Đề tài “Mâu thuẩn biện chứng với việc tìm hiểu những cơ hội và thách thức khi Việt Nam gia nhập WTO” pps

TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
Đề tài
“Mâu thuẩn biện chứng với việc tìm hiểu
những cơ hội và thách thức khi Việt Nam gia
nhập WTO”
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
11
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
MỤCLỤC
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
22
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
LỜIMỞĐẦU
Năm 2006 đối với Việt Nam là năm hội tụ nhiều sự kiện lịch sửđánh dấu
những điểm mốc quan trọng về hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế , là năm chúng ta
phải hoàn thành việc cắt giảm thuế quan để thực hiện khu vức mậu dịch của
ASEAN , năm đăng cai diễn đàn tổ chức APEC 14 với tiêu đè hướng tới một cộng
đồng năng động với sự phát triển và thịnh vượng . Năm nước ta được gia nhập vào tổ
chúc thương mại thế giới ,hoàn thành một số cam kết trong hiệp định thương mại
song phương Viêt Nam – Hoa Kỳ,thúc đẩy mạnh mẽ các hiệp định hợp tác kinh tế
toàn diện ASEAN vói các đối tác Trung Quốc,Nhật Bản,Hàn Quốc,ấn độ,úc và
New_Zealand,đặc biệt hiệp định CA-FTA.
Từ nhũng năm đầu của thập kỷ 90, Việt Nam đã nhận thức và chủđộng tựđổi
mới nền kinh tế và bắt đầu chuyển hướng tư duy sang hội nhập kinh tế khu vực và
quốc tế .Hành động đầu tiên đó là Việt Nam ký hiệp định với liên minh châu âu (EU)
vào năm 1992.Điểm mốc hội nhập khu vực cóý nghĩa lớn đó là tham gia vào hiệp hội
các quốc gia Đông nam á và thực hiện khu vực mậu dịch tự do AFTA của khu vực

năm 1996.Tiếp đến trở thành viên của khối hợp tác kinh tế Châu á-Thái bình dương
APEC năm 1998.Đến năm 2000 Việt Nam đã ký hiệp định thương mại song phương
với Hoa Kỳ. Với việc gia nhập PECC (01/1995), ASEAN (07/1995), ký kết hiệp
định chung về hợp tác kinh tế với EU (7/1995), tham gia APEC (11/1998), vàđang
chuẩn bị tích cực cho các cuộc đàm phán gia nhập Tổ chức thương mại thế giới
(WTO). Việt Nam từng bước vững chắc hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế khu vực
và thế giới. Ngày 27/11/2001, Bộ Chính trịđã ra Nghị Quyết về hội nhập kinh tế quốc
tế nhằm cụ thể hoá một chủ trương lớn được nêu ra tại Đại hội lần thứ IX của Đảng
là: “Chủđộng hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực theo tinh thần phát huy tối đa nội
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
33
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
lực, nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế, bảo đảm độc lập tự chủ vàđịnh hướng xã hội
chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích dân tộc, giữ vững bản sắc văn hoá dân tộc, bảo vệ môi
trường”.
Trong 5 năm lại đây ASEAN trong đó có Việt Nam đã thúc đẩy đàm phán ký
kết các hiệp định khung về hợp tác kinh tế toàn diện với năm đối tác lớn là Nhật
Bản,Trung Quốc,Hàn Quốc,úc,ấn Độ .Việt Nam cũng đã làm đơn xin gia nhập WTO
từ năm 1995, vàđã trải qua nhiều phương đàm phán song phương với các đối tác
thương mại vàđàm phán đa phương , làm việc với đoàn công tác về Việt Nam gia
nhập WTO.Đến ngày 7/11/2206 đánh dấu mốc lịch sử là Việt Nam đã chính thúc gia
nhập WTO.
Trước bối cảnh toàn cầu như vậy, công cuộc phát triển kinh tế của nước ta
không thểđứng ngoài xu thế toàn cầu hoá. Nhận thấy được tình hình kinh tế của đất
nước đang gặp khó khăn, tháng 12/1986 Đảng và Nhà nước quyết định chuyển đổi
nền kinh tế từ tập trung quan liêu bao cấp sang kinh tế thị trường theo định hướng xã
hội chủ nghĩa. Trong chiến lược phát triển kinh tế, vấn đề hội nhập nền kinh tế thế
giới, tăng cường hợp tác kinh tế các nước và các tổ chức quốc tếđang là vấn đềđược

quan tâm. Với phương châm “đa dạng hoá, đa phương hoá quan hệ” và “là bạn của
tất cả các nước trong cộng đồng thế giới phấn đấu vì hòa bình, độc lập và phát triển”.
Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao với hơn 160 nước và hầu hết các tổ chức
quốc tế và khu vực quan trọng. Những vấn đề nêu trên là những vấn đề mà em rất
tâm huyết, rất quan tâm vàđó cũng là lí do, là sự thôi thúc em chọn đề tài: “Mâu
thuẩn biện chứng với việc tìm hiểu những cơ hội và thách thức khi Việt Nam gia
nhập WTO”.
Và em hi vọng đề tài này sẽ giải đáp được phần nào thắc mắc về vấn đề hội
nhập và toàn cầu hoáở nước ta hiện nay.
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
44
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
PHẦN 1
CƠSỞCỦAĐỀTÀI
I. CHƯƠNG I: CƠSỞLÝLUẬN
1. Lý luận triết học
Phép biện chứng đã khẳng định: các sự vật, các hiện tượng, các quá trình khác
nhau của thế giới có mối liên hệ qua lại, tác động, ảnh hưởng lẫn nhau, và cũng đồng
thời khẳng định tính thống nhất vật chất của thế giới là cơ sở của các mối liên hệđó.
Các sự vật, hiện tượng tạo thành thế giới, dù cóđa dạng, phong phú, có khác
nhau bao nhiêu, song chúng đều chỉ là những dạng khác nhau của một thế giới duy
nhất, thống nhất – thế giới vật chất. Nhờ có tính thống nhất đó, chúng không thể tồn
tại biệt lập, tách rời nhau, mà tồn tại trong sự tác động qua lại, chuyển hoá lẫn nhau
theo những quan hệ xác định. Chính trên cơ sởđó, triết học duy vật biện chứng khẳng
định rằng, mối liên hệ là phạm trù triết học dùng để chỉ sự quy định, sự chuyển hoá
lẫn nhau giữa các sự vật, hiện tượng hay giữa các mặt của một sự vật, của một hiện
tượng trong thế giới. Do đó mọi mối liên hệđều mang tính khách quan, là vốn có của
mọi sự vật, hiện tượng.

