Utah và tình yêu thiên nhiên pot

Utah và tình u thiên nhiên
Lần đầu tiên, tơi đi xa mà chẳng thấy nhớ nhà. Đã in dấu chân lên không biết bao
nhiêu đô thị lớn của xứ cờ hoa này, chuyến nào cũng mang cảm giác người khách lạ.
Vậy mà lần này, lười nhác đủng đỉnh ở California cả tuần, cái cảm giác tha hương
ấy lại không hề quay lại.
Vì bạn bè tơi ở đó nhiều lắm…
Vì những buổi sáng trời xanh trong như ngọc được khề khà với một đám bạn bên ly cà
phê ở quán Gipsy, như thể đang ngồi với nhau ở một góc phố nào đó ở Sài Gịn quen
thuộc. Vì những buổi tối xì xụp chan chan húp húp món ăn Việt. Ê hề, chẳng thiếu thứ gì!
Khi dạ dày no đủ hương vị quê nhà, lòng người ta cũng bớt nỗi tha hương.
Thế là đủ, tôi lại quảy gánh balô, laptop, máy ảnh cùng H. lên đường. H. là người bạn
mới quen nhưng đã vô cùng thân thiết. Anh ta chơi nhiếp ảnh sành điệu vô đối thủ, đọc
mê man Herman Hess và Stefan Sweig. Tờ mờ sáng, California đầy sương còn say ngủ,
tơi và H. đã phóng vun vút trên xa lộ. Con đường ấy kéo thẳng tắp đến chân trời, như một
nhát kiếm cắt ngọt chia đôi sa mạc Nevada với những rặng núi lô nhô.
Sau sáu giờ đồng hồ vi vu như thế, chúng tôi đến Công viên quốc gia Zion của bang
Utah. Xin đừng tưởng chữ “công viên” với cái nghĩa chăm chút tỉa tót đầy nhân tạo, hoặc
nhếch nhác đầy tệ nạn như bên nhà. Công viên quốc gia ở đây là khu bảo tồn thiên nhiên
chu đáo đến mức cực đoan. Phải có giấy phép mới được vào, mà với số lượng rất giới
hạn.


Thảo nguyên trên hoang mạc Zion

Suối trong khe núi


Nơi đây, các tiện nghi văn minh được hạn chế đến mức tối thiểu. Khơng sóng điện thoại,
khơng dây điện, không bảng chỉ dẫn, trừ một thông cáo nếu cho thú rừng ăn sẽ bị phạt
100 USD. Thậm chí, người ta phát túi nylon cho nhu cầu bài tiết của dân thám hiểm và
phải đem “thành phẩm” ra giao nộp cho ban quản lý, cấm tiệt “thú quận công” ngay cả ở

nơi hoang dã này!
Trưởng đồn của chúng tơi phải ký vào một giấy cam kết “tự chịu trách nhiệm về các
nguy hiểm có thể xảy ra cho mình”.
Phải qua hôm sau, khi thật sự làm một chuyến du thám vào hẻm núi Zion, tôi mới thật sự
hiểu được lý do của lời cam kết này, đó là vì nó nguy hiểm khơng thể tả được. Vì lý do
bảo tồn thiên nhiên, con đường mòn dài 16 dặm giữa hai hẻm núi hồn tồn khơng có
một bảng chỉ dẫn.
Chúng tơi chỉ có thể tìm ra lối đi dựa vào một dấu hiệu duy nhất: ba viên đá xếp chồng
lên nhau mà người đi trước đã làm dấu. Đến Zion vào lúc trời còn mờ tối, trời nhiều sao
như một tấm màn nhung lấp lánh, chúng tôi phải ngồi co ro trong giá lạnh, ngước mắt
nhìn vơ vàn vì tinh tú bên những bóng đen kỳ vĩ của rặng Zion.
Nghe H. kể, có một lần ngồi trên rặng Grand Canyon chờ bình minh lên, anh ta đã “tự
phế võ cơng”, cất máy ảnh vào túi, chỉ ngồi chiêm ngưỡng vầng dương quá ngoạn mục.
Dân chụp ảnh mà “nhịn thèm” đến thế thì kể ra cũng đáng gọi là đạt mức cao nhất của
đạo nhiếp ảnh. Cho đến mờ sáng, con đường mòn đầy cát và xương rồng mới hiện ra.


Bình minh

Chỉ năm ba phút, trước mắt tơi đã hiện ra một cảnh tượng đến chết cũng không quên
được: cảnh Mặt trời lên trên đỉnh Zion. Qua 175 triệu năm trước, các lực nước chảy, động
đất đã cắt những lát thẳng đứng, bén ngọt lên núi đá như thể ta cắt một lát bánh gatô vậy.
Mà những ánh nắng vàng đầu tiên buổi sớm chiếu trên mỏm Zion thì tinh khiết đến vơ
cùng. Nó tạo ra một hiệu ứng bóng đổ tuyệt vời giữa phần mỏm núi vàng rực, với phần
thân núi cịn chìm trong bóng mờ của sương sớm.
Đi thơi! Liều mạng mà đi, vì con đường hồn tồn khơng có một bậc thang, một tay vịn
hay một bảng chỉ dẫn. Chỉ sẩy tay một chút, với lực kéo của cái balô nặng trịch sau lưng
là dễ dàng lăn ngay xuống vực sâu đầy đá nhọn bên dưới, vô phương cứu vãn. Yên Tử,
Phong Nha, Chùa Hương… chẳng là gì so với sự nguy hiểm nơi đây.
Lần mị tám dặm dài theo con suối chia đôi hai vách núi, có khi phải ngâm mình trong

