CÁC QUỐC GIA CỔ ĐẠI PHƯƠNG
ĐÔNG
A/ MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1/ Kiến thức
- Sau khi xã hội nguyên thủy tan rã, xã hội có giai cấp và nhà nước ra
đời.
- Những nhà nước đầu tiên ra đời ở phương Đông là Ai Cập, Lưỡng
Hà, Ấn Độ, Trung Quốc ( từ cuối thiên niên kỉ IV đến đầu thiên niên
kỉ III TCN ).
- Nền tảng kinh tế: Nông nghiệp.
- Thể chế nhà nuớc: Quân chủ chuyên chế.
2/ Tư tưởng
- Học sinh cần hiểu được: Xã hội cổ đại phát triển cao hơn xã hội
nguyên thủy, xã hội này có sự bất bình đẳng, phân chia giai cấp, phân
biệt giàu nghèo, đó là nhà nước Quân chủ chuyên chế.
3/ Kĩ năng
- Quan sát tranh ảnh và hiện vật, rút ra những nhận xét cần thiết.
B/Thiết bị dạy học:
-Bảng phụ –Bản đồ quốc gia cổ đại phương đông.
C/Các họat động dạy và học:
1/ Kiểm tra bài cũ :( TG ) 4 Phút
- Hãy cho biết con người đã xuất hiện như thế nào ?
- Hãy cho biết vì sao xã hội nguyên thủy tan rã ?
2/ Bài mới
* Về sự hình thành nhà nước trên thế giới vào thời kì cổ đại thì các
quốc gia cổ đại phương Đông được coi là các quốc gia hình thành sớm
nhất……
TG
Hoạt Động GV-HS Thầy và Trò Ghi Bảng
15
GV
:
Dùng lược đồ các gia cổ đại (
hình 10 SGK)
Giới thiệu cho HS rõ các quốc gia
này là Ai Cập, Lưỡng Hà, Ấn Độ,
1/ Các quốc gia cổ đại
Phương Đông được hình
thành ở đâu và từ bao giờ?
Trung Quốc.
HS: Xem xong bản đồ.
GV: Đặt câu hỏi, hướng dẫn các
em nhận xét.
GV: Hướng dẫn HS xem hình 8
SGK.
+ Hình trên : người nông dân
đập lúa
+ Hình dưới : người nông dân
cắt lúa.
_ Các quốc gia này đều hình
thành ở lưu vực những con
sông lớn : Sông Nin ( Ai Cập
); sông Trường Giang và
Hoàng Hà
(Trung Quốc); sông Ấn, sông
Hằng (Ấn Độ).
- Đó là những vùng đất đai
màu mỡ, phì nhiêu, đủ nước
tưới quanh năm để trồng lúa
nước.
10
GV
:
Để chống lũ lụt, ổn định sản
xuất nông dân phải làm gì?
HS: Họ đắp đê, làm thủy lợi.
GV: Khi sản xuất phát triển, lúa
gạo nhiều, của cải dư thừa sẽ dẫn
đến tình trạng gì?
GV: Hướng dẫn HS trả lời
+ Xã hội xuất hiện tư hữu.
+ Có sự phân biệt giàu nghèo.
+ Xã hội phân chia giai cấp.
+ Nhà nước ra đời.
GV: Kết luận
GV: Gọi HS đọc trang 8 SGK và
sau đó đặt câu hỏi?
- Kinh tế chính của các quốc gia cổ
- Các quốc gia cổ đại Phương
Đông ra đời từ cuối thiên niên
kỉ IV, đầu thiên niên kỉ III
TCN.
- Đó là những quốc gia xuất
hiện sớm nhất trong lịch sử
loài người.
2/ Xã hội cổ đại Phương
đại Phương Đông là gì? Ai là
người tạo ra của cải vật chất nuôi
sống xã hội?
HS: + Kinh tế nông nghiệp là
chính.
+ Nông dân là người nuôi sống
xã hội.
GV: Nông dân canh tác thế nào?