Mối liên hệ không chỉ mang tính khách quan, mà còn mang tính phổ biến. Bởi
lẽ, bất cứ sự vật, hiện tượng nào cũng liên hệ với sự vật hiện tượng khác. Không có
sự vật hiện tượng nào nằm ngoài mối liên hệ. Trong thời đại ngày nay không một
quốc gia nào không có quan hệ, không có liên hệ với các quốc gia khác về mọi mặt
của đời sống xã hội. Chính vì thế mà hiện nay trên thế giới đã vàđang xuất hiện xu
hướng toàn cầu hoá, khu vực hoá mọi mặt của đời sống xã hội. Nhiều vấn đềđã
vàđang trở thành vấn đề toàn cầu như : đói nghèo, bệnh hiểm nghèo, môi trường sinh
thái, dân số và kế hoạch hoá gia đình, chiến tranh và hoà bình…Ngoài ra, mối liên
hệđược biểu hiện dưới những hình thức riêng biệt, cụ thể theo điều kiện nhất định
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
55
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
Song, dù dưới hình thức nào, chúng cũng chỉ là biểu hiện của mối liên hệ phổ biến
nhất, chung nhất.
Mặt khác, mối liên hệ là phạm trù triết học dùng để chỉ sự quy định, sự tác
động qua lại, sự chuyển hoá lẫn nhau giữa các sự vật, hiện tượng hoặc giữa các mặt
của sự vật hiện tượng, mà sự vật hiện tượng luôn tồn tại và vận động không ngừng
theo nhiều cách thức khác nhau. Do đó mà mối liên hệ còn mang tính đa dạng. Và
trong mỗi sự vật hiện tượng có thể bao gồm rất nhiều loại mối liên hệ, chứ không
phải chỉ có một cặp mối liên hệ xác định.
2 . Hội nhập kinh tế quốc tế là một tất yếu khách quan của các nước trong giai
đoạn hiện nay
“Toàn cầu hoá” là một xu hướng phát triển tất yếu của lịch sử nhân loại, mà
trước hết là tiến trình hội nhập kinh tế quốc tếđang diễn ra sôi động. Cách đây hơn
150 năm, Các Mác đã dự báo xu hướng này và ngày nay đã trở thành hiện thực. Theo
ông, toàn cầu hoá kinh tế là một xu thế mới của quá trình phát triển kinh tế thị trường,
phản ánh trình độ phát triển cao của lực lượng sản xuất xã hội màởđó, phân công lao
động quốc tế và quốc tế hoá sản xuất trở thành phổ biến.

Trong lịch sử, trước khi phương thức sản xuất TBCN ra đời, do trình độ lực
lượng sản xuất thấp kém, giao thông chưa phát triển, việc sản xuất và trao đổi hàng
hoá còn bị giới hạn trong các cơ sở sản xuất quy mô nhỏ, năng suất thấp nên chưa có
thị trường thế giới theo nghĩa hiện đại. Từ khi phương thức sản xuất TBCN ra đời,
đặc biệt là từ khi diễn ra cuộc cách mạng công nghiệp, đời sống kinh tế các nước có
sự thay đổi căn bản. Tình trạng tự cấp, tự túc và bế quan toả cảng của các địa phương,
các dân tộc trước kia được thay thế bằng sự sản xuất và tiêu dùng mang tính quốc tế.
Tuy nhiên, cho đến trước Thế chiến thứ 2, hình thức quốc tế hóa chủ yếu vẫn là phân
công áp đặt trực tiếp, tức là các nước phát triển áp dụng chiến tranh xâm lược và bạo
lực để thống trị các nước lạc hậu, bóc lột, vơ vét tài nguyên và tiêu thụ hàng hoá.
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
66
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
Trong đó, mỗi nước đế quốc có một hệ thống thuộc địa riêng, phân công lao động và
quốc tế hoá còn mang tính chất cát cứ, làm cho các nước lạc hậu không thoát khỏi
tình trạng khó khăn trì trệ.
Như vậy, toàn cầu hóa kinh tế là kết quả tất yếu của quá trình xã hội hoá sản xuất,
của tốc độ phát triển nhanh của lực lượng sản xuất, bắt nguồn từ sự thúc đẩy của khoa
học, kỹ thuật và công nghệ hiện đại, nó là kết quả tất yếu của sự phát triển sâu rộng nền
kinh tế thị trường trên phạm vi toàn thế giới, sự gia tăng phân công lao động quốc tế, sự
mở rộng hơn nữa trong không gian và thời gian các mối quan hệ giao lưu phổ biến của
loài người và sự hiện diện nóng bỏng của những vấn đề toàn cầu cấp bách. Nói cách
khác, nó là kết quả của các quá trình tích luỹ về số lượng đã tạo ra một khối lượng tới
hạn để số lượng biến thành chất mới; xu hướng quốc tế hóa, khu vực hoáđã chuyển
thành xu hướng toàn cầu hoá trong thời đại ngày nay. Nó là một trong những xu thế lịch
sử tất yếu do quy luật phát triển của lực lượng sản xuất chi phối.
Và trong đóđặc trưng nổi bật của toàn cầu hoá kinh tế là nền kinh tế thế giới
tồn tại và phát triển như một chỉnh thế, trong đó mỗi quốc gia là một bộ phận, có

quan hệ tương tác lẫn nhau, phát triển với nhiều hình thức phong phú. Tham gia toàn
cầu hoá kinh tế, các quốc gia vẫn hoàn toàn độc lập về chính trị, xã hội, vẫn là các
chủ thế tự quyết định ý thức hệ, vận mệnh và con đường phát triển của mình. Toàn
cầu hoá kinh tế làm cho các quốc gia ngày càng phụ thuộc vào nhau về vốn, kỹ thuật,
công nghệ, nguyên liệu và thị trường. Đến nay toàn cầu hoá kinh tếđã cuốn hút nhiều
quốc gia ở khắp các châu lục, đã có 27 tổ chức kinh tế khu vực và toàn cầu ra đời và
hoạt động [ Thẩm Kỳ Như – Trung Quốc không làm bất tiên sinh…Viện TTKH, Học
viện CTQG HCM, H1999, tr358-359 ] Đây là sự phát triển mới chưa từng có. Lịch
sửđã chứng tỏ không một quốc gia nào, dù lớn và giàu đến đâu, cũng không thể sản
xuất được tất cả các sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế. Chúng ta không quên 100 năm
về trước Trung Quốc đóng cửa nền kinh tếđể rồi phải chịu sự thụt lùi về mọi mặt.
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
77
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
Thành tựu cóđược như ngày nay là nhờ vào mở cửa kinh tế.Như vậy rõ ràng xu thế
này là xu thế phát triển tất yếu của thời đại không thể khác được. Chỉ có những quốc
gia nào nắm bắt nhịp xu thế này, biết tận dụng cơ hội, vượt qua thách thức mới đứng
vững và phát triển. Cự tuyệt hay khước từ toàn cầu hoá kinh tế tức là tự gạt mình ra
ngoài lề của sự phát triển.
II. CHƯƠNG II: CƠSỞTHỰCTẾ :
1. Tình hình quốc tế và khu vực làm nảy sinh và phát triển quá trình hội nhập.
Đại hội VIII của Đảng đã xác định nhiệm vụ “mở rộng quan hệ kinh tếđối
ngoại, chủđộng tham gia các tổ chức quốc tế và khu vực, củng cố và nâng cao vị thế
nước ta trên trường quốc tế”. Đại hội lần thứ IX khẳng định chủ trương “phát huy cao
độ nội lực, đồng thời tranh thủ nguồn lực bên ngoài và chủđộng hội nhập kinh tế
quốc tếđể phát triển nhanh, có hiệu quả và bền vững”.[Trích văn kiện Đại hội đại biểu
toàn quốc lần thứ IX – trang 89] Chủ trương hội nhập kinh tế quốc tếđược đề ra trong
bối cảnh tình hình thế giới và khu vực diễn ra nhanh chóng, phức tạp, khó lường

