Đào tạo tín chỉ và các lợi thế

Đào t o theo tín chạ ỉ
Đào t o theo tín chạ ỉ
Trường Đại học Hòa Bình
Trường Đại học Hòa Bình
Tháng 5 - 2009
Tháng 5 - 2009


4 lợi thế của đào tạo theo tín chỉ
4 lợi thế của đào tạo theo tín chỉ

Lợi thế thứ nhất là
Lợi thế thứ nhất là
Sinh viên có thể chủ động
Sinh viên có thể chủ động
về thời gian, bố trí việc hòan
về thời gian, bố trí việc hòan
thành chương trình theo năng lực của mình. Phần cứng bắt
thành chương trình theo năng lực của mình. Phần cứng bắt
buộc và phần mềm do sinh viên lựa chọn (dài ra với sinh
buộc và phần mềm do sinh viên lựa chọn (dài ra với sinh
viên yếu, ngắn lại với sinh viên giỏi)
viên yếu, ngắn lại với sinh viên giỏi)

Lợi thế thứ hai là,
Lợi thế thứ hai là,
khi điều kiện kinh tế không cho phép các em được tiếp tục
khi điều kiện kinh tế không cho phép các em được tiếp tục
theo học thì sinh viên có thể hoàn toàn

theo học thì sinh viên có thể hoàn toàn
được phép kéo dài
được phép kéo dài
chương trình học
chương trình học
(trong một khoảng thời gian theo quy
(trong một khoảng thời gian theo quy
định riêng từng trường) mà không bị ảnh hưởng gì khi các
định riêng từng trường) mà không bị ảnh hưởng gì khi các
em quay lại tiếp tục chương trình học.
em quay lại tiếp tục chương trình học.


3 lợi thế của đào tạo theo tín chỉ
3 lợi thế của đào tạo theo tín chỉ

Lợi thế thứ ba
Lợi thế thứ ba


Sinh viên còn có thể chuyển đổi chuyên ngành
Sinh viên còn có thể chuyển đổi chuyên ngành
mình đang
mình đang
theo học một cách khá dễ dàng và không phải học lại từ
theo học một cách khá dễ dàng và không phải học lại từ
đầu. Nếu biết sắp xếp những tín chỉ giống nhau giữa hai
đầu. Nếu biết sắp xếp những tín chỉ giống nhau giữa hai
ngành một cách hợp lý, sinh viên có thể hoàn toàn tốt
ngành một cách hợp lý, sinh viên có thể hoàn toàn tốt

nghiệp được hai chương trình học trong một thời gian giảm
nghiệp được hai chương trình học trong một thời gian giảm
đáng kể so với hình thức đào tạo theo niên chế.Ví dụ như
đáng kể so với hình thức đào tạo theo niên chế.Ví dụ như
sinh viên có thể có hai bằng marketing và kế toán mà chỉ
sinh viên có thể có hai bằng marketing và kế toán mà chỉ
cần phải học thêm khoảng 5 tháng.
cần phải học thêm khoảng 5 tháng.


Những điểm quan trọng hơn của hệ tín chỉ là
Những điểm quan trọng hơn của hệ tín chỉ là

Lợi thế thứ tư
Lợi thế thứ tư
- nhấn mạnh
- nhấn mạnh
tính đa dạng của nền tri thức,
tính đa dạng của nền tri thức,
- đề cao phương pháp để tìm hiểu thế giới (vật chất và tinh
- đề cao phương pháp để tìm hiểu thế giới (vật chất và tinh
thần) hơn là những kiến thức cụ thể hoặc những thông tin
thần) hơn là những kiến thức cụ thể hoặc những thông tin
cụ thể trong những lĩnh vực nào đó.
cụ thể trong những lĩnh vực nào đó.


Trên cơ sở đó, cho phép sinh viên có những sự lựa chọn
Trên cơ sở đó, cho phép sinh viên có những sự lựa chọn
chương trình

chương trình
học theo sở thích
học theo sở thích
của mình (nhưng không
của mình (nhưng không
hoàn toàn tùy ý mà phải theo một số quy tắc).
hoàn toàn tùy ý mà phải theo một số quy tắc).


