Bài giảng: Những nguyện lý cơ bản của chủ nghĩa Mac - Lênin (II) ppsx

HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG
BÀI GIẢNG MÔN
NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN
CỦA CHỦ NGHĨA MAC–LÊNIN
(II)
Giảng viên: Nguyễn Quang Hạnh
Điện thoại/E-mail: 0946782860/
Bộ môn: Mac-Lênin, Khoa Cơ bản 1
Học kỳ/Năm biên soạn: II/2009 - 2010

Chương 4
Chương 4
HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ
HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ
HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG
BÀI GIẢNG MÔN
NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN


Các nội dung chính
Các nội dung chính
•
1. Sản xuất hàng hoá
1. Sản xuất hàng hoá
: khái niệm và
: khái niệm và
điều kiện ra đời phát triển.
điều kiện ra đời phát triển.
•
2. Hàng hoá

2. Hàng hoá
:
:
•
Giá trị sử dụng, Giá trị
Giá trị sử dụng, Giá trị
•
Tính chất hai mặt của lao động sản
Tính chất hai mặt của lao động sản
xuất hàng hoá
xuất hàng hoá
•
Lượng giá trị của hàng hoá
Lượng giá trị của hàng hoá
•
3. Tiền tệ
3. Tiền tệ
: Bản chất, chức năng
: Bản chất, chức năng
•
4. Các quy luật
4. Các quy luật
quy luật giá trị, cạnh
quy luật giá trị, cạnh
tranh, cung cầu
tranh, cung cầu
NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN
CHƯƠNG 4: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ

1.Sản xuất hàng hóa
1.Sản xuất hàng hóa
•
Khái niệm sản xuất hàng hóa:
Khái niệm sản xuất hàng hóa:
Là quá trình
Là quá trình
sản xuất ra sản phẩm để bán (để trao đổi)
sản xuất ra sản phẩm để bán (để trao đổi)
•
Trong lịch sử có:
Trong lịch sử có:


•
Sản xuất tự nhiên tự cung tự cấp
Sản xuất tự nhiên tự cung tự cấp
•
Sản xuất hàng hóa
Sản xuất hàng hóa
•
Phân biệt:
Phân biệt:
sản xuất hàng hóa, kinh tế hàng
sản xuất hàng hóa, kinh tế hàng
hóa, kinh tế thị trường, kinh tế tự nhiên tự
hóa, kinh tế thị trường, kinh tế tự nhiên tự
cung tự cấp
cung tự cấp
NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN

CHƯƠNG 4: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ


•
Phân công lao động phát triển đến một
Phân công lao động phát triển đến một
trình độ nhất định
trình độ nhất định
•
Sự tách biệt tương đối về kinh tế giữa
Sự tách biệt tương đối về kinh tế giữa
những người sản xuất
những người sản xuất
•
C.Mácviết: “
C.Mácviết: “
Chỉ có sản phẩm của những
Chỉ có sản phẩm của những
lao động tư nhân độc lập và không phụ
lao động tư nhân độc lập và không phụ
thuộc nhau mới đối diện nhau như là
thuộc nhau mới đối diện nhau như là
những hàng hóa”
những hàng hóa”
NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN
CHƯƠNG 4: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ
1.Sản xuất hàng hóa
1.Sản xuất hàng hóa
Hai điều kiện ra đời nền sản xuất hàng
Hai điều kiện ra đời nền sản xuất hàng

hóa
hóa


Phân công
lao động
xã hội
Nhu cầu trao đổi sản phẩm
NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN
CHƯƠNG 4: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ
1.Sản xuất hàng hóa
1.Sản xuất hàng hóa


2.1. Hàng hoá và hai thuộc tính của nó
2.1. Hàng hoá và hai thuộc tính của nó
Khái niệm hàng hóa
Khái niệm hàng hóa
Khái niệm
Khái niệm
:hàng hóa là SP của lao động,thỏa mãn 1
:hàng hóa là SP của lao động,thỏa mãn 1
nhu cầu nào đó của con người ,thông qua trao đổi
nhu cầu nào đó của con người ,thông qua trao đổi
bằng
bằng
mua và bán
mua và bán

