Y đức trong mối quan hệ thầy thuốc và cộng sự pdf

Y đức trong mối quan hệ
Y đức trong mối quan hệ
thầy thuốc và cộng sự
thầy thuốc và cộng sự
PGS. TS. Nguyễn Thị Bay
PGS. TS. Nguyễn Thị Bay

Mục tiêu
Mục tiêu

Trình bày những điều thầy thuốc nên cư xử
Trình bày những điều thầy thuốc nên cư xử
với người khác
với người khác

Nhận định các báo cáo về hành vi vi phạm y
Nhận định các báo cáo về hành vi vi phạm y
đức của đồng nghiệp
đức của đồng nghiệp

Trình bày những nguyên tắc chính trong hợp
Trình bày những nguyên tắc chính trong hợp
tác với đồng nghiệp trong chăm sóc bệnh
tác với đồng nghiệp trong chăm sóc bệnh
nhân
nhân

Giải quyết xung đột với các nhân viên y tế
Giải quyết xung đột với các nhân viên y tế

Thách thức về quyền hành
Thách thức về quyền hành
Vấn đề Đạo Đức
Vấn đề Đạo Đức
Vấn đề Đạo Đức
Vấn đề Đạo Đức
Bác sĩ
Bác sĩ
Bác sĩ
Bác sĩ
Bác sĩ
Bác sĩ
Nhân viên y tế
Nhân viên y tế
Thách thức đối với truyền thống quyền hạn của bác sĩ
Thách thức đối với truyền thống quyền hạn của bác sĩ

Truyền thống ngành Y
Truyền thống ngành Y

Giữa BS và BS
Giữa BS và BS

Giữa các ngành: Một số ngành “sang trọng” hay
Giữa các ngành: Một số ngành “sang trọng” hay
đông hơn các ngành còn loại
đông hơn các ngành còn loại

Trong cùng một ngành: BS giảng dạy, bằng cấp
Trong cùng một ngành: BS giảng dạy, bằng cấp

cao >> BS làm việc tại BV công, phòng mạch tư
cao >> BS làm việc tại BV công, phòng mạch tư

Trong quyền hạn chăm sóc BN: BS trực tiếp điều trị
Trong quyền hạn chăm sóc BN: BS trực tiếp điều trị
có quyền hạn cao nhất
có quyền hạn cao nhất

Giữa BS và Nhân viên y tế
Giữa BS và Nhân viên y tế

BS luôn ở thứ bậc cao hơn NVYT: điều dưỡng, kỹ
BS luôn ở thứ bậc cao hơn NVYT: điều dưỡng, kỹ
thuật viên
thuật viên

Mức độ quyền hạn của BS đã
Mức độ quyền hạn của BS đã
thay đổi
thay đổi

Kiến thức khoa học
Kiến thức khoa học
↑↑↑
↑↑↑

Đa chuyên khoa
Đa chuyên khoa

Kỹ thuật y học

Kỹ thuật y học
↑↑↑
↑↑↑
- đa ngành
- đa ngành

Phương tiện điều trị
Phương tiện điều trị
↑↑↑
↑↑↑
Mỗi BS không thể là chuyên gia của tất cả các lĩnh
Mỗi BS không thể là chuyên gia của tất cả các lĩnh
vực
vực
∆
∆
và
và
θ
θ
Họ cần sự hỗ trợ của các BS chuyên khoa khác và
Họ cần sự hỗ trợ của các BS chuyên khoa khác và
nhân viên y tế
nhân viên y tế

Vai trò độc tôn của BS
Vai trò độc tôn của BS
↓↓
↓↓


Quyền tự quyết định của BN được xem
Quyền tự quyết định của BN được xem
trọng
trọng


BS và BN hợp tác đưa ra quyết
BS và BN hợp tác đưa ra quyết
định điều trị
định điều trị

Nhân viên y tế ý thức trách nhiệm chuyên
Nhân viên y tế ý thức trách nhiệm chuyên
môn của họ
môn của họ


có thể chất vấn hoặc không
có thể chất vấn hoặc không
làm theo y lệnh nếu họ không rõ mục đích
làm theo y lệnh nếu họ không rõ mục đích

Quan hệ thầy thuốc, giảng viên,
Quan hệ thầy thuốc, giảng viên,
sinh viên
sinh viên

Truyền thống: “BS đối xử với đồng nghiệp
Truyền thống: “BS đối xử với đồng nghiệp
như người nhà, thân thiết hơn cả bạn bè”

như người nhà, thân thiết hơn cả bạn bè”

Tuyên ngôn Hội hành nghề y thế giới tại
Tuyên ngôn Hội hành nghề y thế giới tại
Geneva: “Đồng nghiệp sẽ là anh chị em
Geneva: “Đồng nghiệp sẽ là anh chị em
của tôi”
của tôi”

BS phải tôn trọng và hợp tác với đồng
BS phải tôn trọng và hợp tác với đồng
nghiệp để đạt hiệu quả tối ưu trong chăm
nghiệp để đạt hiệu quả tối ưu trong chăm
sóc BN
sóc BN


Bộ luật Y đức của Hội hành nghề y
Bộ luật Y đức của Hội hành nghề y
thế giới:
thế giới:

Nghiêm cấm nhận tiền hoặc bất kỳ khoản lợi nhuận nào
Nghiêm cấm nhận tiền hoặc bất kỳ khoản lợi nhuận nào
nhằm lôi kéo BN
nhằm lôi kéo BN