trước được, với những đặc điểm sau:
Trong hơn thập kỉ qua, kinh tế thế giới nhìn chung phát triển không đồng đều.
Trên thế giới đã xảy ra mấy cuộc khủng hoảng lớn, sâu rộng hơn cả là cuộc khủng
hoảng kinh tế – tài chính nổ ra năm 1997. Vị thế các nước và các khu vực thay đổi
theo hướng: kinh tế Mỹ phát triển nhanh vàổn định liên tục trong nhiều năm vàđến
2002 bắt đầu suy giảm; kinh tế Tây Âu hiện không còn phát triển nhanh như các thập
kỉ trước; kinh tế Nhật suy thoái chưa có lối ra; các nước thuộc Liên Xô trước đây và
nước Đông Âu rơi vào tình trạng suy thoái kéo dài, vài năm gần đây tăng trưởng
tương đối khá; kinh tế Trung Quốc phát triển ngoạn mục; Đông Nam á vàĐông á phát
triển nhanh vào bậc nhất thế giới trong những thập kỷ trước, tuy nhiên vừa qua đã rơi
và suy thoái và nay đang hồi phục; Nam Á và Châu Phi vẫn chưa thoát khỏi tình
trạng trì trệ kéo dài; kinh tế Mỹ latinh có khá hơn song cũng không ổn định.
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
88
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
Xu thế toàn cầu hoá kinh tế diễn ra mạnh mẽ, ảnh hưởng đến cuộc sống của tất
cả các dân tộc trên thế giới. Ngày nay các nền kinh tế của các quốc gia gắn bó hữu cơ
và tuỳ thuộc vào nhau. Tính thẩm thấu lẫn nhau của các nền kinh tế gia tăng. Nền sản
xuất thế giới mang tính toàn cầu. Phân công lao động quốc tếđạt tới trình độ ngày
càng cao. Phương châm kinh doanh lấy thế giới làm nhà máy của mình, lấy các nước
làm phân xưởng của mình, qua đó phân công lao động quốc tế có thể lợi dụng ưu thế
kỹ thuật, tiền vốn, sức lao động và thị trường của các nước, thúc đẩy quá trình quốc
tế hoá sản xuất phát triển nhanh chóng. Trong quá trình toàn cầu hoá, khu vực hoá,
nổi lên xu hướng liên kết kinh tế dẫn tới sự ra đời, rồi hợp nhất của nhiều tổ chức
kinh tế và thương mại, tài chính quốc tế và khu vực, như Tổ chức thương mại thế giới
(WTO), Quỹ tiền tệ thế giới (IMF), Ngân hàng thế giới (WB), Liên minh Châu âu
(EU), khu vực thương mại tự do Bắc Mỹ (AFTA)…
Hiện nay, các nước lớn, nhỏđều giành ưu tiên cho phát triển kinh tế, theo đuổi

chính sách kinh tế mở. Nay những nước có tiềm năng và thị trường lớn như Trung
Quốc, Nga, ấn Độ, Mỹ…và cả một số nước vốn khép kín, theo mô hình tự cung tự
cấp cũng dần dần mở cửa, từng bước hội nhập vào nền kinh tế khu vực và thế giới.
Mặt khác cộng đồng thế giới đang đứng trước những vấn đề toàn cầu mà
không một quốc gia riêng lẻ nào có thể tự giải quyết nếu không có sự hợp tác đa
phương như: bảo vệ môi trường, hạn chế sự bùng nổ dân số, đẩy lùi dịch bệnh hiểm
nghèo, chống tội phạm quốc tế…
Tuy nhiên trong xu thếđó, các nước công nghiệp phát triển, đứng đầu là Mỹ, do
cóưu thế về thị trường, nắm được tiến bộ khoa học- công nghệ, có nền kinh tế phát
triển cao, đã ra sức thao túng, chi phối thị trường thế giới, áp đặt điều kiện với những
nước chậm phát triển hơn, thậm chí dùng nhiều biện pháp thô bạo như bao vây cấm
vận, trừng phạt, làm thiệt hại lợi ích của các nước đang phát triển và chậm phát triển.
Trước tình hình đó các nước đang phát triển đã từng bước tập hợp nhau lại, đấu tranh
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
99
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
chống chính sách tăng cường quyền áp đặt của Mỹđể bảo vệ lợi ích của mình vì một
trật tự kinh tế bình đẳng, công bằng.
ở khu vực Đông Namáđã diễn ra nhiều biến đổi sâu sắc. Mặc dù trải qua cuộc
khủng hoảng kinh tế – tài chính trầm trọng trong thời gian 1997 -1998, song vẫn là
khu vực có nhiều tiềm năng do vị tríđịa lý chính trị vàđịa lý kinh tế của mình, dung
lượng thị trường lớn, tài nguyên phong phú, lao động dồi dào, được đào tạo tốt, có
quan hệ quốc tế rộng rãi.
Toàn bộ tình hình trên đem lại nhiều thuận lợi to lớn, đồng thời cũng đặt ra
nhiều thách thức gay gắt đối với nước ta trong quá trình phát triển đất nước nói chung
và quá trình hội nhập kinh tế quốc tế nói riêng.
2. Hội nhập kinh tế với các nước đang phát triển
Thế giới ở vào thời điểm chuyển giao giữa hai thế kỷđang chứng kiến những

