Bài giảng bệnh lý học thú y : Khái niệm cơ bản part 3 ppt

Nền văn minh Hy lạp Nền văn minh Hy lạp La mã cổ cũng có nhiều La mã cổ cũng có nhiều
nhà bác học nổi tiếng trong lĩnh vực y học. nhà bác học nổi tiếng trong lĩnh vực y học.
Hypocratus (460Hypocratus (460 377 tr.cn) xây dựng thuyết 377 tr.cn) xây dựng thuyết
thể dịch cho rằng chức năng của cơ thể do thể dịch cho rằng chức năng của cơ thể do
hoạt động cân bằng của 4 loại dịch là: Đỏ do hoạt động cân bằng của 4 loại dịch là: Đỏ do
máu của tim tiết ra và biểu hiện tính nóng; Đen máu của tim tiết ra và biểu hiện tính nóng; Đen
do máu của lách quyết định biểu hiện tính ẩm; do máu của lách quyết định biểu hiện tính ẩm;
Mật Vàng ở gan biểu hiện tính khô và dịch Mật Vàng ở gan biểu hiện tính khô và dịch
Trắng ở não biểu hiện tính lạnh. Từ đó rút ra Trắng ở não biểu hiện tính lạnh. Từ đó rút ra
nguyên lý điều trị bệnh là phục hồi lại sự cân nguyên lý điều trị bệnh là phục hồi lại sự cân
bằng nhờ các toa thuốc mát hay thuốc nóng. bằng nhờ các toa thuốc mát hay thuốc nóng.
Đây chính là những cơ sở lâm sàng đầu tiên Đây chính là những cơ sở lâm sàng đầu tiên
trong y học.trong y học.
Thời kỳ trung cổThời kỳ trung cổ
Từ thế kỷ thứ 4 đến thế kỷ Từ thế kỷ thứ 4 đến thế kỷ
12, khoa học nói chung hầu như không phát 12, khoa học nói chung hầu như không phát
triển. Đó là một thời kỳ trì trệ, tôn giáo và triển. Đó là một thời kỳ trì trệ, tôn giáo và
phong kiến đã kìm hãm mọi phát triển khoa phong kiến đã kìm hãm mọi phát triển khoa
học. Y học nằm trong tay các thày dòng, cha học. Y học nằm trong tay các thày dòng, cha
cố,… Nhà thờ thiên chúa giáo cho rằng bệnh cố,… Nhà thờ thiên chúa giáo cho rằng bệnh
tật là sự trừng phạt của đấng tối cao đối với tật là sự trừng phạt của đấng tối cao đối với
những tội lỗi mà con người và chúng sinh đã những tội lỗi mà con người và chúng sinh đã
mắc phải, muốn khỏi bệnh thì phải cầu nguyện mắc phải, muốn khỏi bệnh thì phải cầu nguyện
cho đức chúa buông tha.cho đức chúa buông tha.

Thời kỳ phục hưngThời kỳ phục hưng
: Cuối thời kỳ trung cổ : Cuối thời kỳ trung cổ
nhiều nhà khoa học đã dũng cảm NCKH nên Y nhiều nhà khoa học đã dũng cảm NCKH nên Y
học có nhiều tiến bộ vượt bậc, năm 1543 Andre học có nhiều tiến bộ vượt bậc, năm 1543 Andre
Vesale, người Bỉ đã xuất bản quyển sách " Cấu Vesale, người Bỉ đã xuất bản quyển sách " Cấu
trúc cơ thể người“ trúc cơ thể người“ đặt nền móng cho các môn đặt nền móng cho các môn

hình thái học.hình thái học.
 Năm 1616, William Harvey đã phát minh ra Năm 1616, William Harvey đã phát minh ra
tuần hoàn của máu. Harvey cho rằng cơ thể bị tuần hoàn của máu. Harvey cho rằng cơ thể bị
bệnh là khi bộ máy sinh vật bị hư hỏng giống bệnh là khi bộ máy sinh vật bị hư hỏng giống
như máy hết nhiên liệu hoặc các bánh răng như máy hết nhiên liệu hoặc các bánh răng
mòn, gãy…mòn, gãy…
 Sylvius nghiên cứu các dịch lại cho rằng bệnh Sylvius nghiên cứu các dịch lại cho rằng bệnh
tật là do rối loạn hoá học trong cơ thể.tật là do rối loạn hoá học trong cơ thể.

Đến thế kỷ 18 Đến thế kỷ 18

19: 19:
Kính hiển vi đã ra đời và Kính hiển vi đã ra đời và
ngày càng hoàn thiện, thuốc nhuộm TB cũng ngày càng hoàn thiện, thuốc nhuộm TB cũng
được sử dụng rộng rãi trong NC hình thái vi được sử dụng rộng rãi trong NC hình thái vi
thể, do đó nảy nở khái niệm giải phẫu cục bộ thể, do đó nảy nở khái niệm giải phẫu cục bộ
về bệnh, NC về bệnh cảnh lâm sàng được so về bệnh, NC về bệnh cảnh lâm sàng được so
sánh với tổn thương thấy được khi mổ khám sánh với tổn thương thấy được khi mổ khám
xác chết.xác chết.
 Wirchov đã cho rằng nguyên nhân của bệnh là Wirchov đã cho rằng nguyên nhân của bệnh là
do TTTB: bệnh sẽ chỉ xuất hiện tại các chỗ mà do TTTB: bệnh sẽ chỉ xuất hiện tại các chỗ mà
tác nhân gây bệnh làm TTTB, theo ông thì tác nhân gây bệnh làm TTTB, theo ông thì
không phải toàn bộ cơ thể phản ứng với các không phải toàn bộ cơ thể phản ứng với các
yếu tố gây bệnh mà chỉ cục bộ các nhóm TB yếu tố gây bệnh mà chỉ cục bộ các nhóm TB
tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh. Quan niệm tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh. Quan niệm
này coi cơ thể đa bào chỉ là sự liên kết đơn này coi cơ thể đa bào chỉ là sự liên kết đơn
thuần chứ không phải là một khối thống nhất thuần chứ không phải là một khối thống nhất
toàn vẹn.toàn vẹn.
 Clot Becna (1865) nêu lên mối quan hệ khăng Clot Becna (1865) nêu lên mối quan hệ khăng
khít giữa nội môi và ngoại môi. Ngoại môi luôn khít giữa nội môi và ngoại môi. Ngoại môi luôn

luôn thay đổi nên để giữ cho nội môi không luôn thay đổi nên để giữ cho nội môi không
thay đổi, cơ thể sống phải có hàng loạt các thay đổi, cơ thể sống phải có hàng loạt các
chức năng bảo vệ và điều hoà, bệnh và chết chức năng bảo vệ và điều hoà, bệnh và chết
chỉ là sự tan vỡ hoặc rối loạn cơ chế điều hoà chỉ là sự tan vỡ hoặc rối loạn cơ chế điều hoà
đó.đó.
 Đến nửa sau của thế kỷ 19, nhờ những đóng Đến nửa sau của thế kỷ 19, nhờ những đóng
góp to lớn của Pasteur (1821góp to lớn của Pasteur (1821 1895), Koch 1895), Koch
(1843 (1843 1900), Metnhicop, Eclich (1854 1900), Metnhicop, Eclich (1854
1915), 1915),
tìm ra vai trò gây bệnh của nhiều loại vi sinh tìm ra vai trò gây bệnh của nhiều loại vi sinh
vật.vật.