạc tử cung trong bệnh xảy thai truyền nhiễm
hoặc do các nguyên nhân khác. hoặc do các nguyên nhân khác.

Viêm tấy mủViêm tấy mủ:: là quá trình viêm xảy ra trong mô là quá trình viêm xảy ra trong mô
liên kết thưa, điển hình nhất là TCLK dưới da liên kết thưa, điển hình nhất là TCLK dưới da
hay kẽ cơ. Đặc điểm của loại viêm này là mủ hay kẽ cơ. Đặc điểm của loại viêm này là mủ
lan đi rất nhanh, rộng, không có ranh giới rõ lan đi rất nhanh, rộng, không có ranh giới rõ
ràng với tổ chức xung quanh, do một số vi ràng với tổ chức xung quanh, do một số vi
khuẩn như Streptococcus sản sinh ra enzim khuẩn như Streptococcus sản sinh ra enzim
hyaluronidaza có tác dụng thuỷ phân axit hyaluronidaza có tác dụng thuỷ phân axit
Hyaluronilic Hyaluronilic một thành phần cấu tạo quan một thành phần cấu tạo quan
trọng của mô bào, làm cho chất cơ bản chuyển trọng của mô bào, làm cho chất cơ bản chuyển
từ dạng đông sang dạng lỏng. Ngoài ra một số từ dạng đông sang dạng lỏng. Ngoài ra một số
vi khuẩn như Streptococcus còn sản sinh ra vi khuẩn như Streptococcus còn sản sinh ra
enzim Streptokinaza có tác dụng làm tan tơ enzim Streptokinaza có tác dụng làm tan tơ
huyết, tạo điều kiện làm tan vi khuẩn cũng như huyết, tạo điều kiện làm tan vi khuẩn cũng như
các sản phẩm viêm (nhất là mủ) dễ lan trong tổ các sản phẩm viêm (nhất là mủ) dễ lan trong tổ
chức.chức.

Viêm mủ bọcViêm mủ bọc (abces) (abces) là viêm mủ tạo thành các là viêm mủ tạo thành các
túi nắm sâu trong các cơ quan đặc chắc (gan, cơ, túi nắm sâu trong các cơ quan đặc chắc (gan, cơ,

phổi v.v ), còn gọi là túi mủ.phổi v.v ), còn gọi là túi mủ.

Túi mủ được bao bọc một màng xơ chắc, có nhiều Túi mủ được bao bọc một màng xơ chắc, có nhiều
huyết quản tân tạo, nguyên bào sợi, BCĐNTT, huyết quản tân tạo, nguyên bào sợi, BCĐNTT,
ĐTB, và limphô bào; các mao mạch liên tục cung ĐTB, và limphô bào; các mao mạch liên tục cung
cấp các BCĐNTT để biến thành tế bào mủ nên cấp các BCĐNTT để biến thành tế bào mủ nên
được gọi là màng sinh mủ (membrana pyogenica). được gọi là màng sinh mủ (membrana pyogenica).
Bọc mủ có thể lớn dần, lượng mủ ngày càng Bọc mủ có thể lớn dần, lượng mủ ngày càng
nhiều, làm cho áp lực mủ tăng lên, làm rách màng nhiều, làm cho áp lực mủ tăng lên, làm rách màng
sinh mủ, mủ thoát ra để lại một vết loét (ulcus)sinh mủ, mủ thoát ra để lại một vết loét (ulcus) Mủ Mủ
có thể chảy vào các xoang cơ thể, chảy vào lòng có thể chảy vào các xoang cơ thể, chảy vào lòng
mạch theo dòng máu gây huyết nhiễm mủ. Đường mạch theo dòng máu gây huyết nhiễm mủ. Đường
thoát mủ sẽ tổ chức hoá và mủ theo đó chảy liên thoát mủ sẽ tổ chức hoá và mủ theo đó chảy liên
tục ra ngoài tạo thành lỗ dò (fistula). tục ra ngoài tạo thành lỗ dò (fistula).