đổi thay sâu sắc trên tất cả mọi lĩnh vực, từ sản xuất vật chất đến đời sống tinh thần
xã hội. Toàn cầu hoá nổi lên như một trong những xu hướng chủđạo chi phối hệ
thống quan hệ quốc tế hiện đại. Xét trên phương diện sản xuất vật chất xã hội, một
giai đoạn mới của lịch sử nhân loại đang từng bước quáđộ từ xẫ hội gắn với nền văn
minh công nghiệp lên nấc thang phát triển cao hơn. Nấc thang phát triển này được
đặc trưng bởi công nghệ và cơ cấu kinh tế mới – kinh tế tri thức, trên cơ sởáp dụng
rộng rãi các thành tựu khoa học – công nghệ tiên tiến, các phương tiện truyền tin hiện
đại và máy tính.
Nhìn một cách tổng quát, toàn cầu hoá kinh tế là quá trình phổ biến theo hướng
nhất thể hoá trên phạm vi toàn cầu những giá trị, tri thức, những hoạt động, những
mô hình – cấu trúc trong lĩnh vực kinh tế và cả khoa học, kỹ thuật. Trong đó các nước
đang phát triển tham gia với động lực cơ bản là nhằm mở rộng thị trường xuất khẩu,
tạo mối liên kết thương mại giữa các quốc gia, các khu vực với nhiều hình thức
phong phú, hoạt động có hiệu quả. Và cho đến nay, một số các quốc gia đang phát
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
1010
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
triển đãđạt được những tiến bộ vượt bậc ví như : ở khu vực Đông Namá có Thái Lan,
Malayxia, Singapo đã chuyển mạnh sang kinh tế hướng về xuất khẩu và thu được
những thành quả tốt.
Xét về việc mở rộng vàđa dạng các mối liên kết thương mại thì chính sách tỷ
giá, chính sách giảm thuế xuất nhập khẩu, bãi bỏ hàng rào thuế quan, phi thuế quan
đã làm cho hoạt động thương mại tại các nước mở rộng thị trường và tăng khối lượng
hàng hoá xuất nhập khẩu.
Hơn nữa, trong quá trình hội nhập kinh tế,điều chúng ta thấy rõ là thị trường
vốn có mối liên kết chặt chẽ hơn nhiều. Các nước đang phát triển có cơ hội hội nhập
với thị trường tài chính toàn cầu. Nhờ vậy mà loại bỏ việc kiểm soát đối với đồng
vốn chảy vào, đồng thời cũng bãi bỏ dần những hạn chế trong thanh toán và giao dịch

thông qua tài khoản. Hiện nay, nhiều nước đã chấp nhận thả nổi đồng tiền, đã làm cho
đồng vốn đổ vào các nước này tăng nhanh.
Mặt khác, hội nhập kinh tế trong thời gian qua có tác động tích cực đến việc ổn
định kinh tế vĩ mô. Nhiều quốc gia đang phát triển đã mở cửa thị trường thu hút vốn,
một mặt thúc đẩy công nghiệp hoá, một mặt tăng tích luỹ từđó cải thiện mức thâm
hụt ngân sách. Chính sựổn định kinh tế vĩ mô này đã tạo niềm tin cho các chương
trình phát triển hỗ trợ cho những quốc gia thành công trong cải cách kinh tế và mở
cửa.
Ngoài ra, hội nhập kinh tế tạo ra nhiều cơ hội việc làm mới và nâng cao mức
thu nhập tương đối của các tầng lớp dân cư.
Chính những mặt thuận lợi này mà hội nhập kinh tế quốc tế có sức mạnh to
lớn. Nó kéo tất cả các quốc gia dù lớn, dù nhỏ, dù giàu hay nghèo đều bị cuốn vào.
Tuy nhiên điều đáng nói ởđây là chủ nghĩa tư bản hiện đại với ưu thế về vốn và công
nghệđang ráo riết thực hiện ýđồ chiến lược biến quá trình toàn cầu hoá nói chung và
toàn cầu hoá kinh tế nói riêng thành quá trình tự do hoá kinh tế vàáp đặt chính trị theo
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
1111
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
quỹđạo tư bản chủ nghĩa. Bởi vậy, tất cả các nước, nhất là các nước đang phát triển,
đều phải tìm kiếm các đối sách để thích ứng với quá trình toàn cầu hoáđa bình diện
vàđầy nghịch lý.
Các nước này tuy đã giành được độc lập, đó là một thành quả vô cùng quan
trọng, song các nước này hầu hết lại là các nước nghèo, còn lạc hậu. Cho nên, họ vẫn
bị phụ thuộc vào hệ thống kinh tế của chủ nghĩa tư bản : từ khai thác – sử dụng tài
nguyên, quy trình sản xuất, vốn, kỹ thuật – công nghệđến thị trường tiêu thụ cũng
như phân công lao động quốc tế… Các nước đang phát triển đang phải đối diện trước
thách thức của nguy cơ tụt hậu ngày càng xa về kinh tế. Bởi một cơ cấu kinh tế còn
nhiều bất hợp lý, trong đó tỷ trọng công nghiệp nhỏ bé trong tổng giá trị thu nhập

quốc dân, cộng thêm với trình độ thấp kém về năng suất lao động, cho nên tốc độ
phát triển kinh tế của đa số các nước đang phát triển thấp và bấp bênh. Trong thập
niên 60, các nước đang phát triển đạt mức tăng trưởng 5,7%, thập niên 70 đạt 5,3%
thìđến thập niên 80 là 2% và những năm vừa qua của thập niên 90 tuy tình hình
cóđược cải thiện, song cũng chỉđạt mức trên 4% trong khi tỉ lệ tăng dân số vẫn còn ở
mức trên 2%/năm.
Không những thế vấn đề nợ nước ngoài cũng trở thành gánh nặng đối với các
nước đang phát triển. Số liệu thống kê của Liên hợp quốc cho thấy, nợ nước ngoài
của các nước này đã tăng hơn 300 lần trong 4 thập niên qua : từ 6 tỉ năm 1995 lên
trên 2000 tỉđầu năm 2000. Trong đó, có những nước mà tổng số nợđã vượt xa so với
tổng thu nhập quốc dân. Những bi kịch về nợ nước ngoài của các nước đang phát
triển không chỉđược biểu hiện ở tổng số nợ khổng lồ mà còn là tình trạng nhiều nước
không có khả năng thanh toán dù chỉ là lãi suất hằng năm, trong khi dó tốc độ của các
khoản vay vẫn gia tăng và không hề có dấu hiệu giảm bớt.
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
1212
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
Cùng với nợ nần là tình trạng bất bình đẳng trong trao đổi mậu dịch – thương
mại giữa các nước đang phát triển và phát triển. Chỉ tính riêng qua trao đổi không
ngang giá, các nước phát triển mỗi năm thu về món lợi hàng chục tỉ USD.
Mặt khác, vẫn tiếp tục diễn ra sự phân biệt đối xử với hàng hóa – sản phẩm của
các nước đang phát triển khi thâm nhập thị trường các nước phát triển. Qua con
đường đầu tư, chuyển giao kỹ thuật – công nghệ, các cường quốc tư bản không chỉ
thu lợi do bán các thiết bị công nghệ lạc hậu và gây ô nhiễm mà còn khống chế nhiều
huyết mạch kinh tế quan trọng của các nước đang phát triển. Còn các nước đang phát
triển, do áp lực bức bách của nhu cầu cải thiện đời sống kinh tế, đã dễ dàng chấp
nhận “chào đón” bất kỳ sự cải tiến kỹ thuật – công nghệ nào, bất kỳ nguồn vốn tư bản
nào. Sựđơn giản dễ dãi này, mặc dù trước mắt có thể thúc đẩy tăng trưởng kinh tế,