Tín chỉ = Dân chủ hóa nhà trường
Tín chỉ = Dân chủ hóa nhà trường


Một điểm nổi bật của các trường ĐH dạy theo
Một điểm nổi bật của các trường ĐH dạy theo
hệ tín chỉ ở Mỹ là sự đa dạng, phong phú
hệ tín chỉ ở Mỹ là sự đa dạng, phong phú
của các môn học khác nhau. Ở ĐH Ohio,
của các môn học khác nhau. Ở ĐH Ohio,
tổng số các môn học khác nhau có thể tìm
tổng số các môn học khác nhau có thể tìm
thấy trong niên giám là khoảng 5 nghìn
thấy trong niên giám là khoảng 5 nghìn
môn [iii] ; ở các trường ĐH lớn khác của
môn [iii] ; ở các trường ĐH lớn khác của
Mỹ số lượng các môn học có trong niên
Mỹ số lượng các môn học có trong niên
giám cũng nhiều tương tự.
giám cũng nhiều tương tự.


Tất nhiên, không phải năm học nào tất cả các môn đó cũng
Tất nhiên, không phải năm học nào tất cả các môn đó cũng
được dạy. Có những môn 2, 3 hoặc 4 năm mới dạy một lần,
được dạy. Có những môn 2, 3 hoặc 4 năm mới dạy một lần,
với số lượng sinh viên rất ít, và có những môn năm nào
với số lượng sinh viên rất ít, và có những môn năm nào
cũng có hàng chục lớp với hàng nghìn sinh viên. Sinh viên
cũng có hàng chục lớp với hàng nghìn sinh viên. Sinh viên
trong một lớp ít hay nhiều, phần lớn là do tính chất của
trong một lớp ít hay nhiều, phần lớn là do tính chất của
môn học đó chứ không phải do chất lượng giảng dạy của
môn học đó chứ không phải do chất lượng giảng dạy của
giảng viên.
giảng viên.

Nhiều trường ĐH lớn ở Mỹ có những lớp có 400-500 sinh
Nhiều trường ĐH lớn ở Mỹ có những lớp có 400-500 sinh
viên, thậm chí có lớp hơn 1000 sinh viên [iv] , trong khi đó
viên, thậm chí có lớp hơn 1000 sinh viên [iv] , trong khi đó
cũng có những lớp chỉ có 3 sinh viên. Số sinh viên trong lớp
cũng có những lớp chỉ có 3 sinh viên. Số sinh viên trong lớp
nhiều hay ít còn phụ thuộc vào thời gian học có thuận tiện
nhiều hay ít còn phụ thuộc vào thời gian học có thuận tiện
cho đa số sinh viên hay không, giảng viên cho điểm dễ hay
cho đa số sinh viên hay không, giảng viên cho điểm dễ hay
khó, v.v...
khó, v.v...


Các trường ĐH ở Mỹ không trả lương cho giảng viên dựa
Các trường ĐH ở Mỹ không trả lương cho giảng viên dựa
trên số lượng sinh viên vì, trên thực tế, thời gian giảng bài
trên số lượng sinh viên vì, trên thực tế, thời gian giảng bài
cho 1000 sinh viên cũng bằng thời gian giảng bài cho 3 sinh
cho 1000 sinh viên cũng bằng thời gian giảng bài cho 3 sinh
viên. Việc đánh giá sinh viên (chấm bài, cho điểm,…) trong
viên. Việc đánh giá sinh viên (chấm bài, cho điểm,…) trong
những lớp có đông sinh viên thường được phân công cho
những lớp có đông sinh viên thường được phân công cho
các sinh viên cao học.
các sinh viên cao học.

