Chương 5 Ankin
Là hydrocacbon chưa no có chứa liên kết
ba trong phân tử, công thức tổng quát là
C
n
H
2n-2
Chất đơn giản nhất là axetylen:
5.1 Khái niệm
Nguyên tử C liên kết ba ở trạng thái lai hoá
sp
Sự tạo liên kết pi: do sự xen phủ bên của
AO p
Cấu trúc phân tử là thẳng
4.3.1 Danh pháp
Danh pháp thông thường: Gọi theo tên
axetylen
CH = CH =
C
H
3
C
H
2
-
C
C
H
C
H
3
C
H
2
C
C
-
C
H
3
=
axetilen
e
t
y
l
a
x
e
t
i
l
e
n
e
t
y
l
m
e
t
y
l
a
x
e
t
i
l
e
n
Tương tự như ankan chỉ thay đuôi an bằng in. Mạch
chính là mạch cacbon dài nhất có chứa liên kết ba. Khi
đánh số sao cho chỉ số của liên kết ba là nhỏ nhất
Nếu trong phân tử vừa có liên kết đôi và liên kết
bâccbon-cacbon thì mạch chính là mạch có chứa cả
hai loại liên kết này. Cách đánh số sao cho tổng chỉ số
của các liên kết bội là nhỏ nhất. Nếu tổng chỉ số đánh
từ hai phía đến như nhau thì ưu tiên chỉ số của liên
kết đôi nhỏ hơn
Trong tên gọi: liên kết đôi gọi trước, đuôi của tên gọi
là liên kết ba (đuôi in)
C
H
2
=
C
H
-
C
H
-
C
=
C
H
CH
2
CH
2
CH
3
C
H
C
-
C
H
2
C
H
2
C
H
=
C
H
-
C
H
3
==
C
H
C
-
C
H
2
C
H
2
C
H
2
C
H
=
C
H
2
propyl-1-penten-4-in
5-hepten-1-in
1
-
h
e
p
t
e
n
-
6
-
i
n