Tiểu luận triết học: Phát triển và sử dụng nguồn nhân lực doc

Tiểu luận triết học

Đề tài : "Phát triển và sử dụng nguồn
nhân lực".







1

LỜI MỞ ĐẦU

TRONG THỜI ĐẠI NGÀY NAY, KHI LOÀI NGƯỜI ĐÃ BƯỚC
SANG CUỘC CÁCH MẠNG KHOA HỌC KỸ THUẬT LẦN THỨ 3 THÌ
KHOA HỌC KỸ THUẬT ĐÃ THỰC SỰ TRỞ THÀNH LỰC LƯỢNG SẢN
XUẤT TRỰC TIẾP NHƯ LỜI MÁC ĐÃ TIÊN ĐOÁN. VỚI SỰ PHÁT
TRIỂN MẠNH MẼ CỦA NHIỀU NGÀNH KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
HIỆN ĐẠI, VỚI HÀM LƯỢNG CHẤT XÁM CHIẾM TỶ LỆ NGÀY CÀNG
CAO TRONG CÁC SẢN PHẨM LÀM RA, CON NGƯỜI CÀNG TỎ RÕ
VAI TRÒ QUYẾT ĐỊNH CỦA MÌNH TRONG TIẾN TRÌNH PHÁT TRIỂN
CỦA XÃ HỘI, CỦA LỊCH SỬ NHÂN LOẠI. BIỆN CHỨNG CỦA SỰ
PHÁT TRIỂN TRONG THỜI ĐẠI NGÀY NAY ĐÒI HỎI CON NGƯỜI
PHẢI BỘC LỘ ĐẦY ĐỦ HƠN NỮA "SỨC MẠNH CỦA BẢN CHẤT CON
NGƯỜI" CỦA MÌNH MỘT CÁCH HIỆN THỰC VÀ SINH ĐỘNG HƠN,
PHONG PHÚ VÀ ĐA DẠNG HƠN, VĂN HOÁ VÀ TRÍ TUỆ VỚI
NHỮNG CÁ TÍNH ĐỘC ĐÁO VÀ NHỮNG PHẨM CHẤT NĂNG ĐỘNG,
SÁNG TẠO CỦA CON NGƯỜI HIỆN ĐẠI. NGUỒN NHÂN LỰC LÀ YẾU

TỐ QUAN TRỌNG NHẤT, CÓ TÍNH CHẤT QUYẾT ĐỊNH ĐỐI VỚI SỰ
PHÁT TRIỂN KINH TẾ CỦA MỖI QUỐC GIA.
NGÀY NAY, TRONG CÔNG CUỘC CÔNG NGHIỆP HOÁ - HIỆN
ĐẠI HOÁ ĐẤT NƯỚC MỤC TIÊU QUAN TRỌNG NHẤT TRONG THỜI
KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở NƯỚC TA THÌ NGUỒN
NHÂN LỰC CHÍNH LÀ CHÌA KHOÁ CỦA SỰ THÀNH CÔNG. NGUỒN
NHÂN LỰC VỚI TRÌNH ĐỘ TIÊN TIẾN SẼ CHÍNH LÀ NHÂN TỐ ĐẨY
NHANH QUÁ TRÌNH CÔNG NGHIỆP HOÁ - HIỆN ĐẠI HOÁ ĐẤT
NƯỚC. VỚI MỘT NƯỚC ĐANG Ở TRÌNH ĐỘ THẤP KÉM PHÁT TRIỂN
NHƯ NƯỚC TA HIỆN NAY KHÔNG THỂ KHÔNG XÂY DỰNG MỘT
CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN LÂU BỀN, NÂNG CAO DẦN CHẤT
LƯỢNG CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG, PHÁT HUY NHÂN TỐ CON NGƯỜI

2

ĐỂ PHỤC VỤ TỐT NHẤT CHO MỤC TIÊU LỚN LAO CỦA TOÀN DÂN
TỘC, ĐƯA NƯỚC TA TIẾN LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI.

3

I. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC PHÁT TRIỂN VÀ SỬ DỤNG NGUỒN NHÂN LỰC
ĐỂ PHÁT TRIỂN KINH TẾ TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ
HỘI.
1. BIỆN CHỨNG CỦA SỰ PHÁT TRIỂN LỰC LƯỢNG SẢN
XUẤT VỚI SỰ PHÁT TRIỂN KINH TẾ XÃ HỘI.
A. MỐI QUAN HỆ BIỆN CHỨNG GIỮA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT
VÀ QUAN HỆ SẢN XUẤT
SẢN XUẤT LÀ HOẠT ĐỘNG ĐẶC TRƯNG CỦA CON NGƯỜI
VÀ XÃ HỘI LOÀI NGƯỜI. SẢN XUẤT XÃ HỘI BAO GỒM: SẢN XUẤT
VẬT CHẤT, SẢN XUẤT TINH THẦN VÀ SẢN XUẤT RA BẢN THÂN

CON NGƯỜI. BA QUÁ TRÌNH ĐÓ GẮN BÓ CHẶT CHẼ VỚI NHAU,
TÁC ĐỘNG QUA LẠI VỚI NHAU TRONG ĐÓ SẢN XUẤT VẬT CHẤT
LÀ CƠ SỞ TỒN TẠI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA XÃ HỘI. SẢN XUẤT VẬT
CHẤT ĐƯỢC TIẾN HÀNH BẰNG PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT NHẤT
ĐỊNH. PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT LÀ CÁCH THỨC CON NGƯỜI
THỰC HIỆN QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT VẬT CHẤT Ở NHỮNG GIAI
ĐOẠN LỊCH SỬ NHẤT ĐỊNH CỦA XÃ HỘI LOÀI NGƯỜI. MỖI XÃ
HỘI ĐƯỢC ĐẶC TRƯNG BẰNG MỘT PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT
NHẤT ĐỊNH. CHO ĐẾN NAY, LỊCH SỬ LOÀI NGƯỜI ĐÃ TRẢI QUA
NĂM PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT ĐÓ LÀ CÔNG XÃ NGUYÊN THỦY,
NÔ LỆ PHONG KIẾN, TƯ BẢN CHỦ NGHĨA VÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA.
PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT ĐÓNG VAI TRÒ QUYẾT ĐỊNH ĐỐI VỚI
MỌI LĨNH VỰC CỦA ĐỜI SỐNG XÃ HỘI: KINH TẾ, CHÍNH TRỊ, VĂN
HÓA XÃ HỘI. SỰ THAY THẾ KẾ TIẾP NHAU CỦA CÁC PHƯƠNG
THỨC SẢN XUẤT TRONG LỊCH SỬ QUYẾT ĐỊNH SỰ PHÁT TRIỂN
CỦA XÃ HỘI LOÀI NGƯỜI TỪ THẤP ĐẾN CAO.
TRONG QUÁ TRÌNH LAO ĐỘNG SẢN XUẤT, MỘT MẶT LÀ
QUAN HỆ GIỮA CON NGƯỜI VỚI TỰ NHIÊN - LỰC LƯỢNG SẢN
XUẤT, MẶT KHÁC LÀ QUAN HỆ GIỮA VỚI NGƯỜI NGƯỜI TỨC LÀ

4

QUAN HỆ SẢN XUẤT. PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT CHÍNH LÀ, SỰ
THỐNG NHẤT GIỮA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT Ở MỘT TRÌNH ĐỘ
NHẤT ĐỊNH VỚI QUAN HỆ SẢN XUẤT TƯƠNG ỨNG. QUY LUẬT
QUAN HỆ SẢN XUẤT PHẢI PHÙ HỢP VỚI TÍNH CHẤT, TRÌNH ĐỘ
CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT ĐÂY LÀ QUY LUẬT CƠ BẢN NHẤT
CỦA TOÀN BỘ LỊCH SỬ LOÀI NGƯỜI, LÀ QUY LUẬT BIẾN ĐỔI
PHÁT TRIỂN CỦA CÁC PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT. TRƯỚC HẾT TA
TÌM HIỂU VỀ LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT VÀ QUAN HỆ SẢN XUẤT

- LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT ĐÓ LÀ TỔNG THỂ CÁC NHÂN TỐ
VẬT CHẤT KỸ THUẬT MÀ TRONG MỐI QUAN HỆ VỚI NHAU TẠO
THÀNH SỨC SẢN XUẤT CỦA XÃ HỘI. NHƯ MÁC ĐÃ NÓI LỰC
LƯỢNG SẢN XUẤT BAO GỒM NHÂN TỐ VẬT CHẤT ĐÓ LÀ TƯ LIỆU
SẢN XUẤT (BAO GỒM TƯ LIỆU LAO ĐỘNG. TRONG QUÁ TRÌNH
SẢN XUẤT SỨC LAO ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI VÀ TƯ LIỆU SẢN
XUẤT TRƯỚC HẾT LÀ CÔNG CỤ LAO ĐỘNG KẾT HỢP VỚI NHAU
TẠO THÀNH LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT.
NGƯỜI LAO ĐỘNG CHÍNH LÀ CHỦ THỂ CỦA QUÁ TRÌNH SẢN
XUẤT VẬT CHẤT TÁC ĐỘNG VÀO ĐỐI TƯỢNG LAO ĐỘNG ĐỂ TẠO
RA CỦA CẢI VẬT CHẤT, ĐỒNG THỜI CŨNG CHÍNH HỌ LÀ NGƯỜI
SÁNG TẠO RA CÔNG CỤ LAO ĐỘNG. CÔNG CỤ LAO ĐỘNG LÀ
NHÂN TỐ QUAN TRỌNG TRONG LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT. NÓ LÀ
KHÍ QUAN VẬT CHẤT "NỐI DÀI" NHÂN LÊN SỨC MẠNH CỦA CON
NGƯỜI TRONG QUÁ TRÌNH LAO ĐỘNG BIẾN ĐỔI THẾ GIỚI TỰ
NHIÊN.
TRONG THỜI ĐẠI NGÀY NAY, KHOA HỌC ĐANG NGÀY CÀNG
TRỞ THÀNH LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT TRỰC TIẾP. NHỮNG THÀNH
TỰU CỦA KHOA HỌC ĐƯỢC ỨNG DỤNG NHANH CHÓNG VÀ RỘNG
RÃI VÀO SẢN XUẤT TRI THỨC KHOA HỌC CŨNG LÀ MỘT BỘ
PHẬN QUAN TRỌNG TRONG KINH NGHIỆM, KỸ NĂNG CỦA NGƯỜI

