Jorma Ollila & Nokia Đưa Thế Giới đến gần nhau hơn - Phần 3 pptx

ÀÛA THÏË GIÚÁI ÀÏËN GÊÌN NHAU 6968 JORMA OLLILA & NOKIA
KHAI THẤC MỔI NGÌN LÛÅC SÙÉN CỐ
Àố cng lâ bûúác ài àêìu tiïn ca ưng: ƯÍn àõnh
cưng ty, xưëc lẩi tinh thêìn trûúác khi lưi kếo mổi
ngûúâi vâo chuën bay hoâi bậo.
Ollila lâm gò trûúác tiïn? Ưng àïí mùỉt túái ngìn
lûåc nâo trûúác hïët?
Nhûäng ngây àêìu Ollila ngưìi vâo chiïëc ghïë àiïìu
hânh, ngoâi trúâi thò nùỉng êëm àêìu xn, ưng cố thïí
nhòn thêëy nhûäng rûâng phong nêíy lưåc, chẩy mưåt
vông cong núi con sưng àưí ra biïín. Phđa bïn nây
lâ búâ biïín sống vưỵ thay cho nhûäng lúáp bùng àưng
cûáng mùåt biïín ca ma àưng. Nhûäng con thuìn
àậ thoẫi mấi chẩy ài chẩy lẩi trïn mùåt biïín. Bïn
trong Nokia cng nống nhûng chiïëc ghïë ca ưng
nống theo mưåt àưëng núå nêìn, sau lûng lâ búâ vûåc
hóåc àûúåc hóåc mêët. Ngûúâi ta biïët Ollila lâ mêỵu
ngûúâi thđch suy nghơ mưåt mònh, bïn tấch câ phï
bưëc khối quen thåc ca ngûúâi Phêìn Lan xûá lẩnh.
Nhûng nhûäng ngây nây, àïí lâm cho Nokia cố thïí
àêm chưìi nẫy lưåc nhû rûâng cêy ngoâi kia, ưng thđch
bân bẩc vúái ai àố. Ngûúâi àố lâ OPK – biïåt danh
ca Olli Pekka Kallasvuo. Nhên vêåt nây sau àố gùỉn
vúái ưng nhû hònh vúái bống vâ lâ ngûúâi kïë nhiïåm
ưng.
“Cẫ hai chng tưi àang cưë vẩch ra nhûäng cưng
viïåc cêìn lâm”, Ollila nhúá lẩi. “Cưë” lâ mưåt tûâ khưng
nïn bõ bỗ qua vò trong sûå nghiïåp lûâng lêỵy ca
mònh, Ollila àậ àđnh chđnh ài àđnh chđnh lẩi nhûäng
hiïíu nhêìm rùçng, ưng cố trûúác mưåt kïë hoẩch vâ mổi
thûá dïỵ dâng diïỵn ra nhû vêåy.

“Àûâng tûúãng chng tưi biïët trûúác mổi chuån”,
Ollila cng nhiïìu lêìn nối nhû vêåy vúái cấc nhâ bấo.
Khưng cố gò khiïën cho bẩn àổc giẫm niïìm tin vâo
nhûäng phất biïíu cố tđnh quan niïåm sưëng nây ca
ưng. Búãi lệ, bònh thûúâng ưng thđch “tû duy chun
nghiïåp” trong n tơnh. Nhûng giúâ àêy ưng cêìn cưë
mâ nậo cưng têåp thïí vúái Kallasvuo, ngûúâi gia nhêåp
Nokia trûúác ưng cẫ chc nùm, khúãi àêìu vúái vai trô
låt sû. Ch àïì ưng chổn lâ tâi chđnh.
Ollila nhúá lẩi nhûäng gò nhêån ra cng Kallasvuo:
“Chng tưi àang cố nhûäng cưí àưng Phêìn Lan
bìn rêìu, nhûäng cưí àưng nûúác ngoâi khưng vui.
Àiïìu duy nhêët bẩn cố thïí lâm lâ xêy dûång mưåt
nïìn tẫng cho cưí phiïëu mẩnh”. Nïìn tẫng àố lâ gò
vâ xêy bùçng cấch nâo? Vúái tấm nùm “àấnh thụ”
cho têåp àoân tâi chđnh hâng àêìu thïë giúái, ưng cố
dõp thûã thấch súã hổc ca mònh.
Ngên hâng KOP quët àõnh rt khỗi Nokia sau
bíi thuët trònh nhêåm chûác ca Ollila, khoẫng
mưåt thấng. Àố lâ mưåt tin xêëu cho cưng chng mua
cưí phiïëu trïn thõ trûúâng. Nhûng Ollila biïën nố
thânh lúåi thïë. Viïåc bấn 8,5% cưí phiïëu ca KOP àậ
àem vïì cho Nokia, vưën àang kiïåt qụå tâi chđnh, mưåt
ÀÛA THÏË GIÚÁI ÀÏËN GÊÌN NHAU 7170 JORMA OLLILA & NOKIA
ngìn vưën 542 triïåu fim. Nhûng têët cẫ nhûäng gò
Ollila cẫm thêëy thoẫi mấi lâ khưng côn phẫi bêån
têm àïën mêu thỵn ca nhûäng ưng ch cố mong
mën trấi ngûúåc – l do tûâng lâ chđnh ëu lâm suy
ëu khẫ nùng àiïìu hânh ca têåp àoân. CEO múái,
dưìn sûác têåp trung vâo kinh doanh vâ ưín àõnh bưå

