Giáo án Lịch Sử lớp 8: BÀI 29: CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC ĐỊA CỦA THỰC DÂN PHÁP VÀ NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ, XÃ HỘI Ở VIỆT NAM ppsx

BÀI 29:
Tiết 45 & 46:
CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC ĐỊA CỦA THỰC DÂN
PHÁP VÀ NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ, XÃ HỘI Ở
VIỆT NAM (2 tiết)
I –MỤC TIÊU BÀI HỌC :
1.

Kiến thức : HS cần : - Biết được các chính sách chính trị, kinh
tế, văn hóa, giáo dục của thực dân Pháp ở Việt Nam. – Những nét
chính về sự biến đổi về kinh tế, cơ cấu xã hội Việt Nam ở nông
thôn và thành thị dưới sự tác động của khai thác thuộc địa. – Hiểu
được cơ sở dẫ đến việc hình thành tư tưởng giải phóng dân tộc
mới.
2.

Tư tưởng –Thấy được âm mưu và dã tâm của thực dân Pháp:
mâu thuẫn cơ bản của xã hội Việt Nam đầu thế kỷ XX; thái độ
chính trị của từng giai cấp, tầng lớp đối với độc lập dân tộc. – Trân
trọng hành động yêu nước của các sĩ phu yêu nước đầu thế kỷ XX.
3.

Kỹ năng +Bồi dưỡng kỹ năng phân tích, đánh giá, rút ra các
đặc điểm của sự kiện lịch sử. + Kỹ năng sử dụng bản đồ lịch sử và
sơ đồ để nhân thức lịch sử
II – PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC + Bản đồ hành chính Đông Dương
thời thuộc Pháp + Sơ đồ bộ máy thống trị của Pháp ở Dông Dương
III TIẾN TRINH DẠY HỌC:
1/ Kiểm tra bài cũ :
+ Vì sao môt số sĩ phu quan lại ở triều đình Huế đưa ra những đề
nghị cải cách ở những năm cuối thế kỷ XIX

+Nội dung cải cách ,cải cách nào mang tính tiêu biểu ?
+ Tại sao những đề nghị cải cách đó không được thực hiện ?
2/ Bài mời :


Vào bài : Sau khi hoàn thành công cuộc bình định Việt Nam
bằng quân sự( 1896) thực dân Pháp tiến hành khai thác thuộc địa
Việt Nam một cách quy mô . Chúng ta lần lượt tìm hiểu những thủ
đoạn , chính sách chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục, mà Pháp áp
dụng trong cuộc khai thác, tìm hiểu những biến đổi về kinh rế, xã
hội dưới tác động cuộc khai thác


Bài mới ;
Tiết 45:
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC GHI BẢNG

I CUỘC KHAI THÁC
THUỘC ĐỊA LẦN THỨ
NHẤT CỦA THỰC DÂN
PHÁP
1.

Tổ chức bộ máy nhà
nước:
Hoạt động 1 :
Mục tiêu : Hiểu rõ dã tâm của
thực dân Pháp trong việc thực
hiện công cuộc khai thác.
Hiểu được âm mưu của Pháp

trong việc tổ chức bộ máy
nhà nước Việt Nam
Phương pháp:
GV yêu cầu HS suy nghĩ và
trả lời câu hỏi :Thực dân
Pháp tiến hành cuộc khai thác
thuộc địa Việt nam nhằm
mục đích gì ? ( Vơ vét sức
người, sưc của, chiếm lâu dài
và biến Việt Nam thành một
tỉnh của Pháp )
GV treo sơ đồ tổ chức bộ
máy thống trị của Pháp ở
Đông Dương lên bảng,=>HS
quan sát, suy nghĩ,nghe GV
mô tả sơ lược bộ máy chính
quyền của Pháp ở Đông
Dưông, có thể cho HS thảo
luận nhóm;
Em có nhận xét gì về bộ máy
chính quyền của Pháp ở


I CUỘC KHAI THÁC
THUỘC ĐỊA LẦN THỨ
NHẤT CỦA THỰC DÂN
PHÁP


1/-Thục dân Pháp thành lập

Liên bang Đông Dương gồm
Việt Nam, Cam-pu-chia và
Lào , đứng đầu là viên toàn
quyền người Pháp
-Băc Kỳ là xứ nửa bảo hộ,
Trung Kỳ theo chế độ bảo hộ,
Nam kỳ là thuộc địa
- Mỗi xứ gồm nhiều tỉnh ,
đứng đầu xứ và tỉnh là quan
người Pháp
- Dưới tỉnh là phủ, huyện
châu
- Đơn vị cơ sở là làng xã do
các chức dịc địa phương cai
quản
- Bộ máy chính quyền từ
trung ương đến địa phương
đều do Pháp chi phối





Đông Dương ?( Chặt chẽ, vói
tay xuống tận vùng nông
thôn;kết hợp giũa nhà nước
thực dân và quan lại phong
kiến)
Mục đích chính sách cai trị
Đông Dương của thực dân

