Giáo án đại số lớp 10: MỘT SỐ PHƯƠNG TRÌNH QUY VỀ PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT HOẶC BẬC HAI MỘT ẨN doc

Trường THPT Gia Hội Tổ Toán-Tin

1

Giáo án đại số lớp 10: MỘT SỐ PHƯƠNG TRÌNH QUY
VỀ PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT HOẶC BẬC HAI
MỘT ẨN

<I>.MỤC TIÊU:
Qua bài học HS cần nắm được:
*1. Về kiến thức:
- Nắm vững cách giải và biện luận phương trình dcxbax 
và pt chứa ẩn ở mẫu thức.
- Cách vận dụng pt bậc nhất và bậc hai trong việc giải các
bài toán liên quan
*2.Về kĩ năng:
- Giải và biện luận các bài toán về phương trình ax+b=0,
ax
2
+bx+c=0.
- Biết cách giải các bài toán liên quan đến pt bậc nhất, bậc
hai.
*3.Về thái độ:
Trường THPT Gia Hội Tổ Toán-Tin

2

- Tích cực hoạt động, trả lời câu hỏi.
- Biết vận dụng kiến thức thực tế vào bài học.
<II>.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
- Giáo viên: các câu hỏi trắc nghiệm

- Học sinh: đọc bài này trước ở nhà.
<III>.PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY:
- Giảng giải, gợi mở, vấn đáp.
<IV>.TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
1.Khởi động tiết học.
a. Ổn định lớp
b. Kiểm tra bài cũ: Giải các pt: BT3b/71/SGK
b)
2
32
2
1





x
x
x
x ; d)(x
2
-x-2) 1x =0
2. Vào bài mới:
Ho
ạt động của
GV
Hoạt động của HS Nội dung ghi bảng
Trường THPT Gia Hội Tổ Toán-Tin

3

*Nêu vấn đề:
Chúng ta đã bi
ết
cách giải v
à
biện luận:
1) Pt ax+b=0 (a
≠ 0)
2) Pt
ax
2
+bx+c=0(a
≠0)
Bây gi
ờ chúng
ta sẽ nghiên c
ứu
cách giải v
à
bi
ện luận các pt
quy v
ề pt bậc
nhất hoặc bậc
hai.
- Nghe hiểu
- Trả lời câu hỏi
- Ghi nh

ận kiến
thức.
- Gợi ý trả lời:
Hỏi 1: Pt bên được
biến đổi như th
ế
nào? Có m
ấy cách
biến đổi?
Hỏi 2: Theo đ
ịnh
ngh
ĩa giá trị tuyệt
đối (1) đư
ợc viết
lại như thế nào?

MỘT SỐ PHƯƠNG
TRÌNH QUY VỀ
PHƯƠNG TRÌNH BẬC
NHẤT HOẶC BẬC HAI
MỘT ẨN
(1).Phương trình dạng:
dcxbax  (1)
a) Cách giải 1:

(1)







)3)((
)2(
dcxbax
dcxbax

*Mu
ốn giải pt (1) ta chỉ
việc giải pt(2), pt(3) rồi
l
ấy tất cả các nghiệm
thu được.
*Đưa ví dụ: - Nghe hiểu *Ví dụ1: Giải và bi
ện luận
Trường THPT Gia Hội Tổ Toán-Tin

4

+ Nêu ví dụ:
*Giao nhiệm vụ

cho HS
*Gọi HS l
ên
bảng
*GV giúp
HS
nắm đư

ợc các
bước tiến hành.
*HOẠT
ĐỘNG 1:
Ki
ểm tra giải
biện luận pt
*Giao nhiệm vụ

cho HS
*Gọi HS l
ên
bảng
*GV giúp HS
- Trả lời câu hỏi
- Ghi nh
ận kiến
thức.
- Gợi ý trả lời:




Hỏi 1: Điền vào

chỗ tr
ống trong
bảng bên?
Hỏi 2: Căn cứ v
ào

bảng trên hãy k
ết
lu
ận về nghiệm
của pt (1).
pt:
mxmx  2 (1)
Bg: (1)

2 (1 )
2 (1 )
a
b
mx x m
mx x m
  


   


+Giải và biện luận

(1
a
):
+Giải và biện luận

(1
b

):
+Bảng tổng hợp:
m N
0
của
(1
a
)
N
0
của
(1
b
)
N
0

m=1





m=-1

Trường THPT Gia Hội Tổ Toán-Tin

5

nắm đư
ợc các
bước tiến hành.
* Đánh giá.
m≠

1






+Kết luận:
+m=1, pt có 1 nghi
ệm:
x=
2
1

+m=-1, pt có 1 nghi
ệm:
x=-
2
1

+m≠

1, pt có hai
nghiệm: x=?,x=?
*HOẠT
ĐỘNG 2:
Gi
ải biện luận
pt:
*Giao nhiệm vụ

cho HS
*Gọi HS l
ên
Hỏi 1:(1) có thể
bình ph
ương hai
vế không?
Hỏi 2: việc giải v
à
biện luận pt (2)
như thế nào?
- Nghe hiểu
b) Cách giải 2:
Bình
phương hai vế
*Ví dụ1: Giải và bi
ện luận
pt:

Bình phương hai vế :
(1)

(m
2
-1)x
2
-6mx+4-
m
2
=0
Trường THPT Gia Hội Tổ Toán-Tin

6

bảng
*GV giúp HS
nắm đư
ợc các
bước tiến hành.