mấy cưng ty. Trûúác khi thûåc hiïån cåc tấi cêëu trc,
CEO Ollila mën ưín àõnh cưng ty trûúác.
Àưång lûåc tûâ khng hoẫng – tinh thêìn Sisu
Nïëu Ollila khưng cố àûúåc sûå àưìng lông ca cấc
cưí àưng thò ưng khố mâ hoân têët cưng cåc tưí
chûác lẩi cêëu trc têåp àoân. Cú súã àïí tin àiïìu nây
lâ Kairamo mùåc d rêët tâi nùng nhûng khưng thïí
vûúåt qua nhûäng àôi hôi ca cấc ch súã hûäu cố
mong mën trấi ngûúåc nhau.
Giúâ àêy, dêëu hiïåu ca cåc khng hoẫng thõ
trûúâng Xư viïët àang lưå dêìn qua bống mêy chiïën
tranh lẩnh leo thang. Ngûúâi Phêìn Lan bõ kểt úã
giûäa. Hổ lo êu 25% lûúång hâng xët qua Liïn Xư
sệ ài vïì àêu, trong khi hổ khưng thåc hùèn vïì Têy
Êu. Vâ hổ chûa sùén sâng cho bêët cûá khuynh
hûúáng nâo, tuy cố nhiïìu mong àúåi úã quấ trònh
hònh thânh Liïn minh chêu Êu.
Nhûng vâo thấng 8.1992, nûãa nùm sau nhêån
chûác, Ollila lẩi tiïëp tc gêy sưëc trong hưåi thẫo vïì
chiïën lûúåc cho tûúng lai ca têåp àoân chó bùçng
bưën chûä:
 Têåp trung
 Toân cêìu
 Àõnh hûúáng viïỵn thưng
 Vâ Gia tùng giấ trõ cho cưng ty
Hâng chc ngân nhên viïn hiïíu “têåp trung” cố
nghơa lâ cấc phên nhấnh ca cưng ty sệ “bõ” thu
gổn lẩi. Nhiïìu ngûúâi sệ phẫi “chõu” cẩnh tranh
bùçng tay nghïì àïí khưng bõ cùỉt cưng viïåc. “Toân
cêìu” lâ chuån cấc nhâ lậnh àẩo hiïíu rộ, côn nhên

viïn thò ngẩc nhiïn vò têm trẩng chấn nẫn àang
ngûå trõ. “Cố ùn” vâ “trẫ núå nêìn” àậ lâ àiïìu khố
hëng gò ài xêm lêën thïë giúái. Mưåt bêìu khưng khđ
nhû vêåy liïåu cố thïí bân àïën “gia tùng giấ trõ cho
cưng ty”?. Chó cố “àõnh hûúáng viïỵn thưng” lâ niïìm
hy vổng ca nhiïìu nhên cưng vò “àõnh hûúáng” cố
nghơa lâ “têåp trung” thưi chûá chûa àïën nưỵi gẩch
bỗ hoân toân mổi phên nhấnh trïn sú àưì tưí chûác
têåp àoân, chûa mêët nhiïìu chưỵ lâm. Nhûng cng
chđnh viïỵn thưng vâ chuån toân cêìu tẩo khđ thïë
cho nhên viïn. Búãi lệ, hâng ngân “lđnh c” ca “sơ
quan” Ollila úã Solo trong cấc phên xûúãng vâ
phông nghiïn cûáu ln biïët rùçng nhâ lậnh àẩo ca
hổ ch trổng hâng àêìu lâ viïåc lùỉng nghe. Hổ hiïíu
ưng vâ chõu sûå “àưët chấy” bùçng nhiïåt huët khi úã
quanh ưng. “Lùỉng nghe nhên viïn” vïì sau lâ mưåt
trong nhûäng hoẩt àưång hâng nùm mâ Nokia tiïën
hânh vúái tïn gổi àûúåc viïët bùçng tiïëng Anh: “Listen-
ing to you”. Chng ta sệ bân sau vïì nghïå thåt
ÀÛA THÏË GIÚÁI ÀÏËN GÊÌN NHAU 7372 JORMA OLLILA & NOKIA
lậnh àẩo, côn bêy giúâ àậ àïën lc trúã lẩi cåc tấi
cêëu trc àang hưìi cam go.
Sûã dng thåt “hậy àïí sûå rưëi loẩn ngûå trõ”, Ollila
têån dng cấc hiïåu ûáng ca khng hoẫng thõ trûúâng
truìn thưëng Xư viïët àïí chó ra rùçng, àố lâ cú hưåi
vâng àïí chuín àưíi. Hóåc nùỉm lêëy hóåc khưng bao
giúâ cố àûúåc àïí toân cêìu hốa. ÚÃ àêy, cêìn mưåt cấi
nhòn bònh tơnh vò Ollila khưng bỗ rúi thõ trûúâng
truën thưëng nhûng àố khưng phẫi lâ toân cêìu.
Trong khi Phêìn Lan chûa cố bêët cûá cưng ty toân

