Luận văn tốt nghiệp " Quan hệ giữa khoa học công nghệ và phát ngành than " potx

®Ò ¸n m«n häc


1
LỜI MỞ ĐẦU
Theo sử sách đã ghi, tháng 12 năm 1939 dưới triều đình Minh Mạng,
Tổng đốc Hải An (tên gọi của Quảng Ninh lúc đó ) Tôn Thất Bật đã dâng sớ
xin triều đình được thuê dân công để khai thác than ở núi Yên Lãng ( xã Yên
Thọ - Đông Triều ngày nay). Ngày 12/3/1883 thực dân Pháp đánh chiếm Hòn
Gai - Cẩm Phả nhanh chóng chiếm đoạt tài nguyên than và sau đó tiến hành
khai thác công nghiệp. Với gần 120 năm lịch sử khai thác và 67 năm truyền
thống vẻ vang, từ cuộc tổng bãi công ngày 12/11/1936 của hơn 3 vạn công
nhân mỏ than Cẩm Phả, Hòn Gai, Uông Bí, Đông Triều đã giành thắng lợi rực
rỡ , đánh dấu một mốc son chói lọi trong trang sử hào hùng đấu tranh vì sự
nghiệp giải phóng giai cấp , giải phóng dân tộc . Trong suốt thời kì kháng
chiến chống Pháp , dưới sự lãnh đạo của chủ tịch Hồ Chí Minh , những người
thợ mỏ đã đoàn kết đấu tranh chống lại chế độ hà khác của bọn chủ mỏ , tích
cực tham gia kháng chiến chống thực dân Pháp , góp phần to lớn trong sự
nghiệp giải phóng dân tộc . Khi vùng mỏ Quảng Ninh được giải phóng
25/4/1955 thợ mỏ đã thi đua ngày đêm khôi phục hầm mỏ ,xưởng máy để sản
xuất nhiều than phục vụ kiến quốc. Khi đế quôc Mỹ mở rộng chiến tranh ra
miền bắc (5/8/1964) dưới sự lãnh đạo của đảng , thực hiện lời kêu gọi thiêng
liêng của Bác Hồ , thợ mỏ đã nhanh chóng chuyển sang sản xuất thời chiến :
Vừa sản xuất đủ than cho nhu cầu phục vụ sản xuất , chiến đấu ; vừa trực tiếp
chiến đấu bảo vệ vùng mỏ.Sau ngày Miền Nam được giải phóng , đặc biệt là
khi bước vào thời kỳ đổi mới , nhất là sự ra đời Tổng công ty than Việt Nam
(10/10/1994) ngành than đã được sự quan tâm rất lớn của đảng và nhà nước ta
. Khi còn sống Bác Hồ đã nhiều lần về thăm và làm việc với ngành than .
Trong những năm gần đây đã có rất nhiều cán bộ lãnh đạo cao cấp của đảng
và nhà nước ta về thăm và làm việc với ngành than .Ngày 19/1/2003 phó thủ
tướng Vũ Khoan đã đến chúc mừng công nhân cán bộ ngành than hoàn thành

xuất sắc mục tiêu kế hoạch 5 năm trước thời hạn . Ngày 13/2/2004 Chủ tịch
Luận văn tốt nghiệp " Quan hệ giữa khoa học công
nghệ và phát ngành than "
®Ò ¸n m«n häc


2
Trần Đức Lương đã đến thăm và gặp gỡ trò chuyện với đông đảo anh chị em
công nhân , cán bộ trực tiếp sản xuất trên khai trường chính công ty than Cao
Sơn. Ngày 20/2/2004 đồng chí Lê Khả Phiêu , nguyên tổng bí thư ban chấp
hành TW Đảng đã có những cuộc gặp gỡ , làm việc với lãnh đạo tổng công ty;
thăm công trường khai thác thuộc công ty than Núi Béo; nói chuyện với đông
đảo công nhân cán bộ ngành Than dự lễ chào mừng công ty than Hà Tu đón
nhận danh hiệu anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới
Từ truyền thống lịch sử ,quá khứ hào hùng của ngành than đến những
thành tựu của đổi mới ngày hôm nay trên đất mỏ đã cho thấy vai trò lớn lao
của ngành than trong sự nghiệp phát triển kinh tế _ xã hội của tỉnh Quảng
Ninh nói riêng và cả nước nói chung. Cũng chính phát triển ngành than là một
trong những mối quan tâm hàng đầu của cả nước đặc biệt là của tỉnh Quảng
Ninh.
Ngày nay khoa học công nghệ có những bước phát triển mạnh mẽ , tác
động lên mọi ngành , mọi lĩnh vực, trở thành lực lượng lao động mới, có khả
năng tạo ra những bước phát triển thần kỳ cho những ngành , lĩnh vực ,quốc
gia nào biết vận dụng nó . Do đặc điểm riêng của ngành công nghiệp khai
thác than lên năng xuất ngành than phụ thuộc rất lớn vào những tiến bộ khoa
học công nghệ . Đó là lý do em viết đề tài “Tác Động Của Tiến Bộ Khoa
Học Công Nghệ Tới Phát Triển Ngành Than Ở Quảng Ninh”
Trong quá trình viết đề tài này nhất định em sẽ không tránh khỏi những sai
xót , vậy em kính mong cô sửa chữa và đóng góp ý kiến để em có thể thực
hiện đề án của mình được tốt hơn.

®Ò ¸n m«n häc


3
PHẦN 1 : NỘI DUNG VÀ ĐIỀU KIỆN TÁC ĐỘNG CỦA
TIẾN BỘ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ TỚI PHÁT NGÀNH
THAN.

1.QUAN NIỆM VỀ TIẾN BỘ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ.
Tiến bộ khoa học công nghệ là sự phát triển liên tục các thành phần vật
chất của lực lượng sản xuất gắn lion với việc tích luỹ kiến thức , hoàn thiện hệ
thống quản ly sản xuất , nâng cao tiềm lực sản xuất và được thể hiện trong
mức tăng hiệu quả kinh tế.
Để thúc đẩy tiến bộ khoa học công nghệ phải chú trọng nhân lực khoa học
công nghệ bằng các biện pháp như:
+ Tạo môi trường thuận lợi cho phát triển khoa học công nghệ thông qua xây
dựng nền văn hoá công nghệ và đánh giá đúng giá trị lao động khoa học công
nghệ
+ Có chương trình đào tạo nhân lực khoa học đồng bộ , dài hạn và nhất
quán.
+ Bố trí và sử dụng đúng lực lượng cán bộ khoa học và công nghệ hiện có.
Ngoài ra đảm bảo tài chính cho sự phát triển khoa học công nghệ cũng mang
ý nghĩa quyết định. Để thúc đẩy và tạo điều kiện thực hành tiến bộ khoa học
công nghệ có hiệu quả , phải tạo lập được nguồn vốn thích đáng, phân bổ
nguồn vốn có trọng điểm và sử dụng đúng mục đích.
Tiến bộ khoa học công nghệ là một việc làm thường xuyên , liên tục trong
mọi tổ chức . Nó có tác dụng nâng cao hiệu quả công nghệ.
1.2 : NÓI CHUNG TÁC ĐỘNG CỦA TIẾN BỘ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ
TỚI PHÁT TRIỂN NGÀNH CÔNG NGHIỆP
1.2.1 : TÁC ĐỘNG TỚI HÌNH THÀNH NGÀNH CÔNG NGHIỆP.