Pháp thể hiện ở bộ máy chính
quyền của Pháp ở Đông
Dương như thế nào ? (Chia rẽ
các dân tộc Đông Dương, các
dân tộc ỡ Việt Nam. Biến
Đông Dương thành một tỉnh
của Phápvà xóa tên trên bản
dồ: Tăng cường áp bức làm
giàu cho tư bản)
2.Chính sách kinh tế :
Hoạt dộng 2 :
Mục tiêu :Hiểu được mục tiêu
, nét chính về nội dung chính
sách kinh tế của cuộc khai
thác=> Biến đổi kinh tế( tích
cực, tiêu cực)
Phương pháp :
GV nêu câu hỏi : Mục tiêu
của cuộc khai thác thuộc địa
VN của thực dân Pháp ? ( Vơ
vét sức người, sức của tối đa )






GV đặt vấn đề : Nội dung
chính của chính sách kinh tế

2/ Nông nghiệp : Đẩy mạnh
cướp đoạt ruộng đất
-Công nghiệp : Khai thác
than và kim loại: xây dựng
một số cơ sỏ công nghiệp nhu
: xi măng, gach ngói, điện,
nước…
_Thương nghiệp :độc chiếm
thị trường mua bán hàng hóa,
nguyên liệu, thu thuế nặng
(muối, thuốc phiện, rượu)
-Giao thông vận tải :mở
mang đường xá, cầu cống,
bến bải để vân chuyển hàng
hóa đàn áp các cuộc nổi dậy
của nhân dân

thể hiện mục tiêu trên như thế
nào ? ( Nông nghiệp, công
nghiệp

GV dẳt vấn đề : Nội dung
chính của chính sách kinh tế
thể hiện ý đồ trên như thế nào
? ( nông nghiệp, công nghiệp,
thương nghiệp, giao thông
vận tải )
GV nêu câu hỏi : Qua nội
dung các chính sách kinh tế
nêu trên, hãy chỉ ra những
yếu tố tích cực và tiêu cực
của các chính sách đó ? (
Tích cực :Nền sản xuất
TBCN được du nhập vào
VN,so với nền kinh tế phong
kiến có nhiều tiến
bộ………………Tiêu cực :
Tài nguyên thiên nhiên bị bóc
lột cùng kiệt,Nông nghiệp
dậm chân tại chỗ, công
nghiệp phát triển nhỏ giọt,
thiếu hẳn công nghiệp
nặng.Tóm lại : Nền kinh tế
VN vẫn là nền kinh tế sản
xuất nhỏ, lạc hậu, phụ thuộc)
3/ Chính sách văn hóa giáo
dục :
Hoạt động 3 :

Mục tiêu : Mục đích của
chính sách văn hóa, giáo dục




















3/
- Giai đoạn đầu : Duy trì nền
giáo dục Hán học
- Năm 1905 :
+ Hệ thống GD gồm 3 bậc
học : Au học, Tiểu học,
Trung học, sửa lại nền Hán
Học

+ Mở thiêm trường , tăng
thêm tiếng Pháp
-1907 : Mở trường Đại học
của Pháp áp dụng ở VN. Nắm
được hệ thống giáo dục của
Pháp áp dụng ở VN thể hiện
ý đồ thâm hiểm của Pháp như
thế nào ?
Phương pháp :
GV cho học sinh đọc 5 dòng
đầu của mục 3, suy nghĩ và
trả lời câu hỏi : Chính sách
văn hóa giáo dục Pháp áp
dụng ở VN từ cuộc khai thác
nhằm mục tiêu gì ? ( Muốn
tạo ra một lớp người chỉ biết
phục tùng, kìm hãm nhân dân
ta trong vòng ngu dốt để dễ
bề cai trị )
GV cho HS đọc đoạn in
nghiêng của mục 3 để nhận
xét về hệ thống GD của Pháp
?(Hạn chế tối đa số người đi
học,càng lên cao số người
học càng ít , ngu dân,đào tạo
tay sai)


HS làm BTLS
Sơ kết bài học và dặn dò học

sinh
Tiết 2
Bài mới : Chính sách khai
thác thuộc địa lần thứ nhất
làm nền kinh tế nước ta có
những biến chuyển, có nhân
tố mới của nền sản xuất
TBCN=> biến chuyển trong
Đông Dương
- Đáo tạo một lớp người bản
xứ phục vụ công việc cai trị
-












II NHỮNG BIẾN CHUYỂN
CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM

1/
- Quan lại, địa chủ : ngày
càng đông đảo thêm, có thế
lực kinh tế, chính trị, trở
thành tay sai của thực dân
- Nông dân : bị bần cùng,
căm thù đế quốc, sẵn sàng
đứng lên đấu tranh