cêìu nâo. Àiïìu nây lâm cho ngûúâi Phêìn Lan, nhêët
lâ cấc nhên viïn úã xûúãng àiïån thoẩi di àưång, bõ
“chẩm tûå ấi”. Phêìn Lan bõ bỗ lẩi àùçng sau trong
viïåc tẩo ra tïn tíi qëc tïë so vúái Thy Àiïín lấng
giïìng. Lâ nhâ chđnh trõ, Ollila dûúâng nhû biïët cấch
khúi dêåy sûác mẩnh dên tưåc trong mưỵi mưåt nhên
viïn. Búãi vò ưng biïët trong bêët cûá ngûúâi Phêìn Lan
nâo cng cố mưåt sisu.
Sisu lâ mưåt khấi niïåm hún lâ mưåt tûâ. Cấc nhâ bấo
dng tiïëng Anh khi gùåp khấi niïåm nây cng rêët
khố chuín ngûä tûâ nây khi l giẫi àưång lûåc ca
Nokia. Cấch tưët nhêët lâ nghe mưåt trđ thûác Phêìn
Lan cùỉt nghơa. Mưåt lêìn nûäa lẩi nhúâ cêåy àïën Tommi
Melender vâ Eljias Repo, trong bâi viïët Phêìn Lan
– nïìn kinh tïë thõnh vûúång gan lò trûúác suy thoấi,
àùng trïn website Bưå Ngoẩi giao nûúác nây, phiïn
bẫn tiïëng Anh: “Hën luån viïn khc cưn cêìu
trûúåt tuët Raimo Summanen, ngûúâi tûâng lâ tuín
th àưåi bống qëc gia Phêìn Lan – àưåi bống lêìn
àêìu tiïn vâ duy nhêët cho àïën nay ca Phêìn Lan
àoẩt giẫi vư àõch thïë giúái – nhêån xết rùçng: Ngûúâi
Phêìn Lan ln lâm tưët nhêët vâo nhûäng lc hổ bõ
båc phẫi chiïën àêëu chưëng lẩi hoân cẫnh cam go
nhêët, khố khùn nhêët”. Nhêåt xết ca nhâ vư àõch
bống àấ thïë giúái Summanen khưng hoân toân lâ
sấo rưỵng, nố chûáa àûång nhêån thûác sêu sùỉc vïì quấ
khûá dên tưåc. Nhûäng ai tûâng biïët àïën tấc phêím
ca nhâ vùn nưíi tiïëng khùỉp àêët nûúác, Vaino Linna,
hay tûâng biïët àïën lõch sûã cấc cåc chiïën tranh ca
Phêìn Lan, àïìu nhêån thêëy rùçng khi tònh thïë câng