- Trả lời câu hỏi
- Ghi nh
ận kiến
thức.
- Gợi ý trả lời:
+m=1

+m=-
1

+m
≠

1
+m=1
+m=-1
+m ≠

1
3.Củng cố: Việc giải và biện luận phương trình có mấy
cách?

4.Bài tập về nhà: 22,23,24/84/SGK.



Trường THPT Gia Hội Tổ Toán-Tin

7





Tiết 31: MỘT SỐ PHƯƠNG TRÌNH QUY VỀ PHƯƠNG
TRÌNH BẬC NHẤT HOẶC BẬC HAI MỘT ẨN (TT)

<I>.MỤC TIÊU:
Qua bài học HS cần nắm được:
*1. Về kiến thức:

- Nắm vững cách giải và biện luận phương trình dcxbax 
và pt chứa ẩn ở mẫu thức.
- Cách vận dụng pt bậc nhất và bậc hai trong việc giải các
bài toán liên quan.
*2.Về kĩ năng:
- Giải và biện luận các bài toán về phương trình ax+b=0,
ax
2
+bx+c=0.
Trường THPT Gia Hội Tổ Toán-Tin

8

- Biết cách giải các bài toán liên quan đến pt bậc nhất, bậc
hai.
*3.Về thái độ:
- Tích cực hoạt động, trả lời câu hỏi.
- Biết vận dụng kiến thức thực tế vào bài học.
<II>.CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH:
- Giáo viên: các câu hỏi trắc nghiệm
- Học sinh: đọc bài này trước ở nhà.
<III>.PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY:
- Giảng giải, gợi mở, vấn đáp.
<IV>.TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
1.Khởi động tiết học.
a. Ổn định lớp
b. Kiểm tra bài cũ: Giải và biện luận các pt: BT
24a/84/SGK
a) 532 ax
Trường THPT Gia Hội Tổ Toán-Tin

9

2. Vào bài mới:
Ho
ạt động của
GV
Hoạt động của HS Nội dung ghi bảng
*Nêu vấn đề:
Phương tr
ình
th
ứ hai có thể
đưa về ph
ương
trình b
ậc nhất
hoặc bậc hai, đó
là pt:" Pt có
ch
ứa ẩn ở mẩu
thức"

*Để giải pt n
ày,
đầu tiên là đi
ều
kiện xác đ
ịnh
của pt.

- Nghe hiểu
- Trả lời câu hỏi
- Ghi nh
ận kiến
thức.
- Gợi ý trả lời:
Hỏi 1: Đi
ều kiện
xác định của pt l
à
gì?
x≠1
Với điều kiện đó,
pt tương đương:
(m-2)x=-3 (2)

MỘT SỐ PHƯƠNG
TRÌNH QUY VỀ
PHƯƠNG TRÌNH BẬC
NHẤT HOẶC BẬC HAI
MỘT ẨN
2. Phương trình ch
ứa ẩn
ở mẩu thức:
Ví dụ 1: Giải và bi
ện luận
pt
2
1
1




x
mx
(1)
+m ≠2, (2) có nghi
ệm:
x=
2
3


m

giá trị này là nghi
ệm của
Trường THPT Gia Hội Tổ Toán-Tin

10







*Giao nhi
ệm vụ
về nhà

HS về nh
à xem
và làm ví d
ụ
3/83 vào vở.
Hỏi 2:
Quá trình
giải và bi
ện luận
(2) như thế nào?

Hỏi 3: K
ết luận về
pt (1) như thế nào?

- Nghe hiểu
- Trả lời câu hỏi
- Ghi nh
ận kiến
thức.


(1) nếu thoã điều kiện x≠1

Hay
2
3


m

≠1

m≠-1
Do đó: +m ≠2 và m≠-
1 thì
x=
2
3


m
là

nghiệm của (1)
+m=-1 thì x=
2
3


m

bị loại.
+m=2, (2) vô nghiệm
.
Vậy (1) vô nghiệm.
*HOẠT
ĐỘNG 1:
Tr
ắc nghiệm
đúng, sai:

Gi
ải biện luận

Hỏi 1: Đi
ều kiện
của pt là gì?
Hỏi 2:
Quá trình
giải và bi
ện luận
*Ví dụ: Với giá trị nào
của m thì pt:

(x
2
+4x+3) 0 ax (2)
Trường THPT Gia Hội Tổ Toán-Tin

11

pt:
*Giao nhiệm vụ

cho HS
*Gọi HS l
ên
bảng
*GV giúp HS
nắm đư
ợc các

bước tiến hành.
* Đánh giá.
(2) như thế nào?
Hỏi 3: K
ết luận về
pt (2) như thế nào?

- Nghe hiểu
- Trả lời câu hỏi
- Ghi nh
ận kiến
thức.



ĐÁP ÁN
(B)

có hai nghiệm phân biệt?

(A) a<-3
(B)-3
1



a

(C)a


-1
(D) Không có giá trị n
ào
của a.
Bài giải:
Điều kiện: x

a
(2)
















ax
x
x
ax
xx

3
1
0
034
2

Do đó để pt có hai
nghiệm phân biệt thì -
3
1



a

3.Củng cố: Việc giải và biện luận phương trình chứa ẩn ở
mẫu có mấy cách?
Nêu bài tập 22/SGK: Giải pt
Trường THPT Gia Hội Tổ Toán-Tin

12

a)
1
2
2
2
1
2
)1(2

2





x
x
x
x
; b)
5
3
35
1
52





x
x
x
x


4.Bài tập về nhà: 25,26,27,28,29/85/SGK