Sự phát triển của khoa học và công nghệ trong khoảng ba thập kỷ gần đây
đã tạo nên cuộc cách mạng công nghệ . Những thành tựu của cuộc cách mạng
®Ò ¸n m«n häc


4
công nghệ diễn ra nhanh chóng và rộng khắp trên các lĩnh vực . Có một số
thành tựu rất nổi bật và có ý nghĩa quan trọng với các ngành công nghiệp , nó
là nhân tố chính thúc đẩy sự ra đời của một số ngành công nghiệp. Ví dụ là sự
ra đời của công nghệ vật liệu mới với những đặc tính là làm bằng các vật liệu
đặc biệt : nhẹ , bền , cách âm , chụi nhiệt , chụi áp , độ tinh khiết đã dẫn tới
sự ra đời của một số ngành công nghiệp phát triển rất mạnh như : từ vật liệu là
chất bán dẫn – vi mạch – máy tính điện tử Và cùng với sự phát triển vượt
bậc của ngành công nghiệp sản xuất thép , polime, và các hợp chất công
nghiệp khác đã tạo điều kiện cho sự ra đời và phát triển của ngành công
nghiệp hàng không, vũ trụ

1.2.2 : TÁC ĐỘNG CỦA KHOA HỌC CÔNG NGHỆ TỚI NĂNG SUẤT ,
TÁC ĐỘNG TỚI CHẤT LƯỢNG SẢN PHẨM.
Hầu hết các công trình khoa học công nghệ được sản xuất và áp dụng đều
nhằm mục đích là tăng năng suất và chất lượng sản phẩm, và cũng chỉ có con
đường là áp dụng những tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất mới có thể
tạo ra những bước tiến vượt bậc về năng suất và chất lượng sản phẩm , ở đây
xin nêu ra một số ví dụ
Ngành cơ khí được coi là ngành lạc hậu trước đây, qua quá trình đổi mới
công nghệ năng lực sản xuất được tăng lên có thể đáp ứng được 60% máy
nông nghiệp trong cả nước, 25% máy loại nhẹ phục vụ trong nông nghiệp,
30% máy xây dựng và khai thác mỏ , 60% thiết bị điện, 20% phương tiện vận
tải. Chất lượng máy móc do ngành cơ khí chế tạo ra cũng ngày càng được
nâng cao .

Ngành Dệt – May đầu tư thêm 121.222 cọc sợi, tăng sản lượng sợi lên 10
000 – 12 000 tân/ năm . Năng lực dệt được đầu tư 1 087 máy khổ rộng , hiện
đại của Nhật và các nước Châu Âu, sản lượng có thể đạt thêm 50 triệu m/năm.
Việc đổi mới công nghệ đã làm tăng năng suất , mở rộng mặt hàng , nâng cao
chất lượng sản phẩm , tăng khả năng cành tranh của hàng hoá công nghiệp
trên thị trường trong và ngoài nước. Các mặt hàng của dệt may Việt Nam đã
®Ò ¸n m«n häc


5
và đang có mặt ở rất nhiều thị trường trên thế giới như Châu Á, Châu Phi,
EU, Nhật , Mỹ
1.2.3 : TÁC ĐỘNG TỚI PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG.
Thị trường là một trong những nhân tố quyết định tới sản lượng sản xuất
hàng năm của doanh nghiệp. Đầu tiên doanh nghiệp muốn sản xuất thì phải
nắm bắt được nhu cầu , phải có được thị trường .
Khoa học công nghệ cũng có ảnh hưởng lớn đến việc tạo ra thị trường và
phát triển thị trường của doanh nghiệp .
+. Với những tiến bộ khoa học công nghệ thuộc vào dạng phát minh , sáng
chế thì nó có thể mở ra một thị trường hoàn toàn mới đối với doanh nghiệp
cũng như đối với nền kinh tế . Một số ví dụ như khi con người chế tạo ra các
thiết bị truyền thông thì nó mở ra một thị trường mới sản xuất và cung cấp các
thiết bị truyền thông trên toàn thế giới . Hoặc khi chế tạo thành công chiếc
máy bay đầu tiên đã mở ra một thị trường mới về máy bay và các thiết bị
hàng không khám phá vũ trụ.
+.Với những tiến bộ khoa học công nghệ được cải tiến , cải thiện từ cái
cũ ( hay đối với các doanh nghiệp thì đó là do việc nâng cao năng lực công
nghệ của mình ) thì nó có tác dụng bảo vệ thị trường và phát triển thị trường
cho doanh nghiệp . Ví dụ việc nâng cao năng lực công nghệ trong các ngành
công nghiệp nhẹ như may mặc , da giầy đã tạo điều kiện cho các doanh

nghiệp dệt may , da giầy của Việt Nam có thể thâm nhập vào các thị trường
như Nhật Bản , Châu Âu , Mỹ
1.2.4 : TÁC ĐỘNG CỦA TIẾN BỘ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ TỚI MÔI
TRƯỜNG SẢN XUẤT.
Khoa học công nghệ khi được áp dụng vào thực tiễn sản xuất thì đều có
những tác động tích cực và tiêu cực của nó. Bên cạnh những tác động tích cực
là nâng cao năng suất , chất lượng sản phẩm thì có rất nhiều công nghệ trong
các ngành , các lĩnh vực đều gây ra những tác động xấu tới môi trường, kể từ
môi trường sản xuất tới môi trường tự nhiên. Nhưng các công nghệ theo chiều
®Ò ¸n m«n häc


6
hướng này thường được áp dụng trong một vài thập kỷ trước như các công
nghệ sản xuất đường , giấy, thuộc da, may , sản xuất cơ khí Tại các nhà
máy , xí nghiệp sản xuất môi trường bị ô nhiễm nặng lề ro nguồn nước sử
dụng trong sản xuất không được sử lý cho chảy hoặc dò dỉ ra các nơi làm việc
của công nhân viên. Ô nhiễm tiếng ồn do máy móc cơ khí hoạt động, ô nhiễm
không khí do bụi , lông sợi trong các nhà máy may mặc , thuộc da
Trong những năm gần đây , dưới sức ép của nhà nước , của công luận và
yêu cầu thiết yếu nâng cao điều kiện sản xuất cho người lao động lên các
công trình , công nghệ được áp dụng ngày nay đều đã được quan tâm , bên
cạnh việc nâng cao năng suất , chất lượng sản phẩm còn phải chú ý tới việc
nâng cao môi trường sản xuất cho người lao động.
1.2.5: TÁC ĐỘNG CỦA TIẾN BỘ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ ĐẾN
NGUỒN TÀI NGUYÊN.
Tiến bộ khoa học công nghệ và nguồn tài nguyên luôn có một mối liên hệ
khăng khít nhưng không mấy tốt đẹp , đó là khoa học công nghệ càng phát
triển bao nhiêu thì tốc độ tàn phá tài nguyên , thiên nhiên của con người ngày
càng nhanh bấy nhiêu, đặc biệt là trong ngành công nghiệp khai thác khoáng