5

LAO ĐỘNG. CÁC YẾU TỐ CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT CÓ QUAN
HỆ TÁC ĐỘNG BIỆN CHỨNG LẪN NHAU, TRONG ĐÓ NGƯỜI LAO
ĐỘNG ĐÓNG VAI TRÒ QUAN TRỌNG HÀNG ĐẦU.
TRONG QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT VẬT CHẤT, NGOÀI QUAN HỆ
GIỮA CON NGƯỜI VỚI TỰ NHIÊN CÒN LÀ MỐI QUAN HỆ GIỮA
NGƯỜI VỚI NGƯỜI. ĐÓ CHÍNH LÀ QUAN HỆ SẢN XUẤT. QUAN HỆ

NÀY ĐƯỢC PHÂN TÍCH THEO HAI GIÁC ĐỘ
XÉT TRONG QUÁ TRÌNH TÁI SẢN XUẤT XÃ HỘI ĐÓ LÀ MỐI
QUAN HỆ GIỮA NGƯỜI VỚI NGƯỜI TRONG QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT
PHÂN PHỐI TRAO ĐỔI VÀ TIÊU DÙNG.
NẾU PHÂN TÍCH TRÊN 3 LỚP QUAN HỆ ĐÓ LÀ QUAN HỆ SỞ
HỮU ĐỐI VỚI TƯ LIỆU SẢN XUẤT, QUAN HỆ TRONG TỔ CHỨC -
QUẢN LÝ SẢN XUẤT QUAN HỆ TRONG PHÂN PHỐI SẢN PHẨM
LAO ĐỘNG. BA QUAN HỆ NÀY CÓ TƯ LIỆU SẢN XUẤT GIỮ VAI
TRÒ QUYẾT ĐỊNH.
CŨNG NHƯ LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT, QUAN HỆ SẢN XUẤT
THUỘC LĨNH VỰC ĐỜI SỐNG VẬT CHẤT CỦA ĐỜI SỐNG XÃ HỘI.
TÍNH VẬT CHẤT CỦA QUAN HỆ SẢN XUẤT THỂ HIỆN Ở CHỖ,
CHÚNG TỒN TẠI KHÁCH QUAN ĐỘC LẬP VỚI Ý MUỐN CHỦ QUAN
CỦA CON NGƯỜI.
- LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT VÀ QUAN HỆ SẢN XUẤT LÀ HAI
MẶT THỐNG NHẤT BIỆN CHỨNG TRONG MỖI QUÁ TRÌNH SẢN
XUẤT. TRONG MỐI QUAN HỆ ĐÓ VAI TRÒ QUYẾT ĐỊNH THUỘC VỀ
LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT BỞI VÌ NÓ LÀ NỘI DUNG VẬT CHẤT CỦA
QUÁ TRÌNH ĐÓ. TÍNH QUYẾT ĐỊNH ĐÓ THỂ HIỆN LÀ TƯƠNG ỨNG
VỚI MỘT TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT
HIỆN CÓ THÌ CŨNG CẦN CÓ MỘT HỆ THỐNG QUAN HỆ SẢN XUẤT
PHÙ HỢP NHẰM BẢO TỒN, KHAI THÁC, SỬ DỤNG VÀ PHÁT TRIỂN
LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT. ĐỒNG THỜI NHỮNG BIẾN ĐỔI TRONG

6

NỘI DUNG VẬT CHẤT CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT TẤT YẾU DẪN
ĐẾN KHẢ NĂNG BIẾN ĐỔI CỦA CÁC QUAN HỆ SẢN XUẤT.
VỚI TƯ CÁCH HÌNH THỨC KINH TẾ CỦA QUÁ TRÌNH SẢN
XUẤT THÌ QUAN HỆ SẢN XUẤT LẠI CÓ VAI TRÒ ẢNH HƯỞNG TRỞ

LẠI VỚI LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT. SỰ TÁC ĐỘNG NÀY BIỂU HIỆN
TRÊN HAI KHẢ NĂNG VỚI NHU CẦU KHÁCH QUAN CỦA VIỆC BẢO
TỒN, SỬ DỤNG VÀ KHAI THÁC CÓ HIỆU QUẢ CÁC LỰC LƯỢNG
SẢN XUẤT VÀ DO ĐÓ CÓ TÁC DỤNG THÚC ĐẨY LỰC LƯỢNG SẢN
XUẤT PHÁT TRIỂN. TRONG TRƯỜNG HỢP NGƯỢC LẠI THÌ NÓ LẠI
KÌM HÃM SỰ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT.
DƯỚI SỰ TÁC ĐỘNG CỦA NHIỀU NHÂN TỐ NHƯ SỰ TÍCH
LŨY DẦN KINH NGHIỆM MÀ TRONG THỜI ĐẠI NGÀY NAY VỚI SỰ
TÁC ĐỘNG TRỰC TIẾP VÀ NHANH CHÓNG CỦA CÁC TRI THỨC
KHOA HỌC KỸ THUẬT VÀ CÔNG NGHỆ VÀO QUÁ TRÌNH SẢN
XUẤT THÌ LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT KHÔNG NGỪNG BIẾN ĐỔI VÀ
PHÁT TRIỂN. NHƯNG SỰ BIẾN ĐỔI VÀ PHÁT TRIỂN ĐÓ TRONG
MỘT GIỚI HẠN NHẤT ĐỊNH THÌ CHƯA TẠO RA NHU CẦU KHÁCH
QUAN CỦA SỰ BIẾN ĐỔI CÁC QUAN HỆ SẢN XUẤT. KHI SỰ BIẾN
ĐỔI ĐÓ TỚI MỘT GIỚI HẠN NHẤT ĐỊNH CẢ VỀ SỐ LƯỢNG VÀ
CHẤT THÌ TẤT YẾU SẼ ĐẶT RA NHU CẦU KHÁCH QUAN LÀ CẢI
CÁCH, CẢI TỔ VÀ CAO HƠN LÀ MỘT CUỘC CÁCH MẠNG TỚI TẬN
CƠ SỞ QUAN HỆ SẢN XUẤT TƯ LIỆU CHỦ YẾU.
TUY NHIÊN NHỮNG QUAN HỆ SẢN XUẤT KHÔNG TỰ NÓ
BIẾN ĐỔI MÀ NÓ CẦN ĐẾN NHỮNG CUỘC CẢI CÁCH; CÁCH MẠNG
TRÊN PHƯƠNG DIỆN CHÍNH TRỊ VÀ THỂ CHẾ NHÀ NƯỚC, CƠ CHẾ
NHÀ NƯỚC VÌ RẰNG NHỮNG QUAN HỆ SẢN XUẤT BAO GIỜ CŨNG
MANG MỘT HÌNH THỨC PHÁP LÝ, CHÍNH TRỊ VĂN HÓA.
NHƯ VẬY MỘT YÊU CẦU KHÁCH QUAN ĐƯỢC ĐẶT RA CÓ
TÍNH NGUYÊN TẮC ĐỐI VỚI CÁC QUÁ TRÌNH XÁC LẬP, HOÀN

7

THIỆN NHỮNG QUAN HỆ SẢN XUẤT PHẢI DỰA TRÊN TRÌNH ĐỘ
PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT HIỆN CÓ.

Ở NƯỚC TA ĐỔI MỚI ĐÃ CÓ NHỮNG BIỂU HIỆN VẬN DỤNG
CHƯA ĐÚNG QUY LUẬT NÀY BIỂU HIỆN Ở VIỆC CHỦ QUAN,
NÓNG VỘI TRONG VIỆC XÂY DỰNG QUAN HỆ SẢN XUẤT XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA MÀ KHÔNG TÍNH TỚI TRÌNH ĐỘ CỦA LỰC LƯỢNG
SẢN XUẤT NƯỚC TA. MỘT QUAN HỆ SẢN XUẤT TIÊN TIẾN KHÔNG
PHÙ HỢP VỚI TRÌNH ĐỘ THẤP KÉM CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT,
NÓ ĐÃ KÌM HÃM SỰ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT
NƯỚC TA TRONG MỘT THỜI GIAN DÀI. TỪ ĐỔI MỚI 1986 ĐẾN NAY,
DƯỚI SỰ LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM, NƯỚC TA
ĐÃ LỰA CHỌN CON ĐƯỜNG PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ HÀNG HÓA
NHIỀU THÀNH PHẦN THEO ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA.
ĐIỀU NÀY HOÀN TOÀN PHÙ HỢP VỚI QUY LUẬT VỀ SỰ PHÙ HỢP
CỦA QUAN HỆ SẢN XUẤT VỚI TRÌNH ĐỘ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC
LƯỢNG SẢN XUẤT, BỞI LẼ TRÌNH ĐỘ LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT
NƯỚC TA CÒN THẤP KÉM, KHÔNG ĐỒNG ĐỀU. SỰ KHÔNG ĐỒNG
ĐỀU VỀ TRÌNH ĐỘ CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT ĐÒI HỎI PHẢI CÓ
SỰ ĐA DẠNG PHONG PHÚ CỦA CÁC QUAN HỆ SẢN XUẤT.
B. LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT XÃ HỘI LÀ YẾU TỐ TIÊU BIỂU
CHO CÁC THỜI ĐẠI LỊCH SỬ XÃ HỘI.
TRONG NHỮNG HANG ĐÁ LÂU ĐỜI NHẤT, NGƯỜI TA ĐÃ TÌM
THẤY NHỮNG CÔNG CỤ VÀ NHỮNG VŨ KHÍ BẰNG ĐÁ. VIỆC SỬ
DỤNG VÀ SÁNG TẠO NHỮNG TƯ LIỆU LAO ĐỘNG TUY ĐÃ CÓ
MẦM MỐNG Ở MỘT VÀI LOÀI VẬT NÀO ĐÓ NHƯNG VẪN LÀ ĐẶC
TRƯNG NỔI BẬT NHẤT CỦA LAO ĐỘNG CON NGƯỜI. CON NGƯỜI
ĐÃ PHÁT TRIỂN TƯ LIỆU LAO ĐỘNG LÊN MỘT TRÌNH ĐỘ CAO
HƠN, NGÀY CÀNG ĐÁP ỨNG TỐT HƠN QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT.
SẢN XUẤT PHÁT TRIỂN TRONG TẤT CẢ CÁC NGÀNH LÀM CHO

8

SỨC LAO ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI CÓ KHẢ NĂNG SẢN XUẤT ĐƯỢC
NHIỀU TƯ LIỆU HƠN SỐ TƯ LIỆU CẦN THIẾT CHO SINH HOẠT CỦA
HỌ, LÀM TĂNG SẢN LƯỢNG LAO ĐỘNG HÀNG NGÀY MÀ MỖI
THÀNH VIÊN CỦA THỊ TỘC, CỦA CÔNG XÃ GIA ĐÌNH HOẶC 1 VỢ 1
CHỒNG.
TRONG LÚC CỦA CẢI LÀM RA NHIỀU, MỞ RỘNG PHẠM VI
SẢN XUẤT, TƯ HỮU XUẤT HIỆN THÌ Ở NHỮNG ĐIỀU KIỆN LỊCH SỬ
NHẤT ĐỊNH SỰ PHÂN CÔNG LAO ĐỘNG XÃ HỘI LỚN ĐẦU TIÊN
TẤT NHIÊN SẼ ĐƯA ĐẾN CHẾ ĐỘ NÔ LỆ. TRONG XÃ HỘI CHIẾM
HỮU NÔ LỆ HÌNH THÀNH 2 GIAI CẤP CHỦ NÔ VÀ NÔ LỆ. KIỂU SẢN
XUẤT TẬP THỂ HAY HỢP TÁC THEO LỐI NGUYÊN THỦY RÕ RÀNG
LÀ SỰ TẤT YẾU CỦA TỪNG CÁ NHÂN RIÊNG LẺ CHỨ KHÔNG DO
XÃ HỘI HÓA TƯ LIỆU SẢN XUẤT.
SỰ PHÁT TRIỂN PHI THƯỜNG CỦA CÔNG NGHIỆP VÀ QUÁ
TRÌNH TẬP TRUNG CỰC KỲ NHANH CHÓNG CỦA SẢN XUẤT
TRONG CÁC XÍ NGHIỆP NGÀY CÀNG LỚN, LÀ MỘT TRONG
NHỮNG ĐẶC TÍNH ĐẶC SẮC NHẤT CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN.GIAI
CẤP TƯ SẢN TRONG QUÁ TRÌNH THỐNG NHẤT GIAI CẤP CHƯA
ĐẦY MỘT THẾ KỶ ĐÃ TẠO RA MỘT LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT BẰNG
TẤT CẢ NHỮNG LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT CỦA CÁC THẾ HỆ TRƯỚC
CỘNG LẠI. CHÍNH GIAI CẤP TƯ SẢN LÀ GIAI CẤP ĐẦU TIÊN ĐÃ
CHO CHÚNG TA THẤY HOẠT ĐỘNG CỦA LOÀI NGƯỜI CÓ KHẢ
NĂNG ĐẾN MỨC NÀO. NÓ TẠO RA CÁC KỲ QUAN KHÁC HẲN THỜI
KỲ CỔ ĐẠI. GIAI CẤP TƯ SẢN KHÔNG THỂ TỒN TẠI NẾU KHÔNG
LUÔN LUÔN CÁNH MẠNG HÓA CÔNG CỤ SẢN XUẤT DO ĐÓ CÁCH
MẠNG HÓA QUAN HỆ SẢN XUẤT. ĐIỀU NÀY TRÁI VỚI TẤT CẢ
CÁC GIAI CẤP THỐNG TRỊ TRƯỚC KIA THÌ VIỆC DUY TRÌ NGUYÊN
VẸN PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT CŨ LÀ ĐIỀU KIỆN ĐẦU TIÊN CHO SỰ
TỒN TẠI CỦA HỌ.

9

CHỦ NGHĨA XÃ HỘI LÀ HÌNH THÁI KINH TẾ XÃ HỘI CAO
NHẤT TRONG LỊCH SỬ. GIAI CẤP CÔNG NHÂN ĐẠI DIỆN CHO LỰC
LƯỢNG SẢN XUẤT TIÊN TIẾN GIỮA VAI TRÒ LÃNH ĐẠO XÃ HỘI.
KHI LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT ĐẠT ĐẾN TRÌNH ĐỘ XÃ HỘI HÓA CAO
THÌ QUAN HỆ SẢN XUẤT TƯ BẢN CHỦ NGHĨA TRỞ LÊN LỖI THỜI
KÌM HÃM SỰ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT. DO ĐÓ,
NÓ PHẢI ĐƯỢC THAY THẾ BẰNG MỘT QUAN HỆ SẢN XUẤT TIẾN
BỘ HƠN ĐÓ LÀ QUAN HỆ SẢN XUẤT XÃ HỘI CHỦ NGHĨA. LỰC
LƯỢNG SẢN XUẤT CỦA CHỦ NGHĨA XÃ HỘI LÀ LỰC LƯỢNG SẢN
XUẤT TIÊN TIẾN, CÓ TÍNH XÃ HỘI HÓA CAO MÀ ĐỈNH CAO LÀ
CHỦ NGHĨA CỘNG SẢN KHI ĐÓ CON NGƯỜI LÀM THEO NĂNG
LỰC, HƯỞNG THEO NHU CẦU.
MỖI THỜI ĐẠI LỊCH SỬ ĐƯỢC ĐẶC TRƯNG BỞI MỘT
PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT NHẤT ĐỊNH MÀ TRONG ĐÓ LỰC
LƯỢNG SẢN XUẤT LÀ YẾU TỐ TIÊU BIỂU CHO CÁC THỜI ĐẠI LỊCH
SỬ XÃ HỘI. XÃ HỘI PHÁT TRIỂN TỪ THẤP ĐẾN CAO XÉT ĐẾN
CÙNG CŨNG LÀ DO LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT QUYẾT ĐỊNH.
2. LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT LÀ YẾU TỐ CÁCH MẠNG NHẤT
CỦA SẢN XUẤT
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT QUYẾT ĐỊNH
SỰ THAY ĐỔI, PHÁT TRIỂN CỦA PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT.
DÙ HÌNH THỨC XÃ HỘI CỦA SẢN XUẤT NHƯ THẾ NÀO,
NGƯỜI LAO ĐỘNG VÀ TƯ LIỆU SẢN XUẤT BAO GIỜ CŨNG VẪN LÀ
NHỮNG NHÂN TỐ CỦA SẢN XUẤT. MUỐN CÓ SẢN XUẤT NÓI
CHUNG THÌ NGƯỜI LAO ĐỘNG VÀ TƯ LIỆU SẢN XUẤT PHẢI KẾT
HỢP VỚI NHAU. CON NGƯỜI SỬ DỤNG CÔNG CỤ LAO ĐỘNG TÁC
ĐỘNG VÀO ĐỐI TƯỢNG LAO ĐỘNG ĐỂ TẠO RA SẢN PHẨM CHO
XÃ HỘI. LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT LÀ YẾU TỘ ĐỘNG, LUÔN LUÔN

BIẾN ĐỔI DẪN ĐẾN SỰ BIẾN ĐỔI CỦA QUAN HỆ SẢN XUẤT. NẾU

10

MỐI QUAN HỆ GIỮA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT VÀ QUAN HỆ SẢN
XUẤT THÍCH HỢP THÌ SẼ THÚC ĐẨY SẢN XUẤT PHÁT TRIỂN. NHƯ
VẬY CÓ THỂ NÓI RẰNG LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT LÀ YẾU TỐ CÁCH
MẠNG NHẤT CỦA SẢN XUẤT. TRONG THỰC TẾ LỊCH SỬ XÃ HỘI
LOÀI NGƯỜI, SỰ PHÁT TRIỂN CỦA SẢN XUẤT ĐỀU ĐƯỢC ĐÁNH
DẤU BẰNG SỰ TIẾN BỘ KHÔNG NGỪNG CỦA LỰC LƯỢNG SẢN
XUẤT. CÁC CUỘC CÁCH MẠNG KỸ THUẬT ĐÃ MANG LẠI SỰ
THAY ĐỔI VƯỢT BẬC CỦA QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT XÃ HỘI VỀ
CÁCH THỨC SẢN XUẤT, PHƯƠNG THỨC TỔ CHỨC QUẢN LÝ
SỰ KHÁC NHAU GIỮA MỘT THỜI ĐẠI NÀY VỚI MỘT THỜI
ĐẠI KINH TẾ KHÁC LÀ PHƯƠNG THỨC CHẾ TẠO,LÀ NHỮNG TƯ
LIỆU LAO ĐỘNG DÙNG ĐỂ CHẾ TẠO CHỨ KHÔNG PHẢI LÀ CÁI
NGƯỜI TA CHẾ TẠO RA. NHỮNG TƯ LIỆU LAO ĐỘNG LÀ THƯỚC
ĐO SỰ PHÁT TRIỂN CỦA NGƯỜI LAO ĐỘNG VÀ LÀ NHỮNG CHỈ SỐ
CỦA NHỮNG QUAN HỆ XÃ HỘI TRONG ĐÓ NGƯỜI LAO ĐỘNG LÀM
VIỆC. NGUỒN GỐC SÂU XA CỦA SỰ VẬN ĐỘNG PHÁT TRIỂN CỦA
XÃ HỘI CHÍNH LÀ Ở SỰ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT.
CHÍNH SỰ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT ĐÃ QUYẾT
ĐỊNH, LÀM THAY ĐỔI QUAN HỆ SẢN XUẤT. ĐẾN LƯỢT MÌNH
QUAN HỆ SẢN XUẤT THAY ĐỔI SẼ LÀM CHO KIẾN TRÚC THƯỢNG
TẦNG THAY ĐỔI VÀ DO ĐÓ PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT CŨ ĐƯỢC
THAY THẾ BẰNG PHƯƠNG THỨC SẢN XUẤT MỚI TIẾN BỘ HƠN,
HÌNH THÁI KINH TẾ - XÃ HỘI CŨ ĐƯỢC THAY THẾ BẰNG HÌNH
THÁI KINH TẾ XÃ HỘI MỚI CAO HƠN, TIẾN BỘ HƠN. QUÁ TRÌNH
NÀY DIỄN RA MỘT CÁCH KHÁCH QUAN KHÔNG PHỤ THUỘC VÀO
Ý MUỐN CHỦ QUAN.