•
Dấu hiệu quan trọng nhất của hàng
Dấu hiệu quan trọng nhất của hàng
hóa:trước khi đi vào tiêu dùng phải
hóa:trước khi đi vào tiêu dùng phải
qua mua bán
qua mua bán
NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN
CHƯƠNG 4: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ


NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN
CHƯƠNG 4: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ
•
Hai thuộc tính của hàng hóa
Hai thuộc tính của hàng hóa
:
:
•
Giá trị sử dụng
Giá trị sử dụng
•
Là công dụng của hàng hóa nhằm thỏa
Là công dụng của hàng hóa nhằm thỏa
mãn một nhu cầu nào đó của con người
mãn một nhu cầu nào đó của con người
•
Giá trị của hàng hoá
Giá trị của hàng hoá
•

Phân biệt giá trị trao đổi và giá trị
Phân biệt giá trị trao đổi và giá trị
•
Thực chất của trao đổi sản phẩm là trao
Thực chất của trao đổi sản phẩm là trao
đổi lao động
đổi lao động
•
Giá trị của hàng hóa là lao động của
Giá trị của hàng hóa là lao động của
người SX kết tinh trong hàng hóa
người SX kết tinh trong hàng hóa
(chất,thực thể của giá trị)
(chất,thực thể của giá trị)


2.1. Hàng hoá và hai thuộc tính của nó
2.1. Hàng hoá và hai thuộc tính của nó
2.Hàng hóa
2.Hàng hóa


NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN
CHƯƠNG 4: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ
2.1. Hàng hoá và hai thuộc tính của nó
2.1. Hàng hoá và hai thuộc tính của nó
Tiêu dùng cá nhân
Tiêu dùng cho sản xuất
Giá trị sử dụng của hàng hóa
Giá trị sử dụng của hàng hóa

2.1. Hàng hoá và hai thuộc tính của nó
2.1. Hàng hoá và hai thuộc tính của nó
Giá trị trao đổi
Giá trị trao đổi
1
1
m vải =
m vải =
10
10
kg thóc
kg thóc




NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN
CHƯƠNG 4: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ


2.1. Hàng hoá và hai thuộc tính của nó
2.1. Hàng hoá và hai thuộc tính của nó
•
Đã là hàng hóa phải có 2 thuộc tính
Đã là hàng hóa phải có 2 thuộc tính
•
Trước khi thực hiện giá trị sử dụng
Trước khi thực hiện giá trị sử dụng

phải trả giá trị của nó
phải trả giá trị của nó
•
Nếu không thực hiện được giá trị sẽ
Nếu không thực hiện được giá trị sẽ
không thực hiện được giá trị sử dụng
không thực hiện được giá trị sử dụng
NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN
CHƯƠNG 4: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ


2.2. Tính chất hai mặt của lao động sản
2.2. Tính chất hai mặt của lao động sản
xuất hàng hoá
xuất hàng hoá
•
Lao động cụ thể:
Lao động cụ thể:
là lao động có ích dưới
là lao động có ích dưới
một hình thức cụ thể của một nghề
một hình thức cụ thể của một nghề
nghiệp chuyên môn nhất định
nghiệp chuyên môn nhất định


•
Lao động trừu tượng
Lao động trừu tượng
: là lao động của

: là lao động của
người sản xuất hàng hóa đã gạt bỏ hình
người sản xuất hàng hóa đã gạt bỏ hình
thức biểu hiện cụ thể của nó để quy về
thức biểu hiện cụ thể của nó để quy về
cái chung đồng nhất, đó là sự tiêu phí sức
cái chung đồng nhất, đó là sự tiêu phí sức
lao động, tiêu hao sức cơ bắp, thần kinh
lao động, tiêu hao sức cơ bắp, thần kinh
của con người
của con người


NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN
CHƯƠNG 4: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ


2.2. Tính chất hai mặt của lao động sản
2.2. Tính chất hai mặt của lao động sản
xuất hàng hoá
xuất hàng hoá
Lao động
cụ thể
Mỗi lao động cụ thể tạo ra một giá trị sử dụng nhất định
NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN
CHƯƠNG 4: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ


2.2. Tính chất hai mặt của lao động sản
2.2. Tính chất hai mặt của lao động sản

xuất hàng hoá
xuất hàng hoá
Lao động trừu tượng
Lao động trừu tượng tạo ra giá trị
“Nếu như không kể đến
tính chất cụ thể nhất định
của hoạt động sản xuất, và
do đó tính có ích của lao
động, thì trong lao động ấy
chỉ còn lại có một cái là sự
tiêu phí sức lao động của
con người”
C.Mác
NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN
CHƯƠNG 4: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ


2.2. Tính chất hai mặt của lao động sản
2.2. Tính chất hai mặt của lao động sản
xuất hàng hoá
xuất hàng hoá
•
Chú ý
Chú ý
•
Không phải là hai loại lao động mà là
Không phải là hai loại lao động mà là
hai mặt của một quá trình lao động
hai mặt của một quá trình lao động
•

Chỉ có lao động sản xuất hàng hóa
Chỉ có lao động sản xuất hàng hóa
mới có tính hai mặt
mới có tính hai mặt
NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN
CHƯƠNG 4: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ


NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN
CHƯƠNG 4: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ
Hàng hoá
Giá trị
Lao động trừu
tượng
Lao động xã hội
Giá trị sử dụng
Lao động cụ thể
Lao động tư
nhân
Sản xuất hàng
hoá
Sự tách biệt về
kinh tế giữa các
chủ thể sản xuất
Phân công lao
động xã hội


2.3.Lượng giá trị của hàng hoá
2.3.Lượng giá trị của hàng hoá

Xác định lượng giá trị
Xác định lượng giá trị
NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN
CHƯƠNG 4: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ
Chất của giá trị
hàng hoá là lao
động trừu
tượng kết tinh
trong hàng hoá
Lượng giá trị hàng
hoá nhiều hay ít là
do lượng lao động
hao phí để sản
xuất ra hàng hoá
đó quyết định
Lượng
lao
động
được
xác
định
bằng
thời
gian
lao
động
xã hội
cần
thiết
TGLĐXHCT là thời gian cần để sản xuất ra một

đơn vị sản phẩm trong điều kiện sản xuất bình
thường với trình độ LĐ trung bình và cường
độ LĐ trung bình của xã hội


2.3.Lượng giá trị của hàng hoá
2.3.Lượng giá trị của hàng hoá
Cơ cấu lượng giá trị
Cơ cấu lượng giá trị
NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN
CHƯƠNG 4: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ
W = C + V + m
Giá trị
hàng
hoá(w)
Giá trị cũ
(C)
Giá trị mới
(V+m)
Giá trị
TLLĐ (C
1
)
Giá trị
ĐTLĐ (C
2
)


2.3.Lượng giá trị của hàng hoá

2.3.Lượng giá trị của hàng hoá
Các nhân tố ảnh hưởng đến lượng giá trị
Các nhân tố ảnh hưởng đến lượng giá trị
hàng hoá
hàng hoá
•
Năng suất lao động
Năng suất lao động
NSLĐ tăng lên, giá trị một đơn vị sản phẩm
NSLĐ tăng lên, giá trị một đơn vị sản phẩm
giảm
giảm


•
Cường độ lao động
Cường độ lao động
Cường độ lao động tăng giá trị một đơn vị
Cường độ lao động tăng giá trị một đơn vị
sản phẩm không đổi
sản phẩm không đổi
•
Lao động giản đơn và lao động phức tạp
Lao động giản đơn và lao động phức tạp
Trong cùng một thời gian, lao động phức tạp
Trong cùng một thời gian, lao động phức tạp
tạo ra nhiều giá trị hơn lao động giản đơn.
tạo ra nhiều giá trị hơn lao động giản đơn.
NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊNIN
CHƯƠNG 4: HỌC THUYẾT GIÁ TRỊ

