BÀI 15 : ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I/ MỤC TIÊU:
1/Kiến thức:
-
Trình bày được co chế và vai trò của đông máu
-
Trình bày được nguyên tắc truyền máu và cơ sở khoa học của nó
2/ Kỹ năng: Rèn kỹ năng quan sát sơ đồ, phân tích
3/ Thái độ:
-
Tránh những hoạt động gây chảy máu cho cơ thể vì sự đông máu chỉ có
tác dụng với vết thương nhỏ
II/ CHUẨN BỊ:
1/ Giáo viên:
-
Sơ đồ tóm tắt quá trình đông máu
-
Sơ đồ kết quả phản ứng giữa các nhóm máu
-
Sơ đồ truyền máu chưa có mũi tên
2/ Học sinh
-
III/ TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
1/ Ổn định lớp
2/ Kiểm tra bài cũ:
-
Phân biệt miễn dịch tự nhiên và miễn dịch nhân tạo? Người ta
thường tiêm phòng cho true em những loại bệnh nào?
-
Máu gồm những thành phần cấu tạo nào?
-
Vai trò của huyết tương, hồng cầu, bạch cầu?
3/ Các hoạt động dạy và học:
a)
Mở bài: Vậy tiểu cầu có vai trò gì? Chúng ta tìm hiểu qua bài ngày
hôm nay?
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nội dung ghi bài
Hoạt động 1: Cơ chế vàvai trò
sự đông máu
Mục tiêu: HS nắm được cơ
chế đông máu và biết được vai
trò sự đông máu
Cách tiến hành:
-
Đọc trong phần I SGK
trang 48 trả lời các câu hỏi
sau:
-
Sự đông máu có ý nghĩa gì
với sự sống của cơ thể?
-
Sự đông máu liên quan tới
-
HS thảo luận nhóm
-
Các nhóm lên trình
bày
-
HS khác nhận xét –
bổ sung
I/ Đông máu:
-
Đông máu là
một cơ chế bảo vệ
cơ thể
-
Sự đông máu
liên quan đ
ến hoạt
động tiểu cầu là
chủ yếu, để hình
thành một búi tơ
máu ôm giữ các tế
bào máu thành một
khối máu đông bịt
yếu tố nào của máu?
-
Máu không chảy ra khỏi
mạch nữa là do đâu?
-
Tiểu cầu có vai trò quan
trọng gì trong quá trình đông
máu?
-
Giáo dục bảo vệ cơ thể
-
GV nhận xét và ghi kết luận
Hoạt động 2: Các nhóm máu ở
người
Mục tiêu : Hs biết được các
nhóm máu ở người
Cách tiến hành:
-
GV treo tranh kết quả thí
nghiệm giữa các nhóm máu
-
Cho HS đọc kỹ trong phần
các nhóm máu ở người. GV
chọn 6 ô trong đó có 3 ô hồng
cầu không bị kết dính, 3 ô
hồng cầu bị kết dính
-
HS thảo luận nhóm
-
Các nhóm lên trình
bày
-
HS khác nhận xét –
bổ sung
kín vết thương
II/ Các nguyên tắc
truyền máu
1.
Các nhóm
máu ở người
-
Ở người có 4
nhóm máu: A,
B, AB. O
-
Sơ đồ truyền
máu
2.
Các nguyên
tắc cần tuân
thủ khi truyền
máu
-
Hồng cầu máu người cho
có loại kháng nguyên nào?
-
Huyết tương máu người
nhận có loại kháng thể nào?
Chúng có gây kết dính hồng
cầu của máu người cho
không?
-
GV nhận xét – ghi bài
Hoạt động 3: Các nguyện tắc
cần tuân thủ khi truyền máu
Mục tiêu: HS hiểu và có ý
thức tuân thủ nguyên tắc
truyền máu
Cách tiến hành:
-
Dựa vào kiến thức các
nhóm máu ở người, trả lời câu
hỏi:
-
Máu có cả kháng nguyên A
và B có thể truyền được cho
người có nhóm máu O được
-
Họat động cá nhân
-
HS khác nhận xét –
bổ sung
- Khi truyền máu
cần làm xét
nghiệm trước để
lựa chọn loại máu
truyền cho phù
hợp, tránh tai biến
( hồng cầu người
cho bị kết dính
trong huyết tương
người nhận gây tắc
mạch) và tránh bị
nhận máu nhiễm
các tác nhân gây
bệnh
không? Tại sao?
-
Máu có nhiễm các tác nhân
gây bệnh (virus viêm gan B,
HIV …) có thể đem truyền
cho người khác được không?
Tại sao?
-
GV gọi 1 HS lên điền mũi
tên trong sơ đồ truyền máu
-
Tóm lại: truyền máu phải
dựa trên nguyên tắc nào?
-
GV nhận xét – kết luận
IV/ CỦNG CỐ:
-
Tiểu cầu tham gia bảo vệ chống mất máu như thế nào?
-
Một người nhóm máu B. hãy thiết lập sơ đồ quan hệ cho và nhận máu
của người đó
V/ DẶN DÒ:
-
Học ghi nhớ
-
Làm Bài tập STH
-
Xem lại vòng tuần hoàn của thú.