3. NGUỒN NHÂN LỰC TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾ THỜI
KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI.
A. KHÁI NIỆM

11

HIỆN NAY NHIỀU KHÁI NIỆM KHÁC NHAU VỀ NGUỒN NHÂN
LỰC. NGÂN HÀNG THẾ GIỚI CHO RẰNG: NGUỒN NHÂN LỰC LÀ
TOÀN BỘ VỐN NGƯỜI (THỂ LỰC, TRÍ LỰC, KỸ NĂNG, NGHỀ
NGHIỆP…) MÀ MỖI CÁ NHÂN SỞ HỮU, CÓ THỂ HUY ĐỘNG ĐƯỢC
TRONG QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT, KINH DOANH, HAY TRONG MỘT
HOẠT ĐỘNG NÀO ĐÓ.
CHÚNG TA CÓ THỂ HIỂU, NGUỒN LỰC CON NGƯỜI LÀ TỔNG
THỂ NHỮNG YẾU TỐ THUỘC VỀ CHẤT, TINH THẦN, ĐẠO ĐỨC,
PHẨM CHẤT, TRÌNH ĐỘ TRI THỨC VỊ THẾ XÃ HỘI… TẠO NÊN
NĂNG LỰC CỦA NGƯỜI, CỦA CỘNG ĐỒNG NGƯỜI CÓ THỂ SỬ
DỤNG, PHÁT HUY TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ
HỘI CỦA ĐẤT NƯỚC VÀ TRONG NHỮNG HOẠT ĐỘNG XÃ HỘI.
KHI TA NÓI TỚI NGUỒN LỰC CON NGƯỜI LÀ TA NÓI TỚI
CON NGƯỜI VỚI TƯ CÁCH LÀ CHỦ THỂ HOẠT ĐỘNG SÁNG TẠO
THAM GIA CẢI TẠO TỰ NHIÊN, LÀM BIẾN ĐỔI XÃ HỘI.
TRONG CÁC NGUỒN LỰC CÓ THỂ KHAI THÁC NHƯ NGUỒN
LỰC TỰ NHIÊN, NGUỒN LỰC KHOA HỌC - CÔNG NGHỆ, NGUỒN
LỰC CON NGƯỜI THÌ NGUỒN LỰC CON NGƯỜI LÀ QUYẾT ĐỊNH
NHẤT, BỞI LẼ NHỮNG NGUỒN LỰC KHÁC CHỈ CÓ THỂ KHAI THÁC
CÓ HIỆU QUẢ KHI NGUỒN LỰC CON NGƯỜI ĐƯỢC PHÁT HUY.
NHỮNG NGUỒN LỰC KHÁC NGÀY CÀNG CẠN KIỆT, NGƯỢC LẠI
NGUỒN LỰC CON NGƯỜI NGÀY CÀNG ĐA DẠNG VÀ PHONG PHÚ.
XÃ HỘI MUỐN PHÁT TRIỂN NHANH VÀ BỀN VỮNG PHẢI QUAN
TÂM ĐÀO TẠO NGUỒN LỰC CON NGƯỜI VÀ CÓ CHẤT LƯỢNG

NGÀY CÀNG CAO. MUỐN THỰC HIỆN ĐƯỢC ĐIỀU ĐÓ, CẦN CÓ SỰ
QUAN TÂM NGAY TRONG QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO, TRONG QUÁ
TRÌNH SỬ DỤNG VÀ PHÂN CÔNG LAO ĐỘNG XÃ HỘI.
- THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI ĐÂY LÀ GIAI
ĐOẠN XÂY DỰNG CƠ SỞ VẬT CHẤT KỸ THUẬT HIỆN ĐẠI ĐỂ TIẾN

12

LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI, ĐẶC BIỆT LÀ Ở CÁC NƯỚC CÓ ĐIỂM
XUẤT PHÁT THẤP TỪ MỘT NỀN NÔNG NGHIỆP LẠC HẬU, BỎ QUA
CHẾ ĐỘ TƯ BẢN CHỦ NGHĨA. MỤC TIÊU CỦA NƯỚC TA TRONG
THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÀ "XÂY DỰNG MỘT NƯỚC VIỆT NAM DÂN
GIÀU, NƯỚC MẠNH, XÃ HỘI CÔNG BẰNG, DÂN CHỦ, VĂN MINH".
ĐỂ THỰC HIỆN ĐƯỢC MỤC TIÊU NÀY, VIỆC PHÁT TRIỂN VÀ
SỬ DỤNG NGUỒN NHÂN LỰC ĐỂ PHÁT TRIỂN KINH TẾ PHẢI ĐƯỢC
ĐẶT LÊN HÀNG ĐẦU.
B. NHÂN TỐ NGƯỜI LAO ĐỘNG LÀ NHÂN TỐ QUYẾT ĐỊNH
TRONG LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT
LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT ĐÓ LÀ SỰ KẾT HỢP CỦA HAI YẾU TỐ
SỨC LAO ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI VÀ TƯ LIỆU SẢN XUẤT.TRONG
ĐÓ "LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT HÀNG ĐẦU CỦA TOÀN THỂ NHÂN
LOẠI LÀ CÔNG NHÂN, LÀ NGƯỜI LAO ĐỘNG" [V.I.LÊNIN: TOÀN
TẬP, NXB TIẾN BỘ, MATXƠCƠVA, 1977, T.38, TR.430] CHÍNH NGƯỜI
LAO ĐỘNG LÀ CHỦ THỂ CỦA QUÁ TRÌNH LỊCH SỬ SẢN XUẤT, VỚI
SỨC CẠNH TRANH VÀ KĨ NĂNG LAO ĐỘNG CỦA MÌNH, SỬ DỤNG
TƯ LIỆU LAO ĐỘNG MÀ TRƯỚC HẾT LÀ CÔNG CỤ LAO ĐỘNG TÁC
ĐỘNG VÀO ĐỐI TƯỢNG LAO ĐỘNG ĐỂ SẢN XUẤT RA CỦA CẢI
VẬT CHẤT. CÙNG VỚI QUÁ TRÌNH LAO ĐỘNG SẢN XUẤT, SỨC
MẠNH VÀ KỸ NĂNG LAO ĐỘNG CỦA CON NGƯỜI NGÀY CÀNG
ĐƯỢC TĂNG LÊN, ĐẶC BIỆT LÀ TRÍ TUỆ CỦA CON NGƯỜI KHÔNG

NGỪNG PHÁT TRIỂN, HÀM LƯỢNG TRÍ TUỆ CỦA LAO ĐỘNG NGÀY
CÀNG CAO.
CÙNG VỚI NGƯỜI LAO ĐỘNG THÌ CÔNG CỤ THÌ CÔNG CỤ
LAO ĐỘNG CŨNG LÀ MỘT YẾU TỐ CƠ BẢN CỦA LỰC LƯỢNG SẢN
XUẤT, ĐÓNG VAI TRÒ QUYẾT ĐỊNH TRONG TƯ LIỆU SẢN XUẤT.
CÔNG CỤ LAO ĐỘNG CŨNG LÀ SẢN PHẨM DO TRÍ TUỆ CỦA CON
NGƯỜI SÁNG TẠO RA. VỚI QUÁ TRÌNH TÍCH LŨY KINH NGHIỆM,

13

VỚI NHỮNG PHÁT MINH VÀ SÁNG CHẾ KỸ THUẬT, CÔNG CỤ LAO
ĐỘNG KHÔNG NGỪNG ĐƯỢC CẢI TIẾN VÀ HOÀN THIỆN VÀ NÓ
ĐÃ LÀM BIẾN ĐỔI TOÀN BỘ TƯ LIỆU SẢN XUẤT.
TỪ SỰ BIẾN ĐỔI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA HAI YẾU TỐ TƯ LIỆU
LAO ĐỘNG VÀ SỨC LAO ĐỘNG MÀ LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT
KHÔNG NGỪNG PHÁT TRIỂN. SUY ĐẾN CÙNG NHÂN TỐ NGƯỜI
LAO ĐỘNG CHÍNH LÀ NHÂN TỐ QUYẾT ĐỊNH NHẤT TRONG LỰC
LƯỢNG SẢN XUẤT. NGÀY NAY TRONG SỰ PHÁT TRIỂN CỦA LỰC
LƯỢNG SẢN XUẤT, KHOA HỌC ĐÓNG VAI TRÒ NGÀY CÀNG TO
LỚN. LAO ĐỘNG TRÍ TUỆ NGÀY CÀNG ĐÓ VAI TRÒ CHỦ YẾU, NÓ
THÚC ĐẨY SẢN XUẤT PHÁT TRIỂN BẰNG NHỮNG ỨNG DỤNG
THÀNH TỰU KHOA HỌC VÀO SẢN XUẤT. YẾU TỐ TRÍ LỰC TRONG
SỨC LAO ĐỘNG ĐẶC TRƯNG CHO LAO ĐỘNG HIỆN ĐẠI KHÔNG
CÒN LÀ THÓI QUAN, KINH NGHIỆM CỦA HỌ VÀ LÀ TRI THỨC
KHOA HỌC.
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI CÓ ĐƯỢC XÂY DỰNG THÀNH CÔNG
HAY KHÔNG, TÙY THUỘC VÀO CHÚNG TA CÓ PHÁT HUY TỐT
NGUỒN LỰC CON NGƯỜI HAY KHÔNG? KHI VIỆT NAM BƯỚC VÀO
SỰ NGHIỆP XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI, HỒ CHÍ MINH ĐÃ
KHẲNG ĐỊNH "MUỐN XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI, TRƯỚC HẾT