sản. Với những tiến bộ khoa học , công nghệ tạo ra những máy móc thiết bị
có công suất lớn trong việc khai thác. Bên cạnh đó thì cũng chính những máy
móc này sẽ góp phần tàn phá môi trường tự nhiên một cách nhanh chóng hơn.
Một ví dụ điển hình là khi con người bước vào cuộc cách mạng thông tin
công nghệ lần thứ ba thứ tư , nhờ sự trợ giúp của của các thiết bị cơ khí máy
móc – cơ khí hoá , tự động hoá , điện ,điện tử , điện khí hoá và với các loại
hình thông tin đa dạng , phong phú , con người đã có đủ mọi diều kiện và
phương tiện đẻ nhân lên nhiều lần sức mạnh của mình trong việc khai thác
các nguồn tài nguyên thiên nhiên và môi trường. Chỉ hơn 300 năm dưới thời
văn minh công nghiệp đã gây ra sự suy thoái cả về chất lẫn lượng của môi
trường tự nhiên , gấp rất nhiều lần so với sự tàn phá của con người trong hàng
ngàn năm trước đó.
®Ò ¸n m«n häc


7
Tuy nhiên bên cạnh những tác hại đó thì ngày nay những tiến bộ khoa học
công nghệ được áp dụng cũng có một phần , một khía cạnh nào đó góp phần
vào việc bảo vệ các nguồn tài nguyên thông qua việc nâng cao tỷ lệ thu hồi
sản phẩm . Khai thác và sử dụng triệt để hơn các nguồn tài nguyên tránh sự
lãng phí trong công cuộc khai thác và sử dụng tài nguyên.
1.3 : NHỮNG ĐIỀU KIỆN CẦN THIẾT ĐỂ TĂNG CƯỜNG TÁC
ĐỘNG CỦA KHOA HỌC CÔNG NGHỆ TRONG PHÁT TRIỂN
NGÀNH THAN.
1.3.1 : CÔNG TÁC NGHIÊN CỨU TRIỂN KHAI.
Công tác nghiên cứu triển khai là mắt xích quan trọng trong toàn bộ chu
kỳ tiến bộ khoa học công nghệ . Nghiên cứu triển khai nhằm làm vất chất hoá
các kết quả nghiên cứu, chuyển các kết quả nghiên cứu vào sản xuất . Sản
phẩm của hoạt động nghiên cứu triển khai là hình tạo mẫu về kỹ thuật mới ,
sản phẩm mới , bao gồm : thiết kế ( sản phẩm và quy trình ) , thử nghiềm mô

hình , thực nghiệm.
Hiện nay hầu hết các công nghệ trong ngành than nước ta là nhập từ nước
ngoài . Điều đó , đòi hỏi chúng ta không chỉ nâng cao khả năng tiếp thu , khả
năng vận hành , nắm vững , sử dụng có hiệu quả công nghệ nhập , chuyển
giao từ nước ngoài mà còn phải cải tiến , làm thích nghi và đổi mới công nghệ
nhập đó. Tuy nhiên do những điều kiện khác nhau về tự nhiên, đặc điểm địa
chất trong các mỏ than của chúng ta có những nét khác biệt với của các nước
khác trên thế giới lên chúng ta cũng phải tự nghiên cứu một số những công
nghệ thiết bị sao cho phù hợp với đặc điểm của các mỏ ở nước ta.
®Ò ¸n m«n häc


8
1.3.2 : NÂNG CAO NĂNG LỰC CÔNG NGHỆ
Năng lực công nghệ của một doanh nghiệp bao gồm nguồn lực về vốn ,
lao động kỹ thuật . Năng lực công nghệ của doanh nghiệp được đo bằng khả
năng nghiên cứu ứng dụng khoa học tiến bộ khoa học công nghệ , đổi mới
công nghệ vào sản xuất và khả năng tiếp thu , nắm vững , cải tiến đổi mới
công nghệ nhập.
Hiện nay ngành than đang có những bước tiến lớn về đầu tư trang thiết bị
công nghệ mới phục vụ cho sản xuất . Với những dự án đầu tư lớn về trang
thiết bị khoa học công nghệ , hàng năm ngành than bỏ ra hàng trăm tỷ đồng
để đầu tư vào các dự án này. Ngoài ra các ngành than cũng có được mối liên
hệ với các trường đại học như Đại Học Mỏ Địa Chất – Hà Nội , Đại Học Mỏ
Địa Chất Quảng Ninh ,các trường Cao Đẳng Mỏ –Quảng Ninh , Trường dạy
nghề Mỏ Hồng Cẩm về việc tổ chức các hội nghị khoa học , đối thoại về các
vấn đề giữa khoa học với sản xuất và khoa học với sản xuất đào tạo.
1.3.3 : PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC
Trong những năm gần đây ngành than đã đạt được những thành tựu to lớn
về các mặt khai thác và sản xuất kinh doanh . Những kết quả trên có được là

nhờ ngành than đã vận dụng tốt nghị quyết của đại hội đảng toàn quốc về
việc áp dụng những tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất . Tuy nhiên để
làm chủ được những tiến bộ khoa học công nghệ hiện đại trên chúng ta cần có
một đội ngũ tri thức có tay nghề và trình độ , ngành than cũng đã hết sức quan
tâm đến vấn đề này. Ví dụ :
Về đào tạo , ngành than được sự trợ giúp của nhà nước đã có hai trường
đại học đầu ngành là “ Đại Học Mỏ Địa Chất – Hà Nội “ và “ Đại Học Mỏ
Địa Chất – Quảng Ninh “ đào tạo những kỹ sư Mỏ có trình độ đại học . Ngoài
ra ngành còn có trường “Cao Đẳng Kỹ Thuật Mỏ “ và trường “Đào Tạo Nghề
Mỏ Hồng Cẩm “ đào tạo những kỹ sư có trình độ cao đẳng và những công
nhân kỹ thuật có trình độ . Ngoài ra cũng có sự liên kết giữa các Mỏ với các
trường do đó đã phần nào cân đối được số lượng công nhân cần tuyển của các
®Ò ¸n m«n häc


9
công ty Than hàng năm và trong tương lai với số lượng đào tạo của các
trường trong năm . Công ty than Khe Chàm là một trong số đó . Tám tháng
đầu năm 2003 công ty đã tuyển thêm 116 công nhân kỹ thuật , 29 kỹ sư , cao
đẳng . Ngoài ra công ty còn liên kết với các trường trong việc nâng cao tay
nghề cho một số công nhân của công ty : gửi đào tạo 100 học sinh, thi nâng
bậc cho 171 công nhân kỹ thuật, tạo điều kiện cho 47 người trong công ty
đang theo học đại học. Công ty Than Hà Tu trong những năm từ 1997 đến
năm 2003 đã đưa hơn 2 000 công nhân đi học để nâng cao trình độ cập nhật .
Nhưng có một thực tế mà Ngành than cũng như hầu hết các ngành khác
trong nền kinh tế nước ta mắc phải đó là : Chất lượng của các kỹ sư , các công
nhân kỹ thuật Mỏ được đào tạo ra có trình độ còn yếu . Hiện nay chúng ta
mới chỉ đáp ứng được phần nào về số lượng cán bộ trẻ song về chất lượng thì
chưa được đảm bảo nắm.
1.3.4 : HUY ĐỘNG VÀ SỬ DỤNG HIỆU QUẢ CÁC NGUỒN VỐN.

Huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn vốn cho hoạt động khoa học và
công nghệ ảnh hưởng có tính chất quyết định tới hoạt động khoa học và công
nghệ . Nó bao gồm các vấn đề huy động vốn , cấp phát vốn cho các chương
trình , đề tài quan trọng và sử dụng vốn .
Việc huy động vốn cho hoạt động khoa học và công nghệ của các công ty
than có thể từ nhiều nguồn : ngân sách , lợi nhuận của doanh nghiệp , vay
ngân hàng , vốn cổ phần
Để sử dụng các nguồn vốn cho hoạt động khoa học và công nghệ có hiệu
quả ngành than cần chú ý đến một số điểm sau đây :
+. Đối với các nguồn vốn do ngân sách nhà nước cấp hoặc vay ngân hàng cần
phân bổ tập trung cho những công trình khoa học công nghệ trọng điểm ,
tránh khuynh hướng dàn đều tản mạn.
+. Đối với các nguồn vốn còn lại như : vốn từ lợi nhuận doanh nghiệp , vốn
cổ phần thì có thể đầu tư cho nhiều hạng mục cần thiết như sản xuất , kinh
®Ò ¸n m«n häc


10
doanh, đào tạo , nâng cấp các công trình , hạng mục phục vụ đời sống của cán
bộ công nhân trong công ty
1.3.5 : XÂY DỰNG QUY CHẾ KHAI THÁC TÀI NGUYÊN VÀ BẢO VỆ
MÔI TRƯỜNG.
Để có thể phát triển ngành than trở thành một ngành công nghiệp hàng đầu
của tổ quốc , là đầu tầu kéo theo sự phát triển của các ngành kinh tế khác. Tuy
nhiên do đặc thù của ngành công nghiệp khai thác than là tác động trực tiếp
môi trường tự nhiên , sản xuất có ảnh hưởng trực tiếp tới môi trường lên để
phát triển bền vững ngành than nhà nước cần thiết phải xây dựng bản quy chế
về khai thác tài nguyên và bảo vệ môi trường . Theo như quy chế này chúng
ta mới có được một chiến lược về áp dụng những tiến bộ về khoa học kỹ thuật
hợp lý vào khai thác trong ngành than đảm bảo được năng xuất chất lượng và

bảo vệ môi trường.
®Ò ¸n m«n häc


11
PHẦN 2 : THỰC TRẠNG ÁP DỤNG TIẾN BỘ KHOA HỌC
CÔNG NGHỆ VÀO PHÁT TRIỂN NGÀNH THAN Ở QUẢNG
NINH

2.1 : MỘT SỐ KẾT QUẢ PHÁT TRIỂN NGÀNH THAN QUẢNG
NINH TRONG NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY
a. Năng suất , chất lượng và an toàn lao động đối với ngành than.
Do nhận thức được tầm quan trọng của khoa học kỹ thuật với ngành than
nên ngành than là một trong những ngành sớm áp dụng ngay những tiến bộ
khoa học công nghệ vào ngành , do đó đã đạt được những kết quả rực rỡ
+. Năng suất : Năm 2003 đánh dấu một mốc son phát triển của ngành than ,
với sản lượng khai thác 20,0 triệu tấn than nguyên khai, trong đó có 17,7 triệu
tấn than sạch đã hoàn thành và vượt mức kế hoạch của năm 2005. ( Tại đại
hội đảng toàn quốc lần thứ năm đảng đề ra cho ngành than là đến năm 2005
phải khai thác được 16 triệu tấn than). Lần đầu tiên toàn ngành vượt mức kế
hoạch đào lò đá ; đạt được các mức đào giếng nghiêng ở các mỏ Vàng Danh ,
Thống Nhất , Khe Chàm , Thành Công ; đưa máy đào lò liên hợp vào sử dụng
thành công tại mỏ Mông Dương . Nhiều công ty đạt và vượt mức công suất
thiết kế mỏ : Đông Bắc 2,20 triệu tấn , Cọc Sáu 2,35 triệu tấn, Đèo Nai 1,90
triệu tấn , Núi Béo 1,25 triệu tấn , Mạo Khê 1,40 triệu tấn , Vàng Danh 1,03
triệu tấn , Mông Dương 0,75 triệu tấn
+ . Chất lượng : Nhờ áp dụng những tiến bộ khoa học công nghệ vào ngành
than mà chất lượng than cũng được tăng lên . Các loại tạp chất trong than
được loại dần ra : dăm gỗ , hàm lượng MgO , Fe
2

O
3
…., giảm tỷ lệ than cám
trong quá trình khai thác …. Từ đó nâng chất lượng than Việt Nam lên có thể
phục vụ tốt trong công nghiệp như : điện , đặc biệt là công nghiệp luyện thép.
+ An toàn lao động :Ngành than được xếp vào hạng mục các ngành công
nghiệp nguy hiểm vì số vụ tai nạn và tính chất tai nạn , mức độ ảnh hưởng của
®Ò ¸n m«n häc


12
công việc tới người lao động . Chính vì vậy an toàn trong sản xuất luôn là một
trong những mục tiêu thường trực của ngành than . Ngành than luôn đặt ra các
mục tiêu về an toàn lao động hàng năm kèm theo các mục tiêu về sản xuất ,
và đưa ra các biện pháp nhằm giảm các vụ tai nạn xuống mức thấp nhất .
Dưới tác động của tiến bộ khoa học công nghệ có rất nhiều các công nghệ ,
thiết bị đã được áp dụng vào nhằm giảm thiểu các vụ tai nạn lao động và mức
độ độc hại, nâng cao chất lượng môi trường làm việc cho người lao động.
Năm 2003 tổng số vụ tai nạn lao động của ngành giảm 16% so với năm 2002 ,
số vụ tai nạn và số vụ gây chết người cũng giảm 24 và 56%
b. Đời sống cán bộ công nhân viên mỏ than.
Đời sống của cán bộ công nhân viên mỏ luôn là mối quan tâm hàng đầu
của ban lãnh đạo các mỏ than, bằng cách nâng cao điều kiện làm việc cũng
như hệ thống phục vụ cho công nhân viên. Công ty than Khe Chàm đã lắp đặt
cho toàn bộ 21 phòng nhận lệnh giao ca của các công trường, phân xưởng.
Lắp đặt hệ thống sử lý và lọc nước đảm bảo nhu cầu nước nóng và vệ sinh
trong tắm giặt và sinh hoạt tại công trường công ty. Từ đầu năm 2003 lãnh
đạo công ty than Khe Chàm đã tổ chức cho 1005 cán bộ công nhân công ty đi
điều dưỡng , nghỉ cuối tuần và du lịch tại nhiều nơi trong và ngoài nước như
Thái Lan , Trung Quốc hay các điểm du lịch Hạ Long , Trà Cổ Tại công