khố khùn, ngûúâi Phêìn Lan câng gan lò”. Tommi
Melender vâ Eljias Repo viïët tiïëp: “Tđnh cấch tiïu
biïíu cho cẫ dên tưåc lâ sisu – ngoan cûúâng – vêỵn
ln àûúåc ca ngúåi trong vùn hổc ca hổ”.
Sisu ca ngûúâi Phêìn Lan chđnh lâ tinh thêìn dên
tưåc qåt cûúâng vâ uín chuín.
Vâ khi tung ra chûä “toân cêìu” ưng àậ tûâng hổc
àûúåc kinh nghiïåm thânh cưng ca cấc nhâ tiïn
phong Nhêåt Bẫn sau Thïë chiïën Thûá hai. Phêìn Lan
khưng phẫi lâ mưåt àưëng tro tân nhû Nhêåt sau
chiïën tranh vâ àố lâ mưåt thûã thấch vò khi khưng bõ
dưìn vâo àûúâng cng ngûúâi ta khưng khấm phấ ra
sûác mẩnh vơ àẩi côn tiïìm êín. Ollila sệ lâm gò? Lệ
dơ nhiïn ưng khưng mën vâ vơnh viïỵn khưng thïí
dưìn ai vâo chưỵ bûác bấch, vêåy thò, thêåt khố hún khi
phẫi chó cho ai àố thêëy sûác mẩnh tiïìm êín ca hổ
mưåt khi côn dïỵ thúã. Chđnh vò vêåy, Ollila cêìn cho
mổi ngûúâi biïët rùçng Nokia àang úã tònh thïë bûác
ÀÛA THÏË GIÚÁI ÀÏËN GÊÌN NHAU 7574 JORMA OLLILA & NOKIA
bấch phấ sẫn. Vâ lân sống ngêìm khng hoẫng lâ
dêëu hiïåu àấng súå. Vâ Sisu sệ xët hiïån.
Nùm 1992, ưng “cẫnh bấo” bùçng mc tiïu sưë hai
“toân cêìu” vâ bûúác sang nùm sau, 1993, Liïn Xư
sp àưí. Phêìn Lan mêët thõ trûúâng chiïën lûúåc. Nokia
mêët 40% thõ trûúâng hâng xët khêíu. Lêìn àêìu tiïn
ngûúâi Phêìn Lan nïëm trẫi t lïå thêët nghiïåp vâ mêët
viïåc lâm ngêët ngûúãng úã con sưë 16%. Nhên viïn têåp
àoân bùỉt àêìu cẫm nhêån àûúåc khất khao tûâ nhâ
lậnh àẩo múái ca mònh, khi trẫi nghiïåm tònh thïë
àang diïỵn ra.

Nhên viïn Nokia thêëm thđa nưỵi lo ca CEO múái
vâ ban lậnh àẩo àang ng hưå ưng. Àố lâ khưng
côn con àûúâng nâo khấc lâ phẫi têåp trung. Trong
mưåt tai nẩn thò câng têåp trung cao, cú may sưëng
sốt ca bẩn câng cao. Khưng côn con àûúâng nâo
khấc hún àõnh hûúáng viïỵn thưng, búãi vò mêët thõ
trûúâng Xư viïët cố nghơa lâ giêëy vâ gưỵ àânh xïëp
àưëng trong kho, lâ nhâ mấy cao su vâ cấp phẫi
trm mïìn. Nïìn àiïån tûã thò cûåa qåy mậi cng chó
úã quanh qín khu vûåc vâ chùèng cố tïn tíi nâo
gip ngûúâi Phêìn Lan ngêíng cao àêìu vâ àem thu
nhêåp vïì nhiïìu cho tûâng gia àònh.
Con àûúâng duy nhêët lâ viïỵn thưng, trong àố cưët
lội lâ àiïån thoẩi di àưång – àang ùn nïn lâm ra
nhêët. Tuy chûa lâ gò nhûng lâ “têët cẫ nhûäng gò
chng ta côn lẩi vâ tưët nhêët”. Chûa cố con àûúâng
nâo sấng tỗ cho àiïån thoẩi di àưång nhûng nố lâ
thûá duy nhêët cố thïí bấn àûúåc cho toân thïë giúái, búãi
nố cố khẫ nùng kïët nưëi con ngûúâi trïn toân hânh
tinh.
Hún 40.000 nhên viïn Nokia thêëm thđa khất
vổng toân cêìu – mưåt cú hưåi sệ khố mâ lêåp lẩi lêìn
nûäa. Vúái tun bưë “hậy toân cêìu” ngay trong cấi hưì
bùng giấ khng hoẫng thõ trûúâng vâ ngay sau
khng hoẫng dêìu lûãa côn chûa ngåi, Ollila àậ
“kđch àưång” thânh cưng tinh thêìn Sisu trong mưỵi
nhên viïn Phêìn Lan.
Ollila àậ sûã dng Sisu nhû mưåt dẩng tâi ngun
chiïën lûúåc, nhû cấch ca ngûúâi Nhêåt sau chiïën
tranh thïë giúái thûá hai. Ngây nay ai cng biïët, nïëu