CẦN CÓ NHỮNG CON NGƯỜI XÃ HỘI CHỦ NGHĨA".
[HỒ CHÍ MINH: TOÀN TẬP, NXB CHÍNH TRỊ QUỐC GIA, HÀ
NỘI, 2000, T.10, TR.310]. TRONG QUÁ TRÌNH XÂY DỰNG CHỦ
NGHĨA XÂY DỰNG TRÊN LĨNH VỰC KINH TẾ, NGƯỜI LAO ĐỘNG
ĐÃ TRỞ THÀNH NGƯỜI LÀM CHỦ ĐẤT NƯỚC LÀM CHỦ TRONG
QUÁ TRÌNH TỔ CHỨC QUẢN LÝ SẢN XUẤT, TỪ VIỆC XÂY DỰNG
KẾ HOẠCH SẢN XUẤT KINH DOANH TỚI TỔ CHỨC SẢN XUẤT
KINH DOANH VÀ LÀM CHỦ TRONG QUÁ TRÌNH PHÂN PHỐI SẢN
PHẨM. ĐIỀU ĐÓ TẠO RA ĐIỀU KIỆN ĐỂ PHÁT HUY NGUỒN LỰC

14

CON NGƯỜI, PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI NHANH VÀ BỀN
VỮNG, LÀM CHO ĐẤT NƯỚC NGÀY CÀNG GIÀU ĐẸP.
II. VIỆC PHÁT TRIỂN VÀ SỬ DỤNG NGUỒN NHÂN LỰC TRONG SỰ NGHIỆP
CÔNG NGHIỆP HÓA - HIỆN ĐẠI HÓA CỦA VIỆT NAM HIỆN NAY
1. VAI TRÒ CỦA NGUỒN NHÂN LỰC TRONG SỰ NGHIỆP
CÔNG NGHIỆP HÓA - HIỆN ĐẠI HÓA ĐẤT NƯỚC
A. CÔNG NGHIỆP HÓA - HIỆN ĐẠI HÓA LÀ NHIỆM VỤ TRUNG
TÂM SUỐT THỜI KỲ QUÁ ĐỘ LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT
NAM.
THEO QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG TA XÁC ĐỊNH CÔNG NGHIỆP
HÓA LÀ QUÁ TRÌNH CHUYỂN ĐỔI CĂN BẢN, TOÀN DIỆN CÁC
HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH DỊCH VỤ VÀ QUẢN LÝ KINH
TẾ XÃ HỘI TỪ SỬ DỤNG LAO ĐỘNG THỦ CÔNG LÀ CHÍNH SANG
SỬ DỤNG MỘT CÁCH PHỔ BIẾN SỨC LAO ĐỘNG CÙNG KHOA HỌC
CÔNG NGHỆ TIÊN TIẾN HIỆN ĐẠI TẠO RA NĂNG SUẤT LAO ĐỘNG
XÃ HỘI CAO.
CÔNG NGHIỆP HÓA Ở NƯỚC TA CÓ ĐẶC ĐIỂM PHẢI GẮN
LIỀN VỚI HIỆN ĐẠI HÓA BỞI VÌ CUỘC CÁCH MẠNG KHOA HỌC

HIỆN ĐẠI ĐÃ VÀ ĐANG DIỄN RA MỘT SỐ NƯỚC PHÁT TRIỂN BẮT
ĐẦU NỀN KINH TẾ CÔNG NGHIỆP SANG NỀN KINH TẾ TRI THỨC.
DO ĐÓ CHÚNG TA CẦN PHẢI TRANH THỦ ỨNG DỤNG CÁC THÀNH
TỰU KHOA HỌC CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI, TIẾP CẬN VỚI NỀN KINH
TẾ TRI THỨC ĐỂ HIỆN ĐẠI HÓA NHỮNG NGÀNH, NHỮNG KHÂU
NHỮNG LĨNH VỰC CÓ ĐIỀU KIỆN NHẢY VỌT.
Ở NƯỚC TA CÔNG NGHIỆP HÓA NHẰM XÂY DỰNG CƠ SỞ
VẬT CHẤT KỸ THUẬT CHO CHỦ NGHĨA XÃ HỘI; TĂNG CƯỜNG
SỨC MẠNH ĐỂ BẢO VỆ ĐỘC LẬP DÂN TỘC. MỤC TIÊU TỔNG QUÁT
CỦA SỰ NGHIỆP CÔNG NGHIỆP HÓA CỦA NƯỚC TA ĐƯỢC ĐẢNG
CỘNG SẢN VIỆT NAM XÁC ĐỊNH TẠI ĐẠI HỘI LẦN THỨC VIII VÀ

15

TIẾP TỤC KHẲNG ĐỊNH TẠI ĐẠI HỘI LẦN THỨ IX LÀ "ĐƯA NƯỚC
TA RA KHỎI TÌNH TRẠNG KÉM PHÁT TRIỂN, NÂNG CAO RÕ RỆT
ĐỜI SỐNG VẬT CHẤT VÀ TINH THẦN CỦA NHÂN DÂN, TẠO NỀN
TẢNG ĐỂ ĐẾN NĂM 2020 NƯỚC TA CƠ BẢN TRỞ THÀNH MỘT
NƯỚC CÔNG NGHIỆP THEO HƯỚNG HIỆN ĐẠI HÓA"
B. VAI TRÒ CỦA NGUỒN NHÂN LỰC ĐỐI VỚI QUÁ TRÌNH
CÔNG NGHIỆP HÓA - HIỆN ĐẠI HÓA ĐẤT NƯỚC.
THEO THỐNG KÊ CỦA LIÊN HỢP QUỐC ĐẾN NAY ĐÃ CÓ TỚI
30 NƯỚC HOÀN THÀNH CÔNG NGHIỆP HÓA. MỘT LỢI THẾ CHO
NHỮNG NGƯỜI ĐI SAU LÀ CÓ SẴN VÔ VÀN BÀI HỌC THÀNH
CÔNG VÀ THẤT BẠI CỦA NHỮNG NGƯỜI ĐI TRƯỚC. NGƯỜI TA ĐÃ
TỔNG KẾT VÀ KỂ RA RẤT NHIỀU CON ĐƯỜNG CÔNG NGHIỆP HÓA
KHÁC NHAU: CÔNG NGHIỆP HÓA CỔ ĐIỂN VÀ PHI CỔ ĐIỂN.
CÔNG NGHIỆP HÓA CỔ ĐIỂN ĐÂY LÀ KIỂU CÔNG NGHIỆP
HÓA MÀ CÁC NƯỚC TÂY ÂU VÀ MỸ ĐÃ THỰC HIỆN Ở THẾ KỶ 18,
19.

- CÔNG NGHIỆP LOẠI 2: PHI CỔ ĐIỂN LÀ CỦA CÁC NƯỚC ĐI
SAU TIẾN HÀNH CÔNG NGHIỆP HÓA MỘT CÁCH CHỦ ĐỘNG THEO
ĐỊNH HƯỚNG CỦA CHÍNH PHỦ. NƯỚC TA ĐI THEO CON ĐƯỜNG
NÀY, VÀ CON ĐƯỜNG NÀY CÓ XU HƯỚNG RÚT NGẮN THỜI GIAN
HOÀN THÀNH.
NÓI TỚI CÔNG NGHIỆP HÓA - HIỆN ĐẠI HÓA NGƯỜI TA ĐẾN
VỐN VÀ CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI. NHƯNG ĐIỀU ĐÓ CHỈ HOÀN TOÀN
ĐÚNG VỚI CON ĐƯỜNG CÔNG NGHIỆP HÓA CỔ ĐIỂN, KINH
NGHIỆM CỦA CÁC NƯỚC CÔNG NGHIỆP HÓA CON ĐƯỜNG THỨ
HAI CHO THẤY HOÀN TOÀN KHÔNG PHẢI NHƯ VẬY MÀ NHÂN TỐ
QUAN TRỌNG NHẤT CHÍNH LÀ CON NGƯỜI
CÔNG NGHIỆP HÓA - HIỆN ĐẠI HÓA LÀ CON ĐƯỜNG DUY
NHẤT ĐỂ PHÁT TRIỂN NỀN KINH TẾ - XÃ HỘI ĐỐI VỚI BẤT CỨ

16

QUỐC GIA NÀO NHẤT LÀ CÁC NƯỚC CHẬM PHÁT TRIỂN VÀ
ĐANG PHÁT TRIỂN. TRONG CÔNG CUỘC CÔNG NGHIỆP HÓA -
HIỆN ĐẠI HÓA, CON NGƯỜI - NGUỒN NHÂN LỰC VỚI TƯ CÁCH LÀ
LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT HÀNG ĐẦU CỦA XÃ HỘI. CHÍNH LÀ YẾU
TỐ QUYẾT ĐỊNH NHẤT, ĐỘNG LỰC CƠ BẢN NHẤT. THỰC TẾ ĐÃ
CHỨNG MINH NGUYÊN NHÂN DẪN ĐẾN SỰ THÀNH CÔNG CỦA
CÁC QUỐC GIA VÙNG LÃNH THỔ CÓ NỀN CÔNG NGHIỆP PHÁT
TRIỂN Ở CHÂU Á. HỌ ĐÃ CÓ CHÍNH SÁCH ƯU TIÊN PHÁT TRIỂN
GIÁO DỤC HỢP LÝ TẠO RA NGUỒN NHÂN LỰC CÓ TAY NGHỀ,
CHUYÊN MÔN KỸ THUẬT CAO ĐÁP ỨNG TỐT CHO CÔNG NGHIỆP
HÓA. NẾU NHƯ CÔNG NGHIỆP HÓA CỦA CÁC NƯỚC CHÂU ÂU
KÉO DÀI GẦN 100 NĂM THÌ CÁC NƯỚC NHẬT BẢN, HÀN QUỐC,
ĐÀI LOAN, HỒNG KÔNG, SINGAPO CHỈ MẤT HAI BA MƯƠI NĂM
ĐÃ XÂY DỰNG ĐƯỢC MỘT NỀN CÔNG NGHIỆP HIỆN ĐẠI. RÒ