ty than Dương Huy cán bộ công nhân viên đi làm có xe đưa đón . Nhà tắm và
giặt , sấy quần áo, ủng, mũ được xây dựng liên hoàn. Các khu nhà ăn ở, nhà
tập thể được quy hoạch xây dựng và cải tạo, đảm bảo điều kiện cảnh quan, vệ
sinh môi trường. Bên cạnh đó đời sống của cán bộ công nhân viên gắn bó với
ngành than trong những năm gần đây không ngừng được tăng lên, thể hiện
qua doanh thu của người lao động. Tại công ty than Hà Tu : lương công nhân
bình quân tăng dần từ 500_600 ngàn đồng /tháng năm 1999 lên dần tới 1 triệu
và đến năm 2003 lương đạt bình quân 1,7 triệu đồng. Tại công ty than Dương
Huy : Năm 1999 đạt 650 ngàn đồng /người /tháng, đến năm 2003 đạt mức 1,6
triệu đồng / người / tháng. Tại công ty than Khe Chàm năm 2002 thu nhập
®Ò ¸n m«n häc


13
bình quân theo đầu người là 1,958 triệu đồng/người/tháng. Cao Sơn thu nhập
bình quân đầu người chưa kể ăn công nghiệp 9.000 đ một bữa là trên 1,7 triệu
đồng /người /tháng Mạo Khê là 1,7 triệu đồng /người /tháng Nhìn chung
hiện tại các công ty than ở Quảng Ninh, công nhân đều có mức thu nhập bình
quân hàng tháng đạt mức từ 1,7 tới trên 2 triệu đồng một tháng. Và theo mục
tiêu mà ngành than đạt ra trong năm 2004 ngành than đặt mục tiêu công nhân
ngành than sẽ có mức thu nhập bình quân đạt mức từ 2.003.000 tới 2.091.000
đồng /người/tháng .
c. Đóng góp về kinh tế _xã hội đối với tỉnh Quảng Ninh .
Sự phát triển vượt bậc của ngành than trong những năm gần đây đã góp
phần quan trọng vào sự phát triển của tỉnh Quảng Ninh. Về kinh tế hàng năm
ngành than đóng góp vào ngân sách của tỉnh Quảng Ninh tới hàng trăm tỷ
đồng. Mặt khác với số lượng tập trung khoảng 80 000 công nhân viên chức
ngành than tập trung ở Quảng Ninh ngành than đã giải quyết cho tỉnh một số
lượng lớn người lao động có thu nhập cao so với mức thu nhập trung bình
trong cả nước . Ngoài ra theo quy luật kinh tế thông thường sự phát triển của

ngành than là đầu tầu kéo theo sự phát triển của các ngành kinh tế khác ở
Quảng Ninh như : Đóng và sửa chữa các tàu chở than , xe ô tô gián tiếp
thúc đẩy sự phát triển của các ngành như : Du lịch , dịch vụ Mặt khác trong
quá trình phát triển của mình ngành than cũng đã tiến hành xây dựng các trụ
sở, văn phòng đại diện hoặc các khu vui chơi giải trí phục vụ công nhân
ngành than cũng như phục vụ nhân dân Quảng Ninh . Ví dụ điển hình là công
ty Tuyển Than Cửa Ông bằng nguồn quỹ phúc lợi và cán bộ công nhân đóng
góp năm 2000 công ty đã xây dựng một trung tâm văn hoá thể thao gồm một
sân vận động hiện đại đạt tiêu chuẩn quốc gia có 5000 chỗ ngồi , năm 2003
công ty đã xây dựng Nhà luyện tập và thi đấu thể thao 1000 chỗ ngồi , 1 sân
tenis Hoặc tại công ty than Mạo Khê , công ty đã xây dựng tại thị trấn Mạo
Khê một số trụ sở và văn phòng đại diện khang trang , một công viên Mỏ ,
một bệnh viện Mỏ phục vụ khám chữa bệnh cho cả công nhân mỏ than và
®Ò ¸n m«n häc


14
người dân địa phương. Công ty còn tham gia vào xây dựng các tuyến đường
giao thông trong thị trấn phục vụ việc tiêu thụ than và đi lại cho nhân dân địa
phương.
2.2 : TÁC ĐỘNG CỦA TIẾN BỘ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ
VÀO NGÀNH THAN Ở QUẢNG NINH
2.2.1 : TÁC ĐỘNG CỦA TIẾN BỘ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀO
TĂNG NĂNG SUẤT , CHẤT LƯỢNG THAN.
Trong những năm gần đây trên các mỏ lộ thiên quy mô sản xuất trung bình
trở lên phần lớn được trang bị máy xúc thuỷ lực , máy xúc lật là những thiết
bị xúc bốc có tính năng kỹ thuật và công nghệ vượt trội so với máy xúc tay
gàu kéo cáp ; ô tô có tải trọng lớn ( đến 60 tấn ) , đặc biệt là ô tô khung mềm
có khả năng vượt dốc cao và làm việc tốt trong địa hình chật hẹp và đường xá
lầy lội : máy khoan thuỷ lực có tính năng cơ động cao , năng suất cao , có khả

năng khoan các lỗ khoan theo nhiều hướng khác nhau Nhờ trang bị thiết bị
công nghệ mới mà các mỏ đã tăng được công suất khai thác , bóc đá và cải
thiện được nhiều chỉ tiêu kinh tế _kỹ thuật. Máy xúc thuỷ lực sử dụng trong
công tác đào sâu đã tăng tốc độ xuông sâu của mỏ lên 15 m/năm , trong khi
nếu dùng máy tay gầu kéo cáp chỉ đạt trung bình 7,5 m ( Công ty than Cao
Sơn). Dùng máy thuỷ lực gàu ngược để xúc bốc lựa chọn than và quặng đã
giảm đáng kể tỷ lệ tổn thất và nâng cao chất lượng sản phẩm . Như ở công ty
than Hà Tu khi áp dụng thiết bị này tỷ lệ tổn thất than còn 8,16%( năm 2002)
Công ty than Cao Sơn 8,3%, nâng cao chất lượng than (ví dụ như ở công ty
than Cao Sơn trước năm 1998 tỷ lệ than cám 3 chỉ đạt 13,2% nhưng từ năm
1998 đến năm 2002 tỷ lệ than cám 3 đạt trung bình 17,3% , tăng 31% về khối
lượng , ngoài ra còn khai thác than cám 2 có độ tro A
k
< 8% Trong lĩnh vực
khai thác hầm lò: đã tiến hành nghiên cứu và đưa vào áp dụng các sơ đồ công
nghệ khác nhau phù hợp với từng điều kiền địa chất mỏ cụ thể của từng khu
vực như : công nghệ khai thác lò chợ ngắn hạ trần ; công nghệ khai thác chia
®Ò ¸n m«n häc