thiïëu mưåt àưång lûåc mẩnh mệ, khưng khúi dêåy àûúåc
tinh thêìn dên tưåc thò thêåt khố lâm nïn chuån toân
cêìu hốa.
Nhûng Sisu cng khưng hùèn lâ mưåt hâo khđ hay
tinh thêìn dên tưåc mâ thưi. Nố gêìn nhû lâ mưåt triïët
l hay quy tùỉc ûáng xûã. Steven Silberman ca
Wired Magazine àậ cưë gùỉng l giẫi àiïìu nây trong
chun àïì Just say Nokia, 7.9.1999: “Cën tiïíu
thuët hêåu chiïën cố tấc àưång lúán àưëi vúái têm hưìn
ngûúâi Phêìn Lan lâ cën Ngûúâi lđnh vư danh ca
Vaino Linna, xët bẫn nùm 1954. Linna àậ vệ nïn
mưåt bûác chên dung phûác tẩp ca tđnh cấch qëc
gia bùçng cấch mư tẫ cåc sưëng ca mưåt nhốm
chiïën sơ Phêìn Lan trong Chiïën tranh thïë giúái thûá
hai. Mưåt trong sưë hổ - ngûúâi hng – nhêët àõnh
khưng nghe theo nhûäng mïånh lïånh vư l ca viïn
tûúáng chó huy àưåc àoấn”.
ÀÛA THÏË GIÚÁI ÀÏËN GÊÌN NHAU 7776 JORMA OLLILA & NOKIA
Wired viïët tiïëp: Risto Linturi, mưåt nhâ nghiïn cûáu
quan trổng ca Nokia nối rùçng àiïìu àố – ngûúâi
lđnh trong tiïíu thuët khưng nghe mïånh lïånh vư l
– cố nghơa lâ (úã Phêìn Lan) bẩn nïn nối cho sïëp biïët
rùçng bẩn nghơ gò vïì ưng êëy. Anssi Vanjoki, phố
ch tõch Nokia àưìng : “Chng tưi àậ tûâng quan
liïu vâ coi trổng quìn thïë. Quan liïu khưng thûåc
tiïỵn vò nố cố thïí kòm hậm tâi nùng vâ k nùng.
Quan trổng hún cẫ lâ ngûúâi Phêìn Lan rêët thûåc
tiïỵn. Khưng cố chuån súå sïëp úã Nokia”.
Nhûng tinh thêìn lâ àưång lûåc khố nhêån diïån mâ
lẩi chống tân. Cho nïn, ngay lêåp tûác, ngûúâi ta phẫi

lâm cấi gò àố tiïëp theo àïí ni dûúäng nố. Àố chó
cố thïí lâ mưåt hiïån thûåc àểp àệ, thay vò mưåt thêët
vổng múái.
Trïn bïì mùåt ca lúáp bùng mùåt hưì khng hoẫng,
Ollila àậ nhốm lïn ngổn lûãa dïỵ tùỉt vâ nối nhû
ngûúâi Viïåt Nam thêåt mong manh.
Ollila sệ phẫi àem “quy tùỉc” Sisu vâo trong vùn
hốa doanh nghiïåp àïí mûu cêìu thânh cưng.
Thúâi ca nhûäng “Ngûúâi Phêìn Lan thûåc tiïỵn”
Khố mâ giẫi thđch thânh cưng ca Nokia nïëu
khưng tđnh àïën quấ trònh múã cûãa ca Phêìn Lan.
Phêìn lúán cấc nghiïn cûáu, d tiïëp cêån tûâ gốc àưå
nâo, cng nhêån thêëy huìn thoẩi toân cêìu, chđnh
xấc lâ thưëng lơnh thõ trûúâng toân cêìu, ca Nokia àậ
bùỉt àêìu tûâ nhûäng chđnh sấch múã cûãa thõ trûúâng
ca Phêìn Lan. Àố chđnh lâ bùçng chûáng “ngûúâi
Phêìn Lan thûåc tiïỵn” nhû Vanjoki àậ nối. Tûâ àố,
àiïìu kiïån àậ hònh thânh à àïí Ollila àûa Nokia
cêët cấnh vúái GSM. Cố mưåt vêën àïì úã àêy, àố lâ sau
khi bõ nhưët trong lưìng lêu ngây, khi àûúåc múã cûãa
thò khưng phẫi con chim nâo cng dấm sưí lưìng
bay xa. Ollila àậ dấm dêỵn dùỉt Nokia trong nhûäng
chuën bay rưång khùỉp nùm chêu bưën bïí.
Nùm 1990, Phêìn Lan tham gia Hiïåp ûúác Thûúng
mẩi Tûå do chêu Êu, tẩo àiïìu kiïån cho ngìn vưën
qëc tïë àưí vâo. Ollila àûa Nokia àïën cấc thõ trûúâng
chûáng khoấn qëc tïë. Phêìn Lan cng liïn tc àûa
ra nhûäng chđnh sấch nhùçm thđch nghi vúái xu
hûúáng chêu Êu liïn minh lẩi bùçng mưåt thõ trûúâng
chung. Àố lâ cûãa ngộ thïë giúái gêìn Phêìn Lan nhêët.