RÀNG NGUỒN NHÂN LỰC TRỞ THÀNH YẾU TỐ QUAN TRỌNG
NHẤT ẢNH HƯỞNG MANG TÍNH QUYẾT ĐỊNH NHẤT ĐỐI VỚI SỰ
PHỒN THỊNH CỦA QUỐC GIA.
ĐẢNG TA XÁC ĐỊNH NHÂN TỐ CON NGƯỜI CHÍNH XÁC LÀ
VỐN CON NGƯỜI, VỐN NHÂN LỰC BAO GỒM CẢ SỨC LAO ĐỘNG,
TRÍ TUỆ VÀ TINH THẦN GẮN VỚI TRUYỀN THỐNG CỦA DÂN TỘC
LÀ VỐN QUÝ NHẤT, QUYẾT ĐỊNH SỰ PHÁT TRIỂN CỦA ĐẤT NƯỚC
TRONG THỜI KỲ ĐẨY MẠNH CÔNG NGHIỆP HÓA - HIỆN ĐẠI HÓA
ĐẤT NƯỚC ĐỂ XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI. VÌ THẾ GIẢI
PHÓNG TIỀM NĂNG CON NGƯỜI, ĐỂ PHÁT HUY TỐI ĐA NGUỒN
NHÂN LỰC TRONG SỰ NGHIỆP CÔNG NGHIỆP HÓA - HIỆN ĐẠI
HÓA LÀ MỘT TRONG NHỮNG QUAN ĐIỂM ĐỔI MỚI CÓ TÍNH ĐỘT
PHÁ TRONG ĐƯỜNG LỐI PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI CỦA
ĐẢNG TA TRONG THỜI KỲ ĐỔI MỚI. CON NGƯỜI VIỆT NAM
TRONG GIAI ĐOẠN CÁCH MẠNG ĐÃ ĐƯỢC NGHỊ QUYẾT HỘI NGHỊ

17

LẦN THỨ 5 - BAN CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG ĐẢNG KHÓA VIII
XÁC ĐỊNH XÂY DỰNG VỚI NHỮNG ĐỨC TÍNH "LAO ĐỘNG CHĂM
CHỈ VỚI LƯƠNG TÂM NGHỀ NGHIỆP, CÓ KỸ THUẬT SÁNG TẠO,
NĂNG SUẤT CAO. VÌ LỢI ÍCH CỦA BẢN THÂN, GIA ĐÌNH, TẬP THỂ
VÀ XÃ HỘI, THƯỜNG XUYÊN HỌC TẬP, NÂNG CAO HIỂU BIẾT,
TRÌNH ĐỘ CHUYÊN MÔN, TRÌNH ĐỘ THẨM MỸ VÀ THỂ LỰC".
2. TÍNH TẤT YẾU KHÁCH QUAN PHẢI PHÁT TRIỂN VÀ SỬ
DỤNG NGUỒN NHÂN LỰC CÓ HIỆU QUẢ Ở NƯỚC TA HIỆN NAY
A. YÊU CẦU ƯU TIÊN PHÁT TRIỂN LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT
ĐỒNG THỜI XÂY DỰNG QUAN HỆ SẢN XUẤT PHÙ HỢP THEO ĐỊNH
HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA.
NƯỚC TA ĐI LÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI TỪ ĐIỀU KIỆN MỘT

NỀN KINH TẾ THẤP KÉM, CHỦ YẾU LÀ SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP,
BỎ QUA CHẾ ĐỘ TƯ BẢN CHỦ NGHĨA. DÙ MIỀN BẮC ĐÃ CÓ HƠN
50 NĂM VÀ CẢ NƯỚC ĐÃ CÓ TRÊN 30 NĂM XÂY DỰNG CHỦ
NGHĨA XÃ HỘI NHƯNG MỘT PHẦN LỚN THỜI GIAN VẪN LÀ TÌNH
TRẠNG "MỘT CHỦ NGHĨA XÃ HỘI THỜI CHIẾN". BÊN CẠNH
THÀNH TỰU TO LỚN PHỤC VỤ CHO CÔNG CUỘC KHÁNG CHIẾN
VÀ BƯỚC ĐẦU XÂY DỰNG CƠ SỞ VẬT CHẤT KỸ THUẬT THÌ
CHÚNG TA CŨNG MẮC PHẢI NHỮNG KHUYẾT ĐIỂM NGHIÊM
TRỌNG TRONG TỔ CHỨC QUẢN LÝ, NHỮNG NĂM 80 LÂM VÀO
TÌNH TRẠNG KHỦNG HOẢNG KINH TẾ - XÃ HỘI. SAU 20 NĂM ĐỔI
MỚI NỀN KINH TẾ ĐÃ CÓ NHỮNG THAY ĐỔI QUAN TRỌNG, ĐÃ
TƯƠNG ĐỐI ỔN ĐỊNH VÀ PHÁT TRIỂN TẠO NÊN THẾ VÀ LỰC MỚI
CỦA CÁCH MẠNG NƯỚC TA, NÂNG CAO VỊ THẾ NƯỚC TA TRÊN
TRƯỜNG QUỐC TẾ. TUY NHIÊN, TRÌNH ĐỘ LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT
KÉM PHÁT TRIỂN ĐANG CÒN LÀ CẢN TRỞ CHỦ YẾU CỦA VIỆC
XÂY DỰNG QUAN HỆ SẢN XUẤT XÃ HỘI CHỦ NGHĨA MÀ QUAN
HỆ SẢN XUẤT NÀY VỐN MANG BẢN CHẤT XÂY DỰNG HOÁ NỀN

18

SẢN XUẤT XÃ HỘI. NGƯỜI LAO ĐỘNG YẾU TỐ ĐỘNG NHẤT,
QUYẾT ĐỊNH NHẤT CỦA LỰC LƯỢNG SẢN XUẤT VẪN CÒN HẠN
CHẾ, CHƯA ĐÁP ỨNG ĐƯỢC CÔNG CUỘC ĐỔI MỚI ĐẤT NƯỚC
HIỆN NAY.
DÂN SỐ NƯỚC TA THUỘC LOẠI DÂN SỐ TRẺ, TỐC ĐỘ GIA
TĂNG DÂN SỐ CAO, SỐ NGƯỜI TRONG ĐỘ TUỔI LAO ĐỘNG LỚN
TẠO NÊN SỨC ÉP TRÊN THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG THỂ HIỆN TỈ LỆ
THẤT NGHIỆP NĂM 2004 LÀ 5,6% LAO ĐỘNG TRONG KHU VỰC
NÔNG THÔN VẪN CHIẾM TỶ LỆ LỚN, NĂM 2004 LỰC LƯỢNG LAO
ĐỘNG NÔNG THÔN CÓ 32,7 TRIỆU NGƯỜI CHIẾM TỶ LỆ 15,6% LỰC

LƯỢNG LAO ĐỘNG CẢ NƯỚC, TRONG ĐÓ KHI LỰC LƯỢNG LAO
ĐỘNG THÀNH THỊ LÀ 10,55 TRIỆU NGƯỜI CHIẾM 24,4% [NGUYỄN
TIỆP - PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG NƯỚC TA CÁC NĂM
2005 - 2010 - NGHIÊN CỨU KINH TẾ 326 - TR 52].
TỶ LỆ LAO ĐỘNG QUA ĐÀO TẠO CỦA TA CÒN THẤP CHỦ
YẾU VẪN LÀ LAO ĐỘNG GIẢN ĐƠN. THIẾU CÔNG NHÂN KỸ
THUẬT LÀNH NGHỀ VÀ LÀNH NGHỀ CAO; CHƯA CÓ TÁC PHONG
CÔNG NGHIỆP, CƠ CẤU CẤP TRÌNH ĐỘ CHUYÊN MÔN KỸ THUẬT
CỦA LAO ĐỘNG QUA ĐÀO TẠO CÒN BẤT HỢP LÝ (NĂM 2003 CAO
ĐẲNG, ĐẠI HỌC VÀ TRÊN ĐẠI HỌC TRUNG HỌC CHUYÊN NGHIỆP
- CÔNG NHÂN KỸ THUẬT LÀ 1- 0,9 -2,7).
CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC CÒN NHIỀU YẾU
KÉM, CHƯƠNG TRÌNH HỌC KHÔNG PHÙ HỢP VỚI THỰC TẾ CỦA
THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG. SINH VIÊN HỌC THỤ ĐỘNG, THIẾU TÍNH
SÁNG TẠO. CÁC TRƯỜNG ĐÀO TẠO NGHỀ SỬ DỤNG CÁC MÁY
MÓC ĐÃ LỖI THỜI, LẠC HẬU MÀ THỰC TẾ ĐÃ KHÔNG CÒN SỬ
DỤNG….
CHẤT LƯỢNG THÌ ĐÃ VẬY, LẠI KẾT HỢP THÊM VIỆC PHÂN
BỔ, SỬ DỤNG NGUỒN NHÂN LỰC BẤT CẬP, THIẾU ĐỒNG BỘ

19

CÀNG TĂNG THÊM MÂU THUẪN VỀ CUNG CẦU NGUỒN NHÂN
LỰC CẢ VỀ SỐ LƯỢNG VÀ CHẤT LƯỢNG Ở CÁC VÙNG MIỀN NÚI,
VÙNG SÂU, VÙNG XA THỪA LAO ĐỘNG GIẢN ĐƠN NHƯNG LẠI
THIẾU NGHIÊM TRỌNG LAO ĐỘNG CÓ TRÌNH ĐỘ, GÂY RẤT NHIỀU
KHÓ KHĂN CHO VIỆC PHÁT TRIỂN VỀ NHIỀU MẶT Ở VÙNG NÀY.
NHỮNG NƠI CẦN THÌ KHÔNG CÓ, CÒN NHỮNG NƠI ĐÃ CÓ NHIỀU
RỒI NHƯ Ở CÁC THÀNH PHỐ LỚN THÌ LẠI CÀNG NHIỀU THÊM
GÂY RA MỘT SỰ LÃNG PHÍ RẤT LỚN CHO XÃ HỘI.