Có thể, những giảng viên dạy những lớp lớn sẽ được cho
Có thể, những giảng viên dạy những lớp lớn sẽ được cho
thêm điểm (và như vậy là thêm một chút lương) vào các kỳ
thêm điểm (và như vậy là thêm một chút lương) vào các kỳ
đánh giá hàng năm, sẽ được xem xét để giảm bớt số lớp
đánh giá hàng năm, sẽ được xem xét để giảm bớt số lớp
phải dạy (ví dụ, chỉ phải dạy 1 lớp thay cho 2 lớp).
phải dạy (ví dụ, chỉ phải dạy 1 lớp thay cho 2 lớp).




Nói tóm lại, các công việc giảng dạy được phân công một
Nói tóm lại, các công việc giảng dạy được phân công một
cách công bằng nhất có thể, và tiêu chuẩn quan trọng nhất

cách công bằng nhất có thể, và tiêu chuẩn quan trọng nhất
là giảng viên đó cần phải dành bao nhiêu thời gian cho công
là giảng viên đó cần phải dành bao nhiêu thời gian cho công
việc giảng dạy của mình.
việc giảng dạy của mình.


Tất nhiên, ở những trường chỉ có một vài nghìn sinh viên,
Tất nhiên, ở những trường chỉ có một vài nghìn sinh viên,
với dăm bảy chục giảng viên, thì cuốn niên giám của họ
với dăm bảy chục giảng viên, thì cuốn niên giám của họ
mỏng hơn nhiều, và họ không thể có nhiều môn học như ở
mỏng hơn nhiều, và họ không thể có nhiều môn học như ở
các trường lớn được. Hệ quả là sinh viên có ít lựa chọn hơn.
các trường lớn được. Hệ quả là sinh viên có ít lựa chọn hơn.

Nhưng điều đó không thật quan trọng, miễn là sinh viên
Nhưng điều đó không thật quan trọng, miễn là sinh viên
vẫn được tự chọn, tự xây dựng cho mình một chương trình
vẫn được tự chọn, tự xây dựng cho mình một chương trình
học vừa đáp ứng được sở thích riêng, trong phạm vi có thể,
học vừa đáp ứng được sở thích riêng, trong phạm vi có thể,
vừa đáp ứng được các yêu cầu của giáo dục kiến thức đại
vừa đáp ứng được các yêu cầu của giáo dục kiến thức đại
cương và yêu cầu chuyên ngành.
cương và yêu cầu chuyên ngành.



Thực tế là ở Mỹ có rất nhiều trường ĐH nhỏ có số lượng sinh

Thực tế là ở Mỹ có rất nhiều trường ĐH nhỏ có số lượng sinh
viên và giảng viên không nhiều, không có nhiều lựa chọn các
viên và giảng viên không nhiều, không có nhiều lựa chọn các
môn học, nhưng có chất lượng giảng dạy rất tốt.
môn học, nhưng có chất lượng giảng dạy rất tốt.


Hạn chế của đào tạo theo tín chỉ
Hạn chế của đào tạo theo tín chỉ

Bên cạnh 4 mặt lợi trên thì với phương thức đào tạo tín chỉ,
Bên cạnh 4 mặt lợi trên thì với phương thức đào tạo tín chỉ,
nếu áp dụng đại trà ngay trong thời gian này cũng có một
nếu áp dụng đại trà ngay trong thời gian này cũng có một
vài hạn chế chưa thể khắc phục như
vài hạn chế chưa thể khắc phục như
tổ chức đoàn thể, tổ
tổ chức đoàn thể, tổ
chức lớp học có thể bị phá vỡ
chức lớp học có thể bị phá vỡ
khi sinh viên hoàn toàn chủ
khi sinh viên hoàn toàn chủ
động trong cách học cũng như thời gian học.
động trong cách học cũng như thời gian học.