song rất có thể phải trả giáđắt bởi các hậu quả kinh tế xã hội khó lường. Do vậy, lựa
chọn kỹ thuật – công nghệ, cơ cấu kinh tế, mô hình kinh tế – xã hội đang đặt ra
những tiêu chuẩn phức tạp hơn để có thể tận dụng mọi cơ hội phát triển cho cả ngày
mai, không chỉ vì những cái lợi tức thời trước mắt.
Đó là những vấn đề trên con đường hợp tác giữa các nước đang phát triển và
các nước phát triển, vậy còn hợp tác giữa các nước đang phát triển với nhau thì sao?
Con đường này cũng gặp nhiều trở ngại bởi lẽ các nước này đều có sự tương đồng về
trình độ phát triển cũng như các lợi thế về nguồn tài nguyên, nhân lực và thị trường…
trong khi tất cảđều thiếu vốn, kỹ thuật – công nghệ và tri thức quản lý hiện đại. Hơn
nữa, những lợi thế nêu trên dưới tác động của cuộc cách mạng khoa học – công nghệ
và toàn cầu hoá hiện nay không còn có vai trò, ý nghĩa nổi bật như các thập niên
trước đây. Điều đó cho thấy, các nước đang phát triển cần thiết phải có cách tiếp cận
mới trong hợp tác cùng nhau. Chỉ có như vậy, khuôn khổ và cơ chế hợp tác mới thực
sự trở nên hữu ích và thiết thực đối với các nước đang phát triển. Đồng thời, nóđóng
góp và việc phối hợp các nỗ lực chung của các nước đang phát triển nhằm từng bước
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
1313
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
khắc phục và hạn chế những hậu quả tiêu cực của toàn cầu hoá cũng như trong quá
trình xúc tiến quan hệ với các nước phát triển.
Hội nhập kinh tế là một vấn đề cấp bách và mang tính thời đại, nhưng đó cũng
là một bài toán hóc búa, đang thách đố các quốc gia, dân tộc đang phát triển, thôi
thúc họ tìm lời giải tối ưu. Giữ vững độc lập dân tộc, phát huy nội lực và kết hợp với
chủđộng mở rộng hội nhập quốc tế, trở thành một trong những điều kiện tiên quyết –
chìa khoá hữu hiệu để giải mã bài toán này trong kỷ nguyên toàn cầu hoá hiện nay.
3. Sự hình thành tất yếu của chủ trương hội nhập kinh tế quốc tếở nước ta
Thật ra, chính sách mở cửa và hội nhập kinh tế quốc tếđể phát triển đất nước
không phải là một điều gì hoàn toàn mới đối với Đảng và Nhà nước ta. Nó là sự kế

thừa, phát triển và vận động sáng tạo vào hoàn cảnh hiện nay của đất nước, những
luận điểm mà Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu lên ngay từ khi nước Việt Nam dân chủ
cộng hoà vừa mới ra đời sau Cách mạng tháng Tám năm 1945. Trong bài trả lời
phỏng vấn của các nhà báo ngày 23 tháng 10 năm đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói:
“chúng ta hoan nghênh những người Pháp muốn đem tư bản vào xứ ta khai thác
những nguồn nguyên liệu chưa có ai khai thác…Chúng ta sẽ mời những nhà chuyên
môn Pháp, cũng như Mỹ, Nga hay Tàu, đến đây giúp việc cho chúng ta trong công
cuộc kiến thiết quốc gia” (Hồ Chí Minh: Toàn tập, T4, NXB Chính trị quốc gia, HN
1995, tr74)
Quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh, ngay từ giữa những năm 70 của thế kỷ trước,
nước ta đã gia nhập Hội đồng tương trợ kinh tế (SEV), tích cực tham gia Phong trào
không liên kết, Liên hợp quốc mà một trong những nội dung cơ bản làđấu tranh cho
một trật tự kinh tế thế giới công bằng. Bên cạnh mối quan hệ với các nước trong cộng
đồng XHCN, nước ta đã ra sức thúc đẩy quan hệ hợp tác bình đẳng cùng có lợi với
các nước tư bản chủ nghĩa mặc dầu lúc đó các thế lực thùđịch thực hiện chính sách
bao vây về kinh tế, cô lập về chính trịđối với nước ta.
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
1414
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
Trong thời kìđổi mới, chủ trương mở rộng quan hệđối ngoại và hội nhập kinh
tế quốc tế càng được thể hiện rõ nét vàđược thực hiện tích cực hơn. Đại hội lần thứ
VI của Đảng họp tháng 12 – 1986 đã chính thức khởi xướng công cuộc đổi mới nhằm
đưa nước tar a khỏi cuộc khủng hoảng về kinh tế – xã hội. Việc triển khai Nghị Quyết
Đại hội lại diễn ra trong bối cảnh tình hình Liên Xô, Đông Âu xấu đi nhanh chóng và
tới đầu những năm 90 thì chếđộ XHCN đã bị xoá bỏ tại các nước này, Liên bang Xô
Viết tan rã, Hội đồng tương trợ kinh tế giải thể. Để phục vụ cho việc thực hiện đường
lối đổi mới, Đại hội và các hội nghị Trung ương tiếp theo, nhất là các Nghị quyết
13/5/1988 của bộ chính trị, Nghị quyết của Hội nghị Trung ương VIII tháng 3/1990,

đã phân tích sâu sắc tình hình thế giới, đề ra các chủ trương và giải pháp ứng phó với
những tiêu cực của tình hình với nội dung chủ yếu làđẩy lùi chính sách bao vây kinh
tế, cô lập về chính trịđối với nước ta, mở rộng quan hệ quốc tế. Cũng theo tinh thần
đó, năm 1987 nước ta đã thông qua Luật đầu tư với nước ngoài với những quy định
khá thông thoáng.
Đại hội lần thứ VIII họp tháng 6/1996 đã khẳng định chủ trương “xây dựng
một nền kinh tế mở”, “đẩy nhanh quá trình hội nhập kinh tế khu vực và thế giới”. Hội
nghị Trung ương 4 khoá VIII nêu nhiệm vụ “tích cực chủđộng thâm nhập và mở rộng
thị trường quốc tế”, “tiến hành khẩn trương, vững chắc việc đàm phán Hiệp định
thương mại với Mỹ”, “gia nhập APEC và WTO, có kế hoạch cụ thểđể chủđộng thực
hiện cam kết trong khuôn khổ AFTA”.
4. Nhận định về những cơ hội và thách thức đối với Việt Nam trên con đường
hội nhập kinh tế quốc tế.
4.1. Những cơ hội mà Việt Nam cóđược khi tham gia hội nhập kinh tế quốc tế
Hội nhập kinh tế quốc tế là quá trình “mở cửa” nền kinh tế, đưa các doanh
nghiệp trong nước tham gia tích cực vào cạnh tranh, quốc tế. Hội nhập kinh tế quốc
tế chúng ta có cơ hội tích luỹđược những tiền đề, những điều kiện cho một trình
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
1515
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
độphát triển mới. Trước hết chúng ta có cơ hội thu hút vốn, khoa học, kỹ thuật công
nghệ hiện đại, kinh nghiệm quản lý kinh tế từ bên ngoài và mở rộng thị trường đểđẩy
nhanh quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, đưa đất nước ra khỏi tình trạng kém
phát triển. Tiếp đó hội nhập kinh tế tạo khả năng mở rộng thị trường ra nước ngoài
trên cơ sở các hiệp định thương mại đã ký kết với các nước, trong khu vực và toàn
cầu. Tạo cơ hội giao lưu các nguồn lực của nước ta với các nước, bởi chúng ta có
nguồn nhân lực dồi dào, nhưng nếu không hội nhập thì việc sử dụng trong nước sẽ bị
lãng phí, kém hiệu quả. Thông qua hội nhập ta có thể xuất khẩu lao động qua hợp