Lao động phức tạp
Lao động
giản đơn
Năng suất lao động
C ờng độ lao động
NSLĐ Xã hội
Giá trị Xã hội
NSLĐ cá biệt 2
NSLĐ cá biệt 1
Giá
trị
cá
biệt
1
Giá trị cá biệt 2
2.Hng húa
2.Hng húa
Nhõn t nh hng
Nhõn t nh hng
n lng giỏ tr
n lng giỏ tr
hng húa
hng húa
NHNG NGUYấN Lí C BN CA CH NGHA MC LấNIN
CHNG 4: HC THUYT GI TR


3.1. S ra i tin t

3.1. S ra i tin t
3. Lịch sử ra đời và bản chất của tiền tệ
1m vải = 10 kg thóc
Hình thái giá trị gi n đơn
hay ngẫu nhiên
Hình thái giá trị gi n đơn
hay ngẫu nhiên
Vật ngang giá
Giá trị t ơng đối
NHNG NGUYấN Lí C BN CA CH NGHA MC LấNIN
CHNG 4: HC THUYT GI TR


3.1. S ra i tin t
3.1. S ra i tin t
3. Lịch sử ra đời và bản chất của tiền tệ
1m vải =
10 kg thóc
2 con gà
0,1 chỉ vàng
Vật ngang giá
mở rộng
Giá trị t ơng đối
Hình thái giá trị toàn bộ
hay mở rộng
Hình thái giá trị toàn bộ
hay mở rộng
Trao i ngy
cng m rng
NHNG NGUYấN Lí C BN CA CH NGHA MC LấNIN

CHNG 4: HC THUYT GI TR


3.1. S ra i tin t
3.1. S ra i tin t
3. Lịch sử ra đời và bản chất của tiền tệ
Hình thái giá trị chung
Hình thái giá trị chung
10 kg thóc
2 con gà
0,1 chỉ vàng

= 1m vải
Vật ngang giá
chung ch a ổn
định
Phân công lao
động ngày càng
phát triển, trao đổi
ngày càng mở rộng
NHNG NGUYấN Lí C BN CA CH NGHA MC LấNIN
CHNG 4: HC THUYT GI TR


3.1. S ra i tin t
3.1. S ra i tin t
3. Lịch sử ra đời và bản chất của tiền tệ
Hình thái tiền tệ
Hình thái tiền tệ
10 kg thóc

2 con gà
1m vải

= 0,1 chỉ v ng
Vật ngang giá chung đ ợc
thống nhất lại ở Vàng
(Vàng trở thành tiền tệ)
NHNG NGUYấN Lí C BN CA CH NGHA MC LấNIN
CHNG 4: HC THUYT GI TR


3.2. Bn cht ca tin t
3.2. Bn cht ca tin t
3. Lịch sử ra đời và bản chất của tiền tệ
Sự phát triển của các hình thái giá trị
Hình thái giá trị giản đơn
Hình thái giá trị giản đơn
Hình thái giá trị toàn bộ
hay mở rộng
Hình thái giá trị toàn bộ
hay mở rộng
Hình thái giá trị chung
Hình thái giá trị chung
Tiền tệ ra đời
Tiền tệ ra đời

Tin: loi hng húa c
bit m hỡnh thỏi t nhiờn
ca nú dn gn lin vi
hỡnh thỏi ngang giỏ trong

xó hi, s tr thnh hng
húa - tin, hay lm chc
nng l tin, chc nng xó
hi riờng bit ca nú v do
ú, c quyn xó hi ca
nú l úng vai trũ vt
ngang giỏ ph bin trong
gii hng húa.
C. Mỏc (T bn, quyn I,
tp 1, tr 135 - 136).
NHNG NGUYấN Lí C BN CA CH NGHA MC LấNIN
CHNG 4: HC THUYT GI TR