Trong àố, viïåc bấn sẫn phêím viïỵn thưng àûúåc
khuën khđch. Vâ búãi vò viïỵn thưng, vïì bẫn chêët k
thåt, lâ vêën àïì mẩng lûúái vâ cấc hïå tiïu chín.
Thïë nïn, àố lâ mưåt cú hưåi “sưí lưìng bay xa” cho
Nokia. Bưëi cẫnh thêåt ra khưng dïỵ dâng vâ thiïëu
sùén sâng lâm ngûúâi thiïëu quët têm dïỵ bỗ cåc.
Búãi vò, cho àïën têån nùm 1995, tûác ba nùm sau
Ollila àiïìu hânh Nokia, Phêìn Lan múái chđnh thûác
trúã thânh thânh viïn ca EU, vúái 56,9% ngûúâi Phêìn
Lan bỗ phiïëu thån vâo thấng 10.1994. Ollila vâ
Nokia à kiïn nhêỵn vâ ch àưång bûúác ài trong
tònh thïë nhû vêåy.
ÀÛA THÏË GIÚÁI ÀÏËN GÊÌN NHAU 7978 JORMA OLLILA & NOKIA
Khai thấc kinh nghiïåm ca chđnh mònh
Trong sûå nghiïåp Nokia, Jorma Ollila ch ëu
dûåa vâo nưåi lûåc.
Khi Ollila úã vùn phông Citibank chi nhấnh
Helsinki, bùỉt àêìu cưng viïåc thêím àõnh àïí cho vay
vưën àưëi vúái têåp àoân Nokia hâng trùm mùåt hâng.
Ưng bùỉt àêìu nhòn thêëy biïíu àưì gia tùng vïì bưå àâm,
àiïån thoẩi di àưång cho ư-tư. Àố lâ nhûäng thiïët bõ
cho phếp bẩn a lư khi di chuín nhûng bẩn phẫi
khiïng ài vò nố nùång àïën 15kg! Vïì sau côn 5kg.
Nhûng tđnh cấch mẩng lâ úã chưỵ bẩn cố thïí mang
nố theo. Chiïëc àiïån thoẩi 5kg cố tïn lâ Mobira
Talkman nây ra mùỉt nùm 1984, ngay lêåp tûác àûa
doanh sưë ca nố vâo hâng thûá tû trïn thïë giúái
(13%), sau Motorola (21%) nhûng trûúác Ericsson
(thûá sấu vúái 6%).
Mưåt nùm sau, 1985, Ollila gia nhêåp Nokia vúái lúâi

múâi ca Kairamo, àïí gia tùng sûác mẩnh tâi chđnh.
Mùåc d àiïån thoẩi di àưång àang ùn nïn lâm ra
nhûng nố khưng phẫi lâ ûu tiïn so vúái àiïån tûã.
Nokia – Mobira bùỉt àêìu liïn kïët vúái Tandy ca M
àïí bấn úã M vâ Hân Qëc nhûng dûúái cấi tïn
RadiaShack ca ngûúâi M.
Nhûäng nùm 1980, Kairamo ca Nokia “thưn
tđnh” tûâ tûâ Mobira, trong cao trâo múã rưång têåp
àoân. Cố thïí hònh dung ra tònh trẩng thúâi k nây
bùçng tiïn àoấn ca mưåt quan chûác Nokia cố tïn lâ
Jorma Nieminen, vâo nùm 1982: “NMT lâm thay
àưíi cấch nghơ vïì bưå àâm Mc tiïu cëi cng phẫi
lâ mưåt hïå thưëng toân cêìu, cho phếp liïn lẩc khưng
giúái hẩn giûäa nhûäng ngûúâi àang di chuín vúái
nhau, bêët chêëp ngûúâi àố úã àêu ài chùng nûäa”.
Nhiïìu ngûúâi vò quấ tưn sng Ollila mâ nghơ rùçng
chđnh ưng lâ cha àễ ca àiïån thoẩi Nokia thò
nhûäng thưng tin trïn àêy sệ àûa Ollila trúã vïỵ àng
chưỵ khiïm tưën mâ ưng thđch. Trong triïìu àẩi ca
mònh, ưng àậ kïë thûâa mưåt cấch xët sùỉc thânh tûåu
ca quấ khûá. Nối mưåt cấch khấc, nhû Dan
Steinbock bònh lån trong Nokia Revolution, Ollila
àậ thânh cưng khi khai thấc àng tâi ngun mâ
Nokia àang cố. Àố chđnh lâ àiïån thoẩi di àưång –
lûåa chổn trúã thânh “duy nhêët” cho Nokia bêy giúâ.
Nhû bẩn àổc biïët, lõch sûã àiïån thoẩi khưng dêy
(cho phếp di àưång) àậ bùỉt àêìu tûâ mưåt thïë k trûúác,
bùçng tin nhùỉn qua thiïët bõ khưng dêy ca nhâ
phất minh Guglielmo Marconi vâo nùm 1898. Vâ
sau àố lâ sûå kiïån àùåc biïåt khi Lee De Forest thûåc