XH
II NHỮNG BIẾN CHUYỂN
CỦA XÃ HỘI VIỆT NAM
1/ Các vùng nông thôn :
Hoạt động 1 :
Mục tiêu : Vùng nông thôn
tuy không xuất hiện giai cấp
mới, nhưng hai giai cấp địa
chủ và nông dân có nhiều xáo
trộn, thái độ chính trị của hai
giai cấp nầy
Phương pháp :
GV : Thời PK, nông thôn VN
có nhũng giai cấp nào ?( Địa
chủ phong kiến, nông dân
GV cho HS thảo luận nhóm
dựa trên phần nội dung SGK

mục 1 : Dưới tác động của
cuộc khai thác, tình hình các
giai cấp ở nông thôn VN biến
chuyển như thế nào ? Thái độ
chính trị của họ ?
2/ Đô thị phát triển, sụ xuất
hiện các giai cấp, tầng lớp
mới:
Hoạt động 2
Mục tiêu : Cuối thế kỷ XIX
đầu thế kỷ XX , đô thị VN ra
đời va ngày càng phát triển.
Cùng với nó là sự xuất hiện
các giai tầng mới. Địa vị kinh
tế vàthái độ chính trị của các
giai tầng mới :
Phương pháp :
GV :Dùng bản đồ VN yêu






2/
- Đầu thế ky XX đô thị xuất
hiện ngày càng nhiều
- Đô thị là trung tâm hành
chính, tập trung cơ sở sản
xuất, dịch vụ, đầu mối chính

trị trong cả nước
- Ở đô thị, xuất hiện một số
tầng lớp và giai cấp mới :
+ Tư sản : kinh doanh công
thương nghiệp, thỏa hiệp với
đế quốc
+ Tiểu tư sản : làm công,
buôn bán nhỏ, cuộc sống bấp
bênh





+ Giai cấp công nhân : làm
việc trong các đồn điền, hầm
mỏ, đời sống khổ cực, tinh
thần đấu tranh mạnh mẽ



3/
-Anh hưởng bên ngoài tác
cầu HS dựa vào 3 dòng đầu
của mục 2 SGK chỉ trên bản
đồ những đô thị VN cuối thế
kỷ XIX đầu thế kỷ XX

Yêu cầu HS ghi nhớ các giai
tầng XH mới xuất hiện : tầng
lớp tư sản, tiểu tư sản thành
thị và công nhân
HS dọc SGK và trả lời : Địa
vị kinh tế và thái độ chính trị
của các tầng lớp mới và giai
tầng mới
3/ Xu hướng mới trong cuộc
vận động giải phóng dân tộc :

Hoạt dộng 3 :
Mục tiêu : Vì sao xuất hiện
xu hướng mới trong cuộc vận
động giải phóng dân tộc hồi
đầu thế kỷ XX. Vì sao gọi đó
là xu hướng mới ?
Phương pháp :
GV trình bày : Nguyên nhân
thất bại của phong trào Cần
Vương. Mục tiêu của phong
trào Cần Vương không còn
phù hợp với hoàn cảnh có
nhiều đổi thay Đầu thề kỷ
XX vận động giải phóng dân
tộc VN xuất hiện Xu hướng
mới. Đó là xu hướng theo con
duờng dân chủ tư sản
động vào VN : tư tưởng dân

chủ tư sản ở Châu Au truyền
bá vào VN qua sách báo của
Trung Quốc ; Nhật Bản Duy
Tân và đi theo con đường tư
bản chủ nghĩa trở nên hùng
cường và đánh thắng Nga
trong cuộc chiến tranh Nga
Nhật( 1904-1905)
-Các tri thức Nho học tiến bộ
Việt Nam muốn đi theo con
đường dân chủ tư sản
Vì sao xuất hịện xu hướng
mới trong cuộc vận động giải
phóng dân tộc hồi đầu thế kỷ
XX ( Xã hội VN có sự phân
hóa sâu sắc , xuất hiện những
giai tầng mới,do có địa vị
kinh tế, chính trị mới nên có
cách suy nghĩ mới về con
đường giải phóng dân tộc; Do
các tư tưởng dân chủ tư sản
của Châu Au được truyền bá
vào VN qua sách báo của
Trung Quốc ; Tấm gương tự
cường của Nhật Bản


HS làm BTLS
Củng cố :
-

Tác động của chính sách khai thác thuộc địa đối với kinh tế, xã
hội VN ?
-

Câu 3 SGK trang 143 ?
-

Nêu điểm mới của xu hướng cứu nước đầu thế kỷ XX ?

Sơ kết và dăn dò :
Từ một nước phong kiến, Việt nam trở thành nước thuộc địa nửa
phong kiến. Hai mâu thuẫn cơ bản trong xã hội Việt Nam : nông dân
với phong kiến; dân tộc ta với thực dân Pháp ngày càng sâu sắc .
Trong bối cảnh đó đã xuất hiện xu hướng mới trong cuộc vận động
giải phóng dân tộc. Đó là những phong trào nào ? Chuẩn bị bài 29 :
Phong trào yêu nước chống Pháp từ đầu thế kỷ XX đến năm 1918 để
tháy rõ hơn
Học thuộc bai 28, phàn II và hoàn chỉnh càc BTLS