đồng gia công hàng xuất khẩu. Đồng thời tạo cơ hội để nhập khẩu lao động kỹ thuật
cao, các công nghệ mới, các phát minh sáng chế mà ta chưa có. Mặt khác, mở cửa và
hội nhập quốc tế sẽ giúp chúng ta đẩy mạnh hơn nữa quá trình cải cách, đổi mới xã
hội, nhất là những cải cách về phương thức hoạt động của hệ thống chính trị, về thể
chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, điều chỉnh cơ cấu sản xuất trong
nước, tăng sức cạnh tranh cho nền kinh tếđể tham gia ngày càng nhiều hơn vào phân
công lao động quốc tế và mở rộng quá trình dân chủ hoá xã hội. Với một nền kinh tế
yếu kém, nếu không tranh thủđược những cơ hội do toàn cầu hoá mang lại – dù là
toàn cầu hoáđang do chủ nghĩa tư bản chi phối – thì chúng ta không thể xây dựng chủ
nghĩa xã hội được. Chỉ riêng vấn đề “học hỏi” chủ nghĩa tư bản chứ chưa nói đến
tranh thủ những nguồn lực, phương tiện vật chất cần thiết, đã là một tất yếu khách
quan, một yêu cầu bắt buộc đối với việc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở các nước chậm
phát triển vàđang phát triển nói chung vàở nước ta nói riêng. Bởi vì như Lênin đã
nói : “chúng ta không hình dung một thứ chủ nghĩa xã hội nào khác hơn là chủ nghĩa
xã hội dựa trên cơ sở những bài học mà nền văn minh lớn của chủ nghĩa tư bản thu
được” ( V.I Lênin, Toàn tập, NXB Tiến bộ, M, 1977, tr334).
4.1. Những thách thức mà chúng ta gặp phải trên con đường hội nhập
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
1616
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
Tuy nhiên, toàn cầu hoá là một quá trình vừa hợp tác vừa đấu tranh vô cùng
phức tạp. Nó không chỉđem đến cho chúng ta những cơ hội thuận lợi mà còn có cả
những thách thức và khó khăn mới nảy sinh.
Thách thức lớn nhất với nước ta là tình trạng thấp kém của nền kinh tế, khoảng
cách về trình độ phát triển giữa ta với các nước trong khu vực và trên thế giới còn rất
xa. Học thuyết tự do mới về toàn cầu hóa đòi hỏi các quốc gia phải mở toang cửa nền
kinh tếđất nước, phải thực hiện triệt để tự do hoá thị trường bên trong và bên ngoài,
phải thả nổi tiền tệ, phải tư nhân hoá, phải giảm mạnh vai trò kiểm soát của Nhà nước

theo hướng: “Nhà nước tối thiểu, thị trường tối đa”. Vì vậy các doanh nghiệp trong
nước phải chấp nhận tư cách thành viên cạnh tranh ngang bằng các nước khác. Mà xu
hướng tự do hoá thương mại quốc tế càng phát triển thì cạnh tranh quốc tế ngày càng
khốc liệt. Điểm đặc biệt là ta phải cạnh tranh ngay từđầu, trên tất cả các mặt trận, với
những thế lực mạnh hơn nhiều về thực lực và trình độ. Tại diễn đàn Kỳ họp thứ 6,
Quốc hội khoá XI, Thủ tướng Phan Văn Khải cũng nhiều lần nhấn mạnh : “Sức cạnh
tranh của các doanh nghiệp Việt Nam và nền kinh tế thua kém nhiều nước xung
quanh làđiều bất lợi lớn nhất khi hội nhập kinh tế quốc tế” Hội nhập kinh tế quốc tế,
chúng ta đứng trước yêu cầu phải chuyển đổi cơ cấu kinh tế, đầu tư theo chiều sâu để
nền kinh tếđủ sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Bên cạnh đó, chúng ta đứng
trước khó khăn rất lớn trong việc điều chỉnh hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách
làm sao vừa bảo đảm cho đổi mới thành công, nền kinh tế phát triển bền vững; vừa
phù hợp với cam kết quốc tế; lại có khả năng khắc phục những tiêu cực, rủi ro do hội
nhập đem lại. Nhìn chung, nếu không vượt qua được những thách thức này, chúng ta
không thể có chủ nghĩa xã hội trong thực tế. Mặt khác, toàn cầu hoáđang bị chủ nghĩa
tư bản chi phối trên các lĩnh vực : thị trường, khoa học – công nghệ và vốn. Các nước
tư bản đang mưu toan ding những lợi thế này để gây sức ép đối với chúng ta. Thực tế
này đe doạ tấn công vào chủ quyền quốc gia, là xói mòn các giá trị văn hoá truyền
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
1717
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
thống của dân tộc, đe doạ sựổn định về kinh tế và xã hội của đất nước. Hơn bao giờ
hết, chúng ta cần tỉnh táo trong từng bước hội nhập, cần phân tích tính hai mặt của
toàn cầu hoáđể nhận thức được những mặt, những xu hướng, những tác động, những
quy luật vận động của nó. Trên cơ sởđó chủđộng tìm ra con đường, cách thức biện
pháp phù hợp trong từng bước hội nhập để tiếp tục con đường phát triển theo định
hướng xã hội chủ nghĩa trong bối cảnh mới.
5. Những quan điểm chỉđạo trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tếở nước ta :

