CHƯƠNG III: CHỦ NGHĨA DUY VẬT LỊCH SỬ pot

Đại Học Kinh
Tế TP.Hồ Chí
Minh


I.Vai trò của sản xuất vật chất và quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với
trình độ phát triển của lực lượng sản xuất
II.Biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng.
III.Tồn tại xã hội quyết định ý thức xã hội và 'nh độc lập tương đối của ý
thức xã hội
V.Vai trò của đấu tranh và cách mạng xã hội đối với sự vận động phát
V.Vai trò của đấu tranh và cách mạng xã hội đối với sự vận động phát
triển của xã hội có đối kháng giai cấp
triển của xã hội có đối kháng giai cấp

 !  "#$%#&'(#)*#+(',-./ -
 !  "#$%#&'(#)*#+(',-./ -
+-(',-
+-(',-
Sản xuất ra bản thâ
Con ngươin
Sản xuất vật chất
Sản xuất 4nh thần
Sản xuất
Ph. Ăngghen1820- 1895
0-12 3#4-5#64
(-7*/ -+-(',-.8-
/ -+-.9:# ;<
+-.9*=>># ?
3-'@&+(2 -#+

(',-A-B
C


D3&! #+(',-BEFG(#H(#G*+$(3#$(.+
D3&! #+(',-BEFG(#H(#G*+$(3#$(.+
I -JK#-4-L#3#FA(.9# #)*(-8-I -J MA+&*
I -JK#-4-L#3#FA(.9# #)*(-8-I -J MA+&*
#)*#-.9#  N* #OPA-Q 3&-1#)*#+(',-
#)*#-.9#  N* #OPA-Q 3&-1#)*#+(',-
R2 H( 1 -L$'@##)*#+(',-K/ -+-(',-S
R  $(#TU "#K#TG#$V# #)*#+(',-S
RB/ -S

W
9
 
X 3# D*
W/ -
Y*(Z
[# BE
3(A+
Y*(Z
Y*(Z
Y*(Z
C


Q '\( "#B#3#  "##+(',-BEFG($1
Q '\( "#B#3#  "##+(',-BEFG($1

]L  D3&! B#)*/ -: 7((-*-$+A[# BE 
]L  D3&! B#)*/ -: 7((-*-$+A[# BE 
$[
$[
C
^ 7( ,-$A-2 3# *#+(',-BEFG( 7(Q '\( "#
^ 7( ,-$A-2 3# *#+(',-BEFG( 7(Q '\( "#
B2 3# *$1]L (B
B2 3# *$1]L (B
X
_




9

X
-




L
Q

'
\

(


F
-
5

Q

'
\

(

F
-
5

` '\( "#B
C


Q '\( "#B# ?&*D3&! B$'@#]L  4M(
Q '\( "#B# ?&*D3&! B$'@#]L  4M(
#3#  "#2_ 9K#H(( 5+$14-L$;-#3#$a-'@(#)*D3
#3#  "#2_ 9K#H(( 5+$14-L$;-#3#$a-'@(#)*D3
&! B
&! B
C


Q '\( "#B# ?&*D3&! B$'@#]L  .8-

Q '\( "#B# ?&*D3&! B$'@#]L  .8-
 7(#3#  "#2- L+
 7(#3#  "#2- L+



 baD=L$[ BIB- PKQ 3&-1#)*#+(',-./ -
 baD=L$[ BIB- PKQ 3&-1#)*#+(',-./ -



 +A$(c(Q 3B- Q 3&-1 7(a-D* 5/ -
 +A$(c(Q 3B- Q 3&-1 7(a-D* 5/ -
#)*#+(',-
#)*#+(',-

4-L$;- L(-8-
4-L$;- L(-8-

IQ 3&-1[# BE b+A-[# BEQ 3&-1`W
IQ 3&-1[# BE b+A-[# BEQ 3&-1`W

Sản xuất vật chất quyết định sự phát triển của xã hội từ thấp đến cao,
quyết định sự phát triển của xã hội.










I#'@(B6(I# I#]1#)*#+(',-&+(
I#'@(B6(I# I#]1#)*#+(',-&+(
D*&! B&*#)*#-.9# 
D*&! B&*#)*#-.9# 
Lực lượng
sản xuất
Người
lao
động
TưLiệu
Sản
Xuất
C


#+(',-#TB"#*+$(d 1I#e&- "#f.$*(]J *+&+(
#+(',-#TB"#*+$(d 1I#e&- "#f.$*(]J *+&+(
D3&! B
D3&! B



(',-*+$(=LaD=L$[ #)*I#'@(B
(',-*+$(=LaD=L$[ #)*I#'@(B
C



4Q 9#)*I#'@(B(',-*+$(BEFG(
4Q 9#)*I#'@(B(',-*+$(BEFG(
*=3#$($L&+(D3&! B4*+(P'-5*+$(
*=3#$($L&+(D3&! B4*+(P'-5*+$(
.$H-'@(*+$(
.$H-'@(*+$(



'-5*+$(<4Q 9#)*'-5BF+(',-*+$(A+&*
'-5*+$(<4Q 9#)*'-5BF+(',-*+$(A+&*
 MFg&=cB"#*+$(J$H-'@(*+$(
 MFg&=cB"#*+$(J$H-'@(*+$(

0a-'@(*+$(4Q 9#)*'-5B#TBh&+((-8-I
0a-'@(*+$(4Q 9#)*'-5B#TBh&+((-8-I
 -J *=F+D3&! BA+&*B"#*+$(#)*(',-*+$(
 -J *=F+D3&! BA+&*B"#*+$(#)*(',-*+$(
3#$($L$1#-4-L  BQ i*+$(8-
3#$($L$1#-4-L  BQ i*+$(8-
C


