BÀI 6 : PHẢN XẠ
I . MỤC TIÊU :
1 . Kiến thức :
–
Mô tả cấu tạo 1 nơron điểm hình
–
Trình bày chức năng cơ bản của nơron
–
Trình bày được 5 thành phần của 1 cung phản xạ và đường dẫn
truyền xung thần kinh trong 1 cung phản xạ .
2 . Kỹ năng :
–
Quan sát tranh để mô tả cấu tạo nơron và các thành phần tham gia
một cung phản xạ .
–
Qua sơ đồ HS nhận biết và phân biệt cung phản xạ – Vòng phản
xạ .
3 . Thái độ :
II . ĐỒ DÙNG DẠY HỌC :
1 . Giáo viên :
Tranh vẽ 6.1 :Nơron và hướng lan truyền xung thần kinh.
Tranh 6. 2 ( Câm ) : Cung phản xạ .
Sơ đồ 6.3 : Sơ đồ phản xạ .
2 . Học sinh :
Xem lại bài Mô
Mô thần kinh
Xem SGK bài phản xạ
Tìm và nêu 1 số phản xạ ở người mà
em biết .
III . HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC :
1 . Ổn định lớp :
2 . Kiểm tra bài cũ :
Khái niệm mô ? Trong cơ thể người có mấy loại mô chính ?
Nêu cấu tạo và chức năng của mô thần kinh?
3 . Mở Bài :
–
Khi chạm tay vào vật nóng , chúng ta có phản ứng gì ? ( Giật tay
lại ) . Phản ứng trên của cơ thể được gọi là phản xạ . Vậy phản xạ là gì ?
Cơ chế phản xạ diễn ra như thế nào ? Chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài học
hôm nay :
BÀI 6 : PHẢN XẠ
Hoạt động 1 :
Tìm hiểu cấu tạo và chức năng của nơron .
Mục tiêu : Nhận biết và hiểu được cấu tạo , chức năng của 1 Nơron .
Hoạt động Giáo Viên Hoạt động Học sinh Nội dung ghi
–
Nêu thành ph
ần cấu tạo của
–
Gồm : N
ơron và
Nơron có 2
mô thần kinh?
–
Gv treo tranh 6 . 1
GV
yêu c
ầu 1 HS mô tả lại cấu tạo
1 nơron?
–
Gv ch
ốt lại cấu tạo chính
của nơron gồm :
Thân : có nhân
Sợi : gồm sợi nhánh v
à
sợi trục có bao mielin
–
Chuy
ển ý : VỚi cấu tạo
như vậy thì nơron thực hiệ
n
chức năng gì ?
–
Yêu c
ầu 1 HS đọc thông tin
trong SGK.
Thế nào là cảm ứng ?
Thế nào là dẫn truyền ?
–
Gv dựa vào hình vẽ để l
àm
rõ chức năng cảm ứng và d
ẫn
truyền :….
–
Chuy
ển ý : Các xung thần
Tb thần kinh đệm
–
Hs đọc thông tin
–
HS dựa v
ào SGK
tr
ả lời câu hỏi của GV :
C
ảm ứng :
…………
D
ẫn truyền :
…………
chức năng cơ bản
là cảm ứng và d
ẫn
truyền
Có 3 loại
nơron : Hướng
tâm, liên lạc , Ly
tâm
kinh đư
ợc dẫn truyền theo 1
chiều nhất định và căn cứ v
ào
hướng dẫn truyền ngư
ời ta phân
biệt 3 loại nơron.
–
Gv cho HS ho
ạt động
nhóm
–
Gv phát phi
ều học tập cho
từng nhóm
Nơron
hướng
tâm
Nơron
trung
gian
Nơron
li tâm
Vị trí
Chức
năng
–
Gv yêu c
ầu đại diện nhóm
lên trình bày
–
Gv đặt câu hỏi :
Có nhận xét g
ì vè
hư
ớng dẫn truyền xung thần
kinh ở nơron hướng tâm v
à
–
Hs ho
ạt động nhóm
làm phiếu học tập
–
Đ
ại diện nhóm
trình bày
–
Các nhóm khác
nhận xét , bổ sung
–
Đ
ại diện học sinh
trả lời .
Nơron li tâm ?
–
Gv chốt lại ý chính .
Hoạt động 2 :
Tìm hiểu các thành phần của cung phản xạ và vòng phản xạ .
Mục tiêu :
–
HS Định nghĩa được phản xạ và các thành phần tham gia cung
phản xạ .
–
HS phân biệt được cung phản xạ và vòng phản xạ.
Hoạt động Giáo Viên Hoạt động Học Sinh
1 . Phản xạ :
–
Gv yêu cầu HS đọc thông
tin 1 trang 21 SGK
–
Gv đặt câu hỏi :
Phản xạ là gì ? Cho ví
dụ ?
–
Gv đặt vấn đề : Khi tay
chạm vào cây trinh nữ thì hiện
tượng gì xảy ra ?
Đó có
–
HS đọc thông tin
trang 21 SGK
–
HS trả lời câu hỏi
của GV đặt ra và cho ví
dụ .
–
HS trả lời câu hỏi
của GV
Phản xạ là
phản ứng của cơ
thể trả lời các
kích thích môi
trường thông qua
hệ thần kinh .
phải là phản xạ hay không ?
Gv rút ra kết luận : Ở cây
trinh nữ chỉ là phản ứng vì
không có sự điều khiển của hệ
thần kinh.
2 . Cung phản xạ :
–
Gv cho HS tự đọc thông
tin và quan sát hình 6.2 trang
21.
–
Treo tranh câm 6.2 lên
bảng
–
Gv cho HS thảo luận trả
lời câu hỏi :
Có mấy loại nơron tạo
nên 1 cung phản xạ
Nêu các thành phần
của 1 cung phản xạ
–
GV hoàn chỉnh kết luận :
–
HS tự đọc thông
tin và Quan sát tranh
–
HS lên bảng điền
vào tranh câm
–
Hs thảo luận nhóm
–
Cử đại diện trình
bày
–
Các nhóm khác
góp ý bổ sung – rút kết
luận
Một cung
phản xạ gồm 5
yếu tố : cơ quan
thụ cảm , Nơron
hướng tâm ,
Nơron trung gian
, Nơron li tâm và
cơ quan phản
ứng .
Cung phản
xạ là đường dẫn
truyền xung thần
kinh từ cơ quan
thụ cảm qua
trung ương thần
kinh tới cơ quan
phản ứng .
3 . Vòng phản xạ :
–
Gv cho HS đọc thông tin
và quan sát sơ đồ 6 . 3 SGK.
–
Gv cho HS trả lời câu hỏi
mục 3 SGK trang 22.
–
Gv đặt vấn đề : Bằng cách
nào trung ương thần kinh có
thể biết được phản ứng của cơ
thể đã đáp ứng được kích
thích hay chưa ?
Gv giải thích sơ đồ ( SGK
+ SGV )
–
HS đọc và quan sát
–
Hs trả lới câu hỏi
Trong phản
xạ luôn có luồng
thông tin ngược
báo về trung
ương thần kinh
điều chỉnh phản
ứng cho thích
hợp .
Luồng thần
kinh bao gồm :
Cung phản xạ và
đường phản hồi
tạo nên vòng
phản xạ
IV . CỦNG CỐ :
Căn cứ vào chức năng người ta phân biệt mấy loại Nơron ?
Các loại nơron đó khác nhau ở điểm nào ?
Phân biệt cung phản xạ và vòng phản xạ ?
–
HS đọc khung hồng trong SGK
V . DẶN DÒ :
–
Đọc em có biết
–
Học bài và Soạn bài mới : “Bộ Xương”