15
lớp , sử dụng lớp ngăn bằng lưới thép để khai thác các vỉa dày dốc thoải, dốc
xiên , áp dụng công nghệ chống vì thuỷ lực đơn, dàn thuỷ lực di động, máy
khấu than trong lò chợ . Việc áp dụng các công nghệ nói trên đã cho kết quả
bước đầu như sau : tổn thất than giảm từ 10-15%( ví dụ ở công ty than Vàng
Danh năm 1997 tổn thất than là 55,87% đến năm 2002 giảm xuống còn
44,34% ) sản lượng lò chợ tăng 2-2,5 lần , năng suất lao động tăng 2 lần ,
lượng gỗ tiêu hao giảm 2-3lần.Ở đây xin nêu ra một ví dụ đại diện cho ngành
than về việc áp dụng những tiến bộ khoa học công nghệ trong ngành, đó là ở
công ty than Khe Chàm . Từ khi mới thành lập năm 1986 , công suất lò chợ

chỉ đạt 1,8 đến 2 vạn tấn/ năm chống bằng gỗ 4 cột một thùi với dây chuyền
công nghệ lạc hậu. Sản lượng toàn mỏ đạt 180 000 đến 200 000 tấn /năm . Để
khắc phục tình trạng trên , từ năm 1995 đến năm1998 công ty đã ngiên cứu
đưa cột ma sát chống trong lò chợ , tuy nhiên năng suất mới chỉ đạt 2.2 tấn
trên một công , công suất lò chợ tăng song mới chỉ dừng lại ở mức 6 vạn tấn /
năm. Năm 1998 công ty than Khe Chàm áp dụng cột chống thuỷ lực trong lò
chợ đã nâng công suất lò chợ lên 130 000 tấn /năm. Gần đây nhất là từ tháng
5/2002 đến tháng 5/2003 công ty đã áp dụng thử nghiệm “máy khấu than”
một công nghệ hiện đại bậc nhất trên thế giới đã cho kết quả .
Bảng 1
TT Tên chỉ tiêu Đơn vị tính Tổng cộng
1 Sản lượng than Tấn 160 458
2 Tiêu hao gỗ m3 280,9
3 Chi phí gỗ chống lò m3/1000T 1,75
4 chi phí nhân lực Công 31 104
5 Năng suất lao động Tấn/ngời.ca 5,16

(Nguồn _Đánh giá kết quả áp dụng thử nghiệm cơ giới hoá khai thác
than tại công ty than Khe Chàm -Đề xuất phương hướng phát triển trong thời
®Ò ¸n m«n häc


16
gian tới_TS Phùng Mạnh Đắc ; TS Nguyễn Anh Tuấn (Viện khoa học công
nghệ mỏ)-trang 1_Thông tin khoa học công nghệ mỏ số 8/2003)
Đem kết quả này so sánh với năng suất của lò chợ khấu khoan bắn mìn
chống giữ bằng cột chống thuỷ lực đơn thì sản lượng tăng lên 2 lần năng suất
tăng gấp 2-2,5 lần , chi phí gỗ giảm 4 lần. Về chất lượng kết quả kiểm định ở
Vỉa 14-4 cho thấy tỷ lệ than cục +15 tăng 2%-3% độ tro cám trong than
nguyên khai trung bình là 30,38%, cao hơn từ 3%-4%, tỷ lệ đá thải không đổi

so với khai thác bằng công nghệ truyền thống khoan nổ mìn.
Tuy đạt được những thành quả to lớn như vậy nhưng việc áp dụng những
tiến bộ khoa học công nghệ vào trong ngành than cũng còn có nhiều khó khăn
hạn chế.
+. Các công nghệ mới áp dụng đòi hỏi tính đồng bộ từ công nghệ chính đến
công nghệ liên quan vì vậy đòi hỏi phải có kinh phí đầu tư lớn .
+. Về nhân lực cần phải đào tạo cán bộ , công nhân đảm bảo trình độ và có tác
phong văn hoá công nghiệp cao.
+. Do trong mỗi mỏ than có những đặc điểm địa chất khác nhau, cần nghiên
cứu kỹ lưỡng để lựa chọn công nghệ hợp lý.
+. Do sự yếu kém về năng lực công nghệ của các công ty than trong tổng
công ty.
Ví dụ : Trong giai đoạn đầu của quá trình thử nghiệm máy khấu than tại công
ty than Khe Chàm do chưa hiểu được ưu nhược điểm của máy lên năng suất
chỉ đạt trung bình là 5,2 tấn /công . Nhưng đến khi chuyển sang khai thác tại
vỉa 14.2-1 có điều kiện địa chất ổn định máy đã phát huy hiệu quả cao . Năng
suất đạt 8,1 tấn /công.
2.2.2 : TÁC ĐỘNG CỦA KHOA HỌC CÔNG NGHỆ TỚI PHÁT
TRIỂN THỊ TRƯỜNG.
Những thành tựu trong việc áp dụng những tiến bộ khoa học công nghệ
trong khoảng một thập kỷ trở lại đây đã mở ra những thị trường hết sức mới
mẻ cho ngành than Việt Nam. Than Việt Nam bây giờ không những chỉ được
®Ò ¸n m«n häc


17
sản xuất ra phục vụ trong nước mà còn được xuất khẩu ra các nước khác trên
thế giới . Than Việt Nam đã có mặt tại Châu Âu, Châu Mỹ , Nhật Bản và cả
nước xuất khẩu than nhiều nhất trên thế giới là Trung Quốc. Đồng thời với
việc làm tăng chất lượng sản phẩm là tăng nhiệt năng của than, các tạp chất

cũng đồng thời bị loại bỏ như dăm gỗ, giảm tỷ lệ sắt có lẫn trong than hay các
kim loại khác lên chất lượng than ổn định ,và ngày càng được nâng cao tạo
điều kiện cho than Việt Nam đi vào những thị trường mới . Hiện nay ngành
than không những đã sản xuất đủ lượng than phục vụ cho nhu cầu nội địa mà
còn mở rộng thị trường ra với trên 30 quốc gia khác trên toàn thế giới. Tuy
nhiên do công nghệ còn kém lên đến nay chất lượng than Việt Nam còn chưa
thể đáp ứng phục vụ trong những ngành công nghiệp cao như công nghiệp
luyện thép , lò cốc cao
2.2.3 : TÁC ĐỘNG CỦA TIẾN BỘ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ TỚI
MÔI TRƯỜNG SẢN XUẤT CỦA CÔNG NHÂN NGÀNH THAN.
Ngày nay cùng với sự phát triển của ngành than môi trường sản xuất của
cán bộ công nhân viên ngành than cũng được nâng lên một cách đáng kể .
Người công nhân không còn phải xuống mỏ với những đôi bàn tay trần và cái
cuốc , cái xẻng nữa . Ngành than đã áp dụng những tiến bộ khoa học công
nghệ vào sản xuất than nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng môi trường làm
việc cho cán bộ công nhân viên. Người công nhân xuống lò được trang bị tốt
hơn như gang tay , ủng , đèn Bây giờ người công nhân không còn phải làm
việc với đôi tay trần mà đã có sự trợ giúp của máy móc như : máy khấu than
Tỷ lệ sử dụng gỗ trong lò cũng được giảm xuống đáng kể với máy lượng
gỗ tiêu hao giảm 2-3 lần có tác dụng tốt trong việc tạo ra môi trường làm việc
trong lò cũng như bảo vệ môi trường tự nhiên bên ngoài chống chặt phá rừng .
Ngoài ra với hệ thống cột chống thuỷ lực đơn, thuỷ lực kép , dàn thuỷ lực di
động cũng có tác dụng vừa đảm bảo độ an toàn cao hơn so với việc chống
lò bằng gỗ lại vừa có tác dụng tăng năng suất lao động trong ngành mỏ. Tuy
®Ò ¸n m«n häc