Nghiêm cấm lôi kéo BN của đồng nghiệp
Nghiêm cấm lôi kéo BN của đồng nghiệp


Nghĩa vụ báo cáo hành vi vi phạm y đức của đồng
Nghĩa vụ báo cáo hành vi vi phạm y đức của đồng
nghiệp
nghiệp

Quan hệ giảng viên – sinh viên
Quan hệ giảng viên – sinh viên

Lời thề Hippocrates: Bác sĩ phải hết sức tôn trọng thầy mình
Lời thề Hippocrates: Bác sĩ phải hết sức tôn trọng thầy mình

Tuyên ngôn Geneva: “Tôi sẽ dành cho thầy mình sự tôn
Tuyên ngôn Geneva: “Tôi sẽ dành cho thầy mình sự tôn
trọng và lòng biết ơn xứng đáng với người”
trọng và lòng biết ơn xứng đáng với người”

“
“
Giáo trình vô hình”: Ứng xử của thầy đối với BN trong thực
Giáo trình vô hình”: Ứng xử của thầy đối với BN trong thực
tế ảnh hưởng mạnh hơn nhiều so với bài học Y đức trong
tế ảnh hưởng mạnh hơn nhiều so với bài học Y đức trong
sách vở
sách vở

Thầy không được yêu cầu sinh viên thực hiện hành vi vi
Thầy không được yêu cầu sinh viên thực hiện hành vi vi
phạm y đức
phạm y đức


Sinh viên nên ứng xử đúng mực với tư cách là bác sĩ tương
Sinh viên nên ứng xử đúng mực với tư cách là bác sĩ tương
lai, và nên đối xử với bạn học như đồng nghiệp
lai, và nên đối xử với bạn học như đồng nghiệp

Báo cáo về những thực trạng
Báo cáo về những thực trạng
trái y đức
trái y đức

Ngành y đòi hỏi tiêu chuẩn cao trong hành
Ngành y đòi hỏi tiêu chuẩn cao trong hành
vi thái độ nhân viên y tế
vi thái độ nhân viên y tế

Nguyên tắc: Báo cáo việc vi phạm y đức,
Nguyên tắc: Báo cáo việc vi phạm y đức,
suy kém đạo đức và giảm sút khả năng
suy kém đạo đức và giảm sút khả năng
chuyên môn của đồng nghiệp
chuyên môn của đồng nghiệp


Thực tế không đơn giản:
Thực tế không đơn giản:

BS có thể tấn công danh tiếng của đồng nghiệp vì mục
BS có thể tấn công danh tiếng của đồng nghiệp vì mục
đích không trong sáng
đích không trong sáng


BS có thể chần chừ không báo cáo hành vi vi phạm đạo
BS có thể chần chừ không báo cáo hành vi vi phạm đạo
đức của đồng nghiệp khi đó là bạn thân
đức của đồng nghiệp khi đó là bạn thân

Hậu quả của người đi báo cáo: bị cô lập, tẩy chay
Hậu quả của người đi báo cáo: bị cô lập, tẩy chay

Tình huống
Tình huống
BS. X
BS. X
(BS mới)
(BS mới)
BS phẫu chính của BV:
BS phẫu chính của BV:
-


Dùng kỹ thuật mổ cũ kéo dài
Dùng kỹ thuật mổ cũ kéo dài
-


BN đau nhiều sau mổ
BN đau nhiều sau mổ
-

Thời gian hồi phục lâu
Thời gian hồi phục lâu
-


Pha trò thô lỗ về BN, gây khó chịu cho NV
Pha trò thô lỗ về BN, gây khó chịu cho NV
-


Chần chừ trong báo cáo với lãnh đạo
Chần chừ trong báo cáo với lãnh đạo
-


Dù cảm thấy đó là điều nên làm để cải thiện tình hình BV
Dù cảm thấy đó là điều nên làm để cải thiện tình hình BV

Thái độ cần làm
Thái độ cần làm

Bước đầu tiên: nói chuyện thẳng thắn về hành
Bước đầu tiên: nói chuyện thẳng thắn về hành
động không an toàn, vi phạm y đức
động không an toàn, vi phạm y đức




Thảo luận với người chịu trách nhiệm trực tiếp

Thảo luận với người chịu trách nhiệm trực tiếp




Báo cáo sai phạm là nghĩa vụ chuyên môn của
Báo cáo sai phạm là nghĩa vụ chuyên môn của
thầy thuốc:
thầy thuốc:
- Giữ uy tín cho ngành
- Giữ uy tín cho ngành
- Phát hiện sự suy giảm khả năng chuyên môn
- Phát hiện sự suy giảm khả năng chuyên môn
- Tha hóa hay vi phạm đạo đức
- Tha hóa hay vi phạm đạo đức

Quan hệ với nhân viên y tế khác
Quan hệ với nhân viên y tế khác

Tất cả: Có thể không cùng một nền
Tất cả: Có thể không cùng một nền
giáo dục y khoa như nhau
giáo dục y khoa như nhau

Nhưng cùng là con người bình đẳng
Nhưng cùng là con người bình đẳng
và có cùng mối lo chung cho tình
và có cùng mối lo chung cho tình
trạng sức khỏe BN
trạng sức khỏe BN