dịng nước lạnh buốt, có khi phải leo lên những vách đá cheo leo mới qua được bờ suối
bên kia, đến quá trưa chúng tôi mới đến được nơi cần đến: nơi giao nhau của hai vách núi
Zion, với chỉ một ánh mặt trời chiếu thẳng xuống từ đỉnh đầu. Dưới chân là suối chảy ào
ạt, trơn trượt…


Suối nhỏ

Phải “đứng tấn” để chụp ảnh, ngẩn người ra ngắm sự kỳ vĩ vô song không thể thấy được
lần thứ hai trong đời, rồi lại hối hả quay ra. Phải đi nhanh, sải bước vì sợ tắt nắng sẽ bị
kẹt lại trong hẻm núi mà nhiệt độ ban đêm xuống đến âm 30 độ C. Chúng tôi hổn hển leo
lên con dốc dựng đứng chừng 60-70 độ, chân tay rã rời mà vẫn phải nghiến răng nhích
từng bước một. Chỉ một bước chân đặt sai, chỉ một viên đá tuột ra là hết!
Nhưng đời tơi chưa hết, cịn sống thêm được một đêm nằm ngẫm nghĩ. Dù không nhiều
lắm những người Mỹ đến đây, dù những gã lữ hành Mỹ leo dốc thoăn thoắt như nai…,
thật khó hiểu khi thấy một sự liều mạng đến thế.


Điểm đến của dân nhiếp ảnh

Vì sao một dân tộc nổi tiếng là tổ chức tốt, lại có thể cực đoan đến mức vì lý do bảo tồn
thiên nhiên hoang dã mà phó mặc sinh mạng du khách như khơng đến vậy? Dù khơng có
sóng di động để kêu cứu khi cần, nhưng tại sao người ta không cho mượn (hay thuê) một
thiết bị định vị GPS chẳng hạn để theo dõi, hay cung cấp pháo sáng để làm tín hiệu cấp
cứu. Tại sao khơng? Thật tình, u thiên nhiên theo kiểu Mỹ đến mức này thì tơi khơng
hiểu nổi. Vì thiên nhiên hoang dã nào quý hơn sinh mạng con người?
Tơi lại tự hỏi vì sao những con người đỏ au, béo tốt, ăn sung mặc sướng kia lại rời bỏ
những tiện nghi đang có, dấn thân vào một chặng thám hiểm nguy nan đến thế? Vì tình
yêu thiên nhiên đến mức tuyệt đối? Hay vì tẻ nhạt, buồn chán với đời sống quá tiện nghi
sung túc, bèn “liều mình như chẳng có” để đắm mình, chiêm ngưỡng thiên nhiên tuyệt

mỹ? Làm sao tôi – một gã da vàng, lý giải được sự cực đoan đến rồ dại trong tình yêu
thiên nhiên của người Mỹ? Máu Việt Nam ăn chắc mặc bền trong tôi không thể nào hiểu
được…


Khi hồng hơn xuống

Buổi chiều cuối cùng ở Utah, hồng hôn buông xuống với những ráng chiều đủ màu sắc
đẹp không thể nào tả nổi bằng lời. Đứng co ro giữa cao nguyên hùng vĩ, chung quanh là
núi đá, đất trời bao la, tôi đã hiểu thế nào là sự hùng vĩ đến mức tuyệt đối của thiên nhiên.
Nơi đây, tôi chỉ là một hạt cát giữa khoảng bao la này.
Nơi đây, tôi hiểu được sự phù du của đời sống con người, chỉ là một chớp mắt giữa thiên
thu vơ tận. Chỉ vài phần trăm giây qua ống kính, cái ánh sáng hiu hắt hàng triệu triệu năm
trước đang tắt dần qua mỏm núi đã được bắt giữ vào máy ảnh của tôi.
Ngày xưa, Cao Bá Quát, kẻ sĩ ngang tàng trong văn học chúng ta đã từng bái lạy một
nhành mai, vì cái đẹp mong manh đến nao lịng của nó. Trăm năm sau, gã lữ hành người
Việt với balô, máy ảnh, lưu lạc đến chốn xa lạ này cũng những muốn quỳ bái tạ cái ánh
nắng vàng vĩnh cửu đã đổ bóng xuống rặng núi kia hàng triệu triệu năm về trước.
Lần đầu tiên, tôi biết yêu nước Mỹ, như một con người, yêu mến Mẹ Thiên Nhiên vĩ đại
mà khắc nghiệt của mình, bất kể chủng tộc, màu da. Mà tình yêu thì nào màng đến hiểm
nguy, thưa bạn?


Trăng lên


Kỳ bí


Tận cùng hẻm núi

Lát bánh gatô của Mẹ Thiên Nhiên