18
có những bước tiến vượt bậc trong việc cải thiện môi trường làm việc cho thợ
mỏ song nhìn chung môi trường làm việc của người thợ mỏ vẫn được coi là

nguy hiểm và độc hại nhất trong các ngành kinh tế của cả nước ngày nay.
Việc phải làm và tiếp xúc trực tiếp với than một chất bẩn, và những độc hại ro
bụi than gây ra (tỷ lệ bụi cao gấp 400 lần cho phép) đã làm cho công nhân
ngành than có tỷ lệ mắc bệnh đường hô hấp rất cao. Không những vậy mà sản
xuất than còn ảnh hưởng đến môi trường xung quanh . Nước từ các hầm lò
khai thác dưới mực nước biển được bơm ra ngoài, nước thải từ quá trình sàng
tuyển than của công ty Tuyển Than Cửa Ông , Tuyển Than Hòn Gai không
được qua xử lý hoặc được xử lý rất đơn giản được xả ra các sông , kênh , rạch
và đặc biệt là được đổ xuống hoặc được chẩy về Vịnh Hạ Long ( Di sản văn
hoá thế giới ) đã làm ô nhiễm rất nặng môi nguồn nước . Hoặc qua quá trình
chuyên trở than của các công ty trên các con đường có người dân sinh sống là
rất bụi và ô nhiễm môi trường tiếng ồn
2.2.4 : TÁC ĐỘNG CỦA TIẾN BỘ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ TỚI
NGUỒN TÀI NGUYÊN.
Than được xếp vào loại tài nguyên không thể phục hồi được . Quá trình
hình thành than phải trải qua hàng triệu năm lịch sử với những biến động to
lớn về tự nhiên . Chính vì vậy mà đảng và nhà nước ta luôn quan tâm tới sự
phát triển của ngành than phải làm sao khai thác tiết kiệm, tránh lãng phí.
Nguyên Tổng Bí Thư Đỗ Mười trong khi thăm và làm việc với cán bộ ngành
than đã dạy : Than của chúng ta tuy nhiều nhưng khai thác cũng có ngày hết.
Vì vậy một mặt chúng ta phải đẩy mạnh khai thác , thúc đẩy sản xuất song
mặt khác cũng phải tiến hành tiết kiệm.
Việc áp dụng những tiến bộ khoa học công nghệ trong những năm gần
đây đã được tổng công ty than cũng đã quan tâm và chú trọng đến vấn đề này
và chỉ đạo xuống các đơn vị thành viên . Các công ty đã quan tâm tới việc áp
dụng những tiến bộ khoa học công nghệ mà sử dụng tiết kiệm tài nguyên
®Ò ¸n m«n häc


19

Như ở công ty than Hà Tu khi áp dụng máy xúc thuỷ lực gàu ngược để bốc
xúc lựa chọn than và quặng đã giảm đáng kể tỷ lệ tổn thất than, tỷ lệ tổn thất
than còn 8,16%( năm 2002) Công ty than Cao Sơn 8,3%.Trong lĩnh vực khai
thác hầm lò: đã tiến hành nghiên cứu và đưa vào áp dụng các sơ đồ công nghệ
khác nhau phù hợp với từng điều kiền địa chất mỏ cụ thể của từng khu vực
như : công nghệ khai thác lò chợ ngắn hạ trần ; công nghệ khai thác chia lớp ,
sử dụng lớp ngăn bằng lưới thép để khai thác các vỉa dày dốc thoải, dốc xiên ,
áp dụng công nghệ chống vì thuỷ lực đơn, dàn thuỷ lực di động, máy khấu
than trong lò chợ . Việc áp dụng các công nghệ nói trên đã cho kết quả bước
đầu như sau : tổn thất than giảm từ 10-15%( ví dụ ở công ty than Vàng Danh
năm 1997 tổn thất than là 55,87% đến năm 2002 giảm xuống còn 44,34% ) ,
lượng gỗ tiêu hao giảm 2-3lần . Hoặc gần đây là việc áp dụng máy khấu than
trong khai thác than tại công ty than Khe Chàm đã giảm lượng gỗ tiêu hao
xuống còn 1,75 m3/1000 Tấn than giảm khoảng 4 lần so với công nghệ khai
thác khấu khoan bắn mìn chống giữ bằng cột chống thuỷ lực đơn.
Ngành than đã có những cố gắng nhằm hạn chế sự thất thoát tài nguyên
trong khai thác, nhưng do công nghệ khai thác than của chúng ta còn lạc hậu
so với các nước trên thế giới lên tỷ lệ hao hụt , tổn thất trong khai thác của
ngành than nước ta so với các nước trên thế giới vẫn còn cao, đòi hỏi ngành
than phải cố gắng hơn nữa trong việc khai thác và chế biến than , tài nguyên
không thể phục hồi lại.
2.3 : HẠN CHẾ VÀ NGUYÊN NHÂN
2.3.1 HẠN CHẾ
Ngành than đã đạt được những thành tựu to lớn khi áp dụng những tiến bộ
khoa học công nghệ vào sản xuất. Nhưng bên cạnh đó còn có những hạn chế
mà ngành còn chưa khắc phục được như :
®Ò ¸n m«n häc


20

+. Môi trường sản xuất cũng như môi trường xung quanh vẫn còn bị ô nhiễm
nặng lề .Ngành than vẫn còn được xét vào mục những ngành công nghiệp
nguy hiểm và độc hại nhất ở nước ta .
+. Tiếp đến là do tác động kéo theo của ngành than mà một số ngành khác
như :
. Ngành nông lâm bị ảnh hưởng bởi phải khai thác gỗ phục vụ cho
việc chống lò dẫn đến sự huỷ hoại môi trường tự nhiên và tài nguyên rừng
. Ngành thuỷ sản bị ảnh hưởng lớn bởi nguồn nước do các công ty
than, công ty chế biến thải ra .
. Ngành du lịch đặc biệt là ngành du lịch ở các khu vực lân cận như
Vịnh Hạ Long bị ô nhiễm bởi bụi và ô nhiễm nguồn nước
+. Do những yếu kém về công nghệ mà hiện nay than Việt Nam không thể
thâm nhập vào những ngành công nghiệp quan trọng như công nghiệp luyện
thép , luyện kim , lò cốc cao
2.3.2 NGUYÊN NHÂN
Ngành than còn gặp những khó khăn như trên là do một số nguyên nhân
sau đây:
a. Công tác nghiên cứu triển khai đã được ngành quan tâm song do năng
lực công nghệ ở tất cả các ngành kinh tế nước ta còn kém lên ta chưa
thể tự nghiên cứu chế tạo ra những máy móc thiết bị tiên tiến nhất có
năng suất cao phục vụ trong ngành than.
b. Năng lực công nghệ ở các công ty than của Quảng Ninh nói riêng cũng
như của cả nước nói chung còn thấp kém , chính vì vậy mà việc áp
dụng những tiến bộ khoa học công nghệ trong ngành than còn gặp
nhiều khó khăn, chưa tận dụng được hết năng lực công nghệ của các
công nghệ được đưa vào sử dụng trong công ty.
®Ò ¸n m«n häc