Từ những điều nói trên, chúng ta có thể khái quát và nhấn mạnh một số quan
điểm chủ yếu cần quán triệt trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của nước ta như
sau :
Thứ nhất chủđộng hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực theo tinh thần phát
huy tối đa nội lực, nâng cao hiệu quả hợp tác quốc tế, bảo đảm độc lập tự chủ vàđịnh
hướng xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích dân tộc, an ninh quốc gia, giữ gìn bản sắc văn
hoá dân tộc, bảo vệ môi trường” (Trích Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
IX – trang 120)
Thứ hai, hội nhập kinh tế quốc tế là sự nghiệp của toàn dân; trong quá trình
hội nhập cần phát huy mọi tiềm năng và nguồn lực các thành phần kinh tế của toàn xã
hội, trong đó kinh tế nhà nước giữ vai trò chủđạo.
Thứ ba, hội nhập kinh tế là quá trình vừa hợp tác, vừa đấu tranh và cạnh tranh,
vừa có nhiều cơ hội, vừa không ít thách thức, do đó cần tỉnh táo, khôn khéo và linh
hoạt trong việc xử lý tính hai mặt của hội nhập tuỳ theo đối tượng, vấn đề, trường
hợp, thời điểm cụ thể; đồng thời vừa phải đề phòng tư tưởng trì trệ, thụđộng, vừa phải
chống tư tưởng giản đơn, nôn nóng.
Thứ tư, cần nhận thức đầy đủđặc điểm nền kinh tế nước ta, từđóđề ra kế hoạch
và lộ trình hợp lý, vừa phù hợp với trình độ phát triển của đất nước, vừa đáp ứng các
quy định của các tổ chức kinh tế quốc tế mà nước ta tham gia; tranh thủ những ưu đãi
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
1818
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
giành cho các nước đang phát triển và các nước có nền kinh tế chuyển đổi từ kinh tế
tập trung bao cấp sang kinh tế thị trường.
Cuối cùng, cần kết hợp chặt chẽ quá trình hội nhập kinh tế quốc tế với yêu cầu
giữ vững ổn định chính trị, an ninh, quốc phòng; thông qua hội nhập để tăng cường
sức mạnh tổng hợp của quốc gia, nhằm củng cố chủ quyền và an ninh đất nước, cảnh
giác với những mưu toan thông qua hội nhập để thực hiện ýđồ “diễn biến hoà bình”

với nước ta.
III. CÁCKIẾNNGHỊĐỀXUẤTTRÊNPHƯƠNGDIỆNTRIẾTHỌCĐỂHẠNCHẾCÁ
CNHƯỢCĐIỂMVÀPHÁTHUYNHỮNGMẶTTÍCHCỰCCỦATIẾNTRÌNHHỘ
INHẬPKINHTẾQUỐCTẾỞNƯỚCTA
Từ những điều nói trên, chúng ta cần quán triệt và thực hiện tốt một số vấn đề
cơ bản sau đây trong tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của nước ta:
Thứ nhất là phải thống nhất được nhận thức về nhu cầu tất yếu phải hội nhập
kinh tế, coi hội nhập kinh tế quốc tế là một trong những nhiệm vụ then chốt trong
hoạt động kinh tế, nhằm phục vụ lợi ích chung của đất nước. Vấn đề thống về nhận
thức cóý nghĩa rất quan trọng, vì hội nhập kinh tế quốc tế với trọng tâm là mở cửa,
thực hiện tự do hoá thương mại sẽ làm xuất hiện nhiều mâu thuẫn cục bộ. Chẳng hạn,
mâu thuẫn giữa xu bảo hộ với xu hướng tự do hoá; nhiều doanh nghiệp còn yếu kém
không đủ sức cạnh tranh, ngại phải thay đổi cách làm cũ, vẫn muốn nhà nước tiếp tục
bảo hộ; mâu thuẫn giữa tăng nguồn thu ngân sách qua thuế nhập khẩu với việc giảm
dần các hàng rào thuế quan, phi thuế quan khi thực hiện tự do hoá sẽ làm giảm nguồn
thu ngân sách…Những mâu thuẫn đó làm cho qúa trình hội nhập kinh tê quốc tế vấp
phải không ít trở ngại khi đi vào các vấn đề cụ thể. Thế nên, chỉ khi nào nhận thức
thông suốt thì mới cóđủý chí, bản lĩnh, quyết tâm và sức mạnh để thật sựđưa vấn
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
1919
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
đềhội nhập kinh tế quốc tế vào cuộc sống, vào suy nghĩ, vào kế hoạch, chương trình
hành động, chiến lược phát triển của Nhà nước.
Thứ hai, cần có cơ sở vững vàng về chính trị, ổn định xã hội, phát huy nội lực,
phát triển kinh tế, nâng cao sức cạnh tranh của cả nền kinh tế, của từng ngành và từng
doanh nghiệp. Muốn vậy, chúng ta phải đánh giá lại tiềm lực kinh tế của đất nước
trong mọi lĩnh vực, ngành hàng; nghiên cứu lợi thế so sánh giữa nước ta với khu vực
và các nước khác…Từđó xây dựng cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động theo hướng công

nghiệp hoá hiện đại hoá, mở cửa hội nhập; xây dựng chiến lược phát triển, mở rộng
thị trường trong và ngoài nước; xác định ngành mũi nhọn cần ưu tiên đầu tư phát
triển…Nhà nước cần tiếp tục đổi mới cơ chế quản lý kinh tế; xây dựng hành lang
pháp lý vừa chặt chẽ lại vừa thông thoáng; xác định lộ trình hội nhập kinh tế quốc tế,
thực hiện các cam kết đã và sẽ ký kết tạo môi trường thuận lợi cho sản xuất kinh
doanh…
Thứ ba là chủđộng tham gia cộng đồng thương mại thế giới một cách có chọn
lọc. Nắm vững các văn kiện, thông lệ quốc tế. Không bỏ sót, bỏ lỡ cơ hội nhưng cũng
không nên quá nôn nóng, quan hệ hợp tác với nhiều quốc gia, tránh để bị lệ thuộc vào
một quốc gia, một thế lực nào đó. Sớm có chủ trương, chính sách và triển khai việc
chuyển đổi cơ cấucủa nền kinh tế theo định hướng xuất khẩu, nhằm tạo ra các mặt
hàng xuất khẩu đủ lớn về số lượng, đạt tiêu chuẩn về chất lượng, có sức cạnh tranh
cao. Đồng thời, nhằm tạo ra một đội ngũ doanh nghiệp cóđủ quy mô và năng lực, tất
cả những yếu tố này cùng với môi trường pháp lý thông thoáng sẽ tạo thành một sức
mạnh tổng hợp nâng cao sức mạnh cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam trong quá
trình hội nhập.
Thứ tư là chúng ta cần tiếp cận, dần dần đi vào kinh tế tri thức. Nếu không có
tri thức, không phát triển nguồn trí lực đủ tầm sẽ rất khó chủđộng trong hội nhập kinh
tế quốc tế và khu vực cũng như trong quan hệ chung với thế giới hiện đại. Bởi tri
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
2020
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
thức hiện đóng vai trò số một trong các nguồn lực phát triển kinh tế. Kinh tế tri thức
tạo ra những cơ hội cho các nước đang phát triển nói chung và nước ta nói riêng vươn
lên rút ngắn khoảng cách với các nước phát triển.
Tiếp đó, ta cần thu nhập, cập nhật thông tin về tình hình kinh tế, tài chính,
thương mại thế giới, tìm hiểu kĩ thị trường thế giới, dự báo triển vọng, xu hướng biến
động và phát triển của nó. Cần nắm vững các văn kiện, thông lệ quốc tế, hệ thống