hiïån thânh cưng thûã nghiïåm truìn giổng nối cho
mưåt thiïët bõ trïn ư-tư, vâo nùm 1906. Giêëc mú nối
qua thiïët bõ khưng cêìn dêy àûúåc bùỉt àêìu tûâ àố.
Àûúåc giẫi phống khỗi súåi dêy hûäu hònh, con ngûúâi
bùỉt àêìu cåc àua vûâa di chuín vûâa nối khưng
dêy. Cåc àua ca con ngûúâi vúái chđnh mònh vâo
tûúng lai. Cåc àua ca cấc nhâ kinh doanh trong
viïåc triïín khai nố vúái tû cấch mưåt sẫn phêím kinh
tïë vâ giấ trõ xậ hưåi.
ÀÛA THÏË GIÚÁI ÀÏËN GÊÌN NHAU 8180 JORMA OLLILA & NOKIA
Trong cẩnh tranh, cấc trung têm hònh thânh àưåc
lêåp trïn thïë giúái. Àiïìu nây thêåt tûå nhiïn vúái mổi
ngânh khoa hổc, cưng nghïå. Chng ta cố mưåt vâi
tốm tùỉt nhanh:
- Phông Cẫnh sất Detroit (M) sûã dng àiïån thoẩi
khưng dêy vâo nhûäng nùm 1920.
- Ngûúâi Anh phất minh ra ra-àa vâo khoẫng giûäa
nhûäng nùm 1930, lâm tùng quy mư vâ khẫ
nùng àiïån àâm khưng dêy. Qn àưåi àậ sûã
dng lúåi thïë cưng nghïå nây trong sët chiïën
tranh thïë giúái thûá hai.
- Bell Systems giúái thiïåu àiïån thoẩi di àưång dng
sống vư tuën vúái tû cấch lâ sẫn phêím thûúng
mẩi vâo trûúác cẫ chiïën tranh, nhûäng nùm 1940.
Ngûúâi M cố tham chiïën nhûng lậnh thưí nùçm
ngoâi chiïën trûúâng, àậ cố àiïìu kiïån thûúng mẩi
hốa nố trïn sống FM.
Ngûúâi ta gổi àố lâ thïë hïå 1G hay analog – k
thåt tûúng tûå. Trong thûåc tïë, nố àûúåc sûã dng
trong nhûäng phẩm vi nhỗ. Cấc qëc gia côn chûa

lâm viïåc vúái nhau àïí àẩt àïën nhûäng chín thưëng
nhêët cêìn thiïët. Cấc biïn giúái chđnh trõ, an ninh, kinh
tïë chûa cho phếp con ngûúâi nghơ àïën “hôa mẩng”
toân nhên loẩi. Àố chûa phẫi lâ thúâi àẩi kïët nưëi
mổi ngûúâi. Nïëu chng ta nối rùçng chđnh nhûäng
phất triïín ca cưng nghïå viïỵn thưng àậ thc àêíy,
dêỵn àûúâng cho con ngûúâi gêìn nhau hún thò khưng
cố gò lâ quấ àấng hay ngêy thú. Nhiïìu thêåp niïn
sau, mưåt loẩi àiïån thoẩi àậ xấc nhêån l do cố mùåt
ca mònh bùçng sûá mïånh “kïët nưëi con ngûúâi - Con-
necting People”. Àố chđnh lâ Nokia.
Lc nây, 1991, Nokia vêỵn àûáng ngoâi cåc chúi
cung cêëp mẩng viïỵn thưng GSM, vêỵn ch têm vâo
àiïån tûã vâ mưåt loẩt nhûäng di sẫn cưng nghiïåp
truìn thưëng khấc, vúái nhûäng c trûúåt chên khấc
sau cấi chïët ca Kairamo. Cng nùm, Radiolinja –
doanh nghiïåp nhâ nûúác hâng àêìu ca Phêìn Lan –
khai trûúng mẩng GSM àêìu tiïn. Ollila lêìn àêìu tiïn
àïën Solo àậ hưëi thc cấc nhâ nghiïn cûáu lao vâo
viïỵn cẫnh GSM.
Nhû vêåy, thêåt ra cố khấ nhiïìu cú súã chùỉc chùỉn
àïí Ollila chẩy vïì phđa cú hưåi GSM chûá khưng hoân
toân trûåc giấc nhû Business Week nhêån àõnh. Cú
hưåi GSM dânh cho Ericsson vâ Nokia-Mobira lâ
ngang nhau trong cåc àua gia nhêåp vâo viïỵn
thưng di àưång chêu Êu, theo nhêån àõnh ca hổc
giẫ Dan Steinbock. Nhûng rộ râng Nokia tû nhên
àậ chêåm mưåt bûúác so vúái Radiolinja ca nhâ nûúác.
Ollila àẩt àûúåc gò khi nhốm lûãa trïn mùåt hưì àống
bùng? Àố lâ thêët bẩi. Sau khi hònh thânh mưåt