I#'@(B ba#TZ B3(A+.Z B3(A+#TZ [# BE
I#'@(B ba#TZ B3(A+.Z B3(A+#TZ [# BE
C


I#'@(BQ 3 &! $# - Q G#(-8-I -J#)*#+
I#'@(BQ 3 &! $# - Q G#(-8-I -J#)*#+

(',-<&! $ )#H(Q 3 # - Q G#(-8-I -J Q \& -c
(',-<&! $ )#H(Q 3 # - Q G#(-8-I -J Q \& -c
B+.8-&! $2j 9#H(( 5.#H(( 5#*+
B+.8-&! $2j 9#H(( 5.#H(( 5#*+



I#'@(B ba#\4=LA+  H-F(.9# #)*
I#'@(B ba#\4=LA+  H-F(.9# #)*
D3&! B
D3&! B


kWD* 5(-7*#+(',-.8-#+(',-&+(B
kWD* 5(-7*#+(',-.8-#+(',-&+(B
Quan hệ sản xuất
Quan hệ
sở hữu
đối với
tư liệu
sản xuất
Quan hệ
trong tổ
chức và
quản lý
sản xuất
Quan
hệ
phân
phối

kWPA-&+(a-D* 5 a( .# -Q a-K3#$(g *&J#\
kWPA-&+(a-D* 5 a( .# -Q a-K3#$(g *&J#\
B:D=L$[ #)*D* 5B\ 7.c'-5B
B:D=L$[ #)*D* 5B\ 7.c'-5B



kWa-D* 5(-7*(',-.8-(',-&+(D*&! B
kWa-D* 5(-7*(',-.8-(',-&+(D*&! B

I#'@(B ',(4-L$;- * #lD* 5B ',(4-L
$;-# 9 \B+.8-I#'@(Bdb g(-7*I#'@(B.
D* 5BfS

+=J#O2 3# D*=L$l- N-D* 5B#mQ -$'@# *= L4M(
D* 5B8-Q n @Q.8-Z # .&! $Q 3&-1#)*I#'@(B
dQ '\( "#B8-&*$,-#*+ \f
C.M
C.M
C.M
C.M
C.H.N.L
P.K
T.B.C.N
R
WD=L$[ BIQ 3&-1#)*kW
R
i=B- b g(-7*W ',(=JQ 3&-1
.kW'\($a-;F[
R

kW  ':(8-BIQ 3&-1#)*W
R
o# p !  "#Q 3&-1#)*#3#
WK 7(D* 5=&:  -c(
V# #)*#3#W
Rk* 5B2 H(Q - ++Q G #.+I#'@(B
JT#T3#$($LBIQ 3&-1#)*I#'@(BS
RI3#$(#)*D* 5B$LI#'@(B q+r '8(<

LQ n @Q.8-&! $#)*I#'@(B !Bs t#$i=I#'@(
BQ 3&-1S

L2 H(Q n @Qdp- ,- *=]J]L#3# (-A+f !Bs2! /
BIQ 3&-1#)*I#'@(BS
=> Giải quyết mâu thuẫn giữa quan hệ sản xuất và lực lượng sản xuất không
phải giản đơn mà phải thông qua hoạt động có ý thức của con người.
II.Biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc
thượng tầng.
uv X 3- -5 #\ B: A O( . 2-L &t#  '@(
O(
rvYa-D* 54-5# "((-7*#\B: AO(.
2-L&t# '@(O(<
1/ Khái niệm cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng:
1.1/ Khái niệm cơ sở hạ tầng
(Đặc trưng của cơ sở hạ tầng: có 2 đặc trưng)

Cơ sở hạ tầng bao gồm: Quan hệ sản xuất tàn dư, quan hệ
sản xuất thông trị, trong đó quan hệ sản xuất là mầm mống.

Cơ sở hạ tầng bao giờ cũng do các quan hệ sản xuất thống trị

giữ vai trò chủ đạo, chi phối các quan hệ sản xuất khác.
QHSX tàn dư QHSX thống trị QHSX mầm mống
1.2/ Khái niệm kiến trúc thượng tầng:
- Khái niệm
wa$%#&'(<
R
3#=La#)*X#T$%#$-1&-J(K#TD=9
.9$(&-J( '(# t(-J 5K3#$(D*
A-g *.$c !   &J#\B: A
O( $[
R
Yp-=La2 3# *#TD* 52 3# *$a-.8-#\B:
AO(
R
X-L&t# '@(O(*(Z (-*-#Q
R
 '8##T.*-&l#I#2xD*&y(
1.2/ Khái niệm kiến trúc thượng tầng (4ếp):
KTTT
Nhà nước Đảng phái Đoàn thể Tôn giáo
QHSX = CSHT
2/ Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và
kiến trúc thượng tầng:

k*$-1F=b<(-- V# BI.9$(/ -FI*.+
#3#(=J b]  OK'':(K.+.*-&l#)* 
'8#KQ 3QD=cS

k*$-1F=.94-5# "(.c$,-Ba(/ -<2 z(
$[ D* 5.9# D* 5#\4K$O]JD-$[ 

#3#D* 5]  OK'':(SJD* 5B
D* 5 #\ 4K D- $[  y- D* 5 # V  &[K Q 3Q
D=cS