HS: Họ nhận ruộng của công xã (
gần như làng, xã ngày nay) cày cấy
và nộp một phần thu hoạch cho
quý tộc ( vua, quan, chúa đất) và
thực hiện chế độ lao dịch nặng nề (
lao động bắt buộc phục vụ không
công cho quý tộc và chúa đất).
GV: Ngoài quý tộc và nông dân ,
xã hội cổ đại Phương Đông còn
tầng lớp nào hầu hạ, phục dịch vua,
Đông bao gồm những tầng
lớp nào?
quan, quý tộc?
HS: Nô lệ, cuộc sống của họ rất
cực khổ.
GV: Kết luận
GV: Nô lệ sống khốn khổ như vậy,
họ có cam chịu không?
HS: Không, họ đã vùng lên đấu
tranh.
GV: Gọi HS đọc 1 đoạn trang 12
SGK mô tả về những cuộc đấu
tranh đầu tiên của nô lệ. Sau đó
GV hướng dẫn HS trả lời
+ Nô lệ khốn khổ, họ đã nhiều
lần nổi day đấu tranh.
+ Năm 2300 TCN nô lệ nổi
day ở La – gát ( Lưỡng Hà).
-Năm 1750 TCN, nô lệ và dân
nghèo ở Ai Cập đã nổi day, cướp
- Xã hội cổ đại phương Đông
gồm có 2 tầng lớp
+ Thống trị: quý tộc ( vua,
quan, chúa đất).
+ Bị trị: gồm có nông dân
và nô lệ ( nô lệ có thân phận
thấp hèn nhất xã hội).
10
phá, đốt cháy cung điện.
GV: Nô lệ nổi dậy, giai cấp thống
trị đã làm gì để ổn định xã hội?
GV: Hướng dẫn các em xem hình
9 SGK, giải thích bức tranh và
hướng dẫn HS trả lời.
+ Tầng lớp thống trị đàn áp dân
chúng và cho ra đời bộ luật khắc
nghiệt, mà điển hình là luật
Hammurabi ( khắc đá).
GV: Kết luận
GV: Gọi một HS đọc trang 13
SGK và hướng dẫn các em trả lời
một số câu hỏi.
GV kết luận :Trong bộ máy nhà
nước.
- Luật Hammurabi là bộ luật
đầu tiên xuất hiện ở các quốc
gia cổ đại Phương Đông, bảo
vệ quyền lợi cho giai cấp
thống trị.
+ Vua là người có quyền cao
nhất, quyết định mọi việc ( định
ra luật pháp, chỉ huy quân đội,
xét xử người có tội).
+ Giúp vua cai trị nước là quý
tộc ( bộ máy hành chính từ trung
ương đến địa phương).
GV: Giải thích thêm
+ Ở Trung Quốc vua được gọi
là Thiên Tử (con trời).
+ Ai Cập: vua được gọi là các
Pharaôn ( ngôi nhà lớn).
+ Lưỡng Hà: Vua được gọi là
Ensi (người đứng đầu).
3/ Nhà nước chuyên chế cổ
đại Phương Đông.
- Sơ đồ nhà nước cổ đại
phương Đông
3/ Sơ kết bài :Nhờ điệu kiện tự nhiên thuận lợi dẫn tới sự hình thành
sớm các quốc gia cồ đại đầu tiên :
4/ Đánh giá: ( TG) 4 Phút
Vua
Quý tộc (quan lại)
Nông dân
Nô lệ
-Khoanh tròn câu đúng :
-Các quốc gia cổ đại xuất hiện sớm nhất lịch sử lòai người
a/ Phương tây .
b/ châu âu .
. c/Phương đông.
-Nơi các quốc gia cổ đại phương đông hình thành:
a/ Vùng núi.
. b/ Luư vực các con sông.
c/đồng bằng
d/ Cao nguyên.
5 / DẶN DÒ HỌC SINH : 1 Phút
- Các em học theo những câu hỏi cuối bài trong SGK, xem bài 5 ở nhà
trước.
- Sưu tầm các hình ảnh về công trình kiến trúc của các quốc gia cổ đại
Phương Đông ( Kim tự tháp của Ai Cập, Vạn lý trường thành của
Trung Quốc).