Cùng đó, việc
Cùng đó, việc
đăng ký, lựa chọn
đăng ký, lựa chọn
các tín chỉ phù hợp đối với

các tín chỉ phù hợp đối với
sinh viên không phải là dễ dàng gì, sinh viên phải có
sinh viên không phải là dễ dàng gì, sinh viên phải có
khả
khả
năng tự chủ cao
năng tự chủ cao
trong việc sắp xếp lộ trình học tập…
trong việc sắp xếp lộ trình học tập…


Hệ tín chỉ và các yêu cầu tối thiểu
Hệ tín chỉ và các yêu cầu tối thiểu



TC là đơn vị đo lường khối lượng kiến thức học được trong
TC là đơn vị đo lường khối lượng kiến thức học được trong
trường. Nói vắn tắt, một môn học có 1, 2 hoặc 3 giờ giảng
trường. Nói vắn tắt, một môn học có 1, 2 hoặc 3 giờ giảng
dạy chính thức trong một tuần thì có 1, 2 hoặc 3 TC.
dạy chính thức trong một tuần thì có 1, 2 hoặc 3 TC.

Ở Mỹ phần lớn các trường dạy theo học kỳ semester, bao
Ở Mỹ phần lớn các trường dạy theo học kỳ semester, bao
gồm 15 tuần học và 1 tuần thi. Nhưng cũng có nhiều trường
gồm 15 tuần học và 1 tuần thi. Nhưng cũng có nhiều trường
dạy theo học kỳ quarter, bao gồm 10 tuần học và 1 tuần thi.
dạy theo học kỳ quarter, bao gồm 10 tuần học và 1 tuần thi.
Vì thế, một TC của trường dạy theo quarter bằng 2/3 của

Vì thế, một TC của trường dạy theo quarter bằng 2/3 của
một TC của trường dạy theo semester.
một TC của trường dạy theo semester.

sự khác biệt giữa TC và
sự khác biệt giữa TC và
“đơn vị học trình”
“đơn vị học trình”
được áp dụng ở
được áp dụng ở
Việt Nam, về cơ bản, cũng như sự khác biệt giữa TC-
Việt Nam, về cơ bản, cũng như sự khác biệt giữa TC-
semester và TC-quarter, hay là giữa TC Mỹ và TC châu Âu.
semester và TC-quarter, hay là giữa TC Mỹ và TC châu Âu.
Ngay ở Mỹ, cũng có trường sử dụng đơn vị đo lường khác
Ngay ở Mỹ, cũng có trường sử dụng đơn vị đo lường khác
thay cho TC, như ở ĐH Harvard (Mỹ), đơn vị đo lường
thay cho TC, như ở ĐH Harvard (Mỹ), đơn vị đo lường
chính thức được gọi là
chính thức được gọi là
“nửa môn”
“nửa môn”
(half-course).
(half-course).

Tuy nhiên, ta có thể quy đổi về một đơn vị đo lường thông
Tuy nhiên, ta có thể quy đổi về một đơn vị đo lường thông
dụng nhất là TC (semester); ví dụ,
dụng nhất là TC (semester); ví dụ,
1 half course ở Harvard

1 half course ở Harvard
tương
tương


đương
đương


với
với
4 TC
4 TC
.
.



Học phần là khối lượng kiến thức tương đối trọn vẹn, thuận
Học phần là khối lượng kiến thức tương đối trọn vẹn, thuận
tiện cho sinh viên tích luỹ trong quá trình học tập. Phần lớn
tiện cho sinh viên tích luỹ trong quá trình học tập. Phần lớn
học phần có khối lượng từ 2 đến 4 tín chỉ, nội dung được bố
học phần có khối lượng từ 2 đến 4 tín chỉ, nội dung được bố
trí giảng dạy trọn vẹn và phân bố đều trong một học kỳ.
trí giảng dạy trọn vẹn và phân bố đều trong một học kỳ.

Một tín chỉ được quy định bằng 15 tiết học lý thuyết; 30 - 45
Một tín chỉ được quy định bằng 15 tiết học lý thuyết; 30 - 45
tiết thực hành, thí nghiệm hoặc thảo luận; 45 - 90 giờ thực

tiết thực hành, thí nghiệm hoặc thảo luận; 45 - 90 giờ thực
tập tại cơ sở; 45 - 60 giờ làm tiểu luận, bài tập lớn hoặc đồ
tập tại cơ sở; 45 - 60 giờ làm tiểu luận, bài tập lớn hoặc đồ
án, khoá luận tốt nghiệp.
án, khoá luận tốt nghiệp.