21

c. Nguồn nhân lực: Trong những năm gần đây có được gửi đi đào tạo
nâng cao thêm trình độ, và việc tuyển dụng những kỹ sư , cử nhân, cán
bộ kỹ thuật từ các trường , các trung tâm đào tạo song tỷ lệ cán bộ được
đào tạo ở các công ty còn chiếm tỷ lệ thấp. Chủ yếu công nhân tại các
công ty bây giờ là những công nhân từ thế hệ trước không có trình độ
vì vậy rất khó khăn cho việc áp dụng những tiến bộ khoa học công
nghệ nhanh chóng vào sản xuất.
®Ò ¸n m«n häc


22
PHẦN 3 : MỘT SỐ KIẾN NGHỊ

3.1 : CÔNG TÁC NGHIÊN CỨU TRIỂN KHAI.
Tuy có những khó khăn chung về khoa học công nghệ của ngành công
nghiệp nước ta dẫn đến ngành khó có thể nghiên cứu , chế tạo ra những máy
móc , thiết bị tiên tiến có năng suất cao so với thế giới nhưng chúng ta vẫn
phải đẩy mạnh công tác nghiên cứu triển khai nhằm phát hiện và đưa về sử
dụng những công nghệ phù hợp với điều kiện của các mỏ nước ta hoặc có thể
sửa chữa , biến đổi những công nghệ hiện thời cho phù hợp hơn với quy trình
khai thác than hiện nay.
Mặt khác các công trình nghiên cứu hiện nay cũng lên chú trọng đến các
vấn đề về như :
. Chất lượng than : để có thể phục vụ tốt nhu cầu ngày càng khắt khe về
việc sử dụng than trong sản xuất của khách hàng và có thể tiến tới mở rộng,
phát triển thị trường trong nước và xuất khẩu. Đặc biệt là các công nghệ
sàng, tuyển than , tách các loại tạp chất như dăm gỗ , kim loại ra khỏi than
tạo ra những sản phẩm than sạch phục vụ cho nhu cầu xuất khẩu.
.Nâng cao hơn nữa môi trường sản xuất cho công nhân ngành than , nâng
cao độ an toàn cho các cán bộ công nhân viên ngành than , giảm độ độc hại

do khí , bụi than gây ra .
. Các công nghệ gây ít ô nhiễm môi trường như : một số loại máy xới ,
máy xúc có răng gàu tích cực và máy liên hiệp phay cắt đá là những công
nghệ tiên tiến nhất trên thế giới dùng thay cho công nghệ khai phá bằng khoan
nổ mìn vừa có đặc tính về năng suất , chất lượng dẫn đến giảm giá thành , vừa
ít gây ô nhiễm môi trường
®Ò ¸n m«n häc


23

3.2 : NÂNG CAO NĂNG LỰC CÔNG NGHỆ
Nâng cao năng lực công nghệ mỏ là việc làm cần thiết đối với ngành mỏ.
Có nâng cao được năng lực công nghệ mới có thể nắm bắt và hiểu rõ về công
nghệ từ đó mới có thể phát huy tối đa khả năng của công nghệ .Mặt khác có
nâng cao được năng lực công nghệ trong ngành than thì mới áp dụng được
những tiến bộ mới nhất về khoa học công nghệ trên toàn thế giới vào ngành
than vì vậy đề nghị ngành than nói chung cũng như những công ty than ở
Quảng Ninh nói riêng phải có kế hoạch nâng cao năng lực công nghệ của
mình, ở đây em xin đưa ra một số kiến nghị sau:
. Ngành than phải thiết lập mối quan hệ chặt chẽ giữa công tác nghiên cứu
triển khai của tổng công ty cũng như của các đơn vị thành viên với bộ phận
sản xuất để áp dụng ngay những kiến thức , khám phá công nghệ vào thực
tiễn sản xuất.
. Cần phải tạo lập mối quan hệ thường xuyên với các trường , với các cơ
sở đào tạo dạy nghề mỏ . Tiến hành các hoạt động đối thoại trực tiếp giữa
công ty với các trường về những công nghệ , thiết bị mới đã được đưa vào sản
xuất cũng như những thiết bị công nghệ mới có trên thị trường .
3.3 : PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC
Khoa học công nghệ đang có những bước phát triển mạnh mẽ , các công

nghệ có thể được cụ thể hoá bằng những máy móc công nghệ mới trong thời
gian ngày càng được rút ngắn. Đặc biệt là công nghệ của ngành than nước ta
còn rất kém so với thế giới , vì vậy đề nghị ngành than phải có chiến lược về
phát triển nguồn nhân lực trong tương lai nhằm đáp ứng những yêu cầu của
khoa học công nghệ và yêu cầu phát triển ngành than .
. Có kế hoạch đào tạo và nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ công nhân
viên của công ty , cập nhật nắm bắt các tiến bộ khoa học công nghệ bằng các
hình thức gửi đi học , đào tạo ngắn hạn và dài hạn
®Ò ¸n m«n häc


24
. Tổ chức các cuộc thi lên cấp bậc cho công nhân viên sản xuất trực tiếp .
. Có kế hoạch tuyển thêm công nhân viên có trình độ từ các trường đại
học, cao đẳng , đào tạo nghề .

®Ò ¸n m«n häc


25

KẾT LUẬN
Xuyên suốt bài viết , em đã trình bày những tác động , ảnh hưởng của tiến
bộ khoa học công nghệ tới ngành than nói chung và than Quảng Ninh nói
riêng , nhằm phục vụ cho việc tìm kiếm và áp dụng những tiến bộ khoa học
công nghệ phù hợp vào kế hoạch phát triển của các công ty than ở Quảng
Ninh đặc biệt là trong chiến lược phát triển của các công ty trong giai đoạn
2005- 2010 và 2010- 2020 hoàn thành mục tiêu của tổng công ty.
Em xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn giúp đỡ tận tình của Cô giáo
PGS.TS Ngô Thị Hoài Nam giúp đỡ em hoàn thành đề án này. Trong quá

trình viết chắc chắn sẽ có những sai xót mong cô xem xét góp ý kiến để em
rút kinh nghiệm và sửa chữa trong bản chính được tốt hơn .