TRƯỚC THỰC TRẠNG ĐÓ VIỆC PHÁT TRIỂN VÀ SỬ DỤNG
NGUỒN NHÂN LỰC CÓ HIỆU QUẢ CAO LÀ MỘT VẤN ĐỀ BỨC
THIẾT. NGUỒN NHÂN LỰC CHÍNH LÀ YẾU TỐ QUYẾT ĐỊNH
THÀNH CÔNG CỦA CÔNG NGHIỆP HÓA - HIỆN ĐẠI HÓA ĐẤT
NƯỚC, NHẤT LÀ TRONG THỜI ĐẠI CỦA KHOA HỌC CÔNG NGHỆ
HIỆN NAY. NGƯỜI LAO ĐỘNG NƯỚC TA CÓ ĐỘNG LỰC HỌC TẬP
TỐT, THÔNG MINH, TỰ TIN CAO, KHÉO LÉO, CÓ THỂ THÀNH GIỎI
NẾU ĐƯỢC GIÁO DỤC, TỰ TIN VÀ CẦN CÓ MỘT MÔI TRƯỜNG
THUẬN LỢI ĐỂ PHÁT HUY.
B. PHÁT TRIỂN VÀ SỬ DỤNG NGUỒN NHÂN LỰC CŨNG LÀ
YÊU CẦU VÀ XU THẾ CHUNG CỦA THẾ GIỚI.
NGÀY NAY KHI LOÀI NGƯỜI ĐÃ BƯỚC VÀO CUỘC CÁCH
MẠNG KHOA HỌC CÔNG NGHỆ LẦN THỨ 3 THÌ NHÂN TỐ CON
NGƯỜI TRONG QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ ĐÓNG VAI TRÒ
ĐẶC BIỆT QUAN TRỌNG. CÁC NƯỚC CÔNG NGHIỆP PHÁT TRIỂN
ĐÃ CHUYỂN TỪ NỀN KINH TẾ NÔNG NGHIỆP SANG NỀN KINH TẾ
TRI THỨC. HÀM LƯỢNG CHẤT XÁM TRONG CÁC SẢN PHẨM LÀM
RA NGÀY CÀNG TĂNG LÊN. KHOA HỌC CÔNG NGHỆ PHÁT TRIỂN
NHƯ VŨ BÃO, NHANH CHÓNG ĐƯỢC ỨNG DỤNG VÀO QUÁ TRÌNH
SẢN XUẤT TẠO RA KHỐI LƯỢNG SẢN PHẨM ĐỒ SỘ. CÁC SẢN
PHẨM NÀY NGÀY CÀNG TIẾN TỚI PHỤC VỤ TỐI ĐA CHO NHU CẦU

20

CỦA CON NGƯỜI. NHIỀU NGÀNH SẢN XUẤT MỚI, MÁY MÓC
THIẾT BỊ, CÔNG NGHỆ MỚI, CÁC NGUỒN NĂNG LƯỢNG MỚI… RA
ĐỜI TẠO BƯỚC PHÁT TRIỂN NHẢY VỌT CHO LỰC LƯỢNG SẢN
XUẤT. SUY ĐẾN CÙNG NHỮNG THÀNH TỰU ẤY ĐỀU RA CON
NGƯỜI SÁNG TẠO RA, CON NGƯỜI ĐÓNG VAI TRÒ CHỦ THỂ.
CHÍNH VÌ THẾ XU THẾ PHÁT HUY YẾU TỐ, NGUỒN NHÂN

LỰC LÀ XU THẾ CHUNG TOÀN CẦU. NGUỒN NHÂN LỰC CÓ CHẤT
LƯỢNG CAO VỀ TRÍ TUỆ VÀ TAY NGHỀ NGÀY CÀNG TRỞ THÀNH
MỘT LỢI THẾ CẠNH TRANH CHO MỖI QUỐC GIA. NẾU NGUỒN
NHÂN LỰC CHỈ HÀM CHỨA LAO ĐỘNG GIẢN ĐƠN THÌ SẼ LÀ MỘT
SỨC ÉP ĐỐI VỚI QUÁ TRÌNH TĂNG TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở
CÁC NƯỚC CHẬM PHÁT TRIỂN.
NGUỒN NHÂN LỰC CÓ DỒI DÀO HAY KHÔNG LÀ DO CHÍNH
SÁCH ĐÀO TẠO.
NƯỚC MỸ RẤT CÓ Ý THỨC CHUẨN BỊ NGUỒN NHÂN LỰC
TRONG MỐI QUAN HỆ PHÁT TRIỂN. CỰU TỔNG THỐNG MỸ
GEORGE BUSH NHẤN MẠNH LÀM CHO HỌC SINH MỸ CHIẾM
HÀNG ĐẦU THẾ GIỚI VỀ KẾT QUẢ CÁC MÔN TOÁN VÀ KHOA HỌC
TỰ NHIÊN, LÀM CHO NƯỚC MỸ CÓ VĂN HÓA VÀ KỸ NĂNG CẦN
THIẾT ĐỂ CÓ KHẢ NĂNG CẠNH TRANH TRONG NỀN KINH TẾ THẾ
GIỚI.
TRONG BỐI CẢNH TOÀN CẦU HÓA, NHỮNG CHUẨN MỰC VỀ
KĨ NĂNG VÀ NĂNG SUẤT LAO ĐỘNG, VỀ HIỆU QUẢ KINH TẾ,
CHẤT LƯỢNG SẢN PHẨM VÀ KHẢ NĂNG CẠNH TRANH NGÀY
CÀNG PHỤ THUỘC VÀO VIỆC VẬN DỤNG NHỮNG TIẾN BỘ CÔNG
NGHỆ VÀ TRI THỨC KHOA HỌC. CHỈ CÓ CON NGƯỜI LÀM CHỦ
ĐƯỢC TIẾN BỘ CÔNG NGHỆ VÀ TRI THỨC KHOA HỌC MỚI.
ĐÀO TẠO PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC ĐÁP ỨNG ĐÒI HỎI
MỚI TRỞ THÀNH QUỐC SÁCH HÀNG ĐẦU VỚI CÁC QUỐC GIA.

21

CÁC NƯỚC PHÁT TRIỂN LỢI DỤNG ƯU THẾ VỀ VỐN, KỸ THUẬT,
ĐẨY NHANH ĐÀO TẠO NHÂN TÀI, TRANH GIÀNH NGƯỜI TÀI VỚI
CÁC NƯỚC KHÁC. CÁC NƯỚC ĐANG PHÁT TRIỂN TĂNG CƯỜNG
ĐẦU TƯ KINH PHÍ CHO KHOA HỌC CÔNG NGHỆ GIÁO DỤC ĐÀO

TẠO NHÂN TÀI, ĐỒNG THỜI NGĂN NGỪA CHẢY MÁU CHẤT XÁM
BẰNG NHỮNG CHÍNH SÁCH ƯU ĐÃI THÍCH HỢP. CHÍNH PHỦ ẤN
ĐỘ ĐẦU TƯ 1,1% TỔNG SẢN PHẨM KINH TẾ QUỐC DÂN, 87% TỔNG
ĐẦU TƯ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ CHO ĐÀO TẠO [ĐỊNH HƯỚNG
PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ TRI THỨC VIỆT NAM - TR.57].
SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ II, NHẬT BẢN LÀ NƯỚC
BẠI TRẬN BỊ CHIẾN TRANH TÀN PHÁ NẶNG NỀ NHƯNG QUỐC GIA
NÀY VẪN KHẲNG ĐỊNH SỰ LỰA CHỌN TRUYỀN THỐNG TRONG
GIÁO DỤC. HỆ THỐNG GIÁO DỤC NHẬT BẢN ĐƯỢC ƯU TIÊN TRÊN
NHIỀU KHÍA CẠNH, ĐƯỢC SỰ QUAN TÂM TẠO ĐIỀU KIỆN CỦA
GIA ĐÌNH VÀ XÃ HỘI. HÀN QUỐC BỊ ẢNH HƯỞNG NHIỀU CỦA NỀN
VĂN HÓA NHO HỌC TRUNG HOA NÊN RẤT CHÚ TRỌNG PHÁT
TRIỂN GIÁO DỤC. NHỜ ĐÓ ĐẦU TƯ TRONG GIÁO DỤC CỦA HÀN
QUỐC KHÔNG NGỪNG TĂNG LÊN TRONG 50 NĂM QUA. ĐỐI VỚI
TRUNG QUỐC, HỌ CÓ CHÍNH SÁCH MẠNH DẠN TÌM NGƯỜI TÀI.
TRƯỚC MẮT TRUNG QUỐC ĐANG THỰC HIỆN VIỆC PHÁT HÀNH
"THẺ XANH", MỘT LOẠI THẺ DÀNH CHO NHỮNG KỸ THUẬT VIÊN,
CÁC NHÀ ĐẦU TƯ, CÁC NHÀ DOANH NGHIỆP VỚI ĐẶC QUYỀN
VÀO TRUNG QUỐC KHÔNG CẦN VISA.
TRƯỚC XU THẾ CHUNG CỦA THẾ GIỚI, CHÚNG TA KHÔNG
THỂ ĐỨNG NGOÀI CUỘC. TRONG CÔNG CUỘC CÔNG NGHIỆP HÓA
- HIỆN ĐẠI HÓA PHÁT TRIỂN KINH TẾ ĐẤT NƯỚC CHÚNG TA CẦN
HỘI NHẬP VÀO NỀN KINH TẾ THẾ GIỚI. NƯỚC TA THAM GIA VÀO
RẤT NHIỀU CÁC TỔ CHỨC KINH TẾ NHƯ ASEAN, APEC VÀ ĐẶC
BIỆT KHI GIA NHẬP VÀO TỔ CHỨC THƯƠNG MẠI THẾ GIỚI WTO

22

THÌ TÍNH CẠNH TRANH CỦA NỀN KINH TẾ PHẢI ĐƯỢC NÂNG
CAO. DO ĐÓ VIỆC NẮM ĐƯỢC KHOA HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ

HIỆN ĐẠI ĐỂ CHỦ ĐỘNG TRONG QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT, KINH TẾ
ĐỐI NGOẠI… RẤT QUAN TRỌNG, CHÚNG TA PHẢI XÁC ĐỊNH RÕ
RÀNG NHỮNG CHÍNH SÁCH THÍCH HỢP ĐỂ NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG NGUỒN NHÂN LỰC.
3. NHỮNG GIẢI PHÁP ĐỂ PHÁT TRIỂN VÀ SỬ DỤNG
NGUỒN NHÂN LỰC NƯỚC TA HIỆN NAY
A. GIẢM TỶ LỆ GIA TĂNG DÂN SỐ TẠO ĐIỀU KIỆN ĐỂ
NGUỒN NHÂN LỰC PHÁT HUY TỐT
HỘI NGHỊ LẦN THỨ 4 BAN CHẤP HÀNH TRUNG ƯƠNG ĐẢNG
KHÓA VII NHẬN ĐỊNH "GIA TĂNG DÂN SỐ QUÁ NHANH LÀ MỘT
TRONG NHỮNG NGUYÊN NHÂN QUAN TRỌNG CẢN TRỞ TỐC ĐỘ
PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI, GÂY KHÓ KHĂN LỚN CHO VIỆC
CẢI THIỆN ĐỜI SỐNG, HẠN CHẾ PHÁT TRIỂN VỀ TRÍ TUỆ, VĂN
HÓA VÀ THỂ LỰC CỦA GIỐNG NÒI. NẾU XU HƯỚNG NÀY CỨ TIẾP
TỤC DIỄN RA THÌ TRONG TƯƠNG LAI KHÔNG XA ĐẤT NƯỚC TA
SẼ ĐỨNG TRƯỚC NHỮNG KHÓ KHĂN RẤT LỚN, THẬM CHÍ
NHỮNG NGUY CƠ VỀ NHIỀU MẶT".
TRONG NHỮNG NĂM QUA TỐC ĐỘ GIA TĂNG DÂN SỐ Ở
NƯỚC TA ĐÃ GIẢM CHỈ CÒN DƯỚI 2%. NHÀ NƯỚC THỰC HIỆN KẾ
HOẠCH HÓA GIA ĐÌNH, MỖI GIA ĐÌNH CHỈ CÓ 1-2 CON ĐỂ NUÔI
DẠY CHO TỐT. THẾ NHƯNG TỪ NĂM 2003 DÂN SỐ NƯỚC TA LẠI
CÓ DẤU HIỆU TĂNG NHANH TRỞ LẠI, VÌ VẬY TRONG GIAI ĐOẠN
TỚI CHÚNG TA VẪN PHẢI TIẾP TỤC THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH KẾ
HOẠCH HÓA DÂN SỐ VÀ GIA ĐÌNH ĐỂ TRONG TƯƠNG LAI ĐẢM
BẢO TỐC ĐỘ TĂNG DÂN SỐ TRONG ĐỘ TUỔI LAO ĐỘNG HÀNG
NĂM HỢP LÝ, HÌNH THÀNH NGUỒN NHÂN LỰC CHẤT LƯỢNG
CAO, TIẾN TỚI CÂN BẰNG CUNG VÀ CẦU LAO ĐỘNG.

23

B. NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA HỆ THỐNG GIÁO DỤCĐÀO TẠO
PHÁT TRIỂN GIÁO DỤC, ĐÀO TẠO LAO ĐỘNG GIẢI PHÁP CÓ
TÍNH CHIẾN LƯỢC LÂU DÀI ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG NGUỒN
NHÂN LỰC VÀ PHÁT TRIỂN CUNG LAO ĐỘNG CHUYÊN MÔN KỸ
THUẬT TRÊN THỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG. GIÁO DỤC ĐÀO TẠO PHẢI
THỰC SỰ TRỞ THÀNH QUỐC SÁCH HÀNG ĐẦU. CÁC GIẢI PHÁP CỤ
THỂ LÀ:
ĐỐI VỚI CÁC TRƯỜNG CAO ĐẲNG, ĐẠI HỌC, TRUNG HỌC
CHUYÊN NGHIỆP CẦN HOÀN THIỆN CHUẨN MỰC QUỐC GIA VỀ
TRƯỜNG, LỚP, ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN, CƠ SỞ VẬT CHẤT, TRANG
THIẾT BỊ GIẢNG DẠY, NỘI DUNG, CHƯƠNG TRÌNH VÀ PHƯƠNG
PHÁP GIẢNG DẠY ĐỂ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO TRONG
TOÀN HỆ THỐNG. PHÂN BỐ HỢP LÝ CÁC TRƯỜNG ĐÀO TẠO, CÁC
CẤP TRÌNH ĐỘ TRÊN CÁC VÙNG TRONG PHẠM VI CẢ NƯỚC.
- MỞ RỘNG VÀ NÂNG CẤP HỆ THỐNG DẠY NGHỀ CHO
NGƯỜI LAO ĐỘNG Ở 3 CẤP TRÌNH ĐỘ: SƠ CẤP NGHỀ, TRUNG CẤP
NGHỀ, CAO ĐẲNG NGHỀ VÀ LIÊN THÔNG GIỮA CÁC TRÌNH ĐỘ,
ĐỒNG THỜI CHUYỂN SANG ĐÀO TẠO THEO ĐỊNH HƯỚNG CẦU
LAO ĐỘNG, ĐÀO TẠO GẮN VỚI SỬ DỤNG, GẮN VỚI NHU CẦU CỦA
SẢN XUẤT, CUNG CẤP LAO ĐỘNG CÓ CHẤT LƯỢNG VỀ TAY
NGHỀ, SỨC KHỎE, KỶ LUẬT LAO ĐỘNG, TÁC PHONG CÔNG
NGHIỆP VÀ CÁC PHẨM CHẤT KHÁC ĐỂ ĐÁP ỨNG ĐƯỢC THỊ
TRƯỜNG TRONG NƯỚC VÀ NƯỚC NGOÀI.
- ĐA DẠNG HÓA CÁC LOẠI HÌNH TRƯỜNG, LỚP, DẠY NGHỀ
CỦA NHÀ NƯỚC, CỦA TƯ NHÂN VÀ QUỐC TẾ, HÌNH THÀNH THỊ
TRƯỜNG DẠY NGHỀ PHÙ HỢP VỚI PHÁP LUẬT.
- THỰC HIỆN QUY HOẠCH, ĐẦU TƯ TẬP TRUNG VÀO HỆ
THỐNG DẠY NGHỀ KỸ THUẬT THỰC HÀNH. QUAN TÂM XÂY
DỰNG HỆ THỐNG TRƯỜNG DẠY NGHỀ TRỌNG ĐIỂM QUỐC GIA,

24

TRƯỜNG CAO ĐẲNG DẠY NGHỀ, TRONG ĐÓ CÓ CÁC TRƯỜNG
ĐẠT TIÊU CHUẨN KHU VỰC; CÁC TỈNH, THÀNH PHỐ ĐỀU CÓ
TRUNG TÂM DẠY NGHỀ, PHÁT TRIỂN CƠ SỞ DẠY NGHỀ NGOÀI
CÔNG LẬP.
BẰNG NHIỀU HÌNH THỨC ĐA DẠNG ĐẢM BẢO CHO MỌI
NGƯỜI ĐƯỢC HỌC NHẤT LÀ NGƯỜI NGHÈO VÀ CON EM CÁC GIA
ĐÌNH THUỘC DIỆN CHÍNH SÁCH. ĐỘNG VIÊN PHONG TRÀO TOÀN
DÂN THI ĐUA XÓA MÙ CHỮ, HOÀN THÀNH PHỔ CẬP TRUNG HỌC
CƠ SỞ, TRUNG HỌC PHỔ THÔNG. CÙNG VỚI ĐỔI MỚI NỘI DUNG
GIÁO DỤC THEO HƯỚNG CƠ BẢN, HIỆN ĐẠI, PHẢI TĂNG CƯỜNG
GIÁO DỤC CÔNG DÂN, GIÁO DỤC THẾ GIỚI QUAN KHOA HỌC,
LÒNG YÊU NƯỚC, Ý CHÍ VƯƠN LÊN VÌ TƯƠNG LAI CỦA BẢN
THÂN VÀ TIỀN ĐỒ CỦA ĐẤT NƯỚC.
C. NHÀ NƯỚC QUAN TÂM ĐẾN CHÍNH SÁCH QUỐC GIA VỀ
VIỆC LÀM, NÂNG CAO ĐỜI SỐNG CHO NGƯỜI LAO ĐỘNG, TRÁNH
TÌNH TRẠNG CHẢY MÁU CHẤT XÁM.
NHÀ NƯỚC TIẾP TỤC HOÀN THIỆN CÁC QUY ĐỊNH PHÁP
LUẬT KINH DOANH, TẠO MÔI TRƯỜNG THUẬN LỢI CHO CÁC KHU
VỰC KINH TẾ PHÁT TRIỂN, KHUYẾN KHÍCH KHU VỰC KINH TẾ TƯ
NHÂN LÀM GIÀU CHÍNH ĐÁNG. ĐẶC BIỆT LÀ TẠO MÔI TRƯỜNG
ĐẦU TƯ, CHUYỂN GIAO CÔNG NGHỆ, HỢP TÁC QUỐC TẾ ĐỂ PHÁT
TRIỂN MỘT BỘ PHẬN LỚN DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ VỚI
CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI. THỰC HIỆN ĐỊNH HƯỚNG CỦA CHÍNH PHỦ
LÀ ĐẾN NĂM 2010, CẢ NƯỚC CÓ KHOẢNG 500 NGHÌN DOANH
NGHIỆP, GIẢI QUYẾT ĐƯỢC NHIỀU VIỆC LÀM CHO NGƯỜI LAO
ĐỘNG.
TIẾP TỤC CẢI CÁCH KHU VỰC KINH TẾ NHÀ NƯỚC, TẠO MÔI
TRƯỜNG KINH DOANH BÌNH ĐẲNG, THÚC ĐẨY CÁC DOANH

NGHIỆP NHÀ NƯỚC LÀM ĂN CÓ HIỆU QUẢ, TẠO MỞ THÊM VIỆC