Đối với những học phần lý thuyết hoặc thực hành, thí
Đối với những học phần lý thuyết hoặc thực hành, thí
nghiệm, để tiếp thu được một tín chỉ sinh viên phải dành ít
nghiệm, để tiếp thu được một tín chỉ sinh viên phải dành ít
nhất 30 giờ chuẩn bị cá nhân.
nhất 30 giờ chuẩn bị cá nhân.

Hiệu trưởng các trường quy định cụ thể số tiết, số giờ đối
Hiệu trưởng các trường quy định cụ thể số tiết, số giờ đối
với từng học phần cho phù hợp với đặc điểm của trường.
với từng học phần cho phù hợp với đặc điểm của trường.



Đối với những chương trình, khối lượng của từng học phần
Đối với những chương trình, khối lượng của từng học phần
đã được tính theo đơn vị học trình, thì 1,5 đơn vị học trình
đã được tính theo đơn vị học trình, thì 1,5 đơn vị học trình
được quy đổi thành 1 tín chỉ.
được quy đổi thành 1 tín chỉ.

Một tiết học được tính bằng 50 phút.
Một tiết học được tính bằng 50 phút.


Như vậy, hệ thống tín chỉ của Việt Nam được điều chỉnh
Như vậy, hệ thống tín chỉ của Việt Nam được điều chỉnh
theo hướng tăng giờ tự học, giảm giờ trên lớp của sinh viên
theo hướng tăng giờ tự học, giảm giờ trên lớp của sinh viên

Đây không phải là đặc điểm của hệ thống tín chỉ của thế
Đây không phải là đặc điểm của hệ thống tín chỉ của thế
giới mà là sự điều chỉnh về phương pháp nên có thể làm
giới mà là sự điều chỉnh về phương pháp nên có thể làm
ngay cả với hệ niên chế.
ngay cả với hệ niên chế.


Chương trình đào tạo
Chương trình đào tạo

hệ tín chỉ thường được gắn chặt với các yêu cầu tối thiểu
hệ tín chỉ thường được gắn chặt với các yêu cầu tối thiểu
bắt buộc về kiến thức đại cương (general education) và yêu
bắt buộc về kiến thức đại cương (general education) và yêu
cầu chuyên ngành. Điều này không mới so với VN
cầu chuyên ngành. Điều này không mới so với VN

Cho đến nay, các trường ĐH ở châu Âu và nhiều nước khác
Cho đến nay, các trường ĐH ở châu Âu và nhiều nước khác
không có yêu cầu về giáo dục kiến thức đại cương trong
không có yêu cầu về giáo dục kiến thức đại cương trong
chương trình ĐH
chương trình ĐH
(

(
có
có


những
những


ngoại
ngoại


lệ
lệ
)
)
. Họ cho rằng sở dĩ ở
. Họ cho rằng sở dĩ ở
Mỹ phải có yêu cầu giáo dục kiến thức đại cương là vì giáo
Mỹ phải có yêu cầu giáo dục kiến thức đại cương là vì giáo
dục phổ thông ở Mỹ chất lượng kém, do đó sinh viên ĐH
dục phổ thông ở Mỹ chất lượng kém, do đó sinh viên ĐH
phải mất một năm để học lại các kiến thức phổ thông.
phải mất một năm để học lại các kiến thức phổ thông.

Những ý kiến đó có những cơ sở nhất định, nhưng không
Những ý kiến đó có những cơ sở nhất định, nhưng không
hoàn toàn đúng, vì yêu cầu về kiến thức đại cương tồn tại ở
hoàn toàn đúng, vì yêu cầu về kiến thức đại cương tồn tại ở

tất cả
tất cả
các trường ĐH ở Mỹ, kể cả những trường lớn như
các trường ĐH ở Mỹ, kể cả những trường lớn như
Harvard, và nó phản ánh một triết lý của giáo dục ĐH hơn
Harvard, và nó phản ánh một triết lý của giáo dục ĐH hơn
là một cách sửa chữa những khiếm khuyết của giáo dục phổ
là một cách sửa chữa những khiếm khuyết của giáo dục phổ
thông ở Mỹ.
thông ở Mỹ.



