Giáo án hóa học lớp 10 nâng cao - Bài 2 (tiết 4) HẠT NHÂN NGUYÊN TỪ - NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC potx

Giáo án hóa học lớp 10 nâng cao - Bài 2 (tiết 4)
HẠT NHÂN NGUYÊN TỪ - NGUYÊN TỐ HOÁ HỌC
(Sách giáo khoa Hoá học 10 nâng cao)
A- MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1) Kiến thức
Hiểu được:
- Sự liên quan giữa diện tích hạt nhân, số p và số e, số
khối và số đơn vị diện tích hạt nhân và nơtron.
- Khái niệm nguyên tố hoá học.
+ Số hiệu nguyên tử (Z) bằng số đơn vị diện tích hạt
nhân và bằng số electron có trong nguyên tử.
+ Kí hiệu nguyên tử: X. X là kí hiệu hoá học của
nguyên tố, số khối (A) là tổng số hạt proton và số hạt
nơtron.
2) Kĩ năng
- Xác định được số electron, số proton khi biết kí hiệu
nguyên tử và số khối của nguyên tử và ngược lại.
B- CHUẨN BỊ
HS: nắm vững đặc điểm các hạt cấu tạo nguyên tử
GV: Các phiếu học tập
C- TIẾN TRÌNH GIẢNG DẠY
HOẠT ĐỘNG CỦA
THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
Hoạt động 1:
*Phiếu học tập số 1
Nguyên tử được cấu tạo bởi
các loại hạt cơ bản nào? Hãy
nêu đặc tính của các hạt cấu
tạo nên nguyên tử? Từ đó rút
ra kết luận điện tích của hạt

nhân do điện tích của loại
hạt nào quyết định?




I- Hạt nhân nguyên tử
1. Điện tích hạt nhân
Nếu nguyên tử có Z proton,
thì số đơn vị điện tích hạt
nhân là Z, điện tích hạt nhân
là Z+.
VD: Nguyên tử C có 6
proton, số đơn vị điện tích
hạt nhân của nguyên tử C là
6, điện tích hạt nhân là 6+.
Vỏ electron của nguyên tử
có 6 eletrton.
Số đơn vị điện tích hạt nhân
*GV: cho VD: Nguyên tử
nitơ có 7 electron ở lớp vỏ,
cho biết điện tích hạt nhân,
số proton của nguyên tử nitơ
?
Hoạt động 2:
*Đọc SGK và cho biết số
khối của hạt nhân là gì?
*GV cho VD. Phiếu học tập
số 2
1- Hạt nhân của nguyên t

ử
các bon có 6 proton và 6
nơton; Hạt nhân nguyên tử
nhôm có 13 nơtron và 14
proton. Hãy xác định số khối
của nguyên tử cacbon và của
nguyên tử nhôm ?
2- Số khối của nguyên tử
Na là 23. Biết rằng hạt nhân
= số p =
số e = Z.
HS: Làm bài tập vào vở.


2. Số khối (kí hiệu là A)
Số khối của hạt nhân bằng
tổng số proton (Z) và số
nơtron (N)
A = Z + N
VD: Hạt nhân của nguyên tử
C có 6 proton. Vậy nguyên
tử C có:
A = 6 + 6  A = 12
Hạt nhân của nguyên tử Al
của 13 proton và 14 nơtron.
Vậy nguyên tử Al có:
A = 13 + 14  A = 27
của nguyên tử Na có 12
nơtron. Hãy cho biết số đơn
vị điện tích hạt nhân, số điện

tích hạt nhân và số electron
của nguyên tử Na?
3 - Lớp vỏ của nguyên tử
lưu huỳnh có 16 electron.
Biết số khối của nó bằng 32.
Hãy tính số proton, số
nơtron của nguyên tử đó ?
Em có nhận xét gì về nguyên
tử khối tính theo theo đvC và
số khối của hạt nhân? giải
thích?














- Coi số nguyên tử khối
tính theo đv C xấp xỉ số khối
của hạt nhân.
* Số diện tích hạt nhân Z có
số khối A được coi là những

số đặc trưng của nguyên tử
hạt của hạt nhân. (Dựa vào
những số này ta biết đư
ợc
cấu tạo nguyên tử).
Hoạt động 3:
*Đọc SGK, cho biết nguyên
tố hoá học là gì?
Tất các các nguyên tử của
cùng một nguyên tố hoá học
đều có cùng số proton và số
electron. VD các nguyên tử
có cùng điện tích hạt nhân là
8 đều thuộc nguyên tố O và
chúng đều có 8 proton và
electron.
*Hãy phân biệt khái nhiệm
nguyên tử và nguyên tố ?



Hoạt động 4:
*Hãy đọc SGK và cho biết
số hiệu nguyên tử là gì? Số
II- Nguyên tố hoá học
1. Định nghĩa
Nguyên tố hoá học là những
nguyên tử có cùng điện tích
hạt nhân.
- Những nguyên tử của

cùng một nguyên tố thì có
TCHH giống nhau.



- Nói nguyên tử là nói đến
một loại hạt vi mô gồm các
hạt nhân và lớp vỏ, còn nói
nguyên tố là nói đến tập hợp
các nguyên tử có cùng điện
tích hạt nhân như nhau.
2. Số hiệu nguyên tử
- Số đơn vị điện tích hạt
hiệu nguyên tử cho biết điều
gì?






*GV lấy thêm VD
Số hiệu nguyên tử của sắt là
26. Nguyên tố Fe đứng thứ
26 trong bảng tuần hoàn, có
26 proton trong hạt nhân, có
26 electron trong vỏ của
nguyên tử, có số đơn vị điện
tích hạt nhân là 26.
Hoạt động 5:

*Đọc SGK và giải thích kí
nhân của một nguyên tố
được gọi là số hiệu nguyên
tử của nguyên tố đó.
Vậy: Số hiệu nguyên tử cho
biết:
-Số proton trong hạt nhân
nguyên tử.
- Số đơn vị điện tích hạt
nhân nguyên tử.
- Số electron trong nguyên
tử.
- Số thứ tự của nguyên tố
trong BTH.





hiệu nguyên tử
Vì số điện tích hạt nhân Z
và số khối A được coi là
những số đặc trưng cơ bản
nhất của nguyên tử nên để kí
hiệu nguyên tử, người ta
thường đạt kí hiệu các chỉ số
đặc trưng ở bên trái kí hiệu
nguyên tố X với số khối A ở
phía trên, số đơn vị điện tích
hạt nhân Z ở phía dưới.

3. Kí hiệu nguyên tử
Kí hiệu nguyên tử
Z
A
X
VD:
11
23
Na

nguyên tử natri
có số khối là 23, số đơn vị
điện tích hạt nhân là 11.






D- CỦNG CỐ DẶN DÒ
Kiến thức cần nắm được:
- Sự liên quan giữa điện tích hạt nhân với số proton
và số electron.
- Cách tính số khối của hạt nhân
- Khái niệm nguyên tố hoá học.
- Mối liên hệ giữa số p, số đơn vị điện tích hạt nhân và
số electron trong một nguyên tử.
Hoạt động 6: Củng cố bài bằng câu hỏi và bài tập

dưới đây:
- Hãy cho biết mối liên hệ giữa proton, số đơn vị điện
tích hạt nhân và số electron trong một nguyên tử. Giải
thích và cho ví dụ.
- HS chữa bài 2.4 (SGK)
BTVN: 3,5 (SGK); 1.18 đến 1.24 (SBT)
………………………………………………………………
…………………