Giáo án Vật lý lớp 9 : Tên bài dạy : SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ VÀO VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN. ppsx

SỰ PHỤ THUỘC CỦA ĐIỆN TRỞ
VÀO VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN.
A.MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: -Bố trí và tiến hành TN kiểm tra chứng tỏ
rằng điện trở của các dây dẫn có cùng chiều dài, tiết diện và
được làm từ các vật liệu khác nhau thì khác nhau.
-So sánh được mức độ dẫn điện của các chất hay các vật
liệu căn cứ vào bảng giá trị điện trở suất của chúng.
-Vận dụng công thức
l
R
S


để tính được một đại lượng khi
biết các đại lượng còn lại.
2.Kĩ năng:
-Mắc mạch điện và sử dụng dụng cụ đo để đo điện trở của
dây dẫn.
-Sử dụng bảng điện trở suất của một số chất.
3. Thái độ: Trung thực, có tinh thần hợp tác trong hoạt động
nhóm.
B. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC.
Đối với mỗi nhóm HS: Hai dây dẫn khác nhau có
1 2
1 2
0.3 .
1800
mm
l l mm
   

 

Dây 1: Constantan, dây 2: Nicrom, 1 nguồn điện 4.5V, 1
công tắc.
1 ampe kế có GHĐ là 1A và ĐCNN là 0.01A.
1 vônkế có GHĐ là 6V và ĐCNN là 0.1V.
Các đoạn dây nối.
C.PHƯƠNG PHÁP: Thu thập thông tin → dự đoán →
suy luận diễn dịch từ trường hợp chung cho một trường hợp
riêng → kiểm tra bằng thực nghiệm → khẳng định tính
đúng đắn.
-GV thông báo khái niệm điện trở suất.
-HS tự lực suy luận theo các bước đã được định hướng
XDCT:
. .
l
R
S



D. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC.
*H. Đ.1: KIỂM TRA BÀI CŨ-TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG
DẠY HỌC.
-Qua tiết 7, 8 ta đã biết điện
trở của một dây dẫn phụ
thuộc vào các yếu tố nào?
Phụ thuộc như thế nào?
-Muốn kiểm tra sự phụ thuộc
của điện trở vào vật liệu làm

dây dẫn ta phải tiến hành TN
như thế nào?
*H. Đ.2: TÌM HIỂU XEM ĐIỆN TRỞ CÓ PHỤ THUỘC
VÀO VẬT LIỆU LÀM DÂY DẪN HAY KHÔNG?


-Yêu cầu HS
trả lời C1.



-Yêu cầu
thực hiện TN
theo nhóm.
I.Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm
dây dẫn.
C1: Đo điện trở của các dây dẫn có cùng
chiều dài và cùng tiết diện nhưng làm bằng
các vật liệu khác nhau.
1.Thí nghiệm




V


A

+

-

*H. đ.3: TÌM HIỂU VỀ ĐIỆN TRỞ SUẤT.

-Yêu cầu HS đọc mục 1 và
trả lời câu hỏi:
II. Điện trở suất-Công thức
điện trở.
1.Điện trở suất.









Gọi đại diện
các nhóm
nêu nhận xét
rút ra từ kết
quả TN.
Các
bước
tính

Dây dẫn có các điện trở
suất khác nhau(


)
Điện
trở dây
dẫn(

)

1

1
R


2
1 2
1800
1.8
l l m
m
 


2
1 2
6 2
0.07065
0.07065.10
S S mm
m


 


2
R




2.Kết luận: Điện trở của dây dẫn phụ thuộc
vào vật liệu làm dây dẫn.

+Điện trở suất của một vật
liệu
(hay 1 chất) là gì?
+Kí hiệu của điện trở suất?
+Đơn vị điện trở suất?
-GV treo bảng điện trở suất
của một số chất ở 20
0
C. Gọi
HS tra bảng để xác định
điện trở suất của một số
chất và giải thích ý nghĩa
con số.
-Yêu cầu cá nhân hoàn
thành C2.
-Điện trở suất của một vật
liệu (hay một chất) có trị số

bằng điện trở của một đoạn
dây dẫn hình trụ được làm
bằng vật liệu đó có chiều dài
1m và có tiết diện là 1m
2
.
Điện trở suất được kí hiệu là
ρ
Đơn vị điện trở suất là Ωm.
C2: Dựa vào bảng điện trở
suất biết
6
tantan
0,5.10
cons
m


 
có
nghĩa là một dây dẫn hình trụ
làm bằng constantan có chiều
dài 1m và tiết diện là 1m
2
thì
điện trở của nó là
6
0,5.10



.Vậy đoạn dây
constantan có chiều dài 1m,
tiết diện
1mm
2
=10
-6
m
2
có điện trở là
0,5Ω.
*H. Đ.4: XÂY DỰNG CÔNG THỨC TÍNH ĐIỆN TRỞ.

-Hướng dẫn HS trả lời câu
C3.








-Yêu cầu HS ghi công
thức tính R và giải thích ý
nghĩa các kí hiệu, đơn vị
của từng đại lượng trong
công thức.
2-Công thức điện trở.
C3: Bảng 2

Các
bước
tính
Dây dẫn (đựơc
làm từ vật liệu
có điện trở suất
ρ).
Điện
trở
của
dây
dẫn
(Ω)
1 Chiều
dài 1m
Tiết
diện
1m
2
R
1
=ρ
2 Chiều
dài
l(m)
Tiết
diện 1
m
2
R

2
=ρ.l

3 Chiều Tiết
l
R
S




dài
l(m)
diện
S(m
2
)
3.Kết luận:
.
l
R
S


, trong đó:

là điện trở suất (Ωm)
l là chiều dài dây dẫn (m)
S là tiết diện dây dẫn (m
2

).
*H. Đ.5: VẬN DỤNG-CỦNG CỐ-HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ.
-Yêu cầu cá nhân HS làm
BT 9.1 SBT giải thích lí do
chọn phương án đúng.
-GV hướng dẫn HS hoàn
thành câu C4:
+Để tính điện trở ta vận
dụng công thức nào?
+Đại lượng nào đã biết,
đại lượng nào trong công
thức cần phải tính?
→Tính S rồi thay vào công
Bài 9.1. Chọn C. Vì bạc có
điện trở suất nhỏ nhất trong số
4 kim loại đã cho.
C4: Tóm tắt: l=4m;
d=1mm=10
-3
m.
8
1,7.10
m


 
.
R=?
Bài giải: Diện tích tiết diện
dây đồng là:

2 3 2
(10 )
. 3,14.
4 4
d
S


 
Áp dụng công thức tính
thức
.
l
R
S


để tính R.
-Từ kết quả thu được ở câu
C4→Điện trở của dây
đồng trong mạch điện là
rất nhỏ, vì vậy người ta
thường bỏ qua điện trở của
dây nối trong mạch điện.
8
3 2
4.4
. 1,7.10 .
3,14.(10 )
0,087( )

l
R R
S
R



  
 

Điện trở của dây đồng là
0,087Ω
*H.D.V.N: -Đọc phần “Có thể em chưa biết”
-Trả lời câu C5, C6 (SGK-tr.27) và làm bài
tập 9 (SBT).
RÚT KINH NGHIỆM: