Giáo án Sinh Học lớp 8: BÀI 17 : TIM VÀ MẠCH MÁU pptx

BÀI 17 : TIM VÀ MẠCH MÁU

I . MỤC TIÊU :
1 . Kiến thức : Nhận biết :
–

Vị trí , hình dạng , cấu tạo bên ngoài , bên trong của tim( cấu tạo
thành cơ và van tim )
–

Sự khác nhau căn bản giữa cấu tạo của động mạch , tĩnh mạch
và mao mạch .
–

Các pha trong 1 chu kỳ co dãn của tim từ đó hiểu được tại sao cơ
thể làm việc suốt đời.
–

Mối liên quan giữa cấu trúc và chức năng .
2 . Kỹ năng :
–

Rèn luyện kỹ năng tư duy , dự đoán .
3 . Thái độ :
II . ĐỒ DÙNG DẠY HỌC :
1 . Giáo viên :
–

Tranh phóng to : 16.1 ; 17.1 ;17.2 ;17.3 ;17.4;
–

Các bảng 17.1 ; 17.2 phóng to
–

Phiếu học tập .
III . HOẠT ĐỘNG DẠY và HỌC :
1 . Ổn định lớp :
2 . Kiểm tra bài cũ :


Hệ tuần hoàn máu gồm những thành phần cấu tạo nào ?


Vai trò của hệ bạch huyết và hệ tuần hoàn máu ?
3 . Bài mới :
–

Tim có cấu tạo như thế nào để có thể thực hiện tốt vai trò “ bơm “
tạo lực đẩy máu trong hệ tuần hoàn ? Để hiểu rõ chúng ta tìm hiểu ở .
TIM và MẠCH MÁU
HOẠT ĐỘNG GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG HS BÀI GHI
Hoạt động 1 : Tìm hiểu cấu tạo
tim
Mục tiêu : Hs hiểu được vị trí ,
hình dạng , cấu tạo ngoài và
trong của tim ( cấu tạo thành cơ
và van tim )
Tiến hành :


Tim có vai trò gì ?

–

GV treo tranh 17.1
–

GV giới thiệu cho HS tranh
vẽ về vị trí hình dạng tim .





–

HS trả lời
–

HS quan sát tranh



–

HS trả lời
–

HS tự tìm hiểu và
I . Cấu tạo tim :
–

Tim được
cấu tạo bởi các
cơ tim và mô
liên kết tạo thành
4 ngăn tim


Tâm nhĩ
phải và trái


Tâm thất
phải và trái
–

Và các van


Tim có cấu tạo như thế nào ?
–

GV cho HS chỉ trên tranh vẽ
các phần tâm nhĩ , tâm thất ,
động mạch , tĩnh mạch …
–

GV giới thiệu thêm cho HS
hiểu rõ về :
+

Động mạch vành tĩnh mạch
vành làm nhiệm vụ dẫn máu
nuôi tim
+

Màng bao tim là một mô liên
kết mặt trong tiết dịch làm tim
co bóp dễ dàng .
–

GV treo tranh tim bổ dọc ,
kết hợp hình 16.1 ; 17.1 HS quan
sát
–

GV phát phiếu học tập cho
HS
–

GV cho HS thảo luận :


Căn cứ vào chiều dài quãng
đường mà máu được bơm qua
nêu rõ được các phần


–

HS quan sát tranh

–

HS hoàn thành và
trình bày theo nhóm



–

HS thảo luận và
trà lời









tim ( van nhĩ thất
và van động
mạch )

II . Cấu tạo các
dự đoám xem ngăn tim nào có
thanh cơ tim dày nhất và ngăn
nào có thành cơ tim mỏng nhất ?


Vì sao thành tâm thất trái
dầy nhất ?


Hình dạng van tim có tác
dụng gì đối với sự tuần hoàn
máu ?
Kết luận : Bài ghi
Hoạt động 2 : Cấu tạo mạch máu

Mục tiêu : HS hiểu được sự khác
nhau căn bản giữa cấu tạo của
động mạch , tĩnh mạch và mao

mạch
Tiến hành :
–

Cho HS quan sát hình 17.2


Động mạch và tĩnh mạch có
những điểm nào giống nhau và
khác nhau ?


Ý nghĩa của sự khác nhau ?




–

HS quan sát tự
thảo luận và trả lời
các câu hỏi
–

HS thực hiện và
trình bày theo nhóm .

mạch máu :
–

Mạch máu
trong mỗi vòng
tuần hoàn đều
gồm : Động
mạch , tĩnh mạch
và mao mạch









III . Chu kỳ co
dãn của tim :
1 / Chu kỳ co
dãn của tim :



Mao mạch có đặc điểm gì về
mặt cấu tạo?


Điều này có ý nghĩa gì ?
–

GV cho HS hoàn thành bảng
sau : ( GV xem SGV trang 86 )
Kết luận : bài ghi .
Hoạt động 3 : Tìm hiểu chu kỳ
co dãn của tim .
Mục tiêu : HS hiểu được Các pha
trong 1 chu kỳ co dãn của tim từ
đó hiểu được tại sao cơ thể làm
việc suốt đời
Tiến hành :
1 / chu kì co dãn của tim :
–

Gv treo tranh 17.3


Tim hoạt động như thế nào ?


Mỗi chu kỳ co dãn có mấy
pha ?



Pha dãn chung làm việc trong
thời gian bao lâu ?


–

HS quan sát tranh

–

HS đọc thông tin

–

HS thảo luận
nhóm và trả lời câu
hỏi

–

Tim co dãn
theo chu kỳ .
Mỗi chu kỳ co
dãn gồm 3 pha :


Pha dãn
chung :0,4s



Pha nhĩ co
: 0,1s


Pha thất co
: 0,3s



2 / NHịp tim :
–

Mỗi chu kỳ
co dãn của tim
gọi là nhịp tim
–


SỰ phối
hợp hoạt động
của các thành


Trong pha này máy chảy
trong tim như thế nào ?


Các van tim hoạt động ra sao

? ( Tương tự với pha co tâm thất
, co tâm nhĩ )
Kết luận : bài ghi .
2 / Nhịp tim :




GV : ứng với mỗi chu kì co
dãn của tim gọi là nhịp tim .




Với chu kỳ 0,8s nhịp tim
người trung bình là 75 nhịp / 1
phút




Vậy yếu tố nào làm thay
đổi nhịp tim ?




Hãy thử tính xem trung
bình mỗi phút diễn ra bao nhiêu
chu kỳ co dãn tim ?

Kết luận : ghi bài
phần cấu tạo của
tim qua 3 pha
làm cho máu
được bơm theo
một chiều từ tâm
nhĩ vào tâm thất
và từ tâm thất
vào động mạch

IV . CỦNG CỐ :


Mỗi lần co , tâm thất đẩy được khoảng 70 ml máu , Vậy trong 24 giờ ,
tâm thất đẩy đi được bao nhiêu lít máu ?


Nhờ đâu tâm thất sinh được một công lớn và liên tục sinh công như vậy
?
( Trả lời : Thành cơ tâm thất rất dày , nhất là tâm thất trái . Tâm thất làm
việc 12 h nghỉ 12 h . Tim chiếm 1/200 khối lượng cơ thể nhưng lượng máu
đi nuôi tim chiếm 1/10 lượng máu đi nuôi cơ thể )


Chọn câu trả lời đúng :
Các bác sĩ thường dùng ống nghe , nghe tiếng đập của tim để chuẩn đoán
bệnh . Tiếng tim do đâu sinh ra
a)

Do sự co tâm thất và đóng các van nhĩ thất

b)

Do sự đóng các van tổ chim ở động mạch chủ và động mạch
phổi dây ra
c)

Do sự va chạm các mỏm tim vào lồng ngực
V . DẶN DÒ :


Học bài


Trả lời câu hỏi và bài tập SGK và sách bài tập .


Chuẩn bị bài : “ Kiểm tra 1 tiết “