Ăn uống hợp lý và sức khỏe docx

Ăn uống hợp lý và sức khỏe
Con người ta cần ăn để sống. Ăn uống là một trong
những nhu cầu cơ bản của con người. Khoa học dinh
dưỡng giúp chúng ta hiểu được con người cần ăn gì
và từ đó tìm ra cách ăn hợp lý cho từng người theo
lứa tuổi (trẻ em, người lớn, người già), theo hoạt
động (phụ nữ có thai, cho con bú, công nhân, nông
dân lao động nặng nhọc, người làm việc ở văn phòng,
người ốm nằm ở bệnh viện).

Cháu bé sơ sinh đẻ ra đã biết sục tìm vú mẹ. Sữa mẹ
là thức ăn đầu tiên và bổ dưỡng nhất đối với trẻ.
Ngày nay người ta đã biết sữa mẹ có giá trị quý nhất
so với các thức ăn khác. Mọi đứa trẻ đều cần được bú
mẹ hoàn toàn trong 4 tháng đầu và nếu có đủ sữa thì
cho bú hoàn toàn đến 6 tháng tuổi. Sau 4 ðến 6 tháng
bú hoàn toàn sữa mẹ, bắt ðầu cho trẻ ăn sam, có nơi
gọi là ăn dặm. Sau đó trẻ lớn dần và nhu cầu ăn cũng
tăng lên theo tuổi. Về già mắt mờ, chân chậm, miệng
khô, răng yếu nhai kém, cần có cách ăn thích hợp để
không bị thiếu dinh dưỡng.

Ăn uống kém, không hợp lý làm giảm sức chống
bệnh của cơ thể. Những trẻ suy dinh dưỡng dễ bị sốt,
bị ho, bị viêm phổi và nhiều bệnh khác, khi mắc bệnh
lại thường nặng hơn, tỷ lệ chết cũng cao hơn.
Các bệnh do thiếu dinh dưỡng như: Thiếu vitamin A
gây bệnh quáng gà, bệnh khô mắt có thể dẫn tới mù
lòa; thiếu vitamin B1 gây bệnh tê phù; thiếu vitamin
D gây bệnh còi xương; thiếu i-ốt gây bệnh bướu cổ
và đần độn; thiếu sắt gây bệnh thiếu máu; thiếu canxi

gây bệnh xốp xương ở ngýời cao tuổi, dẫn đến dễ bị
gãy xương, đặc biệt là gãy cổ xương đùi rất nguy
hiểm. Hàng năm vào ngày 1 và ngày 2 tháng 6, Viện
Dinh dưỡng có tổ chức ngày vi chất để phòng chống
các bệnh này. Trẻ em suy dinh dưỡng dễ chậm lớn,
thấp bé, nhẹ cân, còi cọc, gầy còm, ốm yếu. Cho nên
Nhà nước ta đã có chương trình phòng chống suy
dinh dưỡng. Hàng năm nhân ngày “Lương thực thế
giới” (16/10) và ngày thành lập hội liên hiệp phụ nữ
Việt Nam (20/10) Viện Dinh dưỡng có tổ chức tuần
lễ dinh dưỡng và phát triển (16 – 23 tháng 10) để phổ
biến cho toàn dân kiến thức dinh dưỡng hợp lý, cải
tạo nguồn bổ sung thực phẩm cho bữa ăn gia đình
qua xây dựng ô dinh dưỡng trong hệ sinh thái VAC
gia đình, thúc đẩy các hoạt ðộng liên ngành để xoá
đói giảm nghèo, xây dựng cơ sở hạ tầng ðể phát triển
kinh tế, đồng thời cũng giảm nhẹ lao động của nữ và
để phụ nữ có thêm thời gian chăm sóc con, tổ chức
tốt bữa ăn gia ðình đảm bảo tạo cơ sở bền vững cho
phòng chống suy dinh dưỡng và hạnh phúc tương lai
của gia đình.

Nhưng không phải chỉ cần ăn no đủ, thỏa thích là
không còn vấn đề dinh dưỡng gì đáng lo nữa. Thực tế
cho thấy thừa ăn cũng nguy hiểm không kém thiếu
ăn. Thừa ăn nghĩa là ăn quá nhu cầu gây tăng cân dẫn
tới béo phì. Trẻ em thừa cân khi lớn lên dễ trở thành
người béo. Những người béo dễ mắc các bệnh mạn
tính như tăng huyết áp, tiểu đường và nhiều bệnh
khác. Ở nước ta hiện nay bên cạnh các bệnh do thiếu

dinh dưỡng còn phổ biến, đã bắt đầu có sự gia tăng
các bệnh béo phì, tãng huyết áp, tiểu đường Chăm
sóc y tế cho các bệnh này rất tốn kém, do ðó cần thực
hiện chiến lược dự phòng trước hết thông qua chế độ
ăn hợp lý. Cần quan tâm chăm sóc ăn uống cho
người đang ốm vì khi ốm thường kém ăn mà các chất
dinh dưỡng phải được cung cấp đầy đủ.

Ngoài ra, ở một số loại bệnh cần có chế độ ăn đặc
biệt. Ví dụ: người tăng huyết áp chế độ ăn cần ít
muối, ở bệnh thận mạn tính chế độ ăn cần ít đạm, ở
người xơ mỡ động mạch chế độ ăn cần ít các chất béo
nguồn động vật Ðối với nhiều loại bệnh, áp dụng
một chế độ ăn hợp lý là điều bắt buộc để bệnh ít biến
chứng, đỡ phải dùng thuốc.

Một mặt quan trọng khác của dinh dưỡng hợp lý là
thức ăn cần ðảm bảo vệ sinh, thức ăn cần chế biến
sạch sẽ, không bị ôi thiu, không chứa các chất có hại
cho cơ thể.

Dinh dưỡng hợp lý, hợp vệ sinh cần được mọi người
thực hiện, trước hết ở các hộ gia đình. Ðó là một
trong các chiến lược dự phòng chủ động nhất nhằm
bảo vệ và nâng cao sức khoẻ toàn dân. Ðây cũng là
kế hoạch xây dựng thế hệ con người Việt Nam mới:
khoẻ mạnh, bền bỉ, có đầu óc sáng tạo để xây dựng
đất nước phồn vinh, gia đình hạnh phúc.