nhốm nghiïn cûáu tiïën vâo cưng nghïå GSM vâ sất
cấnh bïn hổ, Ollila nhòn thêëy: “Nhiïìu hy vổng àậ
tan vúä do cấc khố khùn vïì k thåt”.
Sau nây ưng nhúá lẩi: “Mổi ngûúâi àậ hy vổng
chng tưi lâm ra mưåt ch ngûåa àua nhûng chng
tưi àậ kïët thc vúái mưåt con lẩc àâ”. Lẩc àâ thò
khưng thïí àua vúái ch ngûåa, cng nhû ra khưng
ÀÛA THÏË GIÚÁI ÀÏËN GÊÌN NHAU 8382 JORMA OLLILA & NOKIA
thïí àua vúái ch thỗ nghiïm tc chúi. Nhûng chđnh
chưỵ nây thïí hiïån mưåt susi Phêìn Lan. Ollila tiïëp tc
kïí: “Nhûng chng tưi vêỵn hy vổng vò chng tưi tin
vâo k thåt sưë”. Con lẩc àâ àậ vâo àûúâng àua
GSM. Nố khưng àûúåc bỗ cåc. Chẩy cấch nâo àïí
nhanh hún vâ vûúåt qua àưëi th lâ bâi toấn àôi hỗi
ngûúâi giẫi phẫi cố nhûäng sấng tẩo bûúác ngóåt.
Cëi nùm 1991, Nokia cho ra àúâi chiïëc àiïån thoẩi
to nhû cc gẩch theo cưng nghïå GSM. Th tûúáng
Phêìn Lan àûúåc múâi thûåc hiïån cåc gổi àố. Mưåt nùm
sau, Ollila àûúåc k vổng vâo chûác CEO Nokia. Gêìn
mûúâi nùm sau, GSM múái thûåc sûå chinh phc phêìn
lúán thïë giúái, vúái gêìn mưåt nûãa sưë thụë bao toân cêìu
(45% - 4.1999). Vâ Nokia cố mùåt tiïn phong trong
cåc chinh phc àố. Nokia ca Phêìn Lan sệ tiïëp
tc chûáng minh lâ nhâ tiïn phong àêìu tiïn ca
chêu Êu trong lơnh vûåc àiïån thoẩi di àưång dêỵn àêìu
thïë giúái, vûúåt qua bêët cûá trung têm nâo ca àõa
cêìu. Nhâ kiïën tẩo giêëc mú àố lâ Ollila.
Dan Steibock, bùçng cấch tiïëp cêån chiïën lûúåc trong
Nokia Revolution, àậ gổi “khấm phấ” ra bđ quët
ca Ollila lâ úã chưỵ khai thấc cấc khẫ nùng sùén cố.

Cấc khẫ nùng àố chđnh lâ cú hưåi cưng nghïå GSM,
nhiïåt huët ca ngûúâi Phêìn Lan, quấ khûá àêìy kinh
nghiïåm vïì viïỵn thưng di àưång ca Nokia, cấc
chđnh sấch àưíi múái trong àưëi ngoẩi vâ giẫi phống
vưën tû nhên ca nhâ nûúác. Cấch giẫi thđch àố dơ
nhiïn lâ khưng sai, song nố chûa giẫi thđch àûúåc
tđnh “cấ biïåt” ca Nokia – mâ cho àïën nay vêỵn lâ
thûúng hiïåu duy nhêët ca chêu Êu nùçm trong
danh sấch mûúâi thûúng hiïåu hâng àêìu thïë giúái ca
Interbrand.
Nhiïìu nhâ nghiïn cûáu, trong àố cố Martti Haikio,
àậ chó ra ngun nhên thânh cưng lâ úã chưỵ nhûäng
àưíi múái vïì quẫn trõ trong têåp àoân. Tấc giẫ ca
nhûäng àưíi múái àố chđnh lâ Ollila. Cố lệ àêy lâ
nhûäng chûúng hay nhêët trong huìn thoẩi Nokia.
Cëi cng, cố mưåt ngìn lûåc khưng thïí khưng
nhùỉc àïën, àố lâ nhûäng mưëi quan hïå vâ uy tđn qëc
tïë mâ cấ nhên Ollila cố àûúåc trong quấ trònh ài hổc
lâm thụ sët tấm nùm.
Sau thúâi k ưín àõnh tâi chđnh, Ollila bùỉt àêìu
àấnh cûúåc sưë phêån têåp àoân vâo tûúng lai àiïån
thoẩi di àưång. Mưåt lûåa chổn úã thïë “duy nhêët”. Cấc
nhâ súã hûäu têåp àoân àậ chín bõ vâ ng hưå lûåa
chổn àố bùçng cấch trao toân quìn quët àõnh
vâo tay CEO Ollila.
Cåc tấi cêëu trc bùỉt àêìu.