pháp luật, các quy định của các tổ chức kinh tế quốc tế, các cam kết quốc tế…để có
thể chủđộng, tránh bịép trong khi đàm phán, ký kết các cam kết; không bỏ sót, bỏ lỡ
mà có thể khai thác triệt để, tận dụng quyền lợi, những ưu tiên, ưu đãi dành cho
chúng ta trong quá trình hội nhập. Từđó tìm được tiếng nói chung về một vấn đề, một
lĩnh vực nào đóđể tranh thủ càng nhiều càng tốt sựủng hộ, đồng tình, hợp tác của các
đối tác cùng chung lợi ích.
Thứ năm là xây dựng đội ngũ cán bộ có phẩm chất đạo đức tốt, có năng lực và
bản lĩnh vững vàng. Nhân tố con người là yếu tố quyết định nhất trong các khâu, các
hoạt động phục vụ cho hội nhập kinh tế quốc tế.
Cuối cùng, đó là việc giữ gìn được bản sắc văn hóa dân tộc, phát huy
được những giá trịưu tú của dân tộc, đảm bảo cho sự phát triển hài hoà và lành mạnh
của đất nước. Đồng thời cũng cần chọn lọc tiếp thu những tinh hoa văn hoá của nhân
loại để làm giàu thêm bản sắc văn hoá dân tộc, xem đó là nhân tố cực kì quan trọng
khơi dậy các tiềm năng sáng tạo, làm nên những giá trị vật chất và tinh thần mới.
Chúng ta kiên quyết phản đối sự tiếp nhận xô bồ mọi thứ gọi là “tân kì” của văn hoá
ngoại lai mà không phân biệt hay dở, tốt xấu, đểđi đến chỗ mất gốc và lai căng về văn
hoá, gây hậu quả xấu về tư tưởng, đạo đức, lối sống.
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
2121
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
LỜI KẾT
Ngày nay, trong thế giới luôn luôn có biến động không ngừng, xu thế hội
nhập, toàn cầu hoáđang nổi lên chiếm vị trí chủđạo khuynh hướng phát triển của thế
giới trong thời gian tới. Mỗi quốc gia đều hiểu rằng không thểđứng ngoài xu thế phát
triển chung của thế giới hội nhập mở cửa đồng nghĩa hoà nhập trong xu thếđi lên của
xã hội loài người; đóng cửa, biệt lập cũng đồng nghĩa với bảo thủ, tự giảm khả năng
phát triển. Và trong quá trình hội nhập các quốc gia phải có biện pháp cụ thểđể tận
dụng ở mức tốt nhất những cơ hội để phát triển. Việt Nam cũng không thểđứng ngoài

mục đích này. Nhưng với một tiềm lực kinh tế còn hạn chế, Việt Nam đứng trước
những thử thách, khó khăn to lớn. Trong đó nổi bật là nguy cơ tụt hậu khoảng cách
phát triển với các quốc gia tiên tiến ngày càng mở rộng hơn. Đây là hạn chế, khó
khăn căn bản bởi vì củng cố tiềm lực kinh tế càng mạnh sẽ có cơ hội trong việc giữ vị
thế, tiếng nói chủđộng trong quá trình hội nhập vàđặc biệt thương mại quốc tế. Tuy
nhiên với thành tựu đạt được qua thời gian gần 20 năm đổi mới cùng với chủ trương
đúng đắn phát huy nội lực trong phát triển kinh tế, nước ta sẽ vượt qua khó khăn
đểđạt mục tiêu tới năm 2020 trở thành quốc gia công nghiệp và xa hơn nữa, vươn lên
sánh kịp với các quốc gia trong khu vực và trên thế giới như Singapore, Nhật Bản,
Hàn Quốc.
Qua đề tài này em mạnh dạn đưa ra một số những hạn chế, yếu kém của quá
trình hội nhập và phát triển kinh tếở Việt Nam và một số những giải pháp nhằm khắc
phục những hạn chếđó cũng như nhằm thúc đẩy quá trình hội nhập và phát triển kinh
tếở Việt Nam nhanh hơn.
Do còn hạn chế về trình độ, trong quá trình nghiên cứu hẳn không tránh khỏi
thiếu sót. Em mong nhận được sựđóng góp ý kiến của thầy côđể công trình nghiên
cứu của em hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn thầy cô!
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
2222
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
Tài liệu tham khảo
 Tác phẩm kinh điển của Mac – Anghen – Lênin
 Các tác phẩm của các vị lãnh tụ Lênin, Hồ Chí Minh, Lê Duẩn, Phạm
Văn Đồng
 Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VI, VII, VIII, IX
 Báo nhân dân ngày 18 tháng 4 năm 2002
 Báo nhân dân ngày 18 tháng 9 năm 2002

 Báo nhân dân ngày 6 tháng 5 năm 2002
 Đưa nghị quyết Đại hội IX của Đảng vào cuộc sống số 16 tháng8 - 2001
 Đưa nghị quyết Đại hội IX của Đảng vào cuộc sống số 21 tháng11 -
2001
 Đưa nghị quyết Đại hội IX của Đảng vào cuộc sống số 24 tháng 12 -
2001
 Đưa nghị quyết Đại hội IX của Đảng vào cuộc sống số 33 tháng 11 –
2002
 Tạp chí cộng sản số 2 năm 2001
 Tạp chí cộng sản số 4 năm 2001
 Tạp chí cộng sản số 12 tháng 6 năm 2001
 Tạp chí cộng sản số 9 tháng 3 năm 2002
 Tạp chí cộng sản số 17 tháng 6 năm 2002
 Tạp chí cộng sản số 32 tháng 11 năm 2002
 Tạp chí Công nghiệp Việt Nam số 3/2001
 Tạp chí kinh tế – dự báo số 4/2001
 Triết học số 2 (129) tháng 2 – 2002
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
2323
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
 Kinh tế phát triển số 44/2001
 Tạp chí con số – sự kiện số 6/2002
 Tạp chí pháp luật Việt Nam số 29 ngày 3 – 2 -2005
 Báo sinh viên Việt Nam số 19 năm 2005
 Tài liệu qua mạng
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B

2424
TRƯỜNGĐẠIHỌC KTQD TIỂULUẬN TRIẾT
NGUYỄN THÁIĐỨC
GVHD: NGUYỄNTHỊNGỌC ANH
LỚP :KẾHOẠCH 49B
2525