Ví dụ,
Ví dụ,
chương
chương


trình
trình


kiến
kiến


thức
thức

đại
đại


cương
cương
ở ĐH Harvard
ở ĐH Harvard
,
,
được gọi là
được gọi là
chương trình lõi
chương trình lõi
(core curriculum), cũng chiếm
(core curriculum), cũng chiếm
khoảng ¼ toàn bộ khối lượng các môn học mà một SV phải
khoảng ¼ toàn bộ khối lượng các môn học mà một SV phải
học để tốt nghiệp, và bao gồm các môn trong những lĩnh
học để tốt nghiệp, và bao gồm các môn trong những lĩnh
vực: Văn hóa nước ngoài, Lịch sử, Văn học & Nghệ thuật,
vực: Văn hóa nước ngoài, Lịch sử, Văn học & Nghệ thuật,
Luận đạo đức (moral reasoning), Luận tính toán
Luận đạo đức (moral reasoning), Luận tính toán
(quantitative reasoning), Khoa học, và Phân tích xã hội.
(quantitative reasoning), Khoa học, và Phân tích xã hội.

Sinh viên ở ĐH Harvard phải học tối thiểu 32 môn học
Sinh viên ở ĐH Harvard phải học tối thiểu 32 môn học

tương đương với 32 half-courses để tốt nghiệp (tương
tương đương với 32 half-courses để tốt nghiệp (tương
đương với 32x4 = 128 TC của các trường ĐH khác ở Mỹ),
đương với 32x4 = 128 TC của các trường ĐH khác ở Mỹ),
trong đó khoảng ½ các môn để thỏa mãn yêu cầu chuyên
trong đó khoảng ½ các môn để thỏa mãn yêu cầu chuyên
ngành, khoảng ¼ các môn để thỏa mãn các yêu cầu về
ngành, khoảng ¼ các môn để thỏa mãn các yêu cầu về
chương trình giáo dục kiến thức đại cương (chương trình
chương trình giáo dục kiến thức đại cương (chương trình
lõi), còn lại là những môn được hoàn toàn tự chọn theo ý
lõi), còn lại là những môn được hoàn toàn tự chọn theo ý
thích hoặc để thỏa mãn yêu cầu của chuyên ngành phụ
thích hoặc để thỏa mãn yêu cầu của chuyên ngành phụ
(minor).
(minor).


Trường ĐH trang bị gì cho sinh viên?
Trường ĐH trang bị gì cho sinh viên?

Chỉ chú trọng đào tạo chuyên môn, vừa thừa vừa thiếu
Chỉ chú trọng đào tạo chuyên môn, vừa thừa vừa thiếu

sinh viên được tự do lựa chọn môn học theo ý thích của
sinh viên được tự do lựa chọn môn học theo ý thích của
mình nhưng phải tuân theo những quy tắc nhất định, tức là
mình nhưng phải tuân theo những quy tắc nhất định, tức là
phải thỏa mãn các yêu cầu của giáo dục kiến thức đại cương
phải thỏa mãn các yêu cầu của giáo dục kiến thức đại cương

và các yêu cầu của chuyên ngành.
và các yêu cầu của chuyên ngành.

Thực tế cho thấy khoa học và công nghệ phát triển rất
Thực tế cho thấy khoa học và công nghệ phát triển rất
nhanh, và những gì sinh viên học được trong bốn năm ở
nhanh, và những gì sinh viên học được trong bốn năm ở
trường ĐH chỉ là những phần cơ sở nhập môn của các
trường ĐH chỉ là những phần cơ sở nhập môn của các
chuyên ngành học mà thôi.